Википедија

Форли

Форли бил комуна (општина) и град во Емилија-Ромања, Северна Италија и бил главен град на провинцијата Форли-Чезена. Тој бил централниот град Ромања.

Форли
Фурле (Ромањол)
општина
Општина Форли
Знаме на Форли
Знаме
ЗемјаИталија
Часовен појасCET (UTC+1)
 • Лете (ЛСВ)CEST (UTC+2)

Градот се наоѓал покрај Виа Емилија, источно од реката Монтоне и бил важен земјоделски центар.[1] Градот бил домаќин на некои од културно и уметнички значајни знаменитости на Италија. Забележливо било и како родно место на сликарите Мелоцо да Форли и Марко Палмецано, хуманистичкиот историчар Флавио Биондо, лекарите Џеронимо Меркуриали и Џовани Батиста Моргањи. Универзитетскиот кампус во Форли (дел од Универзитетот во Болоња ) бил специјализиран за економија, инженерство, политички науки, како и за напредно училиште за современи јазици за толкувачи и преведувачи (SSLMIT).

Клима уреди

Климата на областа била влажна суптропска ( Cfa во климатската класификација на Кепен ) со медитерански одлики, прилично ублажени од релативната близина на градот до морето.

Форли се одликувал со топли и сончеви лета, со температури кои можеле да надминат 30 °C (86 °F) па дури и да достигнеле 40 °C (104 °F) за време на најжешките недели од годината.

Зимите биле свежи и влажни, со честа магла. Повремено дувало топол сироко ветер од јужен правец, кој накратко носел потопли температури.

Историја уреди

Античка ера уреди

Околината на Форли била населена уште од палеолитот: локалитет Ка' Белведере од Монте Поџоло, открил илјадници исечени кремени во слоеви, датирани 800.000 години пред сегашната ера, што укажувал на индустрија за плетење кремен која произведувала алатки со остри рабови во пред- ахелеанска фаза од палеолитот.

Форли бил основан по римското освојување на преостанатите галски села, околу времето кога била изградена Виа Аемилија. Без јасни докази, точниот датум кога се случило ова бил сè уште под дебата, иако некои историчари верувале дека првата населба на римскиот форум била изградена приближно во 188 п.н.е од конзулот Гај Ливиус Салинатор (истот што се борел против Хасдрубал Барса и го победил на бреговите на реката Метаурус во 207 п.н.е.), кој и го дал латинското име Форум Ливии, што значи „место на родот Ливија “. Други тврделе дека градот можеби бил основан подоцна, за време на Јулиј Цезар.[2] Во 88 п.н.е., градот бил уништен за време на граѓанските војни на Гај Мариус и Сула, но подоцна повторно бил изграден од преторот Ливиус Клодиус.[3]

Среден век уреди

По распадот на Западното Римско Царство, градот бил инкорпориран во царството на Одоакер и на Остроготското Кралство. Од крајот на 6 век до 751 година, Форли бил оддалечен дел од византиската/источна римска моќ во Италија позната како егзархија на Равена. Во тоа време германските Ломбарди постојано го заземале градот - во 665, 728 и 742 година. Конечно бил инкорпориран со Папските држави во 757 година, како дел од донацијата на Пепин.[3]

До 9 век, комуната ја презела контролата од своите епископи, а Форли бил основан како независен италијански град-држава, заедно со другите комуни кои го сигнализирале првото заживување на урбаниот живот во Италија. Форли станала република за прв пат во 889 година. Во тоа време, градот бил во сојуз со фракциите на Гибелините во средновековните борби меѓу Гелфите и Гибелините, делумно како средство за зачувување на неговата независност - и градот ги поддржувал сите свети римски императори во нивните походи во Италија.[2]

Локалниот натпревар бил вклучен во лојалноста: во 1241 година, за време на борбите на Фридрих II со папата Григориј IX, народот на Форли му ја понудил својата поддршка на Фредерик II за време на заземањето на ривалскиот град Фаенца, и во знак на благодарност, им била доделена дополнителна грб - орелот Хоенштауфен.[2]

Со падот на моќта на Хоенштауфен во 1257 година, царскиот поручник Гвидо I да Монтефелтро бил принуден да се засолнел во Форли, единственото преостанато упориште на Гибелините во Италија. Ја прифатил позицијата капитано дел пополо („Капетан на народот“) и го предводел Форли до забележителни победи: против Болоњези на Понте ди Сан Прокуло, на 15 јуни 1275 година;[4] против сојузничките сили на Гелф, вклучително и фирентинските трупи, во Цивитела на 14 ноември 1276 година; и во самиот Форли против моќниот француски контингент испратен од папата Мартин IV, на 15 мај 1282 година, во битката наведена од Данте Алигиери (кој бил домаќин во градот во 1303 година од Скарпета Орделафи ), Пекол 27. Во 1282 година, силите на Форли биле предводени од Гвидо да Монтефелтро, додека Французите биле под Жан д'Епе. Астрологот Гвидо Бонати (советник на императорот Фредерик II ) бил еден од неговите советници.

Следната година, исцрпениот градски Сенат бил принуден да ѝ отстапел на папската власт и побарал од Гвидо да си заминел. Наскоро, комуната се подложила на локалниот кондотиер наместо да прифател претставник на директната папска контрола, а Симоне Местагера самиот се прогласил за Господар на Форли. Меѓутоа, тој не успеал мирно да го оставил новиот знак на наследник и Форли преминал на Магинардо Пагано, потоа на Угучионе дела Фаџиола (1297) и на други, додека во 1302 година Орделафи не дошол на власт.

Локалните фракции со папска поддршка го собориле семејството во 1327–29 и повторно во 1359–75, а на други настани, епископите биле протерани од Орделафи. До ренесансата, Орделафи се стремел да го задржел владеењето на градот и неговите села, особено против папските обиди да го поддржеле својот авторитет. Честопати се случувале граѓански војни меѓу членовите на семејството. Тие, исто така, се бореле како кондотиери за другите држави да заработеле пари за да го заштителе или разубавеле Форли.

 
Порта Скијавонија.

Модерна доба уреди

Најпознатиот од Орделафи бил Пино III, кој го држел знакот на Форли од 1466 до 1480 година. Пино бил безмилосен господар; сепак тој го збогатил градот со нови ѕидини и згради и бил спонзор на уметноста. Кога починал на 40-годишна возраст, под сомнение за труење, ситуацијата во Форли била ослабена додека фракциите на Орделафи се бореле меѓу себе, додека папата Сикст IV не го побарал потписот за неговиот внук Џироламо Риарио. Риарио бил во брак со Катерина Сфорца, неукротимната дама од Форли, чие име се поврзувало со последната независна историја на градот. Форли бил заземен во 1488 година од Висконти и во 1499 година од Чезаре Борџија, по чија смрт станал подиректен предмет на папата од кога било досега (освен краткотрајното враќање на Орделафи во 1503-1504 година).[2]

 
Црква и манастир на Корпус Домини, фотографија од Паоло Монти, 1971 година. Фондо Паоло Монти, БЕИЦ.

Во јуни 1796 година, за време на Француската револуција, јакобинските француски трупи влегле во градот - со пристигнувањето на Наполеон на 4 февруари 1797 година. Францускиот генерал регрутирал локални службеници и војници, што резултирало со политички превирања помеѓу 1820 и 1830 година, со подеми во 1821 година —вклучувајќи го и револуционерното движење на Карбонарите во 1831 и 1848 година.[2] Таму во 1831 година починал Наполеон Луј Бонапарта, внук на Наполеон I кој бил поврзан со Карбонарите.

Во 19 век, Форли бил дел од италијанското обединување (или „Ризоргименто“), политичко и општествено движење кое ги агломерирало различните држави на Италијанскиот полуостров во единствена држава Италија. Граѓаните на Форли биле особено инспирирани од воениот лик Џузепе Гарибалди, кој во тоа време бил командант. Сепак, градот и неговите земјоделци имале потешкотии да се приспособеле на аграрната реформа под обединувањето, со што им дал позајмица на републиканските и социјалистичките партии.[2]

Форли учествувал значително за време на Првата светска војна, што резултирало со наградата „златен медал''. Потоа, во 1920-тите, Бенито Мусолини активно се вклучил во локалната политика, пред да станел диктатор на Италија— ситуација која останала 20 години пред почетокот на Втората светска војна. Војната го оставила градот со уништени споменици и уметнички загуби, како што бил, кој вклучувал фрески од Мелоцо да Форли. По војната, сепак, градот доживеач брзо економско закрепнување, влегувајќи во нова фаза од демократскиот живот.[2]

Економија уреди

Форли бил просперитетен земјоделски и индустриски центар, со производство првенствено фокусирано на свила, вискоза, облека, машини, метали и апарати за домаќинство. Во градот имало седиште и Ferretti Group, еден од најпознатите производители на јахти.

Главни знаменитости уреди

 
Опатија на Сан Меркуриале

Форли била локација на различни градби од архитектонско, уметничко и историско значење, кои вклучувале фрески како дел од нивните украси. Во срцето на градот се наоѓал плоштадот Аурелио Сафи, кој вклучувал статуа на италијанскиот политичар Аурелио Сафи - кој бил важна фигура во радикалната републиканска струја во рамките на движењето Ризоргименто, предводена од Џузепе Мацини во 19 век. Пјаца Сафи ја вклучувал и Опатијата Сан Меркуриале (наречена по Свети Меркуриалис, епископ на градот кој починал во 5 век), која била главната верска зграда во градот; и го содржел познатиот гроб на Барбара Манфреди.[5] Забележана била и Доминиканската црква Сан Џакомо Апостоло; попозната како црквата Сан Доменико - доцносредновековна црква изградена во 13 век во јужниот дел на градот.

Други средновековни градби ја вклучувале Рока ди Равалдино, тврдина зголемена во 14 век од Орделафи и Гил де Алборноз, а подоцна и во 15 век.

Градот бил домаќин на Палацо Херколани, со украси кои датирале од 19 век; што го содржел уметничкото дело La Beata Vergine del Fuoco con i Santi Mercuriale, Pellegrino, Marcolino e Valeriano од италијанскиот сликар, била граѓанска зграда која била живописана од Адолфо де Каролис во 20 век.

Форли имал паркови сместени во зелени површини, вклучувајќи го градскиот парк Parco della Resistenza („Парк на отпорот“) и Parco di Via Dragoni – кој обезбедувал перформанси заедно со стандардните удобности. Театро Диего Фабри бил театар отворен во септември 2000 година.

Личности уреди

Најпознатиот сликар на комуната бил Мелоцо да Форли, кој работел во Рим и други италијански градови за време на кратките години на високата ренесанса. Други сликари од Форлајв биле: Ансуино да Форли, Марко Палмецано, Франческо Менцоки и Ливио Агрести. Заедно, тие ја формирале школата за сликање Форли. Карло Цињани не бил роден во Форли (туку во близина на Форли), но таму насликал важни дела.

Други значајни луѓе на Forlivese биле:

  • Алис, италијанска пејачка, победничка на фестивалот Санремо
  • Марко Сабиу, музичар и композитор
  • Ерколе Балдини
  • Иларио Бандини, конструктор на перформанси спортски и тркачки автомобили
  • Пјетро Бандини, мисионер кој работел со италијанско-американски имигранти
  • Флавио Биондо, историчар од ренесансата
  • Џовани Батиста Цири, виолончелист и композитор во 18 век
  • Игнацио Цири, оргулар и композитор во 18 век
  • Алесандро Кортини, половина од Modwheelmood и клавијатурист во Nine Inch Nails
  • Марија Фарнети, оперска пејачка
  • Алесандро Франчески, епископ од Форли (1594–1597)[6]
  • Перегрино Лациози
  • Чезаре Херколани
  • Свети Перегрин Лациоси
  • Џино Матарели, политичар
  • Џеронимо Меркуриали
  • Матео Монтагути, велосипедист
  • Џовани Батиста Моргањи
  • Лорис Реџиани, друмски тркач со мотоцикли
  • Џироламо Риарио
  • Аурелио Сафи
  • Катерина Сфорца
  • Џулиета Симионато, оперски мецосопран, 1910-2010
  • Никола Бомбачи, италијански комунист кој подоцна се здружил со Бенито Мусолини

Територијални поделби уреди

Форли бил поделен на територијални поделби, или frazione.

Вилафранка ди Форли уреди

 
Поле за слетување во Вилафранка ди Форли, со селце во позадина.

Вилафранка ди Форли било село кое било зависно од општината Форли, сместено на северната страна од главниот град и се протегало на територија обложена од западната страна со реката Монтоне. Селцето било родно место на мајката на Бенито Мусолини, Роза.[7]

Аеродром, со писта приближно 800 метарs (2,600 ст) долги и 29 метарs (95 ст) широк, бил блиску до селото; се користел како поле за слетување за авиони од моделот ULM и R/C. Тоа било седиште на школата за летови Али Сокорсо што припаѓала на Цивилната одбрана.[8] Овој рекреативен аеродром бил комплементарен со главниот аеродром во Форли, јужно од градот.

Други фразиони уреди

  • Бањоло
  • Барисано
  • Борго Сиса
  • Бранзолино
  • Карпена
  • Карпинело
  • Касемурат
  • Казерма
  • Кастиљоне
  • Ка'Оси
  • Кава
  • Колина
  • Коријано
  • Дурацанино
  • Форниоло
  • Грисињано
  • Ладино
  • Маглијано
  • Малмисол
  • Маса
  • Оспедалето
  • Став
  • Пескача
  • Петрињоне
  • Пианта
  • Пјев Акедото
  • Пиевкинта
  • Поџо
  • Понте Вико
  • Quattro
  • Равалдино во Монте
  • Ромити
  • Ронкало
  • Ронко
  • Рота
  • Ровер
  • Сан Џорџо
  • Сан Леонардо во Скиова
  • Сан Лоренцо во Ночето
  • Сан Мартино во Страда
  • Сан Мартино во Вилафранка
  • Сан Томе
  • Сан Варано
  • Векиацано
  • Вила Ровере
  • Вила Селва
  • Вилаграпа
  • Виланова

Транспорт уреди

Железничката станица Форли била на линијата Болоња-Анкона. Отворена за употреба во 1926 година, ја заменила оригиналната станица, која била во употреба од 1861 година. Патничката зграда на првобитната станица сè уште стоела, околу 100 метарs (330 ст) западно од сегашната станица.

Аеродромот Форли бил затворен на 29 март 2013 година поради банкрот на компанијата што го управувала. По 8 години во март 2021 година, аеродромот повторно почнал да функционира.

Збратимени градови уреди

Форли бил збратимен со:

Во популарната култура уреди

  • Вториот роман на Сомерсет Мом „Создавањето светец“ (1898) бил сместен на крајот на XV век во Форли под Џироламо Риарио.
  • Градот бил прикажан во видео играта Assassin's Creed II од 2009 година, каде што Ецио Аудиторе требало да го бранел од браќата Орси со Макијавели и Катерина Сфорца.[9] Форли бил прикажан со истакнати знаменитости.[10]

Наводи уреди

  1. ↑ „Forlì (FC) – Emilia Romagna, Italy“. Архивирано од изворникот на 2011-09-03. Посетено на 26 February 2010.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Forlì and its historical background“. Посетено на 26 February 2010.
  3. ↑ 3,0 3,1 „Forlì“. New Advent. Посетено на 26 February 2010.
  4. ↑ The Chronicle of Salimbene de Adam, translated by Joseph L. Biard (Binghamton: Center for Medieval and Early Renaissance Studies, 1986).
  5. ↑ Ashby 1911.
  6. ↑ Beer, Moses. „ALEXANDER DE FRANCISCIS, HEBRÆUS“. Посетено на 1 March 2010.
  7. ↑ Mussolini, Romano (2006). My Father, Il Duce: A Memoir by Mussolini's Son (trans. Ana Stojanovic). Carlsbad, CA: Kales Press. стр. 65. ISBN 0-9670076-8-2. Посетено на 25 May 2010.
  8. ↑ „VOLA a Forlì – al Flight Simulator Show, la più grande fiera evento dedicata al volo simulato in Italia“ (италијански). Comunicati.net. 30 April 2004. Посетено на 26 May 2010.
  9. ↑ Hinkle, David (22 January 2010). „Assassin's Creed 2 DLC 'Battle of Forli' available Jan. 28“. Engadget. Oath Tech Network Aol Tech. Посетено на 26 May 2018.
  10. ↑ Totilo, Stephen (29 January 2010). „Assassin's Creed II: The Battle of Forli Micro-Review: An Un-Machiavellian Plan“. Kotaku. Gizmodo Media Group. Посетено на 26 May 2018.

Надворешни врски уреди

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Форли&oldid=5133391“