Цветан Грозданов

Цветан Грозданов (Охрид, 5 март 1936 - Скопје, 30 март 2018) — македонски византиолог, историчар на уметноста,академик политичар, прв министер за култура на Македонија и поранешен Претседател на Македонската академија на науките и уметностите во периодот од 2004 до 2008 година, надворешен член на САНУ. По крајот на својот мандат, академикот Цветан Грозданов бил избран за претседател на Советот за култура и еден од најреномираните византолози на Балканот.

Цветан Грозданов
Министер за култура
На должноста 1991 – 1992
Претседател	Никола Кљусев
Претходник	нема
Наследник	Ѓунер Исмаил
Седми Претседател на МАНУ
На должноста 2004–2008
Претходник	Матеја Матевски
Наследник	Георги Старделов
Лични податоци
Роден(а)	5 март 1936 Охрид, Македонија
Починал(а)	30 март 2018 Скопје
Националност	Македонец
Партија	независен
Установа	Филозофски факултет
Професија	византиолог политичар академик, историчар на уметноста
Вероисповед	Православна

Животопис и кариера

Грозданов е роден во 1936 година во Охрид. Уште како ученик во гимназијата „Климент Охридски“ во Охрид во летните месеци се вклучувал во работата на конзерваторската екипа за чистење на фреските во катедралата „Св. Софија“ во Охрид. Студирал на Филозофскиот факултет во Белград, група историја на уметноста, каде што во 1961 година дипломирал. Неговиот дипломски труд „Новооткриени средновековни портрети во Охрид“ испитната комисија го оценила со најголема висока оцена и го предложила за објавување (Зборник за ликовна уметност, бр. 2, Нови Сад).

По дипломирањето акад. Цветан Грозданов бил на специјализација по средновековна и византиската уметност на Филозофскиот факултет во Белград кај акад. проф. С. Радојчиќ и проф. В. Ј. Ѓуриќ, како стипендист на Владата на СРМ. По отслужувањето на воениот рок работел како кустос во Народниот музеј во Охрид. Тогаш почнува со систематско собирање на документацијата за средновековниот живопис во Македонија и работи врз топографијата на сакралните споменици во југозападна Македонија, особено во Струшко, Дебарско и Преспа.

Во учебната 1966/67 година користел стипендија на француската влада и бил на усовршување по историја на византиската уметност кај проф. [[Андрј Грабар во [[College de France во [[Париз. Во 1966 година бил еден од организаторите на монументалната изложба „Словенската писменост 1050 година од смртта на [[Климент Охридски“. Во 1969 година е избран за асистент по историја на уметноста на Филозофскиот факултет во Скопје. На факултетот во Белград ја одбранил својата докторска дисертација „[[Охридското ѕидно сликарство од 14 век“. Во 1980 година е избран за вонреден, а во 1985 година за редовен професор на истиот факултет.

Освен на Филозофскиот факултет во Скопје акад. Грозданов предавал средновековна уметност и на Факултетот за ликовна уметност. Имал и повеќе должности и функции во општествените тела од доменот на науката и културата, како и на Универзитетот. Бил министер за култура во првата влада на Република Македонија избрана од плуралистичкото Собрание (1991/92 г.).

Во изминатите три децении акад. Цветан Грозданов исполнувал интензивна научноистражувачка работа. Настапувал на бројни научни собири во земјата и во странство, неговите трудови се објавувани во научните зборници во Скопје, Белград, Загреб и др. Држел предавања за средновековната уметност во повеќе градови во Југославија, на Коларчевиот народен универзитет и Центарот за култура во Белград, центрите за култура во Загреб,Сплит, Мостар, Суботица и др. Со свои предавања настапувал во Париз (УНЕСКО) во Академијата на науки во Прага, на универзитетите во Солун, Истанбул, Рим, Неапол, Софија. На XVIII меѓународен конгрес на византолозите во Москва му е поверено воведно излагање на тркалезната маса „Југословенските светци во православната иконографија“.

Академик Цветан Грозданов е автор на повеќе од 300 библиографски единици објавени на македонски и други јазици во домашни и странски стручни и научни списанија. Тој имал откриено повеќе средновековни ансамбли на фрескоживописот на Македонија и имал идентификувано повеќе историски личности претставени во старата уметност на Балканот. Во целокупниот опус на акад. Цветан Грозданов е присутен интересот за проникнување во византиско-словенските културни врски, пред сè во ликовната уметност, почнувајќи од св. Кирил и Методиј и св. Климент Охридски па сè до XIX век. Научноистражувачката дејност на акад. Грозданов во најголем дел го опфаќа проучувањето на живописот од средниот (9–14 и подоцниот среден век 15–18) во Македонија и во соседните балкански седишта. Неговата работа во голем дел била заснована врз теренските проучувања што ги вршел во повеќе балкански региони, пред сè во Македонија и Света Гора. Неговите соопштенија секогаш биле пропратени со исцрпна научна апаратура и со познавање на најновите резултати за византиската уметност во светот. Хронолошкиот распон на материјата што ја проучувал е мошне широк и ги опфаќа спомениците од времето на св. Климент Охридски, Самоиловата држава, Охридската архиепископија до времето на Преродбата. Тематски проучуваната материја опфаќа неколку подрачја. Најголем дел од неговиот опус се однесува на откривањето, идентификувањето и поучувањето на портретите на св. Кирил и Методиј и нивните ученици – св. Климент, св. Наум, [[св. Горазд, [[св. Сава, [[св. Ангелариј (познати како [[Седмочисленици). Во овој широк тематски блок проф. Грозданов ги проучува и портретите на сите светци кои имаат примарен или основен култ меѓу Македонските Словени се до крајот на 18 век. Посебен дел претставува неговата синтеза на охридскиот фрескоживопоис од 14 век. Не помало значење имаат и неговите откритија на непознати или малку познати споменици на средновековната уметност, како и студии за други споменици од централна и југозападна Македонија.

Библиографија

1956 1. Сликарството на Св. Софија на крстопат од цивилизациите // Разгледи, III, 16(68), (1956), стр. 5

2. За дебарската уметничка школа // Разгледи, III, 21(73), (7.X 1956), стр. 4 1957

3. Белешке из Македоније // Југославија, 14 (1957), стр. 155-169 : 30 репр. - [на српскохрватски, англиски, француски и руски јазик]

1959

4. Неколку забелешки во врска со написот „Новооткриени икони од XIII, XIV и XV век“ // Разгледи, II, 1, (септ. 1959), стр. 88-90

5. [Никодин Павлович] Кондаков – прв испитувач на старата уметност во Македонија : (по повод педесетгодишнината од излегувањето на уметничко-археолошкиот патепис „Македонија“) // Разгледи, II, 2, (окт. 1959), стр. 177-180

1961

6. Ohrid / Miodrag Pavlović, Cvetan Grozdanov. - Beograd : Publicističko izdavački zavod, 1961. - 74 str. : repr. - [на српскохрватски, англиски, француски и руски јазик] 1962 7. [[Војислав Ѓуриќ: „Иконите на Југославија“ – Белград 1961 // Стремеж, VIII, 4 (1962), стр. 48-49

1963

8. Димитар Пандилов : in memoriam // Разгледи, VI, 1 (окт. 1963), стр. 59-63

9. Првиот импресионист кај нас // [[Културен живот, VIII, 1 (1963), стр. 18-19 1964

10. Извори за познавање на старата градска архитектура во Охрид // Старата градска архитектура и урбанизација на градовите : материјали од симпозиумот, Охрид 17-21 декември 1964. - Скопје : [б. и.], 1964, стр. 36-45

1965

11. Вангел Наумовски // Иван Генералиќ, Вангел Наумовски : [каталог]. – Уметничка галерија – Охрид, 3-17 август 1965

12. [Предговор] // Vangel Naumovski : [catalogo]. - Roma : Studio Marguta, 13-21 marzo 1965

13. [Предговор] // Десет современи македонски уметници : [каталог]. - Охрид : Уметничка галерија, 3-17 јули 1965

14. [Предговор] // Петар Хаџи Бошков : ретроспективна изложба : [каталог]. - Скопје : Музеј на современа уметност, јуни 1965

1966

15. Портретите на Климент Охридски во средновековната уметност // Словенска писменост : 1050-годишнина на Климент Охридски. - Охрид : Народен музеј, 1966, стр. 101-109 : 6 репр.

16. Прилози познавању средњовековне уметности Охрида // Зборник за ликовне уметности. - Нови Сад, 2 (1966), стр. 197-232 : 9 репр.

17. Портретите на Климент Охридски во средновековната уметност // Разгледи, IX, 1 (септ. 1966), стр. 82-92

18. Кон најстарите портрети на Климент Охридски // Културен живот, XI, 2-3 (1966), стр. 6-10 : 3 репр.

19. Иконографија на словенските учители // Изложба „Словенска писменост“ : [каталог]. - Охрид : Уметничка галерија, 11.IX – 30.XI 1966, стр. 3, 9, 19

20. [Предговор] // Глигор Чемерски : [каталог]. - Охрид : Народен музеј, август-септември 1966.

1967

21. Појава и продор портрета Климента Охридског у средњовековној уметности // Зборник за ликовне уметности. - Нови Сад, 3 (1967), стр. 47-72 : 9 репр.

22. П. Миљковиќ-Пепек, Делото на зографите Михаило и Еутихиј // Нова Македонија, (5.VI 1967).

23. [Предговор] // Иван Велков : [каталог]. - Скопје : Музеј на современа уметност, 22.XII 1967 – 20.I 1968.

24. [Предговор] // Петар Хаџи Бошков и Иван Велков : [каталог]. - Охрид : Народен музеј, 1967.

1968

25. О портретима Климента Охридског у охридском живопису XIV века // Зборник за ликовне уметности. - Нови Сад, 4 (1968), стр. 101-118 : 8 репр.

1969

26. Илустрација химни Богородичног акатиста у цркви Богородице Перивлепте у Охриду // Зборник Светозара Радојчића. – Београд : Филозофски факултет, 1969, стр. 39-54 : 12 репр.

27. Охридске белешке : Св. Михаило и Св. Еутихије у цркви Св. Богородице Перивлепте ; О ктиторској композицији архиепископа Николе у припрати цркве Св. Софије ; Портрет Климента Охридског у цркви Богородице Одигитрије у Пећи // Зограф. - Београд, 3 (1969), стр. 11-15 : 4 репр.

28. Прилози проучавању Св. Софије Охридске у XIV веку // Зборник за ликовне уметности. - Нови Сад, 5 (1969), стр. 35-56 : 9 репр.

1970

29. Односот меѓу портретите на Климент Охридски и Климент Римски во живописот од првата половина на XIV век // Симпозиум 1100-годишнина од смртта на Кирил Солунски : 23-25 мај 1969, Скопје-Штип. - Кн. 1. - Скопје : МАНУ, 1970, стр.99-107, 8 репр.

30. Ѕидното сликарство и иконописот во Струшкиот крај // Струга и Струшко : историја, стопанство, култура, уметност, образование, здравство, физичка култура. - Струга : Собрание на општина Струга, 1970, стр. 335-345 : 3 репр.

1971

31. La miniatura dei manoscritti macedoni medioevali // Gloria a San Cirillo. - Roma, 24. V 1971, pp. 27–32 : 5 repr.

32. Годишен зборник, книга 22, на Филозофскиот факултет на Универзитетот - Скопје (1970). - Историја, VII, 1 (1971), стр. 278-281. - Приказ на Годишен зборник посветен на 60- годишнината на проф. Х. Поленаковиќ

33. [Предговор] // Icons from the treasures of Macedonia = Icônes des trésors de Macédoine. - Skopje : Republican Commission for the Cultural Relations with Abroad of the R.S. of Macedonia, [1971]

34. Регионален план Охрид–Струга–Преспа // Сектор студија „Културно-историски споменици“. - Охрид–Скопје, 1971. - 140 стр.

1975

35. Благоја Дрнков // Благоја Дрнков : фото монографија. - Скопје : Друштво на ликовните уметници за применета уметност на Македонија, 1975. - (напореден текст на англиски јазик)

36. Wolkashin, Ugljesha, Marko and the Ohrid Archbishopric // Macedonian Review, V, 2 (1975), pp. 132–135

1976

37. Ikone i freske iz trezora Makedonije = Икони и фрески од трезорите на Македонија = Icons and Frescoes from the treasuries of Macedonia = Ikonen und fresken aus der schatzkammer Mazedoniens = Les icones et les fresques du tresor de la Macedoine = Иконы и фрески в сокравищницах Македонии. - Skopje : Sekretarijat za informacije Izvršnog veća SR Makedonije, 1976. - [1] папка (19 л.) : фрески во бои

1977

38. The Founder's Composition in the Church of St. Nikola Bolnichki // Macedonian Review, VII, 1 (1977), pp. 24–29

39. [Предговор] // Прилог 2 : [каталог]. - Скопје : Музеј на современа уметност, 18-28.I 1977

1978

40. Портрети на светците од Македонија во средновековната уметност // Предавања на VIII семинар за македонски јазик, литература и култура : Скопје и Охрид, 7.VIII – 23.VIII 1975. - Скопје : Универзитет „Кирил и Методиј“, 1978, стр. 154-159

41. Нови сознанија за живописот на Климентовата црква Свети Пантелејмон во Охрид // Предавања на IX семинар за македонски јазик, литература и култура : Скопје и Охрид, 9.VIII – 25.VIII 1976. - Скопје : Универзитет „Кирил и Методиј“, 1978, стр. 188-194

42. Новооткривене композиције Богородичиног акатиста у Марковом манастиру // Зограф. - Београд, 9 (1978), стр. 37-42

43. Нови сознанија за црквата Свети Пантелејмон во Охрид // Културен живот XXIII, 9-10 (1978), стр. 33-34

44. Апотеоза за човековото траење. - Пролегомена кон „иконолошката фаза“ на [[Димитар Кондовски. // 25 години Кондовски : [каталог]. - Скопје : [б. и.], 1978 1979

45. Црква Св. Климент Охрид = Kirche Hl. Kliment Ohrid / Ana Ivelja, Cvetan Grozdanov. - Zagreb : Turistkomerc, 1979. - 46 стр. : 32 репр.

46. Crkva Sv. Kliment Ohrid = Church St. Kliment Ohrid. - Zagreb : Turistkomerc, 1979. - 46 стр.

32 репр.

47. Композиција Опсаде Цариграда у цркви Светог Петра на Преспи // Зборник за ликовне уметности. - Нови Сад, 15 (1979), стр. 277-287 : 5 репр.

48. Најстарата претстава на Седмочислениците // Културен живот, XXIV, 7-8 (1979), стр. 32-34 : 3 репр.

49. Светозар Радојчиќ (1909-1978) : in memoriam // Ликовна уметност, IV, 6 (1979), стр. 63- 66 50. 600 години на Марковиот манастир // Нова Македонија (30.IX 1979)

1980

51. Охридското ѕидно сликарство од XIV век. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1980. - 227 стр. : 208 репр. : 50 цртежи

52. Охридско зидно сликарство XIV века. - Београд : Филозофски факултет ; Институт за историју уметности, 1980. - 227 стр. : 208 репр. : 50 илустр.

53. Слика јављања Премудрости св. Јовану Златоустом у Св. Софији Охридској // Зборник радова Византолошког института – Београд, XIX (1980), стр. [147]-155 : 3 репр.

54. Композицијата на Седмочислениците во живописот од XVII-XVIII век // Годишен зборник на Филозофскиот факултет – Скопје, 5-6(31-32), (1979/80), стр. 161-171 : 6 репр.

55. Из иконографије Марковог манастира // Зограф. - Београд, 11 (1980), стр. 83-93 : 11 репр.

56. Охрид и Охридската архиепископија во XIV век // Историја, XVI, 1 (1980), стр. 157-187

57. Значајна монографија за културната и уметничката историја на Хиландар – Димитрије Богдановиќ, Војислав Ѓуриќ, Дејан Медаковиќ, „Хиландар“, Београд 1978 // Историја, XVI, 2 (1980), стр. 234-239

58. Средновековниот живопис од Македонија во студијата на Воислав Ј. Ѓуриќ за византиските фрески во Југославија // Разгледи, XXII, 2-3 (февр.-март 1980), стр. 264-269

59. Сеопфатна монографија за фреските во Курбиново // Разгледи, XXII, 8-9 (окт.-ноем. 1980), стр. 965-967. - [L. Hadermann-Misguich, Kurbinovo, Bruxelles 1975]

60. На денот на словенските просветители Кирил и Методиј // Нова Македонија, (24.V 1980)

1981

61. Портретите на Климент Охридски од XIV век надвор од Охрид // Годишен зборник на Филозофскиот факултет – Скопје, 7(33), (1981) стр. 79-92 : 4 репр.

62. Црква Св. Ђorђa у Речици код Охрида / Ц. Грозданов, Г. Суботић // Зограф. - Београд, 12 (1981), стр. 62-75 : 17 репр.

63. Гојко Суботиќ, Охридската сликарска школа од XV век, Охрид 1980, зрело истражувачко дело // Нова Македонија, (10.V 1981)

1982

64. Култот на цар Самоил кон Ахил Лариски и неговиот одраз во ликовната уметност // Ликовна уметност, VI, 8-9 (1981-1982), стр. 71-84 : 5 репр.

65. Визијата на Петар Александриски во живописот на Богородица Перивлепта (Св. Климент) во Охрид // Годишен зборник на Филозофскиот факултет – Скопје, 8(34), (1982), стр. 115-122 : 3 репр.

66. Naučno-istraživački rad i istraživačka delatnost // III Kongres i skupština Saveza društava istoričara umetnosti Jugoslavije. - Beograd, 1982, str. 40-54

67. Охридската ризница // Чудесна Југославија. - Скопје : Македонска книга, 1982, стр. 118- 119

68. Што ги забавува сложените проекти // Нова Македонија, (2.Х 1982)

1983

69. Портрети на светителите од Македонија од IX-XVIII век. - Скопје : Завод за заштита на спомениците на културата, 1983. - 321 стр. : 110 репр. - (Културно историско наследство во СР Македонија ; 20)

70. За тематиката на живописот на црквата во с. Речица – Охридско // Ликовна уметност, VII, 10-11 (1983-1984), стр. 19-23 : 2 репр.

71. Историјски портрети у Полошком (I) / Ц. Грозданов, Д. Ћорнаков // Зограф. - Београд, 14 (1983), стр. 60-67 : 5 репр.

72. L'arte medievale macedone nel contesto dell'arte Europea. - Скопје : Огледало, 1983. - (9 стр.) : 10 репр.

73. Ritratti di sei papi nella cattedrale di Santa Sofia a Ocrida // Balcanica. - Roma, II, 1 (1983), стр. 3-16 : 9 репр.

74. Средњовековна ризница Охрида // Чудесна Југославија. – Сарајево, 1983, стр. 185-188 75. Трајан Витларски 1948-1984 : in memoriam // Ликовна уметност, VII, 10-11 (1983-1984), стр. 225-226

1984

76. Историјски портрети у Полошком (II) / Ц. Грозданов, Д. Ћорнаков // Зограф. - Београд, 15 (1984), стр. 85-93 : 8 репр.

77. Јован Владимир и представе Седмочисленика у македонској уметности XVIII-XIX века // Зборник за ликовне уметности. - Нови Сад, 20 (1984), стр. 229-235 : 5 репр. 1985

78. Живописот на гробниот параклис на свети Наум Охридски // Наум Охридски. - Охрид : Историски архив, 1985, стр. 85-98 : 15 репр.

79. За портретите на Теофилакт Охридски // Историја, XXI, 2 (1985), стр. 281-292 : 4 репр. 80. Иконографија на словенските светци // Постојана изложба „Словенска писменост“ : (каталог). - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1985, стр. 12, 28

81. Иконографијата на Св. Наум Охридски // Предавања на XVII семинар за македонски јазик, литература и култура : Охрид, 3-24.VIII 1984 година. - Скопје : Универзитет „Кирил и Методиј“, 1985, стр. 263-268

82. La Macedonia e le effigi dei maestri slavi fino alla fine del XVIII secolo // San Cirilo et San Metodio e la loro tradizione in Macedonia. - Skopje : Makedonska kniga ; Istituto della lingua macedone "Krste Misirkov", 1985, str. 70-84 : 3 repr.

83. Месецослов Асемановог јеванђеља и старије зидно сликарство у Македонији // Зборник за ликовне уметности – Нови Сад, 21 (1985), стр. 13-27 : 5 репр.

84. Христос цар, Богородица царица, небесните сили и светите воини во живописот од XIV и XV век во Трескавец // Културно наследство – Скопје, XII-XIII (1985-1986), стр. 5-20 : 17 репр.

1986

85. Света Софија Охрид = Hl. Sophia Ohrid. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1986. - 48 стр. : 36 репр.

86. Света Софија Охрид = Saint Sophia of Ohrid. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1986. - 48 стр. : 36 репр.

87. За графичките претстави на Климент Охридски во XVIII век и неговиот култ во Бер (Вериа) // Зборник посветен на Бошко Бабиќ. - Прилеп : Институт за истражување на старословенската култура, 1986, стр. 71-74 : 5 репр.

88. За литографијата на Седмочислениците во Преспа // Историја, XXII, 2 (1986), стр. 275- 279 : 1 репр

89. Извори за познавање на старата градска архитектура во Охрид // Годишен зборник на Филозофскиот факултет – Скопје, 1986, 13(39) : јубилеен број, стр. 211-220

90. Најстарите портрети на Климент Охридски // Климент Охридски : студии. - Скопје : Одбор за одбележување на 1100-годишнината од доаѓањето на Климент во Охрид и формирањето на Охридската школа за словенска култура и писменост, 1986, стр. 238-253 : 5 репр.

91. Portraits of Macedonian Saints in Mediaeval Art // Македонија, год. 33, бр. 398 (јуни 1986), стр. 26-27

92. Ангажираниот македонски мурализам : (Борис Петковски: „Македонското сликарство на тема од НОВ и Револуцијата“, Македонска книга, Скопје 1984) // Разгледи, год. 28, бр. 1-2 (1986), стр. 95-97

93. Климент во делото на Дичо Зограф // Нова Македонија, (24.IX 1986) 1987

94. Иконографијата на Климент Охридски // Предавања на XIX семинар за македонски јазик, литература и култура : Скопје и Охрид, 8-28.VIII 1986 година. - Скопје : Универзитет „Кирил и Методиј“, 1987, стр. 201-208

95. Историјски портрети у Полошком. (III) / Ц. Грозданов, Д. Ћорнаков // Зограф. - Београд, 18 (1987), стр. 37-43 : 7 репр.

96. Кон отворањето на галеријата „Охридска порта“ // Портрети на душата на мудроста и дождовните траги : од колекцијата на Љубица Наумовска : [каталог]. - Охрид : Уметничка галерија „Охридска порта“, 1987 = Towards the opening of "Ohrid's Gate" // Portraits of the soul of wisdom and the collection of Ljubica Naumovska : [каталог]. - Ohrid : The Gallery "Ohrid's Gate",

1987

97. Д-р Димитар Ќорнаков: Творештвото на мијачките резбари // Културен живот, XXXII, 1-2 (1987), стр. 48-49

98. Осум векови на Студеница // Културно наследство, XIV-XV (1987-1988), стр. 119-123

99. [Предговор] // Момчило Петровски – Моцо : [каталог]. - Куманово : Уметничка галерија, 30.Х – 9.XI 1987

1988

100. Света Софија Охрид = Saint Sophia of Ohrid. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1988. - 48 стр. : 36 репр.

101. Света Софија Охрид = Hl. Sophia Ohrid. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1988. - 48 стр. : 36 репр.

102. Црква Св. Климент Охрид = Kirche Hl. Kliment Ohrid. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1988. - 46 стр. : 32 репр.

103. Црква Св. Климент Охрид = Church St. Kliment Ohrid. - Охрид : Завод за заштита на спомениците на културата ; Народен музеј, 1988. - 46 стр. : 32 репр.

104. За иконописот во[[ Прилеп // Иконописот во Прилеп и Прилепско за време на преродбата

Прилеп, 9.XII-20.XII 88. - Прилеп : Завод за заштита на спомениците на културата, природните

реткости и музеј, 1988. - [5] стр. : 4 репр.

105. La peinture de Macedoine du moyen age // International Sympozium on Macedonian Studies – Istanbul, May 1988

106. Орнаментиката на расцветани лисја во уметноста на Охрид во XI-XII век // Лихнид : зборник на трудови – Охрид, 6 (1988), стр. 11-22 : 17 репр.

107. Придонесот на [[Фрањо Баришиќ (1914-1988) во проучувањето на уметноста и историјата на средновековна Македонија // Историја, (1988-89), стр. 201-204

...

328. Односот меѓу портретите на Климент Охридски и Климент Римски во живописот од првата половина на XIV век // Епоха Св. Климент Охридски. [т.] 2 / [уреду. одбор Г. Старделов (претсед.), Ѓ. Поп-Атанасов, Д.Пандев]. – Скопје : МАНУ, 2016. - (Макропроект Историја на културата на почвата на Македонија ; [кн. 27]). - Стр. [863]–870.

329. Композицијата на Седмочислениците во живописот на XVIII век и влијанието на Опширното житие на св. Климент // Епоха Св. Климент Охридски. [т.] 2 / [уредувачки одбор Георги Старделов (претседател), Ѓорги Поп-Атанасов, Димитар Пандев]. - Скопје : МАНУ, 2016. - (Макропроект Историја на културата на почвата на Македонија ; [кн. 27]). - Стр. [871]-874.

330. Духовни и културни традиции на Охридската архиепископија во делата на [[Христофот Жефарович-Џефар // Monumenta : годишник на Истражувачкиот центар за културно наследство (МАНУ). - Бр. 1 (2016), стр. [197]-205.

331. Портретите на Св. Климент Охридски во ликовната уметност на Македонија и во соседните земји = Portraits of St. Clement of Ohrid in the paintings of Macedonia and in the neighboring countries / [текст и избор на портретите Цветан Грозданов ; превод на англиски Гоце Алексоски]. - Скопје : МАНУ = Skopje : MASA, 2016. - 29 стр. : илустр. (каталог)

332. Предговор // Monumenta : годишник на Истражувачкиот центар за културно наследство (МАНУ). - Бр. 1 (2016), стр. [5]-6.

333. Предговор // Македонистички погледи / Драги поп Стефанија. - Охрид : НУ Завод и Музеј, 2016. - Стр. 11-13.

2017 334. Студии за охридскиот живопис. - Скопје : Матица македонска : МАНУ, 2017. - 280 стр. 335. Уметноста и културата на XIX век во Западна. - Скопје : Матица македонска : МАНУ, 2017. - 336 стр.

336. Приоритети на идниот развој на Република Македонија : quo vadis res publica Macedonia? / ред. Т. Фити ; [чл. на раб. група А. Беџети, Ц. Грозданов ... и др.]. - Скопје : МАНУ, 2017. - 193 стр. (изд. од истраж. проект)

337. Месецословот на Асеманиевото евангелие и постариот монументален живопис во Македонија // Музејски летопис : (зборник на трудови по повод 65 години Завод и музејСтрумица) / [гл. уред. В. Ѓоргиев-Ликин]. - Струмица : Завод за заштита на спомениците на културата и Музеј, 2017. - Стр. 13-24.

338. За градителските и зографските потфати во манастирската црква Св. Јован Претеча (Продром) во Слепче, во втората половина на XIX век // Манастир Свети Јован Крстител Слепче : духовен, книжевен и уметнички центар : зборник на трудови од меѓународниот симпозиум, Демир Хисар, 6 јули 2015 / уред. С. Цветковски. - Журче, Демир Хисар : Манастир "Свети Атанасиј Велики", 2017. - Стр. 37-51.

339. [Поздравно обраќање] // Манастир Свети Јован Крстител Слепче : духовен, книжевен и уметнички центар : зборник на трудови од меѓународниот симпозиум, Демир Хисар, 6 јули 2015 / уред. С. Цветковски. - Журче, Демир Хисар : Манастир "Свети Атанасиј Велики", 2017. - Стр. 16- 17.

340. Во потрага по корените : сеќавајќи се на Глигор Чемерски // МАНУскрипт. Одделение за уметност (МАНУ) = MANUscript. Department of Arts (MASA). - Год. III, бр. 1-2 (2017), стр. [191]-194

Награди

За својата научна дејност акад. Грозданов имал добиено поголем број награди:

Награда „11 Октомври“,

Награда„13 Ноември“ – награда на град Скопје,

Награда„13 Ноември“ – награда на гр. Охрид и др.

Одликувања (во 1975 г. по повод одбележувањето на 150 години од формирањето на Матица Српска, доделен му е сребрен медал за неговата соработка во Годишникот – Зборник за ликовни уметности, Нови Сад,

Орден „[[Св. Владимир Велики“ за поучување на ликовните врски меѓу Русија и Македонија од Синодот на Руската православна црква во 1988 год

Сина лента на VI. конгрес за балканологија и Југоисточна Европа). За монографијата „Свети Наум Охридски”,

акад. Цветан Грозданов е добитник на највисоката награда за наука во Република Македонија „[[Гоце Делчев“ (1996).

Друштвото на интелектуалците „Духовни конаци“ на Македонија во 2005 година му ја доделило наградата „Велја кутија“ за книгата „Уметноста на Западна Македонија во XIX век“ (2005).

Украинската академија на науките, акад. Цветан Грозданов го одликува со признанието „Златна фортуна“.

На академик Грозданов, Бугарската академија на науките му го додели највисокото одликување (медал) „Марин Дринов“.

Во 2003 година е одликуван со медал на Државниот институт за стратегиски истражувања од Република Турција .

Во 2005 година е избран за член на Здружението на европските интелектуалци.

Во 2003 г. е избран за странски член на Српската академија на науките и уметностите, а во 2007 г. за дописен член на Црногорската академија на науките и уметностите. Во 2004 г. е промовиран за doctor honoris causa historicae scientiae (почесен доктор на историските науки) на Универзитетот „Св. Климент Охридски“ во Софија,

За дописен член на Македонската академија на науките и уметностите е избран на 7 мај 1991 година, а за редовен член е избран на 20 јуни 1996. Во периодот од 2004 до 2007 година бил претседател на Македонската академија на науките и уметности. ,

Починал во Скопје на 30 март 2018 година.