Линотопи
Линотопи или Линотоп (грчки: Λινοτόπι, Линотопи; влашки: Linotopea или Linotopi; албански: Linatopi) — поранешно село во Костурско, Егејска Македонија, на територијата на денешната општина Нестрам во областа Западна Македонија, Грција.
| Линотопи Λινοτόπι | |
|---|---|
  Линотопи | |
|
Местоположба во областа   Линотопи | |
| Координати: 40°24′N 20°53′E / 40.400° СГШ; 20.883° ИГД | |
| Земја | Грција |
| Област | Западна Македонија |
| Округ | Костурски |
| Општина | Нестрам |
| Општ. единица | Грамошта |
| Надм. вис. | 1.230 м |
| Час. појас | EET (UTC+2) |
| • Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Географија
уредиСелото се наоѓало во областа Нестрамкол, западно од Нестрам и 40 км југозападно од Костур. Лежело високо во северните пазуви на планината Грамошта во долината на Линотопска Река, притока на Бистрица.
Историја
уредиВо Отоманското Царство
уреди
Во османлиски дефтер од XIV век во Линитова по име се заведени 72 глави на семејствата.[1] Селото е споменато во Слепченскиот поменик од XVI век како Ленотωп. Во периодот меѓу XVI - XVIII век во Линотопи се развила голема уметничка школа.[2] Првото спомнување на мајстор од Линотопи е во зографскиот натпис во црквата „Св. Димитриј“ во селото Палатица.[2] Според документите на манастирот „Варлаам“ во Метеора од 1613 - 1614 г., меѓу дарителите се јавуваат осум имиња од Линотопи.[2] Во 1619 - 1620 г. селото влегло во состав на Рупишката каза.[2] Зографот Јон се спомнува во натписот на црквата „Св. Атанасиј“ во Рилево од 1627 г. Дарители од Линотопи се забележани во Забрдскиот кодик од 1692 година.[2] Во првата половина на XIX век во селото било отворено грчко училиште, каде предавал учител по името Јосиф во 1724 г.[2]
Во 1769 г. арнаутските банди го уништиле селото, заедно со соседните Грамошта, Ветерник, Пискохор, Лагор, Омотско и Загар.[3] Уништени се и соседните села Шипска и Николица. Жителите се иселиле во селата Влашка Блаца, Селица, Пепелишта, Нестрам, Клисура, Самарина, Трново и Кионат, како и во Битола, Охрид, Крушево, Магарево и Нижеполе.[2][3] Споменот за уништувањето на Линотопи и Николица е зачуван во влашките народни песни.[2]
Во 1812 година, по албанските прогони, во Крушево пристигнал нов бран бегалци од Линотопи.[2] Во уништеното село се населиле Албанци. Според Јон Нинеческу во 1895 г. селото било населено со 350 Власи и неколку семејства на албански муслимани.[2]
Според Николаос Схинас („Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας“) во 1886 г. Линотопи било населено со муслимани.[2] Според сознанијата на Густав Вајганд од 1889 г. селата Николица и Линотопи биле населени со неколку семејства на албански овчари.[2]
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г., во селото Линотопи имало 250 жители Албанци христијани.[4]
За време на Илинденското востание во почетокот на септември 1903 г. Линотопи било изгорено од големата чета на Васил Чакаларов.[5]
Во Грција
уредиПо Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Според албански извори, Албанците го напуштиле селото поради зулумите на грчките банди.[6] Во 1913 г. селото било целосно напуштено.[2]
Во „Етнографија на Македонија“ издадена во 1924 година, германскиот истражувач Густав Вајганд го запишал селото како албанско на јазичната граница.[7]
Во 1928 г. Панделис Цамисис напишал дека од селото имало остатоци од 200 куќи и три цркви. Според него, жителите на Загар водат потекло од Линотопи.[2]
Личности
уредиРодени во Линотопи
- Димитар, син на Никола — зограф од XVII век, мајстор на фреските во црквата „Св. Атанасиј“ во поградечкото село Ланга од 1685 - 1699 г.[8]
- Георги — зограф од XVII век, мајстор на фреските во манастирската црква „Успение на пресв. Богородица“ во коничкото село Жерма од 1656 г.[9]
- Михаил и син му Константин — зографи од XVI - XVII век[10]
- Јон Зограф — зограф од XVII век
- Теолог Зограф — зограф од XVII век[11]
По потекло од Линотопи
- Константин Бели (1772 - 1838) — австриски барон од македонско потекло, роден во Влашка Блаца
- Стерјо Думба (1794 - 1870) — австриски трговец од македонско потекло, роден во Влашка Блаца
- Теодор Думба (1818/1820 - 1880) — австриски трговец од македонско потекло, роден во Влашка Блаца
Поврзано
уреди- Линтопска школа — позната школа во духовната уметност
- Нестрамкол
Литература
уреди- Λιάκος, Σωκράτης Ν., "Λινοτόπι", Περιοδικό Μακεδονική Ζωή, τ.69, февруари 1972 година.
Наводи
уреди- ↑ „Хр. Гандев - Българската народност.. - Поселения“. www.promacedonia.org. Посетено на 2023-10-05.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Σιώκης, Νικόλαος. „Το Λινοτόπι και οι ζωγράφοι του“. Архивирано од изворникот на 7 јули 2015. Посетено на 2023-10-05.
- ↑ 3,0 3,1 Ανάτυπον από το Λεξικογραφικόν Δελτίον, σ.52 -Τομ. ΚΕ΄, Αθήνα 2005 της Ακαδημίας Αθηνών.
- ↑ „Makedonija. Etnografija i statistika - 2.43“. macedonia.kroraina.com. Посетено на 2023-10-05.
- ↑ Освободителната борба въ Костурско (до 1904 г.). По спомени на Пандо Кляшевъ. Съобщава Л. Милетичъ. София: Материяли за историята на македонското освободително движение, Издава Македонскиятъ Наученъ Институтъ, Книга II, Печатница П. Глушковъ. 1925. стр. 134.
- ↑ Rrapaj, Fatos Mero (1995). Fjalori Onomastik i Epirit. Eurorilindja (албански). Tiranë: Eurorilindja. стр. 518–521.
- ↑ Вайганд, Густав. Етнография на Македония, т. 1, София, 1992, стр. 465-466.
- ↑ Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 256–257. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=(help) - ↑ Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 211. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=(help) - ↑ Τούρτα, Α (1991). Οι ναοί του Αγίου Νικολάου στη Βίτσα και του Αγίου Μηνά στο Μονοδένδρι. Προσέγγιση στο έργο των ζωγράφων από το Λινοτόπι (грчки). Αθήνα: Ταμειου Αρχαιολογικων Πορων και Απαλλοτριωσεων: Υπουργειο Πολιτισμου. стр. 38–39, 203–207. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=(help) - ↑ Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 307. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=(help)