Леонид Николаевич Андреев (руски: Леони́д Никола́евич Андре́ев, (21 август 1871-9 август1919 бил руски драмски писател, романописец и раскажувач, за кој се смета, дека бил таткото на експресионизмот во руската литература[1].

Леонид Андреев
Портрет на Андреев од Иљја Репин
Роден/аЛеонид Николаевич Андреев
21 август 1871(1871-08-21)
Орел, Орелска Гувернија, Руска Империја
Починат/а12 септември 1919(1919-09-12) (возр. 48)
Mustamäki, Finland
НационалностРусин
Апсолвент наУниверзитет на Царска Москва (1897)
Период1890–1910
ЖанрФантастика, драма
Книжевно движењереализамнатурализамсимболикаекспресионизам
ДецаДанил Андреев, Вадим Андреев
Потпис

Тој е еден од најталентираните и најплодните претставници од периодот Сребрено време.

Стилот на Андреев комбинира елементи на реализам, натурализам и симболизам. Од неговите 25 претстави, неговата претстава „Тој што ќе се залепи“ од 1915 година се смета за негово најдобро достигнување.

Животопис

уреди

Роден бил во Орел, Русија во семејство од средна класа, Андреев првично студирал право во Москва и во Санкт Петербург.

Неговата младешка активност и развиената фантазија го поттикнала неколку пати на непромислени постапки: на 17-годишна возраст тој одлучил да ја испроба својата волја и да легне меѓу шините пред приближувачката локомотива, но останал неповреден. Во 1894 година, по љубовен неуспех, Андреев се обидел да изврши самоубиство. Последица на неуспешниот истрел биле покајанието во црквата и срцевите заболувања, кои подоцна предизвикалесмрт на писателот . По овој инцидент, Леонид Андреев повторно бил принуден да живее во сиромаштија: сега тој морал да ги храни својата мајка, неговите сестри и браќа кои се преселија во Москва. Не учествувал во политички активности.

Во 1897 година успешно ги положил завршните испити на универзитетот, што му го отворил патот кон адвокатската професија, која ја практикуваше сè до 1902 година. Работел како асистент на адвокат на правосудниот округ во Москва. Во 1897 година ги започнал своите новинарски активности во весниците Московски весник и Куриер. Своите фејетони ги потпишувал со псевдонимот Џемсеј Линч.

Во 1898 година била објавен неговиот прв расказ „Баргамот и Гараска“ во „Курир“. Според Андреев, расказот била инспириран од творештвото на Дикенс, но младиот автор бил забележан од Максим Горки, кој го поканил Андреев во издавачката асоцијација Знани, која обединувала многу млади писатели. Во 1908 година, Андреев се оженил со Ана Денишевич (Карницкаја).

Од 1909 година, тој активно соработувал со модернистичките алманаси на издавачката куќа „Розевник“ [6].

Од белешката во Московскаја газета, 1912 година: „Леонид Андреев пред некој ден оди на патување во Африка. Патувањето ќе трае околу два месеци. Талентираниот писател се чувствува здраво и енергично и сега е зафатен со проучување на разни мотиви за книги за Африка “.

За време на Првата светска војна тој станал водечки соработник на списанието Татковина издадено од Зинови Гжебина.

На 12 септември 1919 година, во 18 часот, Леонид Андреев одеднаш умрел од срцева парализа во градот Мустамјаки, на дачата на неговиот пријател, лекар и писател Ф.Н. Фалковски .Андреев бил погребан во Мариоки, веднаш до гробот на Марија Крестовскаја, ќерка на В. Крестовски. Во 1956 година, неговата пепел беше погребана во Ленинград кај на гробиштата Волков.

Од 1956 година, неговите избрани дела честопати се препечатуваа во СССР. Во 1991 година во Орел, родниот град на писателот, билиа отворена Куќа-музеј Леонид Андреев . Мрежното место на куќата-музеј работи од 2015 година[2].

Творештво

уреди

Првите дела на Леонид Андреев, главно биле под влијание на катастрофалните услови во кои се наоѓаше тогаш писателот, со критичка анализа на современиот свет („Баргамот и Гараска“, „Град“). Сепак, дури и во раниот период на творештвото на писателот, се манифестирале неговите главни мотиви: екстремен скептицизам, неверување во човечкиот ум („"Идот“, „Животот на Василиј од Теба“), како и страст кон спиритуализмот и религијата („Јуда Искариотски“). Расказите „Гувернерот“, „Иван Иванович“ и драмата „До sездите“ ја одразуваат симпатијата на писателот кон револуцијата. Сепак, по почетокот на реакцијата во 1907 година, Леонид Андреев ги напуштил сите револуционерни ставови, верувајќи дека бунтот на масите може да доведе само до големи жртви и големи страдања ( „Приказна за седумте обесени“). Во својот расказ „Црвена смеа“ Андреев насликал слики од на ужасите од војна (Руско-јапонската војна). Незадоволството на неговите херои од околниот свет и редот секогаш резултираат во пасивност или анархичен бунт. Неговите списи се проткаени со депресија, идеја за триумф на ирационални сили. Особено, во незавршениот роман „Дневникот на сатаната“ Андреев ја промовира идејата дека современиот човек станал и полукав и од самиот ѓавол. Доаѓањето на Сатаната се случила, но тој постепено „станува човек“ - неговите дела се предмет на страсна и измамена љубов кон Марија.

И покрај патетичното расположение во делата, литературниот јазик на Андреев, наметлив и експресивен, со нагласена симболика, наиде на широк одзив во уметничкото и интелектуалното опкружување на предреволуционерната Русија. Максим Горки, Рорих, Блок, Чехов и многу други биле најпозитивни за Андреев.

Делата на Андреев се одликува со острината на контрастите, неочекуваните пресврти на заплетот, комбинирани со шематската едноставност на слогот. Леонид Андреев е признат како истакнат писател на Сребреното доба на руската литература. Андреев денес е вброен меѓу најистакнатите писатели од дваесеттиот век[3].

Уметнички дела

уреди

Раскази и повести

уреди
  • 1892 - На студ и злато
  • 1898 - Баргамот и Гараска
  • 1898 - Од животот на капетанот Каблуков
  • 1898 - Заштита
  • 1898 - Она што го виде јагодата
  • 1898 - Аљоша лудиот
  • 1899 - Ангел
  • 1899 - Пријател
  • 1899 - Грен Слем
  • 1899 - На прозорецот
  • 1899 - Петка во земјата
  • 1899 - Во Сабуров
  • 1899 - Млади
  • 1899 - Споменик
  • 1900 - Тишина
  • 1900 - Приказна за Сергеј Петрович
  • 1900 - Во темната далечина
  • 1900 - Накратко
  • 1900 - Ваyaа
  • 1900 - На реката
  • 1900 - Прва такса
  • 1900 - Одмор
  • 1900 - Прекрасен живот за воскреснатите
  • 1901 - Лага
  • 1901 - Некогаш и одамна
  • 1901 - Провалија
  • 1901 - Бујаниха
  • 1901 - Кусака
  • 1901 - Случај
  • 1901 - Wallid
  • 1901 - Странец
  • 1901 - Во подрумот
  • 1901 - Во возот
  • 1901 - Хотел
  • 1901 - Книга
  • 1901 - Набат
  • 1901 - Смеа
  • 1902 - Во маглата
  • 1902 - Град
  • 1902 - Крадењето доаѓа
  • 1902 - Мисла
  • 1902 - Во пролет
  • 1902 - Првобитната личност
  • 1903 - Пролетни ветувања
  • 1903 - На станицата
  • 1904 - Крадец
  • 1904 - Без прошка
  • 1904 - Духови
  • 1905 - Гувернер
  • 1905 - Христијани
  • 1905 - Марсеј
  • 1905 - Бен-Тобит
  • 1905 - Така беше
  • 1906 - Елеазар
  • 1907 - Од приказна што никогаш нема да заврши
  • 1907 - Црнила
  • 1908 - Иван Иванович
  • 1908 - Џин
  • 1908 - Проклетството на Beверот
  • 1908 - Мои белешки
  • 1909 - Син на човекот
  • 1910 - Расказ за змијата и за тоа како ги добила своите отровни заби
  • 1910 - Ден на гневот
  • 1910 - Небрежност
  • 1911 - Правилата на доброто
  • 1911 - Ипатов
  • 1911 - Мир
  • 1911 - Смрт на Гуливер
  • 1911 - Цвет под ногата
  • 1913 - Земја
  • 1913 - Тој (Приказна за непознатиот)
  • 1913 - Лет
  • 1913 - Враќање
  • 1913 - Арамец
  • 1913 - Орев
  • 1913 - Лажна руба и добар чичко
  • 1913 - Храбар волк
  • 1914 - Херман и Марта
  • 1914 - Воскресение на сите мртви
  • 1914 - Крај на Јован Проповедник
  • 1914 - Три ноќи (Сон)
  • 1914 - Ѓаволот на свадбата
  • 1915 - Магариња
  • 1915 - Мои шеги
  • 1915 - Каракули
  • 1916 - Две букви
  • 1916 - Жртва
  • 1916 - Чемоданов
  • 1916 - Таракашка

Драми

уреди
 
Леонид Андреев и втората негова сопруга Ана
  • 1906 - До Sвездите
  • 1907 - Човечки живот
  • 1907 - Савва
  • 1908 - Цар глад
  • 1908 - Црни маски
  • 1909 - Анатема
  • 1909 - Денови на нашиот живот

Изданија

уреди
  • Андреев Л. Рассказы. В 2 т. — СПб.: Знание, 1906
  • Леонид Андреев. Полное собрание сочинений. тт. I—VIII. СПб, изд. А. Ф. Маркса, 1913.
  • Андреев Л. Н. Собрание сочинений в 17 т. — СПб.: Просвещение, 1911—1917
  • Андреев Л. Н. Повести и рассказы. — М.: ГИХЛ, 1956 (другие издания 1957, 1959)
  • Леонид Андреев. Повести и рассказы в двух томах. — М.: ИХЛ, 1971. (Т. 1: 1898—1906; Т. 2: 1907—1919)
  • Андреев Л. Н. Драматические произведения в 2 т. — Л.: Искусство, 1989. (Т. 1.: К звездам, Савва, Жизнь человека, Царь Голод, Анатэма, Океан; Т. 2.: Дни нашей жизни, Екатерина Ивановна, Каинова печать, Мысль, Самсон в оковах, Собачий вальс, Тот, кто получает пощечины, Реквием)
  • Андреев Л. Н. Собрание сочинений в 6 т. — М.: Художественная литература, 1990—1996
  • Андреев Л. Н. S. O. S.: Дневник (1914—1919). Письма (1917—1919). Ст. и интервью (1919). Воспоминания современников (1918—1919). М.; СПб.: Феникс, 1994. — 598 с. — ISBN 5-85042-042-8
  • Андреев Л. Н. Статьи о литературе и искусстве // Собрание сочинений: В 6 т. М.: Художественная литература, 1996. Т. 6 / Сост. и подгот. текста В. А. Александровой и В. Н. Чувакова, коммент. Ю. Н. Чирвы и В. Н. Чувакова. — С. 389—714.
  • . ISBN 978-5-93898-216-1. Занемарен непознатиот параметар |место= (help); Занемарен непознатиот параметар |заглавие= (help); Занемарен непознатиот параметар |ответственный= (help); Занемарен непознатиот параметар |страниц= (help); Занемарен непознатиот параметар |год= (help); Занемарен непознатиот параметар |автор= (help); Занемарен непознатиот параметар |издательство= (help); Отсутно или празно |title= (help)
  • Андреев Л. Н. Собрание сочинений в 6 т. — М.: Книжный клуб Книговек, 2012.
  • Андреев Л. Н. Полное собрание сочинений в 23 т. — М.: Наука, 2007 — наст. вр.

Литература

уреди
  • Андреев В. Л. Детство. — М.: Советский писатель, 1966. — 276 с.
  • Андреев, Леонид Николаевич“. Енциклопедиски речник „Брокхаус и Ефрон“ : во 86 тома (82 тома и 4 доп.). Санкт Петербург. 1890–1907.
  • Предлошка:Статья
  • Востров А. В. Граничный эффект или жизнь за границей? Диалог «своего» и «чужого» в финский период жизни Леонида Андреева // Вопросы литературы. 2018. № 2. С. 157—179.
  • Жизнь Леонида Андреева, рассказанная им самим и его современниками / Людмила Кен, Леонид Рогов. — Санкт-Петербург: Изд.-полиграфическая компания «КОСТА», 2010. — 432 с.
  • Предлошка:Книга:Казак В. Лексикон русской литературы XX века
  • . ISBN 978-5-91258-128-1. Занемарен непознатиот параметар |заглавие= (help); Занемарен непознатиот параметар |страницы= (help); Занемарен непознатиот параметар |страниц= (help); Занемарен непознатиот параметар |год= (help); Занемарен непознатиот параметар |издательство= (help); Занемарен непознатиот параметар |автор= (help); Занемарен непознатиот параметар |ссылка часть= (help); Отсутно или празно |title= (help)
  • Леонид Андреев. Далёкие. Близкие. Сборник: [к 140-летию со дня рождения Л. Н. Андреева / составитель, авт. вступ. ст. и коммент. И. Г. Андреева] Москва: Минувшее, 2011. — 476 с. — ISBN 978-5-902073-86-4
  • Леонид Андреев и традиции русского реализма / В. Беззубов. — Таллин: Ээсти раамат, 1984. — 335 с.
  • Леонид Андреев: материалы и исследования: [Сборник] / Рос. акад. наук. Ин-т мировой лит. им. А. М. Горького; [Ред. В. А. Келдыш, М. В. Козьменко] — М.: Наследие, 2000. — 415 с. — ISBN 5-9208-0006-2
  • Молодые годы Леонида Андреева / Николай Николаевич Фатов; [предисл. и подгот. текста О. В. Вологиной]. — Орёл: Изд. Александр Воробьёв: Дом-Музей Леонида Андреева, 2010. — 271 c. (переиздание книги 1924 г.). ISBN 978-5-91468-059-3
  • Нечаенко Д. А. (2011). „Речевой самописец интеллигентской смуты» («чёрный ящик» снов Леонида Андреева)“. История литературных сновидений XIX—XX веков: Фольклорные, мифологические и библейские архетипы в литературных сновидениях XIX-начала XX вв. М.: Университетская книга. стр. 732—743/. ISBN 978-5-91304-151-7. Занемарен непознатиот параметар |name-list-style= (help); no-break space character во |last1= во положба 12 (help); no-break space character во |title= во положба 137 (help)
  • О смысле жизни: Фёдор Сологуб, Леонид Андреев, Лев Шестов / Иванов-Разумник. — Санкт-Петербург: тип. М. М. Стасюлевича, 1908. — 312 с.
  • Патологическое творчество: (Леонид Андреев) / Д-р Ткачёв Т. Я. — Харьков: тип. «Мирный труд», 1913. — 32 с.
  • Рерих Н. К. (1993). „Леонид Андреев“. Художники жизни. М.: Международный Центр Рерихов. стр. /88. Занемарен непознатиот параметар |name-list-style= (help)
  • Сумерки русской литературы: Максим Горький. Леонид Андреев. Чириков. Юшкевич : Очерки / Бэн (Б. Назаревский). — Москва: т-во скоропечатни А. А. Левенсон, 1912. — 103 с.
  • Троцкий Л. О Леониде Андрееве Архивирано на 4 август 2020 г. / Проблемы культуры. Культура старого мира // Сочинения. Т. 20. — М.-Л., 1926.

Наводи

уреди
  1. Леонид Андреев
  2. „Leonid Andreyev Russian author“. Архивирано од изворникот на 2021-07-20. Посетено на 2021-04-10.
  3. „Leonid Nikolaevich Andreev, 1871-1919“. Архивирано од изворникот на 2021-04-10. Посетено на 2021-04-10.

Надворешни врски

уреди