Стефан Немања

Стефан Немања (српски: Стефан Немања, роден околу 1113 годона - починал на 13 февруари 1199 година) — Голем жупан на Србија од 1166 до 1196 година. Тој бил основач на династија Немањиќ и е запаметен по својот придонес кон српската култура и историја, основањето на земја која подоцна се развила во царство, и основањето на национална црква. Според Српската академија на науките и уметностите, Немања е исто така еден од најзначајните Срби поради неговите литературни придонеси.

Стефан Немања
Фреска од Свети Симеон (Стефан Немања), манастир Студеница
Голем жупан на Србија
На престол	1166–1196
Крунисување	1166
Претходник	Тихомир Завидовиќ
Наследник	Стефан Првовенчани
Роден(а)	1113/4 Подгорица
Починал(а)	13 февруари 1199(1199-02-13) Хиландар
Почивалиште	манастир Студеница
Сопружник	Ана Немањич
Деца	Вукан Немањиќ Стефан Првовенчани Растко Немањиќ Ефимија непозната ќерка
Посмртно име Свети Симеон
Династија	Немањиќи
Татко	Завида
Вероисповед	православие
Потпис

Во 1196 година, по три децении војни и преговори кои ја консолидирале Србија, Немања абдицирал во корист на неговиот втор син Стефан Првовенчани, кој станал првиот крал на Србија. Немања заминал за Света Гора, каде што станал монах и го зел името Симеон, приклучувајќи се на својот најмлад син (подоцна познат како Свети Сава), кој веќе бил прогласен за прв архиепископ на Српската православна црква.

Заедно со неговиот син Сава, Немања го обновил Хиландарскиот манастир на Света Гора од 1198 до 1199 година и ја издал „Хиландарска Повелба“. Манастирот подоцна станал лулка на Српската православна црква. Српската православна црква го канонизирал Стефан Немања кратко време по неговата смрт, под името Свети Симеон Мироточив.

Рани години

Немања е роден околу 1113 година во Рибница, Зета (во близина на денешна Подгорица, главниот град на Црна Гора). Тој бил најмладиот син на Завида, принц од Захумље, кој по конфликтот со браќата бил испратен во Рибница, каде што ја имал титула Господар. Завида најверојатно бил син на Урош I или Вукан. Бидејќи западна Зета била под римокатоличка јурисдикција, Немања добил латино крштевање, иако во голем дел од неговиот подоцнежен живот се обидувал да балансира помеѓу западните и источните облици на христијанството.

Откако византиските војски ги поразиле роднините на Немања, Ѓорѓи Бодин и Деса Урошевиќ, нивната гранка на семејството Воиславлевиќи се распаднала, по кое Завида го одвел своето семејство во Рашка. По пристигнувањето тој бил повторно прекрстен во Источната православна црква, во цркватана Светите Апостоли Петар и Павле во Нови Пазар.

Принц

Откако станал полнолетен, Немања станал жупан или принц од Ибар, Топлица, Расина и Река, добивајќи делови од државата од византискиот цар Мануил I Комнин. Мануел го наименувал најстариот син на Завида Тихомир Завидовиќ како врховен голем кнез на српските земји. Неговиот брат Страцимир Завидовиќ владеел со Западна Морава, Мирослав Завидовиќ владеел со Захумље и Травнија.

Манастирот Св. Никола кај Куршумлија е задужбина на Стефан Немања, изграден околу 1166 година.

Во 1163 година, византискиот цар го поставил постариот брат на Немања, Тихомир како управител на Рашка во местото Деса, што многу го разочарало ова на Немања, бидејќи очекувал тој да го добие престолот. Немања се сретнал со царот Мануил I Комнин во Ниш во 1162 година, кој му го дал регионот на Лесковац за да владее и го прогласил за независен од останатите. Немања владеел независно; тој го изградил манастирот Свети Никола во Куршумлија и манастирот на Пресвета Богородица во близина на Косаница - Топлица, без дозвола на Тихомир. Неговите браќа го поканиле на советот во Рашка, наводно, за да ја решат ситуацијата, но наместо тоа го затвориле во блиската пештера. Поддржувачите на Немања ги советувале на црковните водачи дека Тихомир го сторил тоа, бидејќи тој не одобрил изградба на црква, нешто што подоцна ќе му помогне на Немања многу. Подоцна легендата тврди дека Свети Ѓорѓи ја ослободил Немања од пештерата.

Помеѓу 1166 и 1168 година, принцот Немања се побунил против неговиот постар брат Тихомир, и го соборил него и неговите браќа, Мирослав и Страмимир. Византискиот цар испратил помош на неговите браќа, но Немања ги поразил во Битката кај Пантина. Тихомир се удавил во реката Ситница, а другите браќа им му предале на Немања. Немања ја добил титулата Голем жупан на Србија, и го зел името Стефан.