Карло VI (Свето Римско Царство)
Карло VI (германски: Karl VI, роден на 1 октомври 1685 во Виена - починал на 20 октомври 1740 во Виена) — владетел од Хабсбуршката династија како цар на Светото Римско Царство и крал на Германија (1711-1740), војвода од Тишен (1711–1722), надвојвода на Австрија, крал на Хрватска (како Карло III), крал на Бохемија (како Карло II) и крал на Унгарија (како Карло III) (1711–1740) и претендент кон шпанскиот престол до 1711 година.
_-_Portr%C3%A4t_Kaiser_Karl_VI.jpg)
Рани години уреди
Карло е роден во Виена како втор син на царот Леополд I и неговата трета сопруга, принцезата Елеонора Магдалена фон Пфалц-Нојбург. Неговото полно име е Карло Франц Јосиф Венцислав Балтазар Јован Антон Игнатиј.
Карло бил претендент кон шпанскиот престол од Хабсбуршката династија. Кога Карло II го прогласил својот син Филип V за свој наследник, Луј XIV го нарушил претходниот склучен договор. Спорот за круната на Шпанија довело до започнување на Војна за шпанското наследство[1].
Управување уреди
Надворешна политика уреди
Откако постариот брат Јосиф I починал во 1711 година, Карло се вратил во Австрија[2], каде ја наследнил титулата крал на Унгарија, Хрватска и Бохемија. Подоцна истата година во Франкфурт бил избран и за цар на Светото Римско Царство. По договорот од Раштат од 1714 година завршила Војната за шпанскиот престол. Со договорот Филип V станал нов шпански крал под услов да се одрече од сите претензии кон францускиот престол. Од друга страна Карло VI ги добил некогашните територии кои шпанските монарси ги поседувале во Холандија и Италија.
Карло водел војни со Османлиското Царство. Кога Венецијанската Република во 1714 година започнала војна со Османлиите, побарала од Карло да се формира Света Лига како онаа од 1684 година. Така во 1716 година бил потврден сојузот и била објавена војна на Османлиите. Веќе докажаниот царски војсководач Евгениј Савојски ги поразил на Османлиите во Битката кај Петроварадин во 1716 година, додека следната 1717 година бил заземен и Белград. Според договорот од Пожаревац Османлиите изгубиле дел од Банат, Смедеревскиот санџак заедно со Белград и Северна Босна[3]. Австрија со Белград управувала во следните 20 години. Според договорот од Белград и крајот на Австриско-турската војна (1737-1739), Австрија била потиснета од Балканот[4]. Така Белград и Шабац со цела Србија до Сава и Дунав, Влашка и дел од Босна биле повторно дадени на Османлиите. Австрија го задржала Банат но морала да ги сруши сите тврдини кои ги изградила во текот на владеењето на овие земји по Пожаревачкиот договор.
Внатрешна политика уреди
Главно прашање кое се отворило во текот на владеењето на Карло VI било околу тоа кој ќе биде негов наследник. Карло како и неговиот брат Јосиф имал само ќерки, а според традициите кои важале во Светото Римско Царство, жените немале право да бидат наследници на престолот. Но, во 1713 година Карло ја издал т.н. Прагматична санкција според која неговата ќерка Марија Терезија може да го наследи престолот. Под негов притисок, оваа санкција била прифатена од владетелите на Светото Римско Царство и неколку други европски сили,[5][6]. Така во 1723 година било дозволено таа да стане негов наследник. Во 1736 година Марија Терезија била омажена за Франц Стефан, големиот војвода од Токсана.
Но, кога Карло починал, Прусија, Саксонија, Баварија и Франција ја одбиле т.н. Прагматична санкција и за цар бил избран Карло VII, изборниот кнез на Баварија. Со ова започнала Војната за австриското наследство, каде Марија Терезија со помош на Унгарија, Бохемија и Австрија го обезбедила престолот на својот сопруг Франц.
Според тоа, Карло VI бил последниот цар на Светото Римско Царство од директната машка линија на Хабсбуршката династија, додека Франц бил основач на Лотарингенската династија.
Семејство уреди
| Име | Портрет | Животен век | Забелешка | |
|---|---|---|---|---|
| Леополд Јован |
|
13 април 1716 – 4 ноември 1716 |
Надвојвода на Австрија, починал кога имал седум месеци. | |
| Марија Терезија |
.jpg)
|
13 мај 1717 – 29 ноември 1780 |
Надвојводка од Австрија и глава на Хабсбуршката династија, се омажила за Франц, кој подоцна станал цар на Светото Римско Царство. | |
| Марија Ана |
|
14 септември 1718 – 16 декември 1744 |
Надвојводка од Австрија, се омажила за Карло Александар Лотарингски, кој бил управител на Австриска Холандија. | |
| Марија Амалија |
|
5 април 1724 – 19 април 1730 |
Надвојводка од Австрија, починала на шест години. |
Литература уреди
- Crankshaw, Edward: Maria Theresa, 1969, Longman publishers, Great Britain (pre-dates ISBN)
- Jones, Colin: The Great Nation: France from Louis XV to Napoleon, University of Columbia Press, Great Britain, 2002, ISBN 0-231-12882-7
- Fraser, Antonia: Love and Louis XIV: The Women in the Life of The Sun King, Orion books, London, 2006, ISBN 978-0-7538-2293-7
- Mahan, J.Alexander: Maria Theresa of Austria, Crowell publishers, New York, 1932 (pre-dates ISBN)
- Kahn, Robert A.: A History of the Habsburg Empire, 1526–1918, University of California Press, California, 1992, ISBN 978-0-520-04206-3
- Acton, Harold: The Last Medici, Macmillan, London, 1980, ISBN 0-333-29315-0
- Browning, Reed: The War of the Austrian Succession, Palgrave Macmillan, 1995, ISBN 0-312-12561-5
Наводи уреди
- ↑ Fraser, 312.
- ↑ Fraser, Antonia: Love and Louis XIV: The Women in the Life of The Sun King, Orion books, London, 2006, ISBN 978-0-7538-2293-7, 331.
- ↑ Encyclopædia Britannica. „Charles VI (Holy Roman emperor)“. britannica.com. Посетено на 22 October 2009.
- ↑ Treaty of Belgrade (1739), Alexander Mikaberidze, Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia, 210.
- ↑ Pragmatic Sanction of Emperor Charles VI, Encyclopædia Britannica, retrieved 15 October 2009.
- ↑ Jones, Colin: "The Great Nation: France from Louis XV to Napoleon", University of Columbia Press, Great Britain, 2002, ISBN 0-231-12882-7, 89.
Надворешни врски уреди
Карло VI (Свето Римско Царство) на Ризницата ?
