Немањиќи — раѓање на кралството

Немањиќи — Раѓање на кралството српска, историска драма, телевизиска серија снимана од 2017 година чие премиерно прикажување почнало на 17 февруари во 2018 година на каналот РТС 1.[1]

Династија Немањиќи: Раѓање на Кралството
Немањићи — рађање краљевине
Жанр
Улоги
Композитор(и)Драгољуб Илиќ
Земја на потеклоСрбија
Првичен јазикСрпски јазик
Бр. на сезони1
Бр. на епизоди13
Производство
Извршен продуцент(и)Мишко Стевановиќ
Времетраење45 минути
Прикажување
Првична мрежаРадио Телевизија на Србија
Првично прикажувањефевруари 17 2018 (2018-02-17)

Претставува најголем продуцентски потфат во историјата на српската телевизија, бидејќи за него се ангажирани 218 глумци и 2700 статисти, а се снимаше на повеќе од 200 локации. Серијата, која опфаќа 200 години од владеењето на највлијателната српска средновековна династија, одбележува 800 години од создавањето на Кралство Србија (1217-1345) и крунисувањето на Стефан Првовенчани. Проектот беше режиран од Марко Маринковиќ, а сценариото е напишано од Гордан Михиќ и продукција е на Радио-телевизија на Србија.

Улогата на Стефан Немања му беше доверена на Младен Нелевиќ, а неговата сопруга Ана Немањиќ ја играше Дубравка Мијатовиќ. Нивните синови Стефан Првовенчани, Вукан Немањиќ и Растко Немањиќ биле играни од страна на Војин Ќетковиќ, Небојша Глоговац и Драган Миќановиќ. Првата српска кралица, Венецијанската принцеза Ана Дандоло, ја толкува Слобода Миќаловиќ.

Пилот епизодата од серијата се емитувала на 31 декември 2017 година како новогодишен специјал. Сепак, првата епизода била емитувана дури на 17 февруари 2018 година. По пилот епизодата, реакциите биле главно негативни по неколку месеци чекање.[2] Критиките најмногу биле поврзани со јазикот што се зборува во серијата, ефектите и контроверзната глума.[3]

Премиса уреди

Серијата го претставува најголемиот продуцентски потфат во историјата на српската телевизија [4] затоа што за неа биле ангажирани 218 глумци и 2700 статисти, а се снимала на повеќе од 200 локации.[5] Серијал кој опфаќа 200 години од владеењето на највлијателната српска средновековна династија[6] се одбележува 800-годишнината од основањето на Кралството Србија и крунисувањето на Стефан Првовенчани.[7] Проектот е во режија на Марко Маринковиќ, а сценариото на Гордан Михиќ и во продукција на Српската радио-телевизија.[8]

Стефан Немања барал од народот - и добил - согласност за почеток на борбата за спас и слобода на сите поробени Срби.[9] Византискиот цар Манојло I Комнин умира, и во Византија избива борба за власт. Немања има намера да ја нападне Византија.[10] Немања ѝ помага на војската на Светото Римско Царство обезбедувајќи безбеден премин и храна за Трета крстоносна војна. Рашка Немањиќ и Стефан не смеат да ја признаат меѓусебната љубов што не можат да ја остварат.[11]

Растко се замонашува. Стефан и Евдокија се венчаваат во црква.[12] Вукан му ветува на папата дека ќе го шири католицизмот во неговата земја, Зета. Рашка има намера да го напушти дворот.[13] Папата ја прифаќа понудата на Вукан, барајќи целосна послушност. На Стефан не му се допаѓа несериозноста на Евдокија.[14] Стефан и Рашка бараат помош од бугарскиот крал Калојан за враќање на Стефан на тронот. Калојан му ветува на Стефан помош во конфликтот со Вукан и унгарскиот крал.

Стефан очекува папскиот пратеник Казамарис да помогне да му се приближи на папата, кој би го поддржал во неговата намера да биде крунисан за крал на Србија.[15] Папата смета дека Вукан, како негов постар брат, треба да биде крал на Србија. Кулин му кажува на Стефан дека сака да го нападне Вукан со војска затоа што го обвини за богомилство.[16] Евдокија го напушта Стефан, оставајќи го со нивните деца Комнина Немањиќ и Стефан Радослав.[17] Стефан од државни причини наместо за Рашка се оженил со Ана Дандоло.

Тој имаше син со неа Стефан Урош I. Стефан Немања потоа умира.[18] По големите освојувања на Бугарија Стрез, тој го предал Стефан и се придружил на латините и Булгарите. Латините и Кралството Унгарија (1000—1526) подготвуваат напад врз Србија.[19] Српската православна црква добива автокефалност. Стефан станува крал на Србија. На самиот крај на првата сезона од серијата, Стефан умира во постела поради болест.[20]

Улоги уреди

Улогата на Стефан Првовенчани, првиот српски крал, му беше доверена на Војин Ќетковиќ,[21] а улогата на првата српска кралица, венецијанската принцеза Ана Дандоло, беше доверена на Слобода Миќаловиќ.[22]

Улогата на Стефан Немања, големиот жупан на Рашка, ја толкува Младен Нелевиќ,[23] а неговата сопруга Ана Немањиќ ја толкува Дубравка Мијатовиќ.[24]

Улогата на Вукан Немањиќ, најстариот син на Стефан Немања, ја толкува Небојша Глоговац,[25] а улогата на Свети Сава, првиот српски архиепископ, ја толкува Драган Миќановиќ.[26][27]

Ликови уреди

Глумац Улога Опис
Војин Ќетковиќ Стефан Немањиќ (Првовенчани) Средниот син на Стефан Немања и Ана. Го наследува татка си на престолот, а покасно станува и првиот српски крал.
Младен Нелевиќ Стефан Немања Големиот жупан на српската држава Рашка. Одлучен и храбар човек. Се замонашил и власта му ја предал на својот среден син Стефан.
Драган Миќановиќ Растко Немањиќ (Свети Сава) Најмладиот син на Стефан Немања и Ана. Се замонашил и го добил името Сава. Подоцна станал првиот српски архиепископ.
Небојша Глоговац Вукан Немањиќ Најстариот син на Стефан Немања и Ана. Тој ќе ја оспори одлуката на неговиот татко да биде наследен од неговиот брат Стефан. Затоа и оди во војна против него.
Дубравка Мијатовиќ Ана Немањиќ Сопруга на Стефан Немања и мајка на Вукан, Стефан, Сава и Јефимија.
Игор Первиќ Исак II Ангел Византиски император. Тој ги поразува Србите во битката кај Морава и набрзо ја ожени својата внука Евдокија за Стефан.
Слободан Бештиќ Алексије III Ангел византиски император. Татко на принцезата Евдокија и таст на Стефан.
Аљоша Вучковиќ Ранијеро Дандоло Таткото Ана Дандоло и синот Енрико Дандоло. Друг таст на Стефан.
Јелена Гавриловиќ Евдокија Ангел Првата сопруга на Стефан Немањиќ и ќерка на византискиот император Алексиј Ангел. Мајка на Радослав, Владислав и Комнина.
Слобода Мићаловиќ Ана Дандоло Втората сопруга на Стефан Немањиќ и внук на венецијанскиот дуж Енрико Дандол. Мајката на Урош.
Мето Јовановски Манојло I Комнин Византиски император. Неколку пати му го поштедувал животот на Стефан Немања.
Радоје Чупиќ Тихомир Завидовиќ Постар брат на Стефан Немања. Се соединува со Византија и се бори против својот брат Немања. Тој го губи животот во битката кај Пантин.
Јован Торачки Страцимир Завидовиќ Постар брат на Стефан Немања. Отпрвин се бори против него со другите браќа, но подоцна тие се помируваат.
Синиша Максимовиќ Мирослав Завидовиќ Постар брат на Стефан Немања. И тој војува со другите браќа против Немања, но тие се помируваат. Го напишал Мирославовото евангелие.
Александар Ѓурица Војихна Командант на српската војска.
Новак Билбија Фридрих I Барбароса германски крал. Еден од водачите на крстоносна војна.
Зафир Хаџиманов Теодор I Ласкарис Никејски цар.
Јелена Ђукиќ Каталена Сопруга на Вукан.
Александар Дуниќ Вук Зетски благородник.
Андреј Шепетковски Стрез Бугарски властелин.
Димитрије Илиќ Калојан Бугарски крал/цар кој му помага на Стефан да се врати на престолот.
Атила Мес Андрија II Арпадовиќ Унгарски крал.
Љубомир Булајиќ Стојимир Пратеник.
Богољуб Митиќ Угљар Татко на Богдан.
Оливера Викторовиќ Сопругата на Угљар Мајка на Богдан.
Дубравко Јовановиќ Бан Кулин Босански бан.
Исидора Миниќ Војслава Сопруга на Кулин Бан.
Предраг Бјелац Бертолд IV, гроф од Мераниј Истарски крајишки гроф.
Ѓорѓе Бранковиќ (глумец) Анастас
Милан Чучиловиќ Хенрик Фландријски
Злата Нуманагиќ Стефанова стрина.
Милан Мариќ (глумац) млад Вукан Немањиќ
Милош Ѓуровиќ млад Стефан Првовенчани
Никола Мијатовиќ млад Стефан Првовенчани
Јована Гавриловиќ млада Рашка Немањиќ
Стефан Радоњиќ Стефан Радослав Најстариот син на Стефан Немањиќ и Евдокија. Наследник на Стефан.
Тоња Гаќина Комнина Немањиќ Ќерка на Стефан Немањиќ и Евдокија.
Бранислав Ћалиќ Стефан Владислав Другиот син на Стефан Немањиќ и Евдокиј.
Танасије Узуновиќ Антоније Зограф.
Иван Николиќ

Измислени ликови уреди

Повеќето од ликовите во серијата се базирани на историски личности. Сепак, постојат ликови кои биле измислени за да се долови далечното време. Тоа се:[28]

Глумац Улога Опис
Нада Шаргин Рашка Немањиќ Посвоена ќерка на Стефан Немањ и Ана. Заљубена е во Стефан.
Миодраг Крстовиќ Адам Пријател на Стефан Немања и командант на српската војска.
Горан Султановиќ Просигој Учител на Вукан, Стефан и Сава.
Мирољуб Лешо Слуга Радоје Советник, слуга, готвар и пријател на семејството Немањиќ.
Милена Павловиќ Тиса Жена која талка по шумите и полињата со Брана.
Вучиќ Перовиќ Богдан Синот на Угљар, пријател на Стефан Првовенчани и командант на српската војска.
Иван Заблаќански Бран Човек кој талка по шумите и полињата со Тиса.
Лука Рацо Љубовникот на Евдокија

Тука се вбројува и Рашка Немањиќ (Нада Шаргин), која ја осмислил сценаристот Гордан Михиќ, но неодамнешното истражување на историчарите сугерира дека навистина имало жена на дворот за време на владеењето на Стефан Немањиќ со која живеел Стефан Немањиќ.[29]

Епизоди уреди

Драган Миќановиќ потврди дека серијата ќе има уште една сезона,[30] што покасно тоа го потврди и сценаристот Гордан Михиќ.[31] Драган Миќановиќ од историски причини не знае дали ќе биде дел од глумечката екипа во следната сезона.[32]

Историјат уреди

Претпродукција уреди

 
Оружје кое е користено во серијата

Радио-телевизија на Србија објавила конкурс на 5 септември 2015 година за најдобро сценарио за телевизиска серија од дванаесет епизоди преку која би се презентирало крунисувањето на Стефан Првовенчани.[33] Главниот и одговорен уредник на културно-уметничката програма на РТС Небојша Брадиќ потоа изјавил: „Од првото кралско крунисување во манастирот Жича не делат 800 години“.[34][35] Тој додл дека тоа е можност „за дијалог со историјата, за нови преиспитувања и покана за нови творци да се занимаваат со важна тема“..[36] Покрај снимањето на сценариото, телевизијата на победникот му понудила и награда од половина милион динари.[37]

Пет дена подоцна, експертска комисија, составена од: Милан Влајчиќ - новинар и претседател на жирито, Горан Марковиќ - филмски сценарист и режисер и историчар Смиља Марјановиќ Душаниќ, ги отвори дванаесетте ракописи. Во март 2016 година беше објавено дека победник на анонимниот конкурс е Гордан Михиќ, чиешто сценарио е потпишано со шифрата „Соништа“.[38][39] Во таа прилика Михиќ изјави дека РТС „добила можност да се откупи“, бидејќи материјалот е „толкав грев што досега не е направено“.[40] Тој додаде дека при пишувањето на сценариото се консултирал со современи историчари, како и дека прочитал бројни историски извори и сведоштва.[41][42] На крајот на ноември во 2016 година, РТС објави дека серијата ќе го опфати периодот од два века од владеењето на Немањиќи - од Стефан Немања и подигањето на манастирот Хиландар, до смртта на Стефан Урош V.

Нишките што се провлекуваат во низата се и „борбите на големите сили за територијата на Балканот, внатрешните конфликти, стекнувањето автокефалност од страна на српската црква, воените успеси и крвавите борби“.[43] Бидејќи подоцна беше објавено дека првите дванаесет епизоди ќе завршат со крунисувањето на Стефан Првовенчани во Жичанскиот манастир, се шпекулирало дека серијата ќе има повеќе сезони и дека уште повеќе глумци ќе играат преку нив, играјќи ги преостанатите Немањиќи.[44] Серијата наместо дванаесет имала тринаесет епизоди. Последната епизода од првата сезона го прикажува крунисувањето на Стефан во манастирот Жича, а завршува со неговата смрт.[45][46] Пред да започне снимањето, на режисерот како асистент му се придружи Бојана Шутиќ, која со децении живее и работи во Рим.[47] На продуцентската куќа режисерот е од големо значење поради стекнатото искуство со работата со Федерико Фелини, Френсис Форд Копола, Ал Пачино, Џесика Ланг и други.[48]

Локации и сценографија уреди

 
Дел од сценографијата во Смедеревската тврдина и оружјето кое е користено во серијата

Серијата е снимена на повеќе од 200 локации низ Србија, од кои манастир Студеница е прв на списокот.[49][50] Сценографот Кирил Спасески на 7 февруари 2017 година, изјави дека локациите ги исполниле очекувањата, бидејќи целта била да се поголемиот дел од местата да се всушност вистинските места каде што живееле или престојувале Немањиќите: „Ги земавме предвид остатоците од тврдината Маглич, која е од подоцнежен период, но ќе гi адаптираме како да е од тој период, потоа ги има и Смедеревската тврдина, манастирски комплекси што се во Рашка“.[51][52][53]

Сите реквизити биле завршени пред 15 март, кога започнало снимањето. Успешно биле направени копии на средновековно оружје за да се прикажат што поверодостојно борбените сцени и сликите на српските, унгарските и византиските војници. Оружјето за петте главни глумци било рачно изработено. Милош Петровиќ во духот на средновековната српска мода изработил ремени на кои ставил нитни. Две недели пред закажаниот датум за почеток, палатата на Немања била изградена во Липовица (Белград) во Белград: тврдина палисада, копија од дворот и селото околу дворот.[54] Во исто време, коњите беа обучени за сцените на борбите.

Исто така, во март, во магацинот Пристаништето во Белград започнлаа напорната изградба на сценографијата на манастирот Жиче, која беше насликана (копирана) „како нова“, покажувајќи како изгледал манастирот кога штотуку бил изграден.[55] Првата клапа е снимена на 15 март на реката Студеница, а оттаму екипата се преселила наКопаоник каде се снимале сцени од одење во Бугарија.[56] Преселувањето на камерманската екипа во студио го стави во преден план камерманот Небојша Башиќ, кој истакна дека најголемиот предизвик е да се најде соодветен тон на светлината на оган, свеќи и факели. „Немањиќи“ потоа беа снимени на Фрушка Гора, Космај, Калемегдан, Липовиќка шума, Борач (Книќ),[57] Сирогојно, Смедерево, Херцеговина, Делиблатска пешчара и на крајот во Петрова црква во Нов Пазар.

Костимографија уреди

За потребите на серијата рачно се изработени 800 костими.[58] Околу месец и пол траеле подготовките за изработка на костими кои ги шиеле дваесеттина луѓе, предводени од костимографот Стефан Савковиќ и сценографот Кирил Спасејски.[59] Според историчарот Марко Поповиќ - „тоа беше многу сложена и тешка работа, особено ако се има предвид дека српските историчари кои ја проучуваат оваа епоха имаат дилеми и не можат со сигурност да кажат што е навистина автентично.[60][61]

Костим на Свети Сава
Костим на Вукан Немањиќ
Костими на дворските дами
Костим на воините

Буџет уреди

Во проектот биле вложени 2,87 милиона евра,[62] од претходно предвидени 3.200.000 евра,[63] а беше појаснето дека парите за реализација се собрани од спонзорот и од комерцијалниот придонес на Јавниот сервис.[64][65][66] Се шпекулираше дека само првата епизода од серијата чинела 300.000 евра.[67] Во просек, една епизода од серијата чини нешто повеќе од 180.000 евра,[68] но РТС издвои само една третина од таа цена.[69] Еден час од серијата чинеше околу 191.300 евра.[70] Најголем дел од средствата за реализација, 1,82 милиони евра, обезбедија финансиери, спонзори и пријатели на серијата,[71] Свислајон-Таково, Хемофарм и БК група.[72] РТС издвои 1,05 милиони евра во кеш за целиот проект или 70.000 евра на еден час од програмот.[73]

Музика уреди

Музиката ја компонираше Драгољуб Илиќ, а песната во воведниот врв ја отпеа српската пејачка на православна духовна музика Дивна Љубојевиќ.[74] На Твитер се појавија и снимки од тепачката со малку забрзано темпо и позната музика од серијата na Бени Хил, која и се допадна на публиката.[75] Издавачката куќа ПГП РТС објавила диск со 25 композиции кои биле користени во самата серија чие укупното траење е 55 минути.[76] Музички продуцент беше Оливер Ивановиќ, а музичари беа Никола Попмихајлов (византиска музика), Тијана Милошевиќ (виолина), Ладислав Мезеи (виолончело), Љуба Димитријевиќ (солист) на стари дувачки инструменти - флејта, Зурла и кравји рог), вокална група Сербија глобал арт, српски византиски хор „Мојсије Петровиќ”.[77][78]

Грешки уреди

Во третата епизода, каде Растко се замонашува во манастирот,[79][80] јасно позади него, на ѕидот се гледа фреска на која се наоѓа слика на светец и Стефан Немања.[81][82][83] Се верува дека овој светец бил Сава поради неговата униформа. Ова предизвика бурни реакции на Твитер и голема бура во медиумите.[84][85][86]

Во осмата епизода од серијата беа забележани огромни грешки. Во една сцена, кравите се обележани со ушни ознаки [87] кои беа воведени во Србија пред неколку години на барање на Европска унија.[88] Во истата епизода се појавува ликот Богољуб Митиќ кој јаде цицвар,[89] неколку века пред пченката да биде донесена во Европа.[90][91] Истата епизода забележана е[92] Рашка Немањиќ со чудно сценарио.[93][94][95][96]

Рецензии уреди

Реакции на публиката уреди

По емитувањето на “Пилот”епизодата на дочекот на Новата 2018 година, реакциите на публиката и критиката беа главно негативни,[се бара извор] дури отидоа до таму што гледачите беа непријатно изненадени после повеќемесечното исчекување. Во серијата беше критикувано одсуството на било каква драма и поприлична неинвентивност,[97] како и наивна глума и пропусти во следењето на историјските факти.[98] Дијалозите и глумечката екипа во епизодата “Пилот” прилично ја разочараа публиката.[99] Критикувани беа и ефектите користени во серијата и „евтиниот“ општ впечаток за (прилично скапата) Пилот епизода.[100] Различни десничарски портали и медиуми ја критикуваа серијата во контекст на „сквернавење на историјата“.[101] На многумина им пречеше специфичниот јазик што се зборува во серијата.[102] Тие зборови потекнуваат дури подоцна од латински, унгарски, турски, германски и руски јазик.[103][104] На пример, зборот „причврљити” кој беше употребуван од глумецот Горан Султановиќ.[105][106] Публиката ја критикувала и употребата на дорќолскиот жаргон во серијата.[107]

Од друга страна, во позитивните критики спаѓаат и оние кои го фалат тоа што воопшто се снимала ваква серија (пред се поради тоа што се работи за жанр на кој авторите не обрнувале многу внимание во претходните години и децении) и дека исходот е задоволителен во однос на многу помал буџет од аналогните серии снимени во западните земји. Исто така, овие критики повикаа на трпение, бидејќи некои од главните глумци (Ќетковиќ, Глоговац, Миќаловиќ, Миќановиќ) сè уште не се појавиле во првата епизода. Бизарни работи и чуден јазик и глума во серијата беа сфатени како хумористични мотиви.[108] Публика је готово једногласно похвалила костиме и музику.[99]

Рецензии на критичарите уреди

Најголемиот проблем ми је језикот и некои имиња...


Да го кажеме оваа вака - првата епизода на Немањиќ нека остане во старата, а подобри епизоди ќе пристигнат во пролетта на новата година.


Со оваа всушност младите луѓе се оддалекуваат од Немањиќо (бидејќи нема да ги гледаат останатите епизоди), но и од историјата.


Би се рекло дека сценаристот, ставајќи го денешниот градски говор во устата на луѓето кои живееле пред осум века, сакал да ги приближи нив и нивното време до нашето време, да ги направи почовечки, обични, а ефектот бил само спротивно. Ги отстрани и ги направи неисториски, без трошка автентичност. Така, веднаш до навидум историската сценографије, добивме неисторијски личности, изместени од своето време, поточно група на наши савременици, чудно облечени и намуртени, кои зборуваат бесмислен текст и се лежат пред камерите, а не се воопжто забавни.

Средбите на Немања со византијскиот цар делубаат готово гротескно („Јеси л’ ти, царе, нормалан?!”). Ист впечаток е стекнат и од разговорот на Немања со царот Фридрих I Барбароса. Невкусни се и опсесивните настојувања на дворското и семејно опкружување на Растко да му се најде женско дете. Како некој со предумисла и отворено да се потсмева на сјајно доба на нашата историја, за што после ваква серија само ќе се множи збирот на погрешни знаења, заблуди и поими.


... Византијски цар Манојло I Комнин приказан је као јектичави кепец, е претставен како љубоморно џуџе, а историските податоци несомнено покажуваат дека тој бил огромен по раст, голем воин без мани и страв, учесник на витешки турнири. На смртната постела (1180), кога сакал да се замонаши, сите наметки што ги нашле во дворот едвај допирале до неговите колена. Покрај тоа, тој е роден во 1118 година, пет години е помлад од Немања (1113), а во серијата е поинаку. Германскиот император Фридрих Барбароса е 12 години помлад од Немања, а во серијата е спротивното. Византиските писатели го опишуваат Немања, кој бил донесен во Константинопол како затвореник во 1172 година, како „старец до рамениците“, а истиот Немања, по 17 години, на средбата со Барбароса во Ниш во ( 1189) нема ниедно бело влакно. Во времето кога се преселил во Света Гора и имал шеснаесет или седумнаесет години, Сава бил претставен на многу поедноставен начин, како збунет религиозен ентузијаст чија побожност и наклонетост кон монашкиот живот биле сведени на поедноставени фрази како „Бог е љубов, љубовта е Бог“.


Онаа што е тешко да се поправи се, по мое мислење, слаби дијалози и слаба глума, со чесни исклучоци. Но за секоја пофалба е фактото дека конечно добивме серија за Немањиќи. Можеби имаме стотици замерки, но треба да почекаме да ја видиме целата серија. Оваа серија, пак, го поправа срамот што немавме ниту еден филм, ниту една серија на најважната тема од националната историја. Бидејќи идентитетот на Србите се заснова на споменот на Свети Сава, Стефан Немања и другите Немањиќи.


Наводи уреди

  1. Савић, Биљана (10. 2. 2018). „Емитовање „Немањића" почиње на дан ктиторске славе манастира Студеница“. РТС. Архивирано од изворникот 17. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  2. „Оштре критике на рачун Немањића“. Вечерње новости. 11. 1. 2018. Архивирано од изворникот 13. 04. 2018. Посетено на 3. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  3. „Немањићи изазвали жучну полемику“. Вечерње новости. 4. 1. 2018. Архивирано од изворникот 13. 04. 2018. Посетено на 3. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  4. „Немањићи – од 17. фебруара на АТВ-у“. 6yka. 14. 2. 2018. Архивирано од изворникот на 04. 04. 2018. Посетено на 3. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  5. Никић, Софија (30. 3. 2018). „Највећа серија РТС-а“. РТС. Архивирано од изворникот 31. 07. 2017. Посетено на 22. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  6. „Опис серије Немањићи“. Скандалозно. Еспресо. 9. 4. 2018. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  7. „Почиње да се емитује серија о Немањићима“. Антрфајл. 14. 8. 2017. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  8. „Немањићи — рађање краљевине“. РТС. 17. 2. 2018. Архивирано од изворникот 19. 03. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  9. „Немањићи (прва епизода)“. Балкан Портал. Архивирано од изворникот на 19. 03. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  10. „Немањићи (друга епизода)“. РТС. 14. 2. 2018. Архивирано од изворникот 01. 04. 2018. Посетено на 31. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  11. „Немањићи (трећа епизода)“. РТС. 21. 2. 2018. Архивирано од изворникот 31. 03. 2018. Посетено на 31. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  12. „Немањићи (четврта епизода)“. РТС. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот 01. 04. 2018. Посетено на 31. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  13. „Немањићи (пета епизода)“. РТС. 11. 3. 2018. Архивирано од изворникот 31. 03. 2018. Посетено на 31. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  14. „Немањићи (шеста епизода)“. РТС. 18. 3. 2018. Архивирано од изворникот 01. 04. 2018. Посетено на 31. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  15. „Немањићи (осма епизода)“. РТС. 28. 3. 2018. Архивирано од изворникот 31. 03. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  16. „Немањићи (девета епизода)“. РТС. 8. 4. 2018. Архивирано од изворникот 04. 04. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  17. „Немањићи (десета епизода)“. РТС. 11. 4. 2018. Архивирано од изворникот 20. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  18. „Немањићи (једанаеста епизода)“. РТС. 16. 4. 2018. Архивирано од изворникот 24. 04. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  19. „Немањићи (дванаеста епизода)“. РТС. 23. 4. 2018. Архивирано од изворникот 29. 04. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  20. „Немањићи (тринаеста епизода)“. РТС. 6. 5. 2018. Архивирано од изворникот 06. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  21. „Војин Ћетковић у улози Стефана Првовенчаног“. Династија Немањић. 31. 3. 2017. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  22. Ракочевић, Данијел (23. 3. 2017). „Слобода и Војин као Ана и Стефан“. Блиц. Архивирано од изворникот 08. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  23. Костић, Сава (13. 1. 2018). „Младен Нелевић: Хтео сам да Немању сачувам као човека“. Вечерње новости. Архивирано од изворникот 18. 03. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  24. „Дубравка Мијатовић као Ана Немањић“. Жена. 7. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 08. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  25. Илић, Ана (15. 3. 2017). „Данас почело снимање серије Немањићи“. ИН4С. Архивирано од изворникот 26. 01. 2019. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  26. „Овај глумац ће бити Свети Сава“. Блиц. 1. 2. 2017. Архивирано од изворникот 08. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  27. Јовановић, Бојана (1. 2. 2018). „Почиње снимање Немањића“. Вечерње новости. Архивирано од изворникот 28. 04. 2018. Посетено на 25. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  28. „Измишљени ликови у серији Немањићи“. РТС. 30. 4. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  29. „Рашка – Скривена љубав“. РТС. 5. 2. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  30. Калаба, Ана (3. 4. 2018). „Драган Мићановић открио како ће се завршити Немањићи“. Noizz. Архивирано од изворникот на 11. 04. 2018. Посетено на 11. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  31. „Гордан Михић открио како ће се завршити Немањићи“. Крстарица. 4. 4. 2018. Архивирано од изворникот 18. 10. 2020. Посетено на 11. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  32. „Драган Мићановић о критикама на рачун серије“. Курир. 5. 4. 2018. Архивирано од изворникот 11. 04. 2018. Посетено на 11. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  33. „Конкурси 2015“. РТС. 10. 3. 2015. Архивирано од изворникот 25. 03. 2018. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  34. „Тачно 800 година од крунисања Стефана Првовенчаног“. Петровград. 29. 12. 2017. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  35. „Немањићи – рађање краљевине“. РДС. 19. 8. 2017. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  36. „Конкурс за сценарио за серију о Немањићима“. РТС. 5. 9. 2015. Архивирано од изворникот 25. 03. 2018. Посетено на 21. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  37. „Конкурс испитне лабораторије“ (PDF) (Мајкрософт ворд). РТС. Архивирано (PDF) од изворникот 18. 10. 2020. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  38. „Важно је да нове генерације упознају Немањиће!“. Мондо. 14. 4. 2017. Архивирано од изворникот 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  39. „Изабран сценарио Гордана Михића“. РТС. 17. 3. 2016. Архивирано од изворникот 25. 03. 2018. Посетено на 21. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  40. „Царска династија Немањића на РТС-у“. РТВ. 16. 4. 2016. Архивирано од изворникот 18. 10. 2020. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  41. „Серија о Немањићима по сценарију Гордана Михића“. БКТВ. 17. 3. 2016. Архивирано од изворникот 25. 03. 2018. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  42. Трајковић, Александра (16. 3. 2016). „Гордан Михић аутор сценарија за серију о Немањићима“. РТС. Архивирано од изворникот 25. 03. 2018. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  43. Стијачић, Гордана (23. 11. 2016). „Крунисање Стефана Првовенчаног“. РТС. Архивирано од изворникот 21. 06. 2017. Посетено на 21. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  44. Малушев, Александра (30. 12. 2017). „Једна од спектакулација серије“. Република. Архивирано од изворникот на 25. 03. 2018. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  45. „Немањићи имају тужан крај“. Жена. 30. 4. 2018. Архивирано од изворникот на 02. 05. 2018. Посетено на 2. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  46. Миленковић, Стефан (30. 4. 2018). „Тужан крај Немањића“. Noizz. Архивирано од изворникот на 03. 05. 2018. Посетено на 2. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  47. „Појачање из Рима“. Наслови. 16. 2. 2017. Архивирано од изворникот на 26. 03. 2018. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  48. „Појачање из Рима екипи „Прве немањићке краљевине". РТС. 16. 2. 2017. Архивирано од изворникот 26. 03. 2018. Посетено на 25. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  49. „Нова српска серија: Ово су Немањићи!“. Мондо. 15. 3. 2017. Архивирано од изворникот 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  50. „У серији о Немањићима – 218 глумаца“. Политика. 18. 3. 2017. Архивирано од изворникот 07. 03. 2018. Посетено на 19. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  51. „Последње припреме пред снимање“. РТС. 7. 2. 2017. Архивирано од изворникот 05. 06. 2017. Посетено на 21. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  52. „Извештај са снимања серије о Немањићима“. Династија Немањић. 27. 2. 2017. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  53. Милићевић, Владимир (23. 12. 2018). „Немањићи — рађање краљевине (серија)“. Фамилија Милићевића. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 6. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  54. Станојевић, Дарка (27. 2. 2017). „Гради се Немањин двор“. РТС. Архивирано од изворникот 22. 08. 2017. Посетено на 21. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  55. Савић, Биљана (9. 4. 2017). „Ускоро прва клапа“. РТС. Архивирано од изворникот 14. 07. 2017. Посетено на 21. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  56. Ракочевић, Драгана (15. 4. 2017). „Почело снимање серије“. РТС. Архивирано од изворникот 25. 07. 2017. Посетено на 22. 7. 2017.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archivedate= (help)
  57. „Снимање „Немањића" у подножју средњовековног града Борача“. РТС. Архивирано од изворникот 04. 06. 2018. Посетено на 5. 6. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  58. Стојановић, Стефан (3. 3. 2018). „Изложба костима и реквизита“. Мондо. Архивирано од изворникот 21. 04. 2018. Посетено на 20. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  59. „Свечано отворена изложба „Немањићи – рађање краљевине". РТС. 1. 3. 2018. Архивирано од изворникот 21. 04. 2018. Посетено на 20. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  60. „Немањићи: Наши људи одмах све знају“. Мондо. 1. 3. 2018. Архивирано од изворникот 21. 04. 2018. Посетено на 20. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  61. Ђурић, С (2. 3. 2018). „Изложба Немањићи свечано отворена“. Вести. Архивирано од изворникот 21. 04. 2018. Посетено на 20. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  62. „Немањићи коштали 2,87 милиона евра“. Дневни журнал. 18. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 08. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  63. „Оволико је свака кућа у Србији платила да бисмо гледали Немањиће!“. 4. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 25. 03. 2018. Посетено на 25. 2. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  64. „Почињу Немањићи: Спектакл од три милиона евра“. Вечерње новости. 17. 2. 2018. Архивирано од изворникот 23. 03. 2018. Посетено на 19. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  65. „Сви кукају на Немањиће, а знате колико нас коштају друге домаће серије?“. Видовдан. 5. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 20. 03. 2018. Посетено на 19. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  66. „Под заставом Византије: Вечерас на РТС-у почињу Немањићи“. БКТВ. 17. 2. 2018. Архивирано од изворникот 19. 03. 2018. Посетено на 19. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  67. Пауновић, Петар (3. 1. 2018). „Прва епизода коштала 300.000 евра?“. Noizz. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  68. Катарина, Е. (17. 1. 2018). „Ево зашто нема Немањића на телевизији“. Опанак. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  69. Богосав, Бојана (16. 1. 2018). „Немањићи иду поново у монтажу“. Блиц. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  70. Пауновић, Петар (5. 1. 2018). „Знате шта РТС мисли о вашим критикама Немањића?“. Noizz. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  71. „Немањићима неки суде после емитовања“. Блиц. 17. 1. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  72. „Не стишава се бура око серије Немањићи“. Дневник. 15. 1. 2018. Архивирано од изворникот 07. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  73. „Серија Немањићи постоји захваљујући РТС-у“. Свет плус. 8. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 07. 05. 2018. Посетено на 7. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  74. „Критике серије“. БКТВ. 19. 2. 2018. Архивирано од изворникот 19. 03. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  75. Крстић, Љубица (20. 2. 2018). „Једина верзија Немањића коју бисмо гледалу сваки дан“. Noizz. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 2. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  76. Рађање краљевине, 4. 4. 2018, Архивирано од изворникот 03. 05. 2018, Посетено на 2. 5. 2018 Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  77. „Музика из серије Немањићи“. Вечерње новости. 5. 4. 2018. Архивирано од изворникот 10. 05. 2018. Посетено на 2. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  78. „ЦД са музиком из серије Немањићи“. РТС. 4. 4. 2018. Архивирано од изворникот 03. 05. 2018. Посетено на 2. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  79. Крстић, Љубица (26. 2. 2018). „Најбизарнија сцена у Немањићима“. Noizz. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  80. „Нова грешка у Немањићима“. Мондо. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  81. „Растко се замонашује испред фреске Светог Саве!?“. Телеграф. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот 01. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  82. „Да ли је ово највећа бламажа у Немањићима?!“. Еспресо. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  83. „Нова испала у Немањићима!“. Србин. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  84. „Ово је доказ да су Немањићи направили највећу грешку икада!“. Курир. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  85. „Растко постаје Сава испред фреске Светог Саве!“. Истинито. 26. 2. 2018. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  86. Лекмен, Немања (26. 2. 2018). „Брука у серији Немањићи“. Архивирано од изворникот на 14. 12. 2018. Посетено на 1. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  87. „Греше у осмој епизоди серије“. Србија данас. 2. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  88. „Краве на ушима носе маркице по прописима ЕУ“. Патриот. 4. 4. 2018. Архивирано од изворникот на 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  89. „Једе се цинцвара пре него што је кукуруз донет у Европу“. Балканс прес. 4. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  90. „Грешка са цинцваром“. Крстарица. 4. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  91. „Поново срамне грешке у Немањићима“. Еспресо. 3. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  92. „Немањићи опет запалили интернет“. Вечерње новости. 1. 4. 2018. Архивирано од изворникот 18. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  93. „Немањићи изгорели друштвене мреже“. Блиц. 3. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  94. „Србија гори због Немањића“. Курир. 3. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  95. „Шоу у новој епизоди Немањића!“. Србија данас. 1. 4. 2018. Архивирано од изворникот 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  96. Миленковић, Стефан (2. 4. 2018). „Рашка у центру најглупљег обрта на почетку нове епизоде Немањића“. Noizz. Архивирано од изворникот на 23. 04. 2018. Посетено на 22. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  97. „ТВ критика“. Блиц. 5. 1. 2018. Архивирано од изворникот 06. 05. 2018. Посетено на 5. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  98. Илић, Драган (11. 1. 2018). „Молим ти се, Свети Ђорђе…“. Време. Архивирано од изворникот 06. 05. 2018. Посетено на 5. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  99. 99,0 99,1 Крстић, Љубица (1. 1. 2018). „Људи уопште нису импресионирани првом епизодом Немањића“. Noizz. Архивирано од изворникот на 03. 01. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  100. „Оштре критике Немањића“. Вечерње новости. 11. 1. 2018. Архивирано од изворникот 14. 05. 2018. Посетено на 5. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  101. „Критике“. Србин. 1. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 08. 01. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  102. „Ово су катастрофалне грешке у Немањићима“. Курур. 3. 1. 2018. Архивирано од изворникот 03. 04. 2018. Посетено на 2. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  103. „Неопростиве грешке у Немањићима“. Еспресо. 4. 1. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 2. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  104. „Историјске грешке у Немањићима“. Дневно. 2. 1. 2018. Архивирано од изворникот на 02. 04. 2018. Посетено на 2. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  105. „Грешке у Немањићима“. Еспресо. 19. 2. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 2. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  106. „Реч причврљити“. Блиц. 20. 2. 2018. Архивирано од изворникот 02. 04. 2018. Посетено на 2. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  107. „Критике серије Немањићи“. Еспресо. 1. 1. 2018. Архивирано од изворникот 23. 02. 2018. Посетено на 18. 3. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)
  108. Калаба, Ана (25. 2. 2018). „Погрешно смо скапирали Немањиће“. Noizz. Архивирано од изворникот на 06. 05. 2018. Посетено на 5. 5. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date=, |archive-date= (help)

Надворешни врски уреди