За разлика од останатите соседни јазици, чаморскиот не е микронезиски ниту полинезиски јазик. Јазикот, како и палауанскиот, тој сочинува, најверојатно, засебна гранка од малајско-полинезиските јазици. Според анализите на Базата на основен австронезиски зборовен фонд,[2] со сигурност од 85% јазикот е близок со централн-источните малајско-полинезиски јазици.
Кај чаморскиот се забележува силно шпанско влијание, поради тривековната шпанска колонијална власт. Голем број именки, придавки, броеви и глаголи се од шпанско потекло. Од историска гледна точка, јазикот може да се смета за мешан јазик.[3]
букви |
глас |
македонски еквиваленти
|
’ |
[ʔ] (грлен глас)
|
A |
[æ] |
е
|
Å |
[ɑ] |
а
|
B |
[b] |
б
|
Ch |
[ts] |
ц
|
D |
[d] |
д
|
E |
[e] |
е
|
F |
[f] |
ф
|
G |
[ɡ] |
г
|
Gu |
[ɡʷ] |
гв/ гу
|
H |
[h] |
Х
|
I |
[i] |
и
|
K |
[k] |
к
|
L |
[l] |
л
|
M |
[m] |
м
|
N |
[n] |
н
|
Ñ |
[ ɲ] |
њ
|
Ng |
[ŋ] |
нг
|
O |
[o] |
о
|
P |
[p] |
п
|
R |
[ɾ] ~ [ɻ ] |
р
|
S |
[s] |
с
|
T |
[t] |
т
|
U |
[u] |
у
|
Y |
[dz] |
ѕ
|
Håfa Adai! |
"Здраво!"
|
Memorias |
Поздрав
|
Kao mamaolek ha' hao? |
Како си?
|
Håfa tatatmånu hao? |
Како сте?
|
Håyi nå'ån-mu? |
Како се викаш?
|
Nå'ån-hu si Chris |
Моето име е Крис.
|
Ñålang yu' |
Јас сум гладен.
|
Må'o yu' |
Јас сум жеден.
|
|
Ådios |
Довидување.
|
Put Fabot |
молам
|
Fanatåtte |
оди подоцна
|
Buenas dias |
добро утро.
|
Buenas tåtdes |
добар ден.
|
Buenas noches |
добра ноќ.
|
|
Esta ågupa' |
до утре
|
Si Yu'us ma'åse' |
Благодарам
|
Buen probechu |
"Повели и друг пат"
|
|
македонски |
современ чаморски |
старочаморски: основни броеви |
старочаморски: живи нешта |
старочаморски: неживи нешта |
старочаморски: долги предмети
|
еден |
unu/una (time) |
hacha |
maisa |
hachiyai |
takhachun
|
два |
dos |
hugua |
hugua |
hugiyai |
takhuguan
|
три |
tres |
tulu |
tato |
to'giyai |
taktulun
|
четири |
kuåttro' |
fatfat |
fatfat |
fatfatai |
takfatun
|
пет |
singko' |
lima |
lalima |
limiyai |
takliman
|
шест |
sais |
gunum |
guagunum |
gonmiyai |
ta'gunum
|
седум |
sietti |
fiti |
fafiti |
fitgiyai |
takfitun
|
осум |
ocho' |
gualu |
guagualu |
guatgiyai |
ta'gualun
|
девет |
nuebi |
sigua |
sasigua |
sigiyai |
taksiguan
|
десет |
dies |
manot |
maonot |
manutai |
takmaonton
|
сто |
siento |
gatus |
gatus |
gatus |
gatus/manapo
|
Пред да се воведе шпанскиот календар, Чаморците користеле месечев календар со 13 месеци.
1 |
Tumaiguini
|
2 |
Maimu'
|
3 |
Umatalaf
|
4 |
Lumuhu
|
5 |
Makmamao
|
6 |
Fananaf/Mananaf
|
7 |
Semu
|
8 |
Tenhos
|
9 |
Lumamlam
|
10 |
Fangualu/Fa'gualu
|
11 |
Sumongsong
|
12 |
Umayanggan
|
13 |
Umagahaf
| [4]
|
јануари |
Ineru
|
февруари |
Fibreru
|
март |
Måtso
|
април |
Abrit
|
мај |
Måyu
|
јуни |
Huño
|
јули |
Hulio
|
август |
август
|
септември |
Septembre
|
октомври |
Oktubri
|
ноември |
Nubembre
|
декември |
Disembre
|
|