Пирава
Пирава — село во Општина Валандово, во областа Бојмија, во околината на градот Валандово.
| Пирава | |
Улица во селото | |
  Пирава Местоположба на Пирава во Македонија
Пирава на карта
| |
| Координати 41°19′17″N 22°31′46″E / 41.32139° СГШ; 22.52944° ИГДКоординати: 41°19′17″N 22°31′46″E / 41.32139° СГШ; 22.52944° ИГД | |
| Регион |  Вардарски
|
| Општина |  Валандово
|
| Област | Бојмија |
| Население | 1.586 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 2463 |
| Повик. бр. | 034 |
| Шифра на КО | 04016, 04516 |
| Надм. вис. | 110 м |
|
Пирава на општинската карта  Атарот на Пирава во рамките на општината | |
 Пирава на Ризницата
| |
Географија и местоположба уреди
Селото се наоѓа во областа Бојмија, во средишниот дел на територијата на Општина Валандово. Од градот Валандово селото е оддалечено 4 километри.[2] Селото е рамничарско, сместено на надморска височина од 110 метри.[2]
Атарот зафаќа површина од 20,3 км2. На него преовладува обработливото земјиште на површина од 1.002 хектари, на пасиштата отпаѓаат 553 хектари, а на шумите 313 хектари.[2]
Историја уреди
Во XIX век, Пирава било македонско-турско село во рамките на Дојранската каза на Отоманското Царство.
Селото било срамнето со земја при Валандовскиот земјотрес во 1931 година.[3]
Стопанство уреди
Селото, во основа, има полјоделско-сточарска функција.[2]
Население уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, во селото Пирава имало 740 жители, од кои 470 Македонци, 180 Турци и 90 Роми.[4] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Пирава имало 496 жители.[5]
На 7 март 1931 година, во земјотрес што го погодил валандовскиот регион селото Пирава било срамнето со земјата.
Селото е големо со пораст на бројот на населението. Така, Пирава во 1961 година имало 1.339 жители, од кои 1.327 биле Македонци, тројца Срби, двајца Албанци и тројца Турци. Во 1994 година бројот се зголемил на 1.839 жители, од кои 1.827 Македонци и 11 жители Срби..[2]
Според пописот од 2002 година, во селото Пирава имало 1.844 жители, од кои 1.827 Македонци, 9 Срби и 8 Роми.[6]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 1.586 жители, од кои 1.505 Македонци, 2 Албанци, 5 Роми, 4 Срби, 7 останати и 63 лица без податоци.[7]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 740 | 496 | 1.287 | 1.278 | 1.339 | 1.368 | 1.633 | 1.812 | 1.839 | 1.844 | 1.586 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]
Општествени установи уреди
- Пошта (2463)
- Амбуланта
- Основно училиште
Самоуправа и политика уреди
Селото влегува во рамките на Општина Валандово, една од малкуте општини кои не биле изменети со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Валандово.
Во периодот 1950-1952, селото било седиште на некогашната општина Пирава, во која селото Пирава било единствено село.
Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Валандовска градска општина, во која покрај селото Пирава се наоѓале градот Валандово и селата Балинци, Брајковци, Грчиште, Марвинци, Раброво и Честово.
Во периодот 1955-1965, селото се наоѓало во некогашната општина Валандово.
Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Валандово.
Избирачко место уреди
Во селото постојат избирачките места бр. 285 и 286 според Државната изборна комисија, сместени во основното училиште и дом на културата.[12]
На претседателските избори во 2019 година, на овие избирачки места биле запишани вкупно 1.459 гласачи.[13]
Културни и природни знаменитости уреди
- Археолошки наоѓалишта[14]
- Карталово Седело — населба од хеленистичко и римско време;
- Крстот — некропола од доцноантичко време;
- Турски Гробишта — светилиште од римско време; и
- Чарго — населба од римско време.
- Цркви[15]
- Црква „Св. Ѓорѓи“ — главна селска црква
Личности уреди
- Родени во Пирава
- Петар Гошев (р. 1948) — политичар и поранешен гувернер на Народната банка на Република Македонија
- Николче Чурлиновски — лекар и градоначалник на Општина Валандово
Култура и спорт уреди
Во селото постои КУД „Гоце Делчев“, кој одржува настани во домот на културата во Пирава.
Воедно, во селото работи и фудбалскиот клуб „Ударник“, кој неколку сезони има настапувано во Втората лига.
Наводи уреди
- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 235. Посетено на 25 јули 2017.
- ↑ Порта3 (2017-12-21). „Разурнувачкиот земјотрес во Валандово од 1931 година“. Порта3 - градежништво, архитектура и екологија. Посетено на 2021-10-08.
- ↑ Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 151.
- ↑ D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 100-101.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 25 јули 2017.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Описи на ИМ“. Посетено на 21 декември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Посетено на 21 декември 2019.
- ↑ Коцо, Димче (1996). „Археолошка карта на Република Македонија“. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
