Давид Бен-Гурион (Плонск, 16 октомври 1886 година - Израел, 1 декември 1973 година) — израелски државник и прв премиер и министер за одбрана на Израел (1948 -1953 година и 1955 - 1963 година), кој го посветил својот живот на основањето на израелската држава во Палестина и подоцна ја добил титулата татко на татковината.[1]

Давид Бен-Гурион

Животопис

уреди

Бен-Гурион е роден во Плонск во Руската Империја (денес дел од Полска ) на 16 октомври 1886 година како син на активен ционист.[2][3] Тој се школувал во еврејско училиште кое било основано од страна на неговиот татко. Кога имал 14 години, тој станал член на ционистичката младина и водич на групата млади Евреи наречена Езра, чии членови меѓусебно зборувале само на хебрејски јазик. На 18 години станал учител во варшавско еврејско училиште, и се приклучил на социјалистичка ционистичка група работници на Зион. Ја напуштил Полска во 1906 година, а во 1908 година се вработил на фарма во еврејска населба во Палестина која се наоѓала во област под турска контрола. Тука тој станал еден од иницијаторите на земјоделската работничка комуна и помогнал во пронаоѓањето на еврејската група за самоодбрана Хасхомер.

Во 1910 година тој се откажал од својата фарма и започнал да го уредува весникот на Циоистичкиот работник „ Единство“ на хебрејски јазик. До тоа време тој веќе го сменил презимето во Бен-Гурион, што на хебрејски значи син на млад лав. На почетокот на Првата светска војна, Турците го протерале од Палестина, заедно со Јицак Бен Звиј (подоцна втор претседател на Израел), а во 1915 година Гурион пристигнал во Њујорк во име на социјалистичките ционисти. Во Њујорк се оженил со Пол Монбес. Во 1917 година ја објавил Декларацијата Балфор во Велика Британија, која ги оживувала ционистичките надежи за поддршка за народниот дом за Евреите во Палестина. Бен-Гурион помогнал во организирањето на Еврејската легија во рамките на британските трупи, на кои тој самиот се придружил во Канада во пролетта 1918 година. Но, додека легијата легнала кон Палестина, војната завршила и Британците ја зазеле власта во Палестина. Во 1922 година мандатот на британците за администрација на Палестина станала официјална. Само една година порано (1921 година) станал генерален секретар на Хистадрут, конфедерација на еврејски работници. Цело време тој бил претставник на Хистадрут во Светската ционистичка организација и Еврејската агенција.

Во 1930 година тој ја основал Мапаи, ционистичка работничка партија и до 1935 година тој станал претседател на Извршниот комитет на Еврејската агенција за Палестина, официјален орган на еврејската света земја. Девет години подоцна ( 1939 година ), Велика Британија направила голема промена во своите про-еврејски политики и ја ограничила имиграциската квота на Евреите во Палестина. Во 1944 година тој станал претседател на ционистичката светска организација. И за време на Втората светска војна, Бен-Гурион ја продолжил својата борба соработувајќи со Британците, но водел политичка и воена борба против нив помеѓу 1947 и 1948 година. [4] На крајот дошол до својата посакувана цел, Република Израел била прогласена на 14 мај 1948 година, а тој бил прогласен за премиер на новосоздадената држава (тој подоцна станал министер за одбрана). Тој, исто така, успеал да ги раздели еврејските нелегални вооружени групи во обединета армија која ги победила арапските инвазивни сили и го освоила полуостровот Синај кој припаѓал на Египет. Петнаесет години (освен периодот 1953 - 1955 ), тој ја водел својата земја промовирајќи имиграција, образование и развој на пустински области. Наспроти силното спротивставување на опозицијата, Бен Гурион го поддржал воспоставувањето врски со Западна Германија.

Во 1963 година тој поднел оставка за да учел и да пишувал, како што рекол; но и затоа што ја изгубил поддршката во својата партија. Тој бил наследен како премиер и министер за одбрана од страна на Леви Аскол. Иако поднел оставка, тој останал пратеник во Кнесета (израелски парламент) до неговото пензионирање во 1970 година. Во овој период, политичкото соперништво се развило меѓу него и Ешкол. Во јуни 1965 година Бен-Гурион ја основал партијата РАФИ (Список на израелски работници). На следните избори РАФИ освоил десет места во Кнесета. Во 1968 година РАФИ се приклучил на партијата МАПАИ, која сега ја предводел Ахдут Ха'авода, а формирана била и нова партија - Израелската работничка партија. Но, Бен Гурион основал нова партија - Харешима Хамамлахтит (Државен список), која освоила четири места во Кнесета на изборите во 1969 година. Следната година, Бен-Гурион се пензионирал и во последните десет години од животот живеел во кибубот „Сде Бокер“ во областа Негев. Починал на 1 декември 1973 година.

Наводи

уреди
  1. „1973: Israel's founding father dies“. 1 декември 1973. Посетено на 31 август 2018.
  2. „Avotaynu: The International Review of Jewish Genealogy“. G. Mokotoff. 31 август 2018. Посетено на 31 август 2018.
  3. „Ben-Gurion may have been a twin“. Haaretz.
  4. Brenner & Frisch 2003.

Надворешни врски

уреди