Јанешево

село во Кукушко, Егејска Македонија

Јанешево или Енешево (грчки: Μεταλλικό, Металико, до 1927 Јанес, Γιάννες)[2] — село во Општина Кукуш во Кукушкиот округ, Егејска Македонија, денес во областа Централна Македонија, Грција.

Јанешево
Γιάννες
Јанешево is located in Грција
Јанешево
Јанешево
Местоположба во областа
Јанешево во рамките на Кукуш (општина)
Јанешево
Местоположба на Јанешево во Општина Кукуш и областа Централна Македонија
Координати: 41°1′N 22°49′E / 41.017° СГШ; 22.817° ИГД / 41.017; 22.817
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругКукушки округ
ОпштинаКукуш
Општ. единицаКукуш
Надм. вис.&10000000000000174000000174 м
Население (2001)[1]
 • Вкупно371
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија и местоположба

уреди

Селото се наоѓа на 5 километри северозападно од градот Кукуш, на неколку километри од грчко-македонската граница, во близина на североисточниот брег на Дојранското Езеро. Селото се наоѓа на надморска височина од 174 метри.

Историја

уреди

Праисторија и антика

уреди

Кај Јанешево постојат пет големи археолошки наоѓалишта. Јанешево I (Α) е древниот крестонски град Брагил на ридот Бујук Тепе, 1 км ЈЈИ од селото. На подножјето на ридот е откриена праисториската населба Јанешево II (Β) со остатоци од ѕидови и површинска керамика. Јанешево III и IV (Γ и Δ) се две соседни населби на рид западно од селото. На 50 м на север од ридот има извор. Откриени се површински наоди од праисториска керамика, страги од утврдувања и куќи со камено-глинена градба од историско време. Јанешево V (Ε) се наоѓа кај Хаџи Јунус и претставува праисториска населба со трапезоиден облик. Пронајдена е површинска керамика од бронзено време. Во 1996 г. наоѓалиштата се прогласени за споменици на културата.[3]

Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Јанешево се состоело од 100 семејства со 483 жители Македонци[4][5] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година Јанешево имало 320 жители Македонци[4][6].

Селото било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на секретарот на егзархијата Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во селото живееле 320 Македонци и работело егзархиско училиште[4][7].

Во текот на Втората балканска војна, селото било опожарено од страна на грчките војски а самото македонско население било принудено да побегне од своите домови. Голем дел од македонското население заминало од селото кон Србија (Вардарска Македонија) или Бугарија.[8].

По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Грција. На пописот од 1913 година биле евидентирани 22 жители, додека на пописот од 1920 година, во селото биле евидентирани 35 жители.

Според Лозанскиот договор, во селото било населено грчко население од Мала Азија, Источна Тракија и Понд. Во 1926 година, селото било преименувано во Металико.[9]

Демографија

уреди

Во 1928 година селото било чисто бегалско со 407 жители бегалци.[10], додека во 1940 година селото броело 711 жители.

Селото во пописот од 1951 година броело 534 жители, на пописот од 1961 година, во селото живееле 535 жители, во 1971 година имало 410 жители, во 1981 година имало 419 жители, додека во 1991 година имало 412 жители[11]. Денеска, населението на селото е 371 жител според пописот од 2001 година.

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 711 534 535 410 419 412 371
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Културни и природни знаменитости

уреди

Личности

уреди
Родени во Јанешево
  • Вано Георгиев (1879 - ?)[12]
  • Гоце Христов (1884 - ?)[13]
  • Иван Манолов (1863 - ?)[14]
  • Илија Паунов (1890 - ?)[15]
  • Кирил Георгиев (1890 - ?)[16]
  • Петруш Димитров (1883 - ?)[17]
  • Петар Динев (1886 - ?)[18]
  • Тодор М. Ангелов[19]
  • Тодор Манолов (1890 - ?)[20]

Наводи

уреди
  1. Фактичка состојба на населението и домовите во Грција според пописот од 18 март 2001 г. (PDF 39 Мб). Државен завод за статистика на Грција. 2003.
  2. Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Σαλαμανλή - Γιάννες
  3. „ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/57683/3282 π.ε./17-4-1996 - ΦΕΚ 294/Β/3-5-1996“. Διαρκής κατάλογος κηρυγμένων αρχαιολογικών τόπων και μνημείων. Архивирано од изворникот на 9 јули 2021. Посетено на 25 јуни 2018.
  4. 4,0 4,1 4,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  5. Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г., Македонски научен институт, София, 1995, стр. 160-161.
  6. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 165.
  7. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 98-99.
  8. Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 87.
  9. „Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  10. „Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  11. „Folketeljing 2011, revidert“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-09-24. Посетено на 2016-03-07.
  12. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 149.
  13. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 765.
  14. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 421.
  15. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 541.
  16. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 157.
  17. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 225.
  18. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 240.
  19. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 34.
  20. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 422.