Шпанско Царство
Шпанското Царство (шпански: Imperio Español) или Шпанска Империја — едно од најголемите царства во светската историја како и едно од првите светски колонијални царства. Тоа во 15 век вклучувало територии и колонии во Европа, Америка, Африка, Азија и Океанија. Шпанија во 1492 се појавила како единствена монархија во Европа по завршувањето на „реконквиста“ на Пиринејскиот Полуостров. Кристофер Колумбо бил командант на првите истражувања на Атлантскиот Океан, коишто довеле придонесено за откривањето на Новиот Свет и колонизација на Америка.
Шпанско Царство |
||||
---|---|---|---|---|
|
||||
распространетост на Шпанското Царство во времето на нејзиното постоење.
|
||||
Изгубени територии по борбата за независност на Латинска Америка (1811–1828).
Изгубени територии по Шпанско-американската војна (1898–1899).
Изгубени територии по Деколонизација на Африка(1956–1976).
Денешни територии на Шпанија . |
За време на ерата на истражувањето односно Големите географски откритија, Шпанија преку Карипските острови и новопронајдените територии придонела за уништување на царството на Ацтеките и царството на Инките, царства кои дотогаш опстојувале во Северна Америка и Латинска Америка. Подоцна новото царство се протегала од денешна Канада во Северна Америка до Огнена Земја во Јужна Америка. Шпанската експедиција на светско ниво започнува со Фернандо Магелан во 1519 година, а завршува со Хуан Себастијан Елкано во 1522 година, постигајќи го она што некогаш Колумбо го замислувал, откривање на патот кон Азија, преку Далечниот Исток, каде започнало и колонизирањето на државите Гуам, Филипини и околните острови. Во времето на т.н. Златен век на шпанската книжевност, царството се состоело од териториите на Холандија, Луксембург, Белгија, поголем дел од Италија, делови од Германија, делови од Франција, територии во Африка, Азија и Океанија, како и големи области во Америка.
Трговијата се развивала преку Атлантикот помеѓу Шпанија и нејзините колонии; биле разменувани сите видови на стока, вклучувајќи благородни метали од Америка кои биле носени во Шпанија во нејзините флоти. Голем дел од шпанската борбена морнарица се користи за зајакнување на шпанските територии во Европа и на Средоземјето. Некои од шпанските европски имоти биле изгубени во војната за шпанското наследство во 1713, но царство ги задржило своите имоти и земји надвор од својата матична територија.
Француската окупација на Шпанија од 1808 година под раководство на Наполеон Бонапарт придонела Шпанија привремено да ги загуби своите клонии, и преку војните за независност на латинските држави во периодот од 1810 до 1825 година довело до доздавање на голем број независни држави во Јужна Америка и Средна Америка. Куба, Порторико, Филипини и други држави под контрола на Шпанија се задржиле до крајот на 19 век кога поголем дел од овие територии добиле независност по Шпанско-американската војна. Останатите острови биле продадени на Германското Царство во 1899 година.
До почетокот на XX век Шпанија ги сочувала во свој состав териториите во Африка како Шпанска Гвинеја, Шпанска Сахара и Шпански Мароко. Шпанија се повлекла од Мароко во 1956 година и дала независност на Екваторска Гвинеја во 1968 година. Кога Шпанија ја напуштила Шпанска Сахара во 1976 година, колонијата била анексирана од страна на Мароко и Мавританија во почетокот, и целосно од Мароко во 1980 година, иако во согласност со Обединетите Нации сè уште е технички под шпанска администрација