Португалско Царство

Португалско Царство
Португалско Царство Império Português
	1415–1999
	Coat of arms
	Места во светот кои порано биле дел од Португалското Царство
Главен град	Лисабон; Рио де Жанеиро (1808–1821)
Говорени јазици	Португалски
Вероисповед	Римокатолицизам (Официјална)
Уредување	Монархија (1415–1910); Република (1910–1999);
Монарси
• 1415–1433 (прв)	Жоао I
• 1908–1910 (последен)	Мануел II
Претседатели
• 1911–1915 (прв)	Мануел ди Ариага
• 1996–1999 (последен)	Жорже Сампаијо
Историја
• Освојување на Сеута	1415
• Откривање на патот до Индија од Португалците	1498
• Колинијален Бразил	1500
• Иберијски Сојуз	1580–1640
• Холандско португалска војна	1588–1654
• Војна за обнова на Португалија	1640–1668
• Независност на Бразил	1822
• Загубата на индиските провинции	1961
• Португалска колонијална војна	1961–1974
• Револуција на каранфилите	1974–1975
• Предавање на Макао на Кина	1999

Португалско Царство (португалски: Império Português), познато и како Португалски прекуокеански територии (Ultramar Português) или Португалско Колонијално Царство (Império Colonial Português), било составено од прекуокеанските колонии, трговски испостави ипрекуокенските територии управувани од Португалија. Тоа било една од најдолговечните колонијални царства во историјата на Европа, кое постоело безмалку шест века од освојувањето на Сеута во Северна Африка, во 1415 година, до пренесувањето на суверенитетот над Макао на Кина во 1999 година. Царството било основано во 15 век, а веќе на почетокот од 16 век се протегало ширум светот, со бази во Северна и Јужна Америка, Африка и различни региони во Азија и Океанија.^[3]^[4]^[5]

Португалското Царство настанало на почетокот од ерата на географските откритија, а моќта и влијанието на Кралството Португалија се проширило низ цел свет. На почетокот од Реконквиста, португалските морнари почнаа да го истражуваат брегот на Африка и архипелазите во Атлантикот (1418-19 година), при што ги користеле најновите откритија во навигацијата, картографијата и поморската технологија (како каравелата), за да пронајдат морски пат до лукративната трговија со зачини. Во 1488 година Бартоломео Дијас стигнал до 'Ртот на Добрата Надеж, а во 1498 година Васко де Гама стигнал до Индија. Во 1500 година, Педро Алварес Кабрал стигнал до бреговите на денешен Бразил.

Наредните децении, португалските морнари продолжиле да ги истражуваат бреговите и островите на Источна Азија, градејќи утврдувања и трговски испостави (фабрики) за време на нивните патувања. До 1571 година, поморскиот пат од Лисабон до Нагасаки бил поврзан со многу трговски испостави долж бреговите на Африка, Блискиот Исток, Индија и Јужна Азија. Оваа трговска мрежа и колонијалната трговија значително придонеле за растот на португалската економија (1500–1800) и придонесувал со околу една петтина од приходот по глава на жител на Португалија.

Откако кралот Филип II од Шпанија (Филип I од Португалија) ја зел португалската круна во 1580 година, започнала 60-годишната заедница на Шпанија и Португалија во подоцнежната историографија позната како Пиринејски сојуз. Царствата и понатаму имале посебна администрација. Затоа што кралот на Шпанија истовремено бил и крал на Португалија, португалските колонии станале предмет на напади од три конкурентски европски сили непријателски настроени кон Шпанија: Холандската Република, Англија и Франција. Затоа што населението на Португалија било помалкубројно, Португалија не можела ефикасно да ја одбрани својата огромна мрежа на трговски испостави, и Царството го започнало своето долго и постепено слабеење. Бразил станал највредната колонија од втората ера на царството (1663–1825), а по бранот на движењата за независност што ја зафатило Америка на почетокот од 19 век, Бразил се отцепил во 1822 година.

Третата ера на царството ја опфаќа последната фаза од португалскиот колонијализам по независноста на Бразил во 1820-тите. Колонијалните поседи веќе биле сведени на тврдини и плантажи долж африканското крајбрежје (подоцна биле проширени кон внатрешноста за време на поделбата на Африка кон крајот на 19 век), Португалски Тимор и енклави во Индија (Португалска Индија) и Кина (Португалски Макао). Со Британскиот ултиматум од 1890, португалските амбиции во Африка значително се намалиле.

Под водство на Антонио Салазар (премиер од 1932–1968), за време на диктатурата на Нова Држава биле направени неуспешни обиди да се задржат последните колонии во португалска сопственост. Според идеологијата на плуриконтинентализмот, режимот ги преименувал колониите во „прекуокеански провинции“ а го задржал системот на принудна работа, од кој обично само мала домородна елита била изземена. Во 1961 година Индија ги анектирала Гоа и Даман, а Дахомеј ја анектирала тврдината Сао Жоао Баптиста де Аџуда. Португалската колонијална војна во Африка траела од 1961 година до конечното соборување на диктатурата Нова Држава во 1974 година. Со Револуцијата на каранфилите која избувнала во април 1974 година во Лисабон започнала забрзаната деколонизација на португалска Африка и до анексија на Португалски Тимор од Индонезија во 1975 година. Оваа деколонизација го поттикнала егзодусот на речиси сите португалски колонијални доселеници и на многу луѓе од мешаните раси од колониите. Португалија го врати Макао на Кина во 1999 година. Единствените прекуокеански поседи кои останале под португалска власт, Азорите и Мадејра, претежно биле населени со португалско население, а Лисабон подоцна нивниот уставен статус го променил од „прекуокеански провинции“ во „автономни региони “.

Поврзано

Извори

Наводи

↑ C. Bloomer, Kristin (2018). Possessed by the Virgin: Hinduism, Roman Catholicism, and Marian Possession in South India. Oxford University Press. стр. 14. ISBN 9780190615093.
↑ J. Russo, David (2000). American History from a Global Perspective: An Interpretation. Greenwood Publishing Group. стр. 314. ISBN 9780275968960. the Church of England was a " state church " in the colonies the way it indisputably was in England, and as the Roman Catholic Church was in the neighboring Spanish and Portuguese empires.
↑ Page & Sonnenburg 2003
↑ Brockey 2008
↑ Juang & Morrissette 2008

Општи извори

Abeyasinghe, Tikiri (1986). Jaffna Under the Portuguese. Lake House Investments. ISBN 978-9555520003.
Abir, Mordechai (1980). Ethiopia and the Red Sea: The Rise and Decline of the Solomonic Dynasty and Muslim European Rivalry in the Region. Routledge. ISBN 978-0714631646.
Ahmed, Farooqui Salma (2011). A Comprehensive History of Medieval India: Twelfth to the Mid-Eighteenth Century. Pearson Education India. ISBN 978-81-317-3202-1.
Appiah, Anthony; Gates, Henry Louis, уред. (2010). Encyclopedia of Africa, Volume 2. Oxford University Press. ISBN 9780195337709.
Arnold, James R.; Wiener, Roberta, уред. (2012). Cold War: The Essential Reference Guide. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-003-4. Посетено на 12 July 2012.
Brockey, Liam Matthew (2008). Portuguese Colonial Cities in the Early Modern World. Ashgate Publishing, Ltd. ISBN 978-0-7546-6313-3.
Abernethy, David (2000). The Dynamics of Global Dominance, European Overseas Empires 1415–1980. Yale University Press. ISBN 0-300-09314-4.
Anderson, James Maxwell (2000). The History of Portugal. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-31106-4.
Bakewell, Peter (2009). A History of Latin America to 1825. Wiley-Blackwell. ISBN 978-1405183680.
Bethell, Leslie (1985). The Independence of Latin America. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-34927-7.
Bethencourt, Francisco; Curto, Diogo Ramada (2007). Portuguese Overseas Expansion, 1400–1800. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84644-8.
Black, Jeremy (2011). War in the World: A Comparative History, 1450–1600. Palgrave Macmillan. ISBN 9780230344266.^{[мртва врска]}
Boxer, Charles Ralph (1969). The Portuguese Seaborne Empire 1415–1825. Hutchinson. ISBN 0-09-131071-7.
Boyajian, James (2008). Portuguese Trade in Asia Under the Habsburgs, 1580–1640. JHU Press. ISBN 978-0-8018-8754-3.
Chesworth, John; Thomas, David, уред. (2015). Christian-Muslim Relations. a Bibliographical History.: Volume 7. Central and Eastern Europe, Asia, Africa and South America (1500–1600). Brill Academic Publishers. ISBN 978-9004297203.
Coates, Timothy Joel (2002). Convicts and Orphans: Forced and State-Sponsored Colonization in the Portuguese Empire, 1550–1755. Stanford University Press. ISBN 9780804733595.
Cohen, Leonardo (2009). The Missionary Strategies of the Jesuits in Ethiopia (1555–1632). Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3-447-05892-6.
Corrado, Jacopo (2008). The Creole Elite and the Rise of Angolan Protonationalism: 1870–1920. Cambria Press. ISBN 9781604975291.
Crowley, Roger. Conquerors: How Portugal Forged the First Global Empire (2015)
Curto, Diogo Ramada. Imperial Culture and Colonial Projects: The Portuguese-Speaking World from the Fifteenth to the Eighteenth Centuries (Berghahn Books, 2020) online review
de Almeida, Miguel Vale (2004). An Earth-colored Sea: Race, Culture And The Politics Of Identity In The Post-colonial Portuguese-speaking World. Berghahn Books. ISBN 978-1-78238-854-8.
Davies, Kenneth Gordon (1974). The North Atlantic World in the Seventeenth Century. University of Minnesota Press. ISBN 0-8166-0713-3.
Davis, David Brion (2006). Inhuman Bondage: The Rise And Fall of Slavery in the New World. Oxford University Press. ISBN 9780195140736.
Diffie, Bailey W.; Winius, George D. (1977). Foundations of the Portuguese Empire, 1415–1580. University of Minnesota Press. ISBN 978-0-8166-0782-2.
Disney, A.R. (2009a). History of Portugal and the Portuguese Empire Volume 1, Portugal: From Beginnings to 1807. Cambridge University Press. ISBN 978-0521843188.
Disney, A.R. (2009b). History of Portugal and the Portuguese Empire Volume 2, Portugal: From Beginnings to 1807. Cambridge University Press. ISBN 978-0521738224.
Dodge, Ernest Stanley (1976). Islands and Empires: Western Impact on the Pacific and East Asia. University of Minnesota Press. стр. 226. ISBN 978-0816607884.
Gallagher, Tom (1982). Portugal: A Twentieth Century Interpretation. St. Martin's Press. ISBN 9780719008764.
Gann, Louis Henry; Duignan, Peter (1972). Africa and the World: An Introduction to the History of Sub-Saharan Africa from Antiquity to 1840. University Press of America. ISBN 978-0-7618-1520-4.
Gipouloux, François (2011). The Asian Mediterranean: Port Cities and Trading Networks in China, Japan and Southeast Asia, 13th–21st Century. Edward Elger. ISBN 978-0857934260.
Goodman, Grant K. (2000). Japan and the Dutch 1600-1835. Routledge. ISBN 978-0700712205.
Goodwin, Stefan (2008). Africa's Legacies Of Urbanization: Unfolding Saga of a Continent. Lexington Books. ISBN 978-0-7391-5176-1.
Gupta, Pamila. Portuguese Decolonization in the Indian Ocean World: History and Ethnography (Bloomsbury Publishing, 2018).
Herring, Hubert Clinton; Herring, Helen Baldwin (1968). A History of Latin America: From the Beginnings to the Present. Knopf. ISBN 0-224-60284-5.
Heywood, Linda M.; Thornton, John K., уред. (2007). Central Africans, Atlantic Creoles, and the Foundation of the Americas, 1585–1660. Cambridge University Press. ISBN 9780521770651.
Jesus, Carlos Augusto Montalto (1902). Historic Macao. Kelly & Walsh, ltd. ISBN 9781143225352. Carlos Augusto Montalto Jesus Macao.
Juang, Richard M.; Morrissette, Noelle Anne, уред. (2008). Africa and the Americas: Culture, Politics, and History: A Multidisciplinary Encyclopedia, Volume 2. ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-441-7.
Kamen, Henry (1999). Philip of Spain. Yale University Press. ISBN 9780300078008.
Kozák, Jan; Cermák, Vladimir (2007). The Illustrated History of Natural Disasters. Springer. ISBN 9789048133246.
Kratoska, Paul H. (2004). South East Asia, Colonial History: Imperialism before 1800. Taylor and Francis. ISBN 978-0415215404.
Lach, Donald F. (1994). Asia in the Making of Europe, Volume I: The Century of Discovery. University of Chicago Press. ISBN 9780226467085.
Ladle, Jane (2000). Brazil. American Map. ISBN 9780887291302.
Lisboa, Maria Manuel (2008). Paula Rego's Map of Memory: National and Sexual Politics. Ashgate Publishing. ISBN 978-0-7546-0720-5.
Lockhart, James (1983). Early Latin America: A History of Colonial Spanish America and Brazil. Cambridge University Press. ISBN 0-521-29929-2.
MacQueen, Norrie. The Decolonization of Portuguese Africa: Metropolitan Revolution and the Dissolution of Empire (1997) online
Macmillan, Allister (2000). Mauritius Illustrated. Educa Books, Facsimile edition. ISBN 0-313-31106-4.
Mahoney, James (2010). Colonialism and Postcolonial Development Spanish America in Comparative Perspective. Cambridge University Press. ISBN 9780521116343.
Malekandathil, Pius (2010). Maritime India: Trade, Religion and Polity in the Indian Ocean. Primus Books. ISBN 978-9380607016.
Mancall, Peter C. (2007). The Atlantic World and Virginia, 1550–1624. University of North Carolina Press. ISBN 9780807838839.
Marley, David (2005). Historic Cities of the Americas: An Illustrated Encyclopedia, Volume 1. ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-574-6.
Marley, David (2008). Wars of the Americas: A Chronology of Armed Conflict in the Western Hemisphere (2 Volumes). University of Oklahoma Press. ISBN 978-1598841008.
McAlister, Lyle (1984). Spain and Portugal in the New World, 1492–1700. University of Minnesota Press. ISBN 0-8166-1216-1.
Mathew, Kuzhippalli Skaria (1988). History of the Portuguese Navigation in India, 1497–1600. Mittal Publications. ISBN 978-8170990468.
Mehta, Jaswant Lal (1980). Advanced Study in the History of Medieval India. Sterling Publishers Pvt. Ltd. ISBN 978-81-207-0617-0.
Metcalf, Alida C. (2006). Go-Betweens and the Colonization of Brazil: 1500–1600. University of Texas Press. ISBN 978-0-292-71276-8.
Metcalf, Alida C. (2005). Family and Frontier in Colonial Brazil: Santana de Parnaíba, 1580–1822. University of Texas Press. ISBN 978-0-292-70652-1.
Newitt, Malyn D.D. (1995). A History of Mozambique. Indiana University Press. стр. 335. ISBN 978-0-253-34006-1.
Newitt, Malyn D.D. (2005). A History of Portuguese Overseas Expansion, 1400–1668. Routledge. ISBN 0-415-23979-6.^{[мртва врска]}
O'Flanagan, Patrick (2008). Port Cities of Atlantic Iberia, c. 1500–1900. Ashgate Publishing. ISBN 978-0-7546-6109-2.
de Oliveira Marques, A.H. (1972). History of Portugal: From Lusitania to Empire; Vol. 1. Columbia University Press. ISBN 978-0231031592.
Olson, James Stuart (1991). Historical Dictionary of European Imperialism. Greenwood. ISBN 9780313262579.
Ooi, Keat Gin (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor: Volume 1. ABC_CLIO. ISBN 978-1-57607-771-9.
Ooi, Keat Gin (2009). Historical Dictionary of Malaysia. Rowman & Littlefield Publishers, Inc. ISBN 978-0-8108-5955-5.
Page, Melvin E.; Sonnenburg, Penny M., уред. (2003). Colonialism: An International, Social, Cultural, and Political Encyclopedia, Volume 2. ABC-CLIO. ISBN 1-57607-335-1.
Paquette, Gabriel (2014). Imperial Portugal in the Age of Atlantic Revolutions: The Luso-Brazilian World, c. 1770–1850. Cambridge University Press. ISBN 978-1107640764.
Panikkar, K.M. (1953). Asia and Western dominance, 1498–1945, by K.M. Panikkar. London: G. Allen and Unwin.
Pearson, Michael (1976). Merchants and Rulers in Gujarat: The Response to the Portuguese in the Sixteenth Century. University of California Press. стр. 76. ISBN 978-0520028098.
Pearson, Michael (1987). The Portuguese in India. Cambridge University Press. ISBN 0-521-25713-1.^{[мртва врска]}
Ponting, Clive (2000). World History: A New Perspective. Chatto & Windus. ISBN 0-7011-6834-X.
Priolkar, A.K. The Goa Inquisition (Bombay, 1961).
Ricklefs, M.C. (1991). A History of Indonesia since c. 1300 (2. изд.). London: MacMillan. ISBN 0-333-57689-6.
Rodriguez, Junius P. (2007). Slavery in the United States: A Social, Political, and Historical Encyclopedia: Volume 2. ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-549-0.
do Rosário Pimente, Maria (1995). Viagem ao fundo das consciências: a escravatura na época moderna. Edições Colibri. ISBN 972-8047-75-4.
Russell-Wood, A.J.R. (1968). Fidalgos and Philanthropists: The Santa Casa da Misericórdia of Bahia, 1550–1755. University of California Press. ASIN B0006BWO3O.
Russell-Wood, A.J.R. (1998). The Portuguese Empire 1415–1808. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-5955-7.
Scammell, Geoffrey Vaughn (1997). The First Imperial Age, European Overseas Expansion c. 1400–1715. Routledge. ISBN 0-415-09085-7.
Scarano, Julita (2009). MIGRAÇÃO SOB CONTRATO: A OPINIÃO DE EÇA DE QUEIROZ. Unesp- Ceru. Архивирано од изворникот на 2013-02-04. Посетено на 2012-11-29.
Schwartz, Stuart B. (1973). Sovereignty and Society in Colonial Brazil: The High Court of Bahia and Its Judges, 1609–1751. University of California Press. ISBN 978-0520021952.
Shastry, Bhagamandala Seetharama (2000). Goa-Kanara Portuguese Relations, 1498–1763. Concept Publishers. ISBN 978-8170228486.
de Silva Jayasuriya, Shihan (2008). The Portuguese in the East: A Cultural History of a Maritime Trading Empire. I.B. Taurus. ISBN 978-1845115852.
de Souza, Teotonio R., уред. (1990). Goa Through the Ages: An Economic History, Issue 6 of Goa University publication series Volume 2. Concept Publishing Company. ISBN 81-7022-259-1.
Stapleton, Timothy J. (2013). A Military History of Africa. ABC-CLIO. ISBN 978-0-313-39569-7.
Subrahmanyam, Sanjay (2012). The Portuguese Empire in Asia, 1500–1700: A Political and Economic History (2. изд.). Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-118-27401-9.
Thomas, Hugh (1997). The Slave Trade: The Story of the Atlantic Slave Trade: 1440–1870. Simon and Schuster. ISBN 978-0-684-83565-5. Посетено на 10 July 2012.
Thornton, John K. (2000). Warfare in Atlantic Africa, 1500–1800. Routledge. ISBN 978-1-135-36584-4.
Treece, Dave (2000). Exiles, Allies, Rebels: Brazil's Indianist Movement, Indigenist Politics, and the Imperial Nation-State. Praeger. ISBN 978-1-85109-549-0.
Velupillai, Viveka (2015). Pidgins, Creoles and Mixed Languages: An Introduction. John Benjamins. ISBN 978-1-85109-549-0.
Wheeler, Douglas L. (1998). Republican Portugal: A Political History, 1910–1926. University of Wisconsin Press. ISBN 0-299-07450-1. Посетено на 12 July 2012.
White, Paula (2005). Bowman, John Stewart; Isserman, Maurice (уред.). Exploration in the World of the Middle Ages, 500–1500. Facts on File, Inc. стр. 138. ISBN 3-87294-202-6.
Whiteway, Richard Stephen (1899). The Rise of Portuguese Power in India, 1497–1550. Archibald Constable & Co.
Yamashiro, José (1989). Choque Luso No Japão Dos Séculos XVI e XVII. Ibrasa. ISBN 1-74059-421-5.

[1] C. Bloomer, Kristin (2018). Possessed by the Virgin: Hinduism, Roman Catholicism, and Marian Possession in South India. Oxford University Press. стр. 14. ISBN 9780190615093.

[2] J. Russo, David (2000). American History from a Global Perspective: An Interpretation. Greenwood Publishing Group. стр. 314. ISBN 9780275968960. the Church of England was a " state church " in the colonies the way it indisputably was in England, and as the Roman Catholic Church was in the neighboring Spanish and Portuguese empires.

[PageSonnenburg481-3] Page & Sonnenburg 2003

[Brockeyxv-4] Brockey 2008

[JuangMorrissette894-5] Juang & Morrissette 2008

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]