Камен Дол
Камен Дол — село во Општина Росоман, во областа Тиквеш, во околината на градот Кавадарци.
| Камен Дол | |
Воздушен поглед на селото Камен Дол | |
  Камен Дол Местоположба на Камен Дол во Македонија
Камен Дол на карта
| |
| Координати 41°28′44″N 21°53′32″E / 41.47889°N 21.89222°E | |
| Регион |  Вардарски
|
| Општина |  Росоман
|
| Област | Тиквеш |
| Население | 69 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 1422 |
| Повик. бр. | 043 |
| Шифра на КО | 11019 |
| Надм. вис. | 260 м |
| Слава | Ѓурѓовден |
|
Камен Дол на општинската карта  Атарот на Камен Дол во рамките на општината | |
 Камен Дол на Ризницата
| |
Географија и местоположба
уреди
Селото се наоѓа во југозападниот дел на Општина Росоман, во Росоманското Поле, од левата страна на реката Црна, недалеку од патот Градско-Прилеп.[2] Селото е рамничарско и се наоѓа на надморска височина од 260 метри. Од градот Кавадарци е оддалечено 20 километри.[2] Селото се наоѓа во западниот дел на областа Тиквеш, оддалечено 7 километри југозападно од општинскиот центар Росоман. Соседни села се Трстеник на исток, Мрзен Ораовец на запад, Дебриште на југ и Сирково на север.
До селото води локален асфалтен пат, кој се двои од А3, додека над селото поминува новоизградениот експресен пат Градско-Дреново пуштен во употреба на 14 јануари 2025 година.
Селото се наоѓа на ниска тераса на левата и присојна страна на реката Орашје, при нејзиниот излез од Клисура. Под селото реката ја затвора долината и го затскрива селото. Во селото се наоѓале кладенците Гулевец и Ораш.[3]
Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Преслап и Грамаѓе.[3]
Селото има збиен тип.[3]
Историја
уредиКамен Дол е населено уште од римско време за што сведочи населбата во околината на селото.[4]
Селото било основано кога староседелските родови побегнале од месноста Грамаѓе од Црна кон крајот на XVII век и се засолниле покрај „камениот дол“.[3]
Стопанство
уредиАтарот на селото зафаќа простор од 7,2 километри квадратни. На него преовладува обработливото земјиште на површина од 362 хектари, на пасиштата отпаѓаат 359 хектари, а на шумите само 4,5 хектари.[2]
Селото, во основа, има полјоделска функција.[2]
Селаните се занимавале со земјоделство и сточарство. Во отоманскиот период биле чифлигари, работејќи на чифлигот на Синановци од Кавадарци. Делумно се ослободиле од чифлигарството уште во турско време, благодарение на приходите од виновата лоза и сточарството.[3]
Во минатото, под селото постоела железничка станица, како и ан.[3]
Население
уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Камен Дол живееле 170 жители, сите Македонци.[5]
Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Камен Дол имало 80 жители, сите Македонци под врховенството на Бугарската егзархија.[6]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 25 до 50 Македонци.[7]
Камен Дол е мало село, коешто во 1961 година броело 155, а во 1994 година 110 жители, македонско население.[2]
Според пописот од 2002 година, во селото живеел 91 жител, од кои 90 Македонци и 1 Македонски Србин.[8]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 69 жители, од кои 65 Македонци, 2 Албанци и 2 лица без податоци.[9]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 170 | 80 | 124 | 158 | 155 | 127 | 117 | 101 | 110 | 91 | 69 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]
Родови
уредиКамен Дол е македонско село.
Според истражувањата од почетокот на 1920-тите години, во селото биле застапени следниве родови:[3]
- Староседелци: Соколовци (3 к.) и Бучуковци (2 к.).
- Доселеници: Чакревци (1 к.) и Димовци (1 к.), доселени се во XIX век од селото Уланци кај Велес; Чупевци (2 к.), доселени се од селото Ракле кај Прилеп во 1864 година; Раковци (1 к.), доселени се во 1894 од селото Трстеник; Ѓеловци (1 к.), доселени се од селото Гарниково во 1894 година и Ристовци (1 к.), доселени се околу 1894 година од селото Ракле кај Прилеп.
Општествени установи
уреди- Подрачното основно училиште „Пере Тошев“, петгодишно основно училиште во мирување во состав на ОУ „Пере Тошев“ - Росоман
-
Општествен објект -
Основното училиште
Самоуправа и политика
уредиНа крајот од XIX век, Камен Дол било село во Тиквешката Каза на Отоманското Царство.
Селото влегува во рамките на Општина Росоман, една од ретките општини која не била променета при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Росоман.
Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Кавадарци. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото влегувало во рамките на тогашната општина Градско.
Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Росоман, во која покрај селото Камен Дол се наоѓале селата Крушевица, Манастирец, Паликура, Рибарци, Росоман, Сирково и Трстеник. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Сирково, во која влегувале селата Камен Дол, Мрзен Ораовец и Сирково.
Избирачко место
уредиВо селото постои избирачкото место бр. 0718 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Мрзен Ораовец.[14]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 69 гласачи.[15] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 69 гласачи.[16]
Културни и природни знаменитости
уреди
- Археолошки наоѓалишта[4]
- Грамаѓе - населба од римското време.
- Цркви[17]
- Црква „Св. Ѓорѓи“ — главна селска црква.
Редовни настани
уреди- Слави[3]
- Ѓурѓовден — главна селска слава.
Галерија
уреди-
Селска чешма -
Воздушен поглед -
Селска чешма
Наводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 145. Посетено на 26 јануари 2025.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Радовановиќ, Воислав (1924). Тиквеш и Рајец. Белград: Српска кралска академија. стр. 455.
- ↑ 4,0 4,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 151. ISBN 9989-649-28-6.
- ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 154.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 104-105.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 26 јануари 2025.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Резултати“. Државна изборна комисија. Посетено на 26 јануари 2025.
- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. стр. 62. ISBN 978-608-65143-2-7.
_1941.jpg){kind=link}