Википедија

Хаплогрупата W

Хаплогрупата W е човечка митохондријална ДНК (МтДНК) хаплогрупа.

Хаплогрупа W
Можно време на потекло23,900 ybp[1]
Можно место на потеклоЗападна Азија
ПредокN2
ПотомциW1, C194T, W3, W4, W5, W6, W7
Својствени мутации195 204 207 1243 3505 5460 8251 8994 11947 15884C 16292[2]

Потекло

уреди

Се верува дека хаплогрупата W настанала пред околу 23.900 години во Западна Азија. Потекнува од хаплогрупата N2.

Распространетост

уреди
 
Проектирана просторна дистрибуција на хаплогрупата W.

Хаплогрупата W се наоѓа во Европа, Западна Азија и Јужна Азија.[3] Широко е дистрибуирана на ниски честоти, со висока концентрација во северен Пакистан.[4] Хаплогрупата W се наоѓа и кај населението во Магреб кај Алжирците (1,08%-3,23%) [5] и во населението во Сибир кај Јакутите (6/423 = 1,42% [6] ).

Дополнително, кладата е забележана меѓу древните египетски мумии ископани на археолошкиот локалитет Абусир ел-Мелек во Средниот Египет, кои датираатуште од Птоломејското Кралство.[7]

Подкладата W5 е пронајдена во фосил поврзан со културата Старчево (локалитет Ланицок; 1/1 или 100%).[8]

Древна анализа на ДНК покажала дека средновековниот поединец Сунгир 6 (730-850 cal BP) припаѓа на подкладата W3a1.[9]

Подклади

уреди

Дрво

уреди
 
Phylogenetic tree of haplogroups I (left) and W (right). Kya in the left scale bar stands for thousand years ago.

Ова филогенетско дрво на подкладите од хаплогрупата W се заснова на трудот на Манис ван Овен и Манфред Кајзер Ажурирано сеопфатно филогенетско дрво на глобалната варијација на човечката митохондријална ДНК и последователните објавени истражувања.[2]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ Soares, Pedro; Luca Ermini; Noel Thomson; Maru Mormina; Teresa Rito; Arne Röhl; Antonio Salas; Stephen Oppenheimer; Vincent Macaulay; Martin B. Richards (4 Jun 2009). „Supplemental Data Correcting for Purifying Selection: An Improved Human Mitochondrial Molecular Clock“. The American Journal of Human Genetics. 84 (6): 82–93. doi:10.1016/j.ajhg.2009.05.001. PMC 2694979. PMID 19500773.
  2. ↑ 2,0 2,1 van Oven, Mannis; Manfred Kayser (13 Oct 2008). „Updated comprehensive phylogenetic tree of global human mitochondrial DNA variation“. Human Mutation. 30 (2): E386–E394. doi:10.1002/humu.20921. PMID 18853457. S2CID 27566749.
  3. ↑ Petraglia, Michael D.; Allchin, Bridget (2007). The Evolution and History of Human Populations in South Asia: Inter-disciplinary Studies in Archaeology, Biological Anthropology, Linguistics and Genetics. Springer Science & Business Media. стр. 237. ISBN 978-1-4020-5562-1.
  4. ↑ Meit Metspalu et al., Most of the extant mtDNA boundaries in South and Southwest Asia were likely shaped during the initial settlement of Eurasia by anatomically modern humans.
  5. ↑ Asmahan Bekada; Lara R. Arauna; Tahria Deba; Francesc Calafell; Soraya Benhamamouch; David Comas (September 24, 2015). „Genetic Heterogeneity in Algerian Human Populations“. PLOS ONE. 10 (9): e0138453. Bibcode:2015PLoSO..1038453B. doi:10.1371/journal.pone.0138453. PMC 4581715. PMID 26402429.
  6. ↑ Sardana A Fedorova, Maere Reidla, Ene Metspalu, et al., "Autosomal and uniparental portraits of the native populations of Sakha (Yakutia): implications for the peopling of Northeast Eurasia." BMC Evolutionary Biology 2013, 13:127.
  7. ↑ Schuenemann, Verena J.; и др. (2017). „Ancient Egyptian mummy genomes suggest an increase of Sub-Saharan African ancestry in post-Roman periods“. Nature Communications. 8: 15694. Bibcode:2017NatCo...815694S. doi:10.1038/ncomms15694. PMC 5459999. PMID 28556824.
  8. ↑ Mark Lipson; и др. (2017). „Parallel palaeogenomic transects reveal complex genetic history of early European farmers“. Nature. 551 (7680): 368–372. Bibcode:2017Natur.551..368L. doi:10.1038/nature24476. PMC 5973800. PMID 29144465. Посетено на 18 November 2017.
  9. ↑ Sikora, Martin; Seguin-Orlando, Andaine; Sousa, Vitor C.; Albrechtsen, Anders; Korneliussen, Thorfinn; Ko, Amy; Rasmussen, Simon; Dupanloup, Isabelle; Nigst, Philip R. (2017). „Ancient genomes show social and reproductive behavior of early Upper Paleolithic foragers“. Science. 358 (6363): 659–662. Bibcode:2017Sci...358..659S. doi:10.1126/science.aao1807. ISSN 0036-8075. PMID 28982795.
  10. ↑ Изолат хомо сапиенс 92_Tor793_W1 митохондрион, комплетен геном GenBank: KF146272.1.
  11. ↑ Хомо сапиенс изолира poz377 хаплогрупа W1 митохондрион, комплетен геном GenBank: MT588229.1.
  12. ↑ /KC911537 Хомо сапиенс хаплогрупа W1* митохондрион, целосен геном GenBank: KC911537.1.
  13. ↑ Homo sapiens isolate E8_fi_ath haplogroup W1a mitochondrion, complete genome GenBank: MN516604.1.
  14. ↑ Homo sapiens isolate S90_fi_ath haplogroup W1b1 mitochondrion, complete genome GenBank: MN516694.1.
  15. ↑ Хомо сапиенс хаплогрупа W1c митохондрион, комплетен геном GenBank: KC911592.1.
  16. ↑ Brook, Kevin Alan (2022). The Maternal Genetic Lineages of Ashkenazic Jews. Academic Studies Press. стр. 121. doi:10.2307/j.ctv33mgbcn. ISBN 978-1644699843. S2CID 254519342 Проверете ја вредноста |s2cid= (help).
  17. ↑ Homo sapiens isolate 1549629 mitochondrion, complete genome GenBank: JX153072.1.
  18. ↑ 18,00 18,01 18,02 18,03 18,04 18,05 18,06 18,07 18,08 18,09 18,10 18,11 18,12 18,13 18,14 18,15 18,16 18,17 18,18 18,19 18,20 18,21 18,22 18,23 18,24 18,25 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име YFull.
  19. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  20. ↑ Предлошка:Citate web
  21. ↑ Хомо сапиенсот изолира митохондрион од Ararat_11 хаплогрупата W3a1, комплетен геном GenBank: MF362752.1.
  22. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  23. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  24. ↑ „.nih.gov/nuccore/KF146273 Изолат хомо сапиенс 94_Tor782_W3a1 митохондрион, комплетен геном GenBank: KF146273.1“. Архивирано од изворникот на 2013-07-15. Посетено на 2024-02-09.
  25. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  26. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  27. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  28. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  29. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  30. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 31,4 31,5 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име „YFull.
  32. ↑ Хомо сапиенс изолат 105_Tor769_W3a1 митохондрион, комплетен геном GenBank : KF146277.1.
  33. ↑
    Хаплогрупата W
    Адресаhttps://www.ncbi .nlm.nih.gov/nuccore/KF146284.1
  34. ↑ name="Canary2023">García-Olivares, Víctor; Rubio-Rodríguez, Luis A.; Muñoz-Barrera, Adrián; Díaz-de Usera, Ana; Jáspez, David; Iñigo-Campos, Antonio; Rodríguez Pérez, María Del Cristo; Cabrera de León, Antonio; Lorenzo-Salazar, José M.; González-Montelongo, Rafaela; Cabrera, Vicente M.; Flores, Carlos (20 January 2023). „Digging into the admixture strata of current-day Canary Islanders based on mitogenomes“. iScience. 26 (1): 105907. Bibcode:2023iSci...26j5907G. doi:10.1016/j.isci.2022.105907. PMC 9840145 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 36647378 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  35. ↑ Хомо сапиенс хаплогрупа W5a1a митохондрион, комплетен геном GenBank: KX518741.1.
  36. ↑ Предлошка:Цитирај веб
  37. ↑ Homo sapiens isolate 188_Tor779_W6 mitochondrion, complete genome GenBank: KF146287.1.
  38. ↑ Homo sapiens haplogroup W6 mitochondrion, complete genome GenBank: KC911449.1.
  39. ↑ Homo sapiens isolate NOS10 mitochondrion, complete genome GenBank: JQ245723.1.
  40. ↑ Homo sapiens isolate 205_Tor786_W6b mitochondrion, complete genome GenBank: KF146290.1.
  41. ↑ Homo sapiens haplotype W6c1a mitochondrion, complete genome GenBank: KX363871.1.
  42. ↑ Homo sapiens haplotype W6c mitochondrion, complete genome GenBank: KF553923.1.
  43. ↑ Предлошка:Цитирај весник
  44. ↑ Homo sapiens isolate 32_Mu mitochondrion, complete genome GenBank: MK491385.1.

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Хаплогрупата_W&oldid=5252266“