Подуево

Подуево (албански: Podujevë) — град и општина сместен во округот Приштина на Североисточно Косово.

Подуево
Општина и град
Podujeva (Podujevë)
Центар на Подуево
Подуево Локација на Косово
Координати: 42°54′N 21°11′E
Држава	Република Косово
Округ	Приштина
Управа
• Градоначалник	Агим Велиу
Површина
• Општина и град	633 км2 (244 ми2)
• Градска	10 км2 (4 ми2)
Население
• Општина и град	90,185
• Градскo	23,453
Час. појас	CET (UTC+1)
• Лето (ЛСВ)	CEST (UTC+2)
Поштенски број	11000
Повик. бр.	+381 38
Таблици	01
Мреж. место	Municipality of Podujevo

Центар на Подуево

Подуево се наоѓа во стратешка позиција поради регионалниот автопат и железничката пруга која поминува низ него, и ги поврзува околните региони. Приштина, главниот град на Косово, се наоѓа околу 35 км на југ. Вкупниот број на жители на општината изнесува на 90.185, а на градот 23.453.

Географија

Паркот во Подуево

Подуево се наоѓа во североисточниот дел на Косово, се наоѓа во близина на регионалниот автопат и железничката пруга која ја поврзува со околните региони. Приштина, главниот град на Косово, се наоѓа околу 35 километри на југ. Се состои од долината Лапи и планините Албаник во западниот и планините на Источно Косово, на исток. Долината Лапи се простира помеѓу селата Репа и Барилева на раздалеченост од 35 километри; и помеѓу Батлава и Горна Лапаштица, на растојание од 12-15 км. Подуево е најголемата општина на Косово, со површина од 633 км². Бидејќи нејзината територија е компактна, претставува микро-географска целост.

Хидрологија

Подуево брои неколку долини, извори и реки. Најзначајна е реката Лапи, главната притока на Ситница, која течи низ средината на Подуево, извира од планините Албаник. Изворот на Лапи е во селото Полата каде реките Мургула и Слатина се соединуваат. Во горниот дел, реката тече низ стрмни места, но откако влегува во долината Лапи, нејзината брзина се менува. Реката е долга 82 км до вливот во Ситница, додека поголемиот дел од реката минува низ подрачјето на Подуево, во должина од 61 км. Оваа река е широка од 9 до 12 метри и длабока до 1,2 метри. Реката носи во просек од 4,9 m³ во секунда, но постојат значајни разлики, т.е. максималната брзина оди до 25m³ во секунда.

Клима

Климата во Подуево припаѓа на континентална зона, но сепак, е постудено отколку во другите делови на Косово. Просечната температура во Подуево е 9,6 C (амплитудата е 64,2 C). Годишната стапка на врнежи изнесува 697mm и е пониска од онаа на Косово (784mm). Највлажен месец е мај со 77.5mm, а најсув март со 42.3mm. Просечната паѓање на снег е 26 дена, а најмногу денови покриени со снег се 48,4. Максималната снежна покривка изнесува 96 см, а месец со најмногу снег е февруари (11,7 дена).

Историја

По Втората светска војна Лапи остана под српска власт. Српската администрација собра 11.297.067 динари со изговор дека тоа е казна за нелегално збогатување на некои луѓе. Во текот на 1950-1955 Србите се занимаваа со администрација, и со тоа многу дирекции се основани. Кога уставот од 1963 година е донесен, општините беа во подобра ситуација. Во 1966 година Подуево имаше 58,604 граѓани. Овие подобрувања беа уништени од страна на српските власти во 1990 година. Пред ова, нивниот петгодишен план од 1981-1985 не понуди решение за економските проблеми на жителите. Во текот на 1981-1991, 50 албански војници беа неправедно убиени за време на својата служба во југословенската армија. Најзначајниот настан од тоа време беа демонстрација на 1981 година, со организација во Приштина, кој подоцна беше проследен со масовни демонстрации низ цело Косово. Градот Подуево во тоа време беше целосно блокиран, освен медицинскиот центар. Патот во близина на границата беше блокиран, исто како и патот кон Приштина. Полицијата е пукаше со огнени истрели, додека тие возеле тенкови. Илјадници луѓе беа сместени во затвор. За време на српското владеење, Албанците беа организирани во неколку политички партии, како: Албанската национална демократска партија, Албански младински национален комитет, Албанска лига итн. Беа организирани демонстрации во март 1989 и 1990 година. Во текот на оваа деценија, голем број работници беа избркани од нивните работни места, а средствата до образовните установи беа запрени. Тоа продолжи и понатаму, но Албанците беа организирани нудејќи приватни фондови, на тој начин образовниот процес да не запре. Во текот на 1989-1997, 22 лица беа убиени во овој регион. Овие акции го мотивираа албанското население, како што почнаа да се мобилизираат и да ги решат своите спорови. Во текот на 1990-1992, 114 крвни спорови, и 60 други спорови се разрешени.

Во 1997 година беше формирана Ослободителната војска на Косово (ОВК), така што Милошевиќ започна брутална кампања против неа во 1998 година. За таква причина НАТО започна воен поход, за да го заштити цивилното население од Милошевиќ. Во март 1999 година, српската војска уби 14 албански цивили. По војната, процесот на воспоставување на Општинското собрание започна во 2002 година. Подоцна на 17 февруари 2008 година Косово прогласи независност. За време на косовската војна (1998-1999), градот беше место на масакрот во Подуево, на 28 март, во кој 14 жени и деца беа убиени од страна на српските паравоени сили. Подуево, е позната по својата трговија со добиток и по своите бојни полиња за време на косовската војна. Подуево не е еден од големите градови на Косово, но има добар потенцијал да ги покани туристи од Косово и други странски места да ги посетат своите прекрасни планини и езерото Батлава. Патот од Ниш до Подуево беше мета на бомбардирање на автобус во 2001 година, со српски туристи кои патуваат во манастирот Грачаница. Дванаесет Срби загинаа, а десетици други беа повредени во експлозијата. Албанските екстремисти ја презедоа одговорноста.

Население

Година	Население
1948	43.783
1953	48.272
1961	53.480
1971	62.324
1981	77.423
1991	94.943
2011	88.499
2013	94.943

Националност	Жители
Албанци	87,523
Ашкали	680
Роми	75
Бошњаци	33
Срби	12
Турци	5
Останати	43