Википедија

Јакутија

Јакутија, офиц. „Република Саха (Јакутија)“ (руски: Респу́блика Саха́ (Яку́тия); јакутски: Саха Өрөспүүбүлүкэтэ) е федерален субјект на Русија (република).

Република Саха (Јакутија)
Республика Саха (Якутия) (рус.)
Саха Өрөспүүбүлүкэтэ (јакутски)
—  Република  —

Знаме
Грб
Химна: Химна на Република Саха
Координати: 66°24′N 129°10′E / 66.400° СГШ; 129.167° ИГД / 66.400; 129.167Координати: 66°24′N 129°10′E / 66.400° СГШ; 129.167° ИГД / 66.400; 129.167
Политички статус
Земја Русија
Федерален округДалекуисточен[1]
Економски регионДалекуисточен[2]
Основан27 април 1922[3]
Главен градЈакутск[3]
Управа (август 2010)
 - Претседател[5]Егор Борисов[4]
 - Законод. домСобрание (Ил Тумен)[5]
Статистики
Површина [6]
 - Вкупна3.083.523 км2
Место1
Население (2010)Федерална служба за државна статистика (2011). „Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1“. Всероссийская перепись населения 2010 года. Федерална служба за државна статистика. Посетено на June 29, 2012.</ref>
 - Вкупно958.528
 - Место55
 - Густина0.31/km2 (0.80/sq mi)
 - Градска64,1%
 - Селска35,9%
Часовен појас[7]
 [7]
 [7]
ISO 3166-2RU-SA
Рег. таб.14
Службени јазицируски;[8] јакутски; јазиците на помалите народности на север се службени во нивните подрачја[9]
Портал

Географија Уреди

45% од Јакутија е прекриена со тајга, а северните делови се со тундра.

Часовен појас Уреди

Јакутија има 3 различни појси:

  1.  
    Јакутски појас (YAKT/YAKST). UTC+09:00 (YAKT)/+1000 (YAKST). Западно од реката Лена.
  2.  
    Владивосточки појас (VLAT/VLAST). UTC+10:00 (VLAT)/+1100 (VLAST). Помеѓу 127° ИГД и 140° ИГД.
  3.  
    Mагаданска часовен појас (MAGT/MAGST). UTC+11:00 (MAGT)/+1200 (MAGST). Источно од 140° IGD.

Реки Уреди

Најголема река и воедно пловна е реката Лена (4.310 км), а други поголеми реки се:

Езера Уреди

Има некаде повеќе од 700 езера во Јакутија, од кои најголеми се:

Планини Уреди

Најголеми планини во Јакутија е Верхојанските Планини, кој се протега напоредно со реката Лена. На југот се наоѓаат и Становојските Планини.

Природни богатства Уреди

јакутија е богата со нафта, гас, јаглен, дијаманти, злато, сребро, калај, волфрам и мн д-р. 99% од вкупните руски рудници на дијаманти се наоѓаат во Јакутија, односноa 25% од вкупнoто светско произвоство.

Клима Уреди

Јакутија е позната по својата екстремна клима. Најладната температура во северната полутопка е измерена во Студениот Пол во Верхојанск, −67.8 °C во 1892 г, и Ојмјакон, каде температурата била пониска од −67,7 °C во 1933 г.

  • Просечна јануарска температура: −28 °C (брег) до −47 °C (Студен Пол).
  • Просечна јулска температура: +2 °C (брег) до +19 °C (централни делови).
  • Врнежи: 200 мм (централни делови) до 700 мм (источните планини во Јакутија).

Народности Уреди

Според разните пописи (1936-2002) етничката структура во Јакутија изгледа вака:

1939 1959 1970 1979 1989 2002
Јакути 233.273 (56,5%) 226.053 (46,4%) 285.749 (43,0%) 313.917 (36,9%) 365.236 (33,4%) 432.290 (45,5%)
Долгани 10 (0,0%) 64 (0,0%) 408 (0,0%) 1.272 (0,1%)
Евенки 10.432 (2,5%) 9.505 (2,0%) 9.097 (1,4%) 11.584 (1,4%) 14.428 (1,3%) 18.232 (1,9%)
Евени 3.133 (0,8%) 3.537 (0,7%) 6.471 (1,0%) 5.763 (0,7%) 8.668 (0,8%) 11.657 (1,2%)
Јукагири 267 (0,1%) 285 (0,1%) 400 (0,1%) 526 (0,1%) 697 (0,1%) 1.097 (0,1%)
Чукчи 400 (0,1%) 325 (0,1%) 387 (0,1%) 377 (0,0%) 473 (0,0%) 602 (0,1%)
Руси 146.741 (35,5%) 215.328 (44,2%) 314.308 (47,3%) 429.588 (50,4%) 550.263 (50,3%) 390.671 (41,2%)
Украинци 4.229 (1,0%) 12.182 (2,5%) 20.253 (3,0%) 46.326 (5,4%) 77.114 (7,0%) 34.633 (3,6%)
Други 14.723 (3,6%) 20.128 (4,1%) 27.448 (4,1%) 43.695 (5,1%) 76.778 (7,0%) 58.826 (6,2%)

Галерија Уреди

Наводи Уреди

  1. ↑ Президент Российской Федерации. Указ №849 от 13 мая 2000 г. «О полномочном представителе Президента Российской Федерации в федеральном округе». Вступил в силу 13 мая 2000 г. Опубликован: "Собрание законодательства РФ", №20, ст. 2112, 15 мая 2000 г. (Претседател на Руската Федерација. Указ #849 од 13 мај 2000 „За полномошниот претставник на Претседателот на Руската Федерација во еден федерален округ“. Стапил на сила 13 мај 2000).
  2. ↑ Госстандарт Российской Федерации. №ОК 024-95 27 декабря 1995 г. «Общероссийский классификатор экономических регионов. 2. Экономические районы», в ред. Изменения №5/2001 ОКЭР. (Државен стандард на Руската Федерација. #OK 024-95 27 декември 1995 „Општоруска класификација на економските региони. 2. Економски региони“, по измените на Амандман #5/2001 ОКЕР. ).
  3. ↑ 3,0 3,1 Minahan, James (2002). Encyclopedia of the Stateless Nations: S-Z. Greenwood Publishing Group. стр. 1630ff.
  4. ↑ Егор Афанасјевич Борисов — Портал на Република Саха ru
  5. ↑ 5,0 5,1 Устав на Република Саха (Јакутија) 53.1
  6. ↑ Росстат (Статистички завод на Русија), 2010 г. Архивирано на 18 октомври 2012 г. (xls) посет. 15 јуни 2012 г
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Правительство Российской Федерации. Федеральный закон №107-ФЗ от 3 июня 2011 г. «Об исчислении времени», в ред. Федерального закона №248-ФЗ от 21 июля 2014 г. «О внесении изменений в Федеральный закон "Об исчислении времени"». Вступил в силу по истечении шестидесяти дней после дня официального опубликования (6 августа 2011 г.). Опубликован: "Российская газета", №120, 6 июня 2011 г.
  8. ↑ Службен на целата територија на Русија согласно Член 68.1 од Уставот на Русија.
  9. ↑ Устав на Република Саха (Јакутија), Член 46

Надворешни врски Уреди

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Јакутија&oldid=4944112“