Руски напади врз украинската инфраструктура (2022-денес)
Оваа статија обработува тековно збиднување. Информациите можат брзо да се променат со развојот на настаните. |
Во текот на есента и зимата 2022-2023 година, Русија започнала бранови ракетни и беспилотни напади против енергијата во Украина како дел од нејзината инвазија.[2] Нападите биле насочени кон цивилни области надвор од бојното поле, кон особено критичната енергетска инфраструктура,[3][4] што се смета за воено злосторство.[5][6] Според украинските воени претставници, до крајот на 2023 година, руските сили лансирале околу 7.400 проектили и 3.900 напади со беспилотни летала Шахед против Украина.[7]
Руски напади врз украинската инфраструктура | |
---|---|
Дел од Руска инвазија на Украина (2022) | |
Улиците на Киев по руските ракетни напади на 10 октомври 2022 година | |
Место | Украина (прелевање во Молдавија, Полска и Белорусија) |
Датум | Спорадични бранови на воздушни напади од 14 септември 2022 година |
Вид напад | Ракети и напад со беспилотно летало |
Употребено оружје | 3M-54 Калибар, Kh-101, Kh-555 крстосувачки ракети, 9K720 Искендер балистички ракети, С-300, Торнадо, Shahed 131, Shahed 136 дронови, Kh-22 |
Мртви | 77 (според ООН; до 25 ноември 2022 година[1] |
Повредени | 272 (по ООН; до 25 ноември 2022 година[1] |
Сторители | Руски вооружени сили |
На 10 октомври 2022 година Русија ја нападнала електричната мрежа низ Украина, вклучително и во Киев, со бран од 84 крстаречки ракети и 24 самоубиствени беспилотни летала.[8] Дополнителни бранови ја погодиле украинската инфраструктура, убивајќи и повредувајќи многумина и сериозно влијаејќи на преносот на енергија низ Украина и соседните земји. До 19 ноември, речиси половина од електричната мрежа во земјата не работела, а 10 милиони Украинци останале без струја, според украинскиот претседател Володимир Зеленски.[9] До средината на декември Русија истрелала повеќе од 1.000 проектили и беспилотни летала врз енергетската мрежа на Украина.[10] Неколку бранови го нападнале Киев, вклучително и оној на 16 мај 2023 година во кој Украина изјавила дека пресретнала шест ракети Кинжал.
Намерното лишување на Украинците од струја и греење за време на студените зимски месеци бил најголемиот напад врз здравјето на една нација од Втората светска војна.[11] Нападите на централите и нанеле големи економски и практични трошоци на Украина.[12] Нападите биле дел од руската воена доктрина „Стратешка операција за уништување критички важни цели“ (СОДЦИТ), соопштило британското Министерство за одбрана, со намера да го деморализира населението и да го принуди украинското раководство да капитулира.[13] Нашироко се смета дека ова не успеало.[14][15]
Нападите биле осудени на меѓународно ниво, при што Европската комисија ги опишала како „варварски“ [16], а генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг ги нарекол „ужасни и недискриминирачки“.[17] Претседателот Зеленски ги опишал нападите како „апсолутно зло“ и „тероризам“.[18]
Меѓународниот кривичен суд (МКС) ги обвинил руските функционери Сергеј Кобилаш и Виктор Соколов за воени злосторства поврзани со напади врз цивилна инфраструктура.
Заднина
уредиВо раните недели од војната, освен чисто воените фронтови,[19] зафатени со лоши проценки, подготовки и грешки,[20] Русија ја бомбардирала и информатичката инфраструктура [21] и објектите за гориво.[22] Кон крајот на февруари 2022 година, руското Министерство за одбрана дало гаранција дека нејзините трупи не се насочени кон украинските градови, туку дека неговите дејствија се ограничени на удари и онеспособување на украинската воена инфраструктура.[23] Министерството тврдело дека нема никакви закани за цивилното население.[23] Но месеци подоцна, Русија продолжила да ја погодува украинската инфраструктура, како што се железницата, складиштата за гориво и мостовите, за да ја попречи испораката на оружје до првите линии.[24] Тие напори за прекин биле ублажени преку обновување на услугите и децентрализирани алтернативи како што се интернет услугите на Старлинк.
На 6 октомври, украинската војска објавила дека 86 дронови „Шахед 136 камикази“ биле лансирани од руските сили вкупно, а помеѓу 30 септември и 6 октомври украинските сили уништиле 24 од 46 лансирани во тој период.[25]
Според украинската главна управа за разузнавање, руските војници добиле наредба од Кремљ да се подготват за масовни ракетни напади врз цивилната инфраструктура на Украина на 2 и 3 октомври.[26] На 8 октомври, експлозијата на Кримскиот мост го потресила клучниот симбол и воената логистичка линија меѓу Русија и јужните воени фронтови. Русија ветила дека ќе одговори.
Времеплов
уредиСептември 2022 година
уредиРуските сили ја погодиле браната Карачун на периферијата на Кривји Рих со осум крстосувачки ракети на 14 септември, оштетувајќи ги портите, хидромеханичката опрема, кранот и административните згради и предизвикувајќи излевање на реката Инхулет од нејзините корита.[27][28] Аналитичарите изјавиле дека ваквите напади имаат за цел да го потиснат отпорот на украинското население, а овој напад конкретно се обидел да ги оштети украинските мостови низводно.[27] Околу 112 куќи биле поплавени и била извршена евакуација во два градски раони пред да се ублажат штетите.[28] Руските извори очекувале многу попогубен ефект врз градот.[29]
Октомври 2022 година
уреди10 октомври
уредиНа 10 октомври 2022 година, Русија ја нападнала Украина со бран од 84 крстаречки ракети и 24 самоубиствени беспилотни летала. Руски проектили погодиле 14 региони на Украина, а главниот град Киев бил најголема цел. Експлозии биле пријавени во Лавов, Тернопил и Житомир во Западна Украина; Днипро и Кременчук во Средна Украина; Запорожје во Јужна Украина; и Харков во Источна Украина.[30][31] Мета на проектилите биле клучните енергетска инфраструктура и воените командни објекти, но проектилите погодиле и цивилни области, вклучително и универзитет и детско игралиште во Киев. Украинскиот министер за енергетика Герман Галушченко изјавил дека околу 30 отсто од енергетската инфраструктура во Украина била оштетена од нападите.[32] Укрренерго објавил дека има прекини во снабдувањето со електрична енергија во некои градови и населени места.[33]
Градоначалникот на Киев Виталиј Кличко изјавил дека имало неколку експлозии во Шевченковскиот и Соломенскиот реон. Советникот на шефот на Министерството за внатрешни работи, Антон Херашченко, изјавил дека еден од проектилите паднал во близина на споменикот на Михаило Хрушевски.[34][35] Околу 8:18 часот наутро по локално време, проектил го погодил стаклениот мост во Киев.[36]
Експлозиите ја оштетиле централната железничка станица во Киев, но станицата продолжила да работи.[37][38] Возовите на метрото престанале да работат, а подземните тунели на метрото во Киев станале засолништа за граѓаните.[39]
Нападите ги оштетиле украинските културни и образовни згради, вклучително и Националниот универзитет Тарас Шевченко во Киев, музејот Каненко, Националниот музеј Тарас Шевченко и неколку други музеи.[40][41]
Во градот Запорожје бил уништен станбен блок, а оштетена била и градинка.[42][43][44]
Како резултат на ракетни напади врз енергетските капацитети на Лавов, градот паднал во темница.[45] Топлата вода престанала да тече и во станбените згради.[46]
Три напади биле насочени кон електричната мрежа во Харков. Во некои области биле исклучени водата и струјата.[47]
Во центарот на градот Днепро биле пронајдени тела на луѓе убиени на индустриска локација во предградието на градот, со издувани прозорци во областа и расфрлано стакло на улицата.[48]
Биле извршени напади во Хмелницки [49] и Житомир,[50] како и во регионите Ивано-Франковск,[51] Тернопил,[48] Суми и Полтава.[52] Снабдувањето со електрична енергија и вода било прекинато во Полтава, а во регионот имало прекини на струја.
11-31 октомври
уредиНа 11 октомври седум лица загинале, а 49 биле повредени во ракетни напади врз Киев.[53] Црвената линија на метрото во Киев и клучниот јазол кај Театрална – Златна Порта биле затворени. Повеќето подземни станици продолжиле да работат како засолништа за бомби. Областите погодени од проектили вклучуваат детско игралиште.[54] Пожари избувнале во шест автомобили, а биле оштетени повеќе од 15 автомобили.[55]
На 14 октомври, Samsung Electronics потврдил дека нејзината украинска подружница претрпела мала штета кога проектил експлодирал во близина на канцеларијата на кулата 101 на улицата Лав Толстој; немало траги за жртви.[56][57][58] Руски проектил го оштетил германскиот конзулат во Киев, иако нема информации за жртви бидејќи зградата била празна.[59][60]
На 17 октомври четворица цивили биле убиени во напад со беспилотно летало во Киев.[61] Пет лица загинале, а осум биле повредени во областа Запорожје.[62][53]
На 18 октомври, бранот ракетни напади врз украинската инфраструктура предизвикал затемнување на струја што зафатила 1.162 градови и села. Претседателот Зеленски изјавил дека 30 отсто од електраните во Украина се надвор од функција.[63]
На 22 октомври Русија лансирала 33 крстосувачки ракети против електричната мрежа на Украина. Командата на воздушните сили на Украина соопштила дека биле соборени 18 проектили. Укренерго изјавил дека „скалата на штетата е споредлива или може да ги надмине последиците од нападот на 10-12 октомври“. Ракетниот удар ја исклучил струјата за 1,5 милиони Украинци.[64]
На 27 октомври ракетните напади дополнително го намалиле енергетскиот капацитет на земјата, со ефект на продолжување на периодите на затемнување во Киев, Житомир и Ченски и северните региони Чернихив.[65]
На 31 октомври уште еден масовен ракетен напад врз електричната мрежа на Украина оставил околу 80% од жителите на Киев без вода.[66]
Ноември 2022 година
уредиНа 15-ти ноември руските сили лансирале 100 проектили и беспилотни летала насочени кон енергетската инфраструктура на Украина. Претседателот Зеленски изјавил дека украинската противвоздушна одбрана соборила околу 70.[67][68][69] Руските бомбардери Ту-95 и Ту-160 лансирале ракети Кх-101 и Кх-555 од Каспиското Море и од регионите на Ростовската Област. Ракетите 3М-54 Калибр биле лансирани од Црното Море.
На 17 ноември Русија извршила серија ракетни напади насочени кон украинските постројки за производство на гас и ракетната фабрика PA Пивденмаш. Експлозии биле пријавени во Киев, Одеса, Запорожје и Харков.[70][71]
На 23 ноември украинските вооружени сили известиле дека околу 51 од 70 руски проектили биле пресретнати од воздушната одбрана. Градоначалникот на Киев Виталиј Кличко изјавил дека околу 21 од 31 проектили лансирани кон Киев биле соборени. Мета на проектили била цивилната енергетска инфраструктура, а исто така погодиле станбени блокови и болници, при што загинале најмалку шест лица. Еден од проектилите го погодил породилиштето во болницата во Вилњанск, при што загинало новороденче.[72] Нападите на електричната мрежа предизвикале повеќе од половина од соседна Молдавија да ја загуби електричната енергија.[73]
Декември 2022 година
уредиНа 5 декември, украинскиот премиер Денис Шмихал изјавил дека руските проектили нападнале енергетски објекти во регионите на Киев, Виница и Одеса, што довело до прекин на снабдувањето со вода во Одеса. Миколаев претрпел прекин на електричната енергија што го зафатил околниот регион. Во Запорожје, во ракетен напад загинале најмалку две лица, а уште тројца биле ранети, вклучително и едно дете.[74]
На 10 декември седум украински области биле нападнати од камиказе беспилотни летала Шахед, кои ја оштетиле електричната мрежа на Одеса, оставајќи 1,5 милиони жители без струја.[75][76] И покрај обновувањето на електричната енергија, околу 300.000 луѓе останале без струја.[77]
На 16 декември Русија лансирала повеќе од 70 проектили насочени кон украинската инфраструктура. Три лица загинале во Криви Рих откако еден проектил погоди станбен блок. Украинскиот министер за енергетика Герман Галушченко изјавил дека биле нападнати девет електрани, што предизвикало недостиг на енергија. Било исклучено и метрото во Киев.[78][79][80][81]
Околу 2:00 часот, на 19 декември наутро по локално време, бран руски самодетонирачки беспилотни летала нападнале критична инфраструктура во Киев и други украински градови. Операторот на електричната мрежа Укренерго објавил дека и покрај тоа што повеќето биле соборени од противвоздушно оружје, неколку енергетски објекти биле погодени.[82][83]
На 29 декември украинските вооружени сили тврделе дека 54 од 69 руски проектили биле пресретнати, вклучувајќи 16 над Киев и 21 над Одеса.[84][85][86][87] Најмалку тројца цивили биле ранети во Киев, а цивилна куќа била погодена во Дарницки.[88][89]
На 31 декември Русија извршила ракетни напади врз Украина во кои загинал еден, а биле повредени најмалку десетина, вклучително и еден странски новинар. Началникот на украинската армија Валериј Залужни изјавил дека 12 од 20-те проектили биле соборени од воздушната одбрана и предизвикале штета на хотел и изолирана куќа во Киев. Украинските власти го осудиле таргетирањето на станбени области. Нападите имале помало влијание врз националната енергетска мрежа, но 30 отсто од Киев останал без електрична енергија.[90][91][92][93]
Јануари 2023 година
уредиНа 1 јануари 2023 година, руските ракетни и беспилотни летала ја оштетиле инфраструктурата во Суми, Хмелницки, Запрорижје и Херсон. Во нападите загинале најмалку две лица.[94][95]
На 14 јануари руски проектили ја погодиле критичната инфраструктура во Киев, но нема информации за жртви.[96][97][98][99] Вториот бран дошол неколку часа подоцна кога два ракети С-300 погодиле критична енергетска инфраструктура во Харков.[100]
Во Днепар, повеќекатна станбена зграда била погодена од крстаречка ракета КХ-22, предизвикувајќи дел од зградата да се урне. Во нападот загинале 46 луѓе [101], а многу други биле ранети.[102][103][104][105] Операцијата за пребарување и спасување била прекината на 17 јануари.[106]
На 26 јануари, еден ден откако Украина обезбедила договор со САД и Германија за снабдување со борбени тенкови, Русија во текот на ноќта извршила напад со беспилотни летала проследени со голем број ракетни напади насочени кон инфраструктурата. Врховниот командант Валериј Залужни потврдил дека еден 55-годишен маж бил убиен, а двајца биле ранети од ракетен напад во Киев. Тој исто така рекол дека 47 од 55 проектили биле соборени.[107][108] Украинската енергетска компанија ДТЕК објавила дека електричните трафостаници биле подложени на итно исклучување и дека била погодена критичната енергетска инфраструктура во регионите Одеса и Виница.[109] Градоначалникот на Киев Виталиј Кличко изјавил дека во 11 региони загинале 11 лица, а биле оштетени 35 згради.[110]
Февруари 2023 година
уредиНа 10 февруари, командантот на воздухопловните сили на Украина изјавил дека 61 од 71 лансирани руски ракети биле соборени, меѓу кои имало крстосувачки, балистички и ракети С-300.[111][112] Укренерго соопштил дека објектите со висок напон биле погодени во сите делови на Украина, што предизвикало прекин во снабдувањето со електрична енергија.[113] Главно лансиран од Црното Море, овој напад се сметал за испитување на јужната воздушна одбрана на Украина во подготовка за идна офанзива.[112]
На 11 февруари руските сили лансирале уште еден бран на самоубиствени дронови насочени кон енергетската инфраструктура на Украина.[114]
На 16 февруари, украинските вооружени сили соопштиле дека 41 руски проектили биле лансирани кон Украина, од кои 16 биле соборени.[115][116] Во нападите биле вклучени противбродски ракети Kh-22 кои Украина не можела да ги пресретне, а некои цели биле погодени во Лавовската Област и Павлорад.[115]
Март 2023 година
уредиНа 9 март Русија ја нападнала Украина со околу 81 проектил.[117] Украинската војска соопштила дека биле соборени 34 проектили, што е помала стапка од вообичаената поради тоа што Русија се префрлила на нови технологии.[118] Русија тврдела дека извршила „масовен одмазднички напад“ како враќање по наводниот напад во Брјанската област во Русија. Нападот на Русија вклучувал невидени шест хиперсонични ракети Кинжал. Биле погодени регионите на Киев, Одеса и Харков, оставајќи 40% од цивилите во Киев без топлина, а прекин на електричната енергија во Одеса. Најмалку пет лица загинале во нападите во Золочив, регионот Лавов, а еден цивил бил убиен во регионот Днепро. Нападот повторно го оштетил снабдувањето со електрична енергија на нуклеарната централа Запорожје, принудувајќи ја на дизел генератори за итни случаи. Рафаел Гроси, шеф на МААЕ, изјавил: „Секој пат кога фрламе коцка. И ако дозволиме ова да продолжи од време на време, тогаш еден ден ќе ни ја снема среќата“ [119]
Април 2023 година
уредиНа почетокот на април 2023 година, по она што било наречено „титанска работа“ на инженерите и партнерите во обновувањето на снабдувањето со електрична енергија, министерот за енергија Херман Халушченко најавил продолжување на извозот на енергија на Украина. „Укренерго“ објавил дека секоја термо и хидроцентрала во Украина била оштетена од руската шестмесечна кампања, со повеќе од 1.200 проектили испукани врз нејзините енергетски капацитети.[120]
Според воениот портпарол, електроенергетскиот објект во Карливка бил оштетен од руските напади на 22 април, при што било прекинато снабдувањето со вода во 67 населени места во Доњечката Област.[121]
На 28 април руски крстосувачки ракети убиле најмалку 19 луѓе. За време на овој напад биле лансирани 23 проектили, а според тврдењата на украинските власти, 21 биле соборени од украинската војска. Еден проектил погодил станбена зграда во Уман, при што загинале најмалку 17 луѓе. Фрагменти од соборениот проектил погодил една приградска куќа во Днепар, при што загинале мајка и нејзината тригодишна ќерка.[122]
Министерството за одбрана на Обединетото Кралство објавило ажурирање на разузнавањето, велејќи дека објектите оштетени од овие напади на Русија во април „укажуваат на можно поместување од таргетирање на електроенергетската мрежа на Украина“, наместо да се фокусираат на воените и логистичките центри на Украина.[123]
Мај 2023 година
уредиВо мај започнала руска кампања од 20 длабоки комбинирани напади со проектили и беспилотни летала во текот на месецот,[124][125] без преседан во обем и фокусирана на градот Киев.[126] Кампањата била припишана на руската подготвеност да го одвлече вниманието на украинските сили од нивната очекувана контраофанзива [127] и да ја неутрализира подобрената воздушна одбрана на Украина, но Институтот за изучување на војна ја оценил руската приоритизација на Киев како ограничување на неговата способност значајно да ги ограничи потенцијалните украински контраофанзивни дејства.[128] Киев Индипендент ги анализирал податоците на украинската војска и изброил 560 проектили и беспилотни летала кои ја чинеле руската влада околу 1,7 милијарди долари, со речиси 90 отсто уништени од украинската воздушна одбрана.[125]
На 1 мај, според украинските тврдења, 15 од 18 крстосувачки ракети во руски напад биле пресретнати од украинската воздушна одбрана. Во нападот биле повредени 34 цивили. Руските власти тврделе дека оштетиле железничка инфраструктура и складиште за муниција, што навидум било потврдено со видеата на социјалните мрежи од пожарот во Павлоград. Микола Лукашук, шеф на регионалниот совет на Днепро, тврдел дека за време на нападот биле оштетени или уништени индустриска зона, 19 станбени згради и 25 домови.[129]
На 13 мај градот Хмелницки во Западна Украина бил погоден, создавајќи голема експлозија. Русија тврдела дека погодила депорт за муниција и хангар, додека Украина потврдила дека целите биле „критична инфраструктура“. Нападот резултирал со 21 повредени, како и оштетување на цивилни куќи, училишта, болници, културни институции, административни згради и индустриски објекти.[130][131] На 13 мај магацини биле оштетени, а две лица биле повредени во Тернопол од руски ракетен напад. Тернопи бил роден град на украинското електронско музичко дуо Творчи, и бил погоден пред и за време на нивниот настап на Изборот за песна на Евровизија 2023 година.[132]
На 16 мај, Украина тврдела дека шест хиперсонични ракети Кинжал биле пресретнати од украинската војска. Покрај тоа, Валериј Залужни тврдел дека Украина соборила девет крстосувачки ракети Калибр од бродови во Црното Море и три Искандери испукани од копно.[133] Русија потврдила дека нападот уништил систем за противвоздушна одбрана „Патриот“ во Киев, меѓутоа, официјален претставник на Соединетите Американски Држави изјавил дека системот најверојатно бил оштетен, но не и уништен.[134]
На 25 мај напади со проектили и беспилотни летала биле насочени кон Киев, Днипро и Харков. Украинските власти тврделе дека собориле 17 проектили и 31 беспилотно летало лансирани од Русија. Во ракетен напад врз медицинска клиника во Днепро загинале најмалку 2 лица, а биле повредени најмалку 30, меѓу кои две момчиња на возраст од три и шест години. Дополнително, двапати било погодено складиште за нафта во Харков, а фрагменти од пресретнат дрон во Киев оштетиле куќа и неколку автомобили.[135][136] Украина тврдела дека уништила 10 од 17 проектили кои биле лансирани и 23 од 31 напади на беспилотни летала.[137]
Руските сили, исто така, ги погодиле портите на хидроелектричната брана во Доњечката Област користејќи противавионски проектил С-300 во битката кај Карливка на 25 мај, заканувајќи се на селата Халитсинивка, Желане-1 и Желане-2 на реката Вовча, поплавувајќи домови, и нападите довеле до 26 евакуации.[138][139][140][141] Гувернерот на Доњечката Област изјавил дека браната била постојано гранатирана од почетокот на инвазијата.[141]
На почетокот на мај 28, украински официјални лица тврделе дека 58 од 59 дронови Шахед биле соборени, од кои повеќето над Киев. Овие дронови дошле од јужните окупирани територии за потоа да се шират низ Украина додека летале ниско за да избегаат од радарите додека не стигнат до нивните дестинации.
На 30 мај Владимир Путин тврдел дека седиштето на украинската главна управа за разузнавање (ГУР) во Киев е уништена во руски воздушен напад.[142][143][144]
Јуни 2023 година
уредиНа 6 јуни 2023 година била уништена браната Каховка, голема структура за контрола на водата и хидроелектрична централа во јужна Украина. Неуспехот предизвикал катастрофални поплави кои ги погодиле низводните населби, огромни еколошки штети и почнал да ја исцедува акумулацијата Каховски (која содржела 18 кубни километри вода), потенцијално да го прекине снабдувањето со вода за стотици илјади и наводнувањето на големите површини продуктивно земјоделско земјиште и да го зголеми ризикот за веќе загрозената нуклеарна централа „Запорожје“. Додека Украина спроведувала спасување на луѓе на поплавената територија на десниот брег на Днепар, руските сили ги гранатирале, а руските окупациски власти на левиот брег ги спречиле луѓето да ги напуштат опустошените региони.
Браната Каховка била под контрола на руските окупаторски сили од март 2022 година. Експертите велат дека браната најверојатно била уништена од внатрешна експлозија, а доказите укажуваат на експлозија во моментот на откажување на браната. Руските сили се обвинети за минирање на браната за да ја спречат украинската контраофанзива, што руските власти го негирале тоа.
На 11-ти јуни воен портпарол изјавил дека Русија ја кренала во воздух браната што Русија ја окупирала од февруари 2022 година, предизвикувајќи поплави за да го забават украинското напредување кај Новодаривка на реката Мокри Јали во областа Запорожје.[145][146]
Јужноафриканскиот претседател Кирил Рамафоса објавил дека лидерите на африканските земји излегле со нова иницијатива за мир во Украина. Во јуни, делегација од Африка, вклучително и претставници од Јужна Африка, Египет, Сенегал, Конго-Бразавил, Коморите, Замбија и Уганда, ги посетиле Украина и Русија.[147] Тие биле во Киев за време на ракетниот напад на Русија врз градот.[148]
Во раните утрински часови на 20 јуни, 35 ирански беспилотни летала Шахед биле лансирани од Русија главно на Киев, но и на Лавов. 32 биле соборени. Останатите погодиле некоја критична инфраструктура.[149]
Јули 2023 година
уредиНа 17 јули 2023 година, Владимир Путин објавил дека Русија се повлекла од договорот што и дозволува на Украина да извезува жито преку Црното Море и покрај воената блокада.[150] По повлекувањето од договорот за жито, Русија започнала серија напади врз украинските пристанишни градови Одеса, Миколаев и Чорноморск.[151][152] Руското Министерство за одбрана соопштило дека нападите биле како одмазда за експлозијата на Кримскиот мост во 2023 година, но Украина изјавила дека Русија ја напаѓа цивилната инфраструктура поврзана со извозот на жито.[153]
На 20 јули 2023 година, кинескиот генерален конзулат во Одеса бил оштетен во руски напад на терминал за жито во блиското пристаниште, плус други делови од градот.[154][155] Кина е најголемиот увозник на житарки од Украина.[156]
Септември 2023 година
уредиУтрото на 21 септември, Русија започнала масовен напад низ неколку региони на Украина, при што загинале 2 и биле повредени најмалку 26 лица, а биле погодени и станбена зграда, хотел, магацини, студентски дом и пумпи за гориво и сервис.[157] Украинскиот оператор на електричната мрежа Укренерго изјавил дека утринското руско бомбардирање е првиот голем непријателски напад врз електроенергетската инфраструктура во последните шест месеци и предизвикал „делумни прекини на струја во регионите Ровно, Житомир, Киев, Днепропетровск и Харков“.[158]
Октомври 2023 година
уредиНа 21 октомври, руски ракетен напад С-300 ја погодил поштата во Нови Коротич, Харковската Област, Украина, за време на руската инвазија на Украина . Загинале 8 лица, а 15 биле повредени, сите вработени во поштата.[159][160][161][162][163][164] Авионот бил лансиран од Белгородската Област, Русија.[165]
Декември 2023 година
уредиСпоред украинската војска, Русија употребила 158 проектили и беспилотни летала за да го изврши „најголемиот напад од почетокот на целосната инвазија“ врз Украина на 29 декември 2023 година. Најмалку 26 лица загинале, а 120 биле повредени.[166][167]
Јануари 2024 година
уредиНа 2 јануари, во поцелен напад од 4 дена претходно, и со слична големина на дометно оружје, прелиминарно биле убиени 5 лица, а 119 повредени во Киев и Харков.[168][169] Руските сили го пуштиле рано наутро првиот бран од 35 беспилотни летала Шахед-136/131, а потоа вториот бран од 99 ракети, вклучувајќи 70 крстосувачки ракети Kh-101/Kh-555/Kh-55, 12 Искандер-М, С-300, или ракети С-400, 10 балистички ракети Kh-47M2 Кинжал и 4 ракети против радари Kh-31P. Според украинската војска, од 99 истрелани проектили, 72 од нив биле пресретнати, како и сите 35 беспилотни летала Шахед-136/131.[170][171][172][173][174]
Април 2024 година
уредина 11 април, руските удари ја уништиле термоцентралата Трипилска во Киевската Област во напад во текот на ноќта.[175][176]
Прелевање
уредиМолдавија
уредиНику Попеску, заменик-премиер на Молдавија, објавил дека три руски ракети лансирани на 10 октомври од Црното Море насочени кон Украина, преминале низ воздушниот простор на Молдавија. Тој го осудил овој настан на „најостро можни термини“ и го нарекол кршење на меѓународното право. Попеску додал и дека рускиот амбасадор во Молдавија, Олег Васнецов, бил повикан да даде објаснувања.[177]
На 31 октомври руска ракета, соборена од украински системи за воздушна одбрана, се урнала во Наславчеа, село во Молдавија. Нема информации за жртви, но биле скршени прозорци на неколку станбени куќи. Молдавските власти остро ги осудиле обновените напади.[178]
На 5 декември, друга ракета паднала на територијата на Молдавија. Министерството за внатрешни работи на Молдавија соопштило дека го пронашла молдавската гранична полиција во овоштарник во близина на градот Бричени. Поради ова, патролирањето било засилено и нивото на тревога било подигнато во областите Бричени и Очница. Воениот експерт Алексеј Леонков изјавил дека како ракетата што паднала во Полска, и оваа ракета потекнува од ракетниот систем С-300.[179]
На 14 јануари молдавската гранична полиција открила ракетни остатоци во Ларга, Бриченски Регион.[180][181] Специјалистите извршиле „контролирани детонации“ на остатоците.[182] Молдавија, исто така, изјавила дека нејзиниот воздушен простор бил преминал уште еднаш за време на нападите на 14 јануари.
На 10 февруари, Молдавија објавила дека нејзиниот воздушен простор повторно бил нарушен од руски проектил.[183] На 16 февруари, молдавската полиција повторно пронашла ракетни остатоци во Ларга. Ова бил четврти пат руска ракета или нејзини остатоци да ја погоди Молдавија.[184]
На 25 септември, проектил паднал во Чицани, за прв пат на територијата на Молдавија контролирана од Приднестровие.[185]
На 11 февруари 2024 година, остатоци од руски дрон биле пронајдени во селото Етулија. Се сомневало дека се урнал во Молдавија откако бил затворен од украинските сили за воздушна одбрана. Руски напад со беспилотни летала против украинскиот Измаил Рајон се случил претходно ноќта меѓу 9 и 10 февруари.[186] На 17 февруари, остатоци од руски дрон повторно биле пронајдени во Етулија Ноуа.[187] Ова се случило повторно на 4 април, кога остатоците од рускиот дрон повторно биле пронајдени во близина на Етулија по рускиот напад врз Украина со беспилотни летала претходната вечер.[188]
Полска
уредиНа 15 ноември проектил ја погодил територијата на Полска во селото Пржеводов во близина на границата со Украина, при што загинале двајца цивили во машина за сушење жито. Во тој момент во воздухот имало најмалку 50 проектили. Според портпаролот на украинските воздухопловни сили, од 20 руски проектили, 15 биле соборени, а 5 ја погодиле целта. Украина истрелала по два проектили пресретнувачи на секој влезен руски проектил. Портпаролот Јуриј Игнат за време на едно интервју изјавил: „можеме да претпоставиме дека најмалку 30 проектили биле лансирани од наша страна“.[189] Ова било прв пат проектил да погоди територија на НАТО за време на руската инвазија на Украина.[190] Било утврдено дека проектилот најверојатно бил лансиран од Украина како дел од нивниот систем за противвоздушна одбрана како одговор на тековните ракетни напади, иако истрагата од Полска и НАТО е во тек.[191]
Романија
уредиНа 4 август 2023 година Украина соопштила дека руските дронови „Шахид“ насочени кон нејзините пристаништа во Дунав експлодирале на територијата на соседна Романија. Романските власти објавиле дека инцидентот „не генерира директни воени закани за националната територија или територијалните води на Романија“.[192] На 6-ти септември, романската влада потврдила дека на брегот на Дунав биле пронајдени остатоци од беспилотни летала. На 7 септември НАТО ја изразил својата поддршка за Романија и прогласил зголемено присуство на НАТО во областа на Црното Море како одговор на руските воздушни напади.[193]
Белорусија
уредиПо бранот ракетни напади на 29 декември 2022 година, било објавено дека украинската ракета за воздушна одбрана С-300 била соборена од белоруските власти откако залутала во Белорусија. Се урнала во близина на селото Харбача. Двете страни го признале инцидентот како несреќен случај.[194]
Реакции
уредиМеѓународни организации
уредиОбединети нации
уредиГенералниот секретар на ОН Антонио Гутереш изјавил дека е „длабоко шокиран“ од големите ракетни напади.
Европска унија
уредиУрсула фон дер Лајен, претседателката на Европската комисија, ветила дека Европската унија ќе стои покрај Украина „колку што е потребно“, зборувајќи во видео порака заедно со премиерот на Естонија, Каја Калас, во близина на источната граница на ЕУ со Русија. Францускиот претседател Макрон на 12 октомври објавил дека системите за противвоздушна одбрана ќе и бидат доставени на Украина во следните недели поради нападите. Тој изјавил дека војната влегла во „невидена фаза“.[195] Германија на 10 октомври објавила дека ќе ја забрза испораката на четири од нејзиниот систем за воздушна одбрана IRIS-T SLM.[196] Холандската министерка за одбрана, Кајса Олонгрен, напишала во писмо до парламентот на 12 октомври, дека нападите „може да бидат одговорени само со непопустлива поддршка за Украина и нејзиниот народ“. Таа најавила 15 милиони евра за проектили за воздушна одбрана за Украина како одговор на руските напади.[197]
По германска иницијатива, 15 европски земји на 13 октомври објавиле дека заеднички ќе набават системи за противвоздушна одбрана за заштита на континентот во рамките на новата европска иницијатива за небесен штит.[198]
По дополнителните напади врз украинската енергетска инфраструктура на 23 ноември, Европскиот парламент гласал за прогласување на Русија за држава спонзор на тероризмот.[199]
НАТО
уредиГенералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, на 28 ноември 2022 година изјавил дека „Путин [се обидува да ја искористи] зимата како воено оружје“.[200] Во септември 2023 година, НАТО прогласил зголемено присуство во Црното Море поради руските напади врз Украина, кои го нарушиле воздушниот простор на Романија.[193]
Поединечни држави
уредиСоединети Американски Држави
уредиЕден ден по нападите, претседателот Џо Бајден ги осудил нападите и најавил дека на Украина ќе и бидат испратени „напредни системи за противвоздушна одбрана“.[201] Американскиот претседател имал телефонски разговор со украинскиот претседател Володимир Зеленски. Претседателот Бајден „ја изрази својата осуда за руските ракетни напади низ Украина, вклучително и во Киев, и го пренесе своето сочувство до најблиските на загинатите и повредените во овие бесмислени напади. Тој вети дека ќе продолжи да и дава на Украина потребната поддршка за да се одбрани, вклучително и напредни системи за воздушна одбрана“.[202] Амбасадата на САД ги повикала своите граѓани да ја напуштат Украина поради гранатирање, што претставува директна закана за цивилното население и цивилната инфраструктура.[203]
Тројца американски функционери зборувајќи за медиумите, на 13 декември, изјавиле дека плановите се во завршна фаза за испраќање на системи за воздушна одбрана на Украина Патриот. Системот е најнапредниот што го имаат САД. Поранешниот руски претседател Медведев упатил предупредувања за неговото потенцијално распоредување.[204] Конечната одлука за распоредување на системот била објавена од американската администрација на 20 декември.[205]
Обединето Кралство
уредиБританија ги осудила нападите: Секретарот за одбрана Бен Валас изјавил на 13 октомври дека Обединетото Кралство ќе го донира својот напреден систем за воздушна одбрана, AMRAAM, кој е способен да соборува крстосувачки ракети. Тој додал дека ќе бидат испратени уште воздушни беспилотни летала и уште 18 артилериски пушки со хаубици.[206] Премиерот Риши Сунак го посетил Киев на 19 ноември, најавувајќи дополнителен пакет одбранбена помош од 50 милиони фунти, вклучувајќи 125 противвоздушни пушки, радари и технологија против беспилотни летала. Тој, исто така, изјавил дека ќе ја засили хуманитарната помош.[207] На 12 декември, во парламентот на Обединетото Кралство, поранешниот премиер Борис Џонсон го прашал министерот за одбрана Бен Валас за снабдување на Украина со оружје со долг дострел. Тој одговорил спомнувајќи го руското кршење на Женевските конвенции со таргетирање цивили, велејќи дека ќе биде „.. отворен ум да види што ќе правиме понатаму“.[208]
Украина
уредиУкраинскиот претседател Володимир Зеленски на Телеграм напишал: „Тие се обидуваат да не уништат и да не избришат од лицето на земјата. Сирените за воздушен напад не стивнуваат низ цела Украина. Напаѓаат проектили. За жал, има мртви и ранети“.[209]
Шефот на Министерството за надворешни работи на Украина, Дмитро Кулеба, најавил итен прекин на африканските посети поради масовните ракетни напади.[210] Тој изјавил дека Владимир Путин „е терорист кој разговара со проектили“, чија „единствена тактика е теророт врз мирните украински градови, но тој нема да ја сруши Украина“.[211]
Министерството за образование препорачало сите училишта да се префрлат на далечинско образование до 14 октомври.[212]
Во телефонски разговор, германскиот канцелар Олаф Шолц и Зеленски се договориле да свикаат итен состанок на Г7.[213]
Прегледот покажува дека повеќе од 83 проектили и 17 ирански летала Шахед, лансирани од територијата на Белорусија, биле вклучени во нападите. Украина тврдела дека соборила 43 од проектилите, вклучително и крстосувачка ракета која била соборена со MANPADS.[214]
На 29 декември 2022 година, по ударите против украинската инфраструктура, Дмитро Кулеба на Твитер напишал: „Не може да има „неутралност“ пред ваквите масовни воени злосторства. Да се преправате дека сте „неутрални“ е еднакво да застанете на страната на Русија“.[215]
На 4 јануари 2023 година, Вадим Скибицки, заменик-шефот на украинското воено разузнавање, изјавил дека Русија се бори да ги надополни залихите на ракети и има доволно само за два до три големи баражи од 80 или повеќе проектили.[216]
Русија
уредиРуското Министерство за одбрана на 10 октомври изјавило дека е задоволно од исходот на нападите врз Украина и потврдило дека сите цели, вклучително и воени и енергетски објекти, биле уништени.[217]
На 10 октомври рускиот претседател Владимир Путин изјавил дека ракетните напади врз Украина се како одмазда за наводниот украински напад на Кримскиот мост, кој тој го нарекол „терористички чин“,[218] додавајќи дека доколку таквите напади продолжат, одговорот ќе биде „тешки“.[219][220] Наративот за „одмазда“ уште еднаш се повторил во јули 2023 година, кога руското Министерство за одбрана ги оправдало масовните воздушни напади врз украинските поморски пристаништа и силоси за жито.[221]
Руските пропагандисти и владини претставници, како што се Маргарита Симонјан, Тигран Кеосајан, Владимир Соловјов, Евгениј Поддубни и Рамзан Кадиров,[222][223] ги поздравиле ракетните напади врз Украина,[224][225] со некои повици да се таргетираат електрани пред зима.[226] Рускиот државен телевизиски канал „Русија-1“ проширил лажни тврдења дека украинскиот претседател Володимир Зеленскиј побегнал од Украина по ракетните напади.[227] Руските експерти, исто така, лажно тврделе дека фотографиите и видеата на жртвите повредени од парчиња стакло на бомбардирана висококатница биле изведени.[228]
На 24 ноември 2022 година, портпаролот на Путин, Дмитриј Песков, негирал дека руската војска напаѓа цивилна инфраструктура во Украина. Според Песков, руската армија напаѓала само цели кои директно или индиректно се поврзани со воениот потенцијал.[229] Во јануари 2023 година, руското Министерство за одбрана ја потврдила својата одговорност за воздушниот напад на станбената зграда на Днепар, во кој загинале над 40 цивили.[230] Сепак, Песков изјавил дека руските сили никогаш не напаѓаат станбени згради и дека станбената зграда најверојатно се урнала поради контранапад на украинската воздушна одбрана.[231] Градоначалникот на Днепар, Борис Филатов, изјавил дека Русите можеби имале намера да целат на блиската термоцентрала.[232]
За време на состанокот на Советот за безбедност на ОН на 24 ноември 2022 година, постојаниот претставник на Русија во ОН Василиј Небензја ја објаснил целта на руските напади врз украинската инфраструктура, велејќи: „Ние вршиме напади врз инфраструктурни објекти во Украина како одговор на земјата натоварена со западно оружје и немудри повици Киев да оствари воена победа над Русија“.[233] Тој тврдел дека „Провоздушната одбрана на Украина е виновна што станбените куќи се оштетени и цивилите се убиени во Украина“.[233] Во декември 2022 година, сепак, масовните напади против украинската „енергетска инфраструктура“, „комбинирани топлински и електрани“ и „електрични трафостаници“ биле отворено опишани во руските медиуми како наменети за „присилување на адекватно однесување“ на Украинците, со цитирани експерти повикувајќи на зголемено „систематско уништување на украинската инфраструктура“.[234] Во август 2023 година, руските медиуми под контрола на државата, исто така, отворено објавиле дека украинската инфраструктура, силоси за жито и хотели биле цел на руски ракети.[235]
На 7 март 2023 година, Дмитриј Иванов, студент по математика на Московскиот државен универзитет, бил осуден на осум и пол години затвор според руските закони за воена цензура од 2022 година за објавување на Телеграм за руските напади врз украинската инфраструктура.[236]
На 30 мај 2023 година Путин тврдел дека Русија бомбардирала само „со оружје со голем дострел и цели со прецизно воена инфраструктура, или магацини со муниција или гориво и мазива што се користат во борбени операции“.[237]
Останати
уреди- На 11 октомври, толпи се собрале во Мелбурн, Сиднеј, Хобарт и главниот град Канбера, на собир за поддршка на Украина по нападите.[238]
- Претседателката Маја Санду ги осудила нападите на 10 октомври, наведувајќи дека „бруталноста, теророт и убиствата на невини цивили мора веднаш да престанат“.[239]
- Министерството за надворешни работи изразило „надеж [дека] ситуацијата наскоро ќе се стабилизира".[240]
- Министерството за надворешни работи издало соопштение во кое изразило длабока загриженост за „последната ескалација на судирот во Украина, вклучително и таргетирање на инфраструктурата и цивилни жртви“. Тие исто така повикале на „итен прекин на непријателствата и итно враќање на патот на дипломатијата и дијалогот."[241]
- Премиерот Јаир Лапид остро ги осудил руските напади врз цивили.[242]
- Министерот за надворешни работи Мевлут Чавушоглу телефонски разговарал со својот украински колега Дмитро Кулеба. Чавушоглу остро ги осудил руските напади и потврдил дека Турција ќе продолжи со својата поддршка за Украина. Министрите, исто така, ги координирале напорите за мобилизирање решителен одговор во рамките на Генералното собрание на Обединетите нации.[243]
Поправни активности
уредиОбединети нации
уредиОOН упатиле апел преку својата програма за развој за снабдување со енергетски трансформатори, трансформаторски трафостаници, гасни турбини и други критични предмети за Украина. Канцеларијата за координација за хуманитарни прашања ја објавила програмата вредна 1,7 милијарди долари за Украинците да купуваат храна и други основни работи, велејќи дека тоа е „најголемата програма за парична помош во историјата“.[244]
Европски парламент
уредиПокрај 1 € милијарда пакет хуманитарна помош, Механизмот за цивилна заштита на Европската унија обезбедил 500 генератори со уште 300 финансирани од добротворни организации. Биле обезбедени и комплети за поправка.[245] На 23 ноември, како заедничка иницијатива меѓу Европскиот парламент и Eurocities, започнала кампањата наречена „Генератори на надеж“. Тој ги повикал 200 европски градови да насочат помош за Украина, а претседателот на Евросити и градоначалник на Стразбур, Дарио Нардела изјавил„..Мораме веднаш да дејствуваме. Зимата е пред нас [..] нема време за губење“.[246][247]
Турски пловечки моќни бродови
уредиНа 29 ноември било објавено дека турската компанија Карпауершип разговарала со Украина за да обезбеди најмногу три пловечки генератори на електрична енергија. Бродовите, доколку биле обезбедени, можеле да обезбедат и до 300 мегавати, доволно за 1 милиони домови. Володимир Кудрицки, извршен директор на Укренерго, изјавил дека руските ракетни напади предизвикале „колосално“ уништување и дека практично ниту една електроцентрала во Украина не останала недопрена.[248] Од причини поврзани со осигурувањето во воената зона, разговорите биле во тек на 8 декември со ОН и други агенции за помош, за позиционирање на бродовите во Романија или Молдавија. Електричните линии што ги поврзуваат земјите со Украина требало да се користат за снабдување до 400 MW електрична енергија.[249] На 26 јануари 2023 година, Украинската АД Енерџи Ко. потпишала Меморандум за разбирање со Карпауершип за развој и финансирање на имплементацијата на проектот.[250]
Привлечност на енергија
уредиСпоред претседателот Зеленски, говорејќи во Париз на 14 декември, штетите на енергетската инфраструктура на Украина предизвикале недостиг од околу 2,5 гигавати електрична енергија. Електричните генератори, биле „потребни [..] како оклопни возила и панцири“. Снабдувањето со 50 милиони LED светилки за Украина ќе заштеди околу еден гигават, со што ќе се намали недостигот за 40%. Европската унија ветила дека ќе испорача 30 милиони светилки.[251][252]
Подобрувања
уредиУкраина бара алтернативи за централизираниот гас и нуклеарната енергија. Биле направени напори за енергијата на ветерот бидејќи нејзината децентрализирана природа ја прави поотпорна на руското бомбардирање.[253]
Во јуни 2023 година Украина објавила дека ја предводи најголемата надградба и подобрување на нејзината енергетска инфраструктура, за да ја зголеми отпорноста на потенцијалните удари од Русија во зима 2023-2024 година..[254]
Финансирање
уредиДва заеми од 150 милиони евра биле договорени од Европска банка за обнова и развој на Укренерго за поддршка на опремата и структурата на капиталот. Дополнителни 70 милиони евра биле обезбедени во форма на грант од Холандија, правејќи комбиниран пакет од 370 милиони евра.[255]
Во средината на април, Светска банка се согласила да ја финансира реконструкцијата на украинската инфраструктура за 200 милиони долари.[256]
Обвиненија на Меѓународниот кривичен суд
уредиНа 5 март 2024 година, врз основа на прекршувањата на Римскиот статут, Меѓународниот кривичен суд (МКС) го обвинил генерал-полковник Сергеј Кобилаш, командант на Руски воздушни сили, и Адмирал Виктор Соколов, командант на Црноморска флота, за воени злосторства и злосторства против човештвото извршени преку напади врз цивилни објекти, предизвикувајќи прекумерна случајна штета на цивилите или оштетување на цивилни објекти и нехумани дејствија за време на нападите врз украинската електрична инфраструктура од октомври 2022 година до март 2023 година.[257][258][259]
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 „UN: Russian attacks on Ukraine's energy system have killed 77 civilians since Oct. 10“. 25 November 2022. Архивирано од изворникот 26 December 2022. Посетено на 26 December 2022.
- ↑ Милхан, Пјер; Рот, Ричард (22 октомври 2022). „Украинската војска соопшти дека 18 руски крстосувачки ракети се уништени поради напади врз енергетската инфраструктура“. CNN International. Архивирано од изворникот на 22 октомври 2022. Посетено на 22 октомври 2022.
- ↑ Олеарчук, Роман; Сривастава, Мехул; Седон, Макс; Милер, Кристофер (10 октомври 2022). „Владимир Путин изјави дека Русија извршила напади врз Украина поради експлозијата на мостот на Крим“. Financial Times. Архивирано од изворникот на 10 октомври 2022. Посетено на 10 октомври 2022.
- ↑ „Ukraine: Russian large-scale strikes are 'unacceptable escalation', says Guterres“. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 11 October 2022.
- ↑ „Zelenskiy asks G7 for monitoring of Ukraine's border with Belarus“. the Guardian (англиски). 2022-10-11. Архивирано од изворникот на 21 October 2022. Посетено на 2022-12-06.
- ↑ „Ukraine: Russian attacks on critical energy infrastructure amount to war crimes“. Amnesty International. 20 October 2022. Архивирано од изворникот на 16 December 2022. Посетено на 17 December 2022.
- ↑ „RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, DECEMBER 28, 2023“. Institute for the Study of War (англиски). 2023-12-28. Посетено на 2023-12-30.
- ↑ „Russia rains missiles down on Ukraine's capital and other cities in retaliation for Crimea bridge blast“. CBS News. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 11 October 2022.
- ↑ „Ukraine war: Almost half Ukraine's energy system disabled, PM says“. BBC News. 18 November 2022. Архивирано од изворникот на 23 November 2022. Посетено на 23 November 2022.
- ↑ Terajima, Asami (2022-12-09). „Ukraine war latest: Power deficit still 'significant' after Russia launches 'more than 1,000 missiles and drones' at Ukrainian energy since October“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 10 December 2022. Посетено на 2022-12-10.
- ↑ „En Ukraine, " l'hiver qui s'installe fait dorénavant de la santé une préoccupation prioritaire "“. Le Monde.fr (француски). 2022-12-08. Архивирано од изворникот на 8 December 2022. Посетено на 2022-12-08.
- ↑ Kraemer, Christian (2022-10-26). „Russian bombings of civilian infrastructure raise cost of Ukraine's recovery: IMF“. Reuters (англиски). Архивирано од изворникот на 26 October 2022. Посетено на 2022-10-26.
- ↑ „UK Defense Ministry: Russia's strategy of attacking Ukraine's critical infrastructure becoming less effective“. The Kyiv Independent. The Kyiv Independent news. 2022-12-01. Архивирано од изворникот на 1 December 2022. Посетено на 2022-12-01.
- ↑ „How Ukraine tamed Russian missile barrages and kept the lights on“. The Economist. ISSN 0013-0613. Посетено на 2023-05-16.
- ↑ Pietralunga, Cédric (2023-04-13). „Russia fails to break Ukraine morale by targeting energy infrastructure“. Le Monde (англиски). Посетено на 2023-05-16.
- ↑ „EU condemns 'barbaric' Russian missile attacks, warns Belarus“. Reuters (англиски). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ Mueller, Julia (2022-10-10). „NATO chief condemns 'horrific & indiscriminate' Russian attacks on Ukraine“ (англиски). Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ukraine live briefing: Putin, Zelensky trade accusations of 'terrorism' as bloody weekend ebbs“ (англиски). 2022-10-09. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ukraine invasion news from February 24: Russian forces storm Ukraine, civilians flee Kyiv, west unveils new sanctions“. Financial Times. 2022-02-24. Архивирано од изворникот на 26 October 2022. Посетено на 2022-10-26.
- ↑ Schwirtz, Michael; Troianovski, Anton; Al-Hlou, Yousur; Froliak, Masha; Entous, Adam; Gibbons-Neff, Thomas (2022-12-17). „Putin's War: The Inside Story of a Catastrophe“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 18 December 2022. Посетено на 2022-12-18.
- ↑ „Five people killed in Russian hit on Kyiv TV tower – video“. The Guardian (англиски). 2022-03-01. ISSN 0261-3077. Архивирано од изворникот на 14 March 2022. Посетено на 2022-10-26.
- ↑ „Russia hits Ukraine fuel supplies, airfields in new attacks“. AP NEWS (англиски). 2022-02-26. Архивирано од изворникот на 27 February 2022. Посетено на 2022-10-26.
- ↑ 23,0 23,1 „Ukraine's boats attack ships evacuating Ukrainian troops who surrendered on Snake Island“. TASS news agency (англиски). 2022-02-28. Архивирано од изворникот на 28 February 2022. Посетено на 2022-12-25.
- ↑ „Russia attacks infrastructure in western Ukraine to slow supply lines“. the Guardian (англиски). 2022-04-27. Архивирано од изворникот на 4 May 2022. Посетено на 2022-10-26.
- ↑ Impelli, Matthew (2022-10-06). „Half of Russia's Iranian-made drones obliterated in one week: Ukraine“. Newsweek (англиски). Архивирано од изворникот на 17 December 2022. Посетено на 2022-12-17.
- ↑ „Russia has been planning missile strikes on Ukrainian infrastructure since early Oct – intelligence“. Ukrinform. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ 27,0 27,1 „In Flooded Kryvyi Rih, Residents Defiant Against Russia“. VOA (англиски). 2022-09-17. Посетено на 2023-06-12.
- ↑ 28,0 28,1 „Missile attack on the Karachun dam, Ukraine“. Hydropower & Dams International. Посетено на 2023-06-12.
- ↑ „Полный Карачун: Что известно об ударе по дамбе в Кривом Роге и чем это грозит ВСУ“. Life.ru (руски). 2022-09-15. Посетено на 2023-06-12.
- ↑ „Dozens of Russian missiles hit multiple Ukrainian cities“. Al Jazeera. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 12 October 2022.
- ↑ Schreck, Adam; Arhirova, Hanna (11 October 2022). „Russia unleashes biggest attacks in Ukraine in months“. Associated Press. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 12 October 2022.
- ↑ Hardie, Alex (11 October 2022). „Energy minister: About 30% of Ukraine's energy infrastructure has been hit by Russian missiles since Monday“. CNN. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 12 October 2022.
- ↑ „Ukrenergo uses backup power schemes to restore power supply“. Interfax-Ukraine (англиски). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ракетний удар по Києву: пролунали потужні вибухи, горять автівки, є жертви“ [Rocket attack on Kyiv: powerful explosions rang out, cars are on fire, there are victims]. glavred.net (украински). Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ракетний удар по Києву. Відомо про жертв та десятки постраждалих“ [Rocket attack on Kyiv. It is known about the victims and dozens of injured]. РБК-Украина (украински). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „A missile strikes near the glass bridge“. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „Россия нанесла удары по критической инфраструктуре Украины – DW – 10 October 2022“ [Russia Strikes Ukraine's Critical Infrastructure – DW – 10/10/2022]. Deutsche Welle (руски). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „У центрі Києва вибухи“ [Explosions in the center of Kyiv]. BBC News Ukraine. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 11 October 2022.
- ↑ Kitsoft. „Рух поїздів на всіх лініях метрополітену призупинено. Підземні станції працюють як укриття“ [Trains on all metro lines are suspended. Underground stations work as shelters]. Офіційний портал КМДА – Головна (украински). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Россия нанесла массированные ракетные удары по всей Украине. Что известно“ [Russia launched massive missile strikes throughout Ukraine. What is known]. BBC News Русская служба. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 11 October 2022.
- ↑ „Kyiv cultural sites reportedly damaged in Russian bombardment“. The Art Newspaper. 2022-10-11. Архивирано од изворникот на 2022-10-18.
- ↑ „Russians attack Zaporizhzhia again, rocket strikes apartment block“. Ukrainska Pravda. 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 21 October 2022. Посетено на 21 October 2022.
- ↑ „Russia-Ukraine war briefing“. The New York Times. 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 21 October 2022. Посетено на 21 October 2022.
- ↑ „Russia's missile attacks on Ukraine“. Anadolu Agency. 2022-10-11. Архивирано од изворникот на 2022-10-13.
- ↑ „У Львові окупанти вдарили по енергетичних об'єктах, в частині міста нема світла“ [In Lviv, the occupiers hit energy facilities, there is no light in part of the city]. Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Частина Львова без світла після вибуху, зупинено роботу міських ТЕЦ“ [Part of Lviv is without electricity after the explosion, the operation of the city's thermal power plant has been stopped]. UNIAN (украински). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „У Харкові після обстрілу немає електрики та води“ [There is no electricity or water in Kharkiv after the shelling]. Ukrinform (украински). 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ 48,0 48,1 Peter Beaumont; Charlotte Higgins; Artem Mazhulin (10 October 2022), „Ukraine: multiple explosions hit central Kyiv and other cities“, The Guardian, Kyiv, Архивирано од изворникот на 10 October 2022, Посетено на 10 October 2022
- ↑ „Новини Хмельницького "Є"“ [News of Khmelnytskyi "E"]. ye.ua (украински). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „У Хмельницькому і Житомирі теж вибухи“ [There were also explosions in Khmelnytskyi and Zhytomyr]. Українська правда (украински). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „В Івано-Франківську призупинили роботу транспорту, жителів закликали працювати дистанційно (оновлено)“ [Transport was suspended in Ivano-Frankivsk, residents were urged to work remotely (updated)]. LB.ua. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ракетний удар Росії по Києву та низці інших міст: що відомо“ [Russia's missile attack on Kyiv and a number of other cities: what is known]. ТСН.ua (украински). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ 53,0 53,1 „Бројот на загинати од руското гранатирање на 10 октомври се искачи на 23 луѓе“ [Число погибших в результате российских обстрелов 10 октября возросло до 23 человек] (руски). Radio France Internationale. 2022-10-11. Архивирано од изворникот на 2022-10-21. Грешка во наводот: Неважечка ознака
<ref>
; називот „rfi_2022_10_11“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ „Десетици руски ракети погодија повеќе украински градови“. Al Jazeera. 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 октомври 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ракетна атака РФ по всій Україні: в центрі Києва загинули вісім людей, вибухи пролунали в багатьох областях — онлайн“ [Руски ракетен напад низ Украина: осум лица загинаа во центарот на Киев, експлозии се слушнаа во многу области — онлајн]. nv.ua (украински). Архивирано од изворникот на 10 октомври 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ Ендрју Салмон (2022-10-10). „Зградата на Самсунг погодена во руски ракетен напад врз Киев“. Asia Times (англиски). Архивирано од изворникот на 13 октомври 2022. Посетено на 2022-10-14.
- ↑ Dobberstein, Laura. „Samsung Kyiv headquarters damaged by Russian missile strike“. The Register (англиски). Архивирано од изворникот на 13 October 2022. Посетено на 2022-10-14.
- ↑ „Samsung's Ukraine office damaged by Russia's missile attack on Kyiv“. koreatimes (англиски). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 13 October 2022. Посетено на 2022-10-14.
- ↑ „Германската дипломатска зграда во Киев е оштетена од руски напад“. WSJ (англиски). Архивирано од изворникот на 13 October 2022. Посетено на 2022-10-14.
- ↑ „Strikes hit building that houses empty German consulate in Kyiv, Berlin says“. Reuters (англиски). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 13 October 2022. Посетено на 2022-10-14.
- ↑ „Russian explosive drones strike Ukraine's capital, 4 killed“. PBS NewsHour (англиски). 2022-10-17. Архивирано од изворникот на 24 December 2022. Посетено на 2022-12-24.
- ↑ „Число погибших при обстреле жилого дома в Запорожье возросло до 5“ [The death toll in the shelling of a residential building in Zaporizhzhia has increased to 5]. Anadolu Agency (руски). 2022-10-11. Архивирано од изворникот на 21 October 2022. Посетено на 10 February 2023.
- ↑ Bachega, Hugo; Lukov, Yaroslav (18 October 2022). „Ukraine war: Blackouts in 1,162 towns and villages after Russia strikes“. BBC News. Архивирано од изворникот на 22 October 2022. Посетено на 22 October 2022.
- ↑ Olearchyk, Roman (22 October 2022). „Russia ramps up missile strikes on Ukraine's energy infrastructure“. Financial Times. Архивирано од изворникот на 22 October 2022. Посетено на 22 October 2022.
- ↑ Jones, Gareth (27 October 2022). „Kyiv, other regions set for longer-than-planned blackouts after Russia strikes“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 27 October 2022. Посетено на 27 October 2022.
- ↑ desk, The Kyiv Independent news (2022-10-31). „Another mass attack on Monday morning: Russia hits energy infrastructure across Ukraine“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 31 October 2022. Посетено на 2022-10-31.
- ↑ „росія випустила по Україні близько 100 ракет – Повітряні сили“ [Russia launched about 100 missiles over Ukraine – Air Force]. Укрінформ. 2022-11-15. Архивирано од изворникот на 15 November 2022. Посетено на 15 November 2022.
- ↑ „Россия нанесла ракетный удар по 17 регионам Украины“ [Russia launched a missile attack on 17 regions of Ukraine]. Meduza. 2022-11-15. Архивирано од изворникот на 2022-11-15.
- ↑ „PM Mateusz Morawiecki calls for calm after explosion – as it happened“. TheGuardian.com. 16 November 2022. Архивирано од изворникот на 15 November 2022. Посетено на 15 November 2022.
- ↑ „Russia attacks Ukrainian missile plant and gas production facilities“. reuters.com. 17 November 2022. Архивирано од изворникот на 17 November 2022. Посетено на 17 November 2022.
- ↑ „Russians attack Ukrainian natural gas production facilities and PA Pivdenmash“. pravda.com.ua. 17 November 2022. Архивирано од изворникот на 17 November 2022. Посетено на 17 November 2022.
- ↑ „At least six die in Ukraine as dozens of missiles target civilian infrastructure“. The Guardian. 23 November 2022. Архивирано од изворникот на 24 November 2022. Посетено на 24 November 2022.
- ↑ „Ukraine war: Zelensky denounces Russian 'terror' in UN address“. BBC. 23 November 2022. Архивирано од изворникот на 24 November 2022. Посетено на 24 November 2022.
- ↑ „Russia launches heavy new missile strikes, at least two dead – officials“. www.reuters.com. Reuters. 5 December 2022. Архивирано од изворникот на 5 December 2022. Посетено на 5 December 2022.
- ↑ Starkov, Nick (11 December 2022). „Russia drones smash power network in Odesa“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 6 January 2023. Посетено на 11 December 2022.
- ↑ desk, The Kyiv Independent news (2022-12-11). „Governors: Russia's attacks hit 7 regions on Dec. 10“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 11 December 2022. Посетено на 2022-12-11.
- ↑ desk, The Kyiv Independent news (2022-12-11). „Governor: 300,000 people remain without power supply in Odesa Oblast“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 11 December 2022. Посетено на 2022-12-11.
- ↑ desk, The Kyiv Independent news (2022-12-16). „Russia launches 7th mass missile attack on Ukraine's energy system“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 16 December 2022. Посетено на 2022-12-16.
- ↑ Balmforth, Tom; Harmash, Olena (16 December 2022). „Russia fires scores of missiles in one of its biggest attacks on Ukraine“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 16 December 2022. Посетено на 16 December 2022.
- ↑ Kramer, Andrew E.; Santora, Marc (2022-12-16). „In Subfreezing Cold, Waves of Russian Missiles Batter Ukraine“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 17 December 2022. Посетено на 2022-12-17.
- ↑ „Ukraine warns of long outages after wave of Russian strikes hit power grid“. the Guardian (англиски). 2022-12-17. Архивирано од изворникот на 17 December 2022. Посетено на 2022-12-17.
- ↑ „Russia attacks Kyiv overnight with swarm of self-detonating drones“. Washington Post. Архивирано од изворникот на 19 December 2022. Посетено на 20 December 2022.
- ↑ Kyiv Independent's Desk (2022-12-20). „Air Force: Russian kamikaze drone attack on Dec. 19 was largest to date“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 20 December 2022. Посетено на 2022-12-20.
- ↑ Terajima, Asami (2022-12-29). „Update: Ukraine downs 54 out of 69 missiles amid Russia's 8th mass attack“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 29 December 2022. Посетено на 2022-12-29.
- ↑ „Ukraine's Air Forces specify what weapons and areas Russia used to attack on 29 December“. Ukrainska Pravda (англиски). Архивирано од изворникот на 29 December 2022. Посетено на 2022-12-29.
- ↑ „Russia launches large round of missile attacks on Ukraine“. the Guardian (англиски). 2022-12-29. Архивирано од изворникот на 29 December 2022. Посетено на 2022-12-29.
- ↑ Kramer, Andrew E. (2022-12-29). „Russian Missile Barrage Staggers Ukraine's Air Defenses“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 30 December 2022. Посетено на 2022-12-30.
- ↑ „Віталій Кличко“. Telegram. Архивирано од изворникот на 29 December 2022. Посетено на 2022-12-29.
- ↑ „КМВА (Київська міська військова адміністрація)“. Telegram. Архивирано од изворникот на 29 December 2022. Посетено на 2022-12-29.
- ↑ Peleschuk, Dan; Harmash, Olena (31 December 2022). „Russian missile strikes on Ukraine kill one person in Kyiv“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 31 December 2022. Посетено на 31 December 2022.
- ↑ „'Terror on New Year's Eve': huge Russian missile attack kills one in Ukraine“. the Guardian (англиски). 2022-12-31. Архивирано од изворникот на 31 December 2022. Посетено на 2022-12-31.
- ↑ Query, Alexander (2022-12-31). „Russia ends the year by killing, wounding, displacing civilians“. The Kyiv Independent. Архивирано од изворникот на 31 December 2022. Посетено на 2022-12-31.
- ↑ Kramer, Andrew E.; Troianovski, Anton (2022-12-31). „Deadly Russian Strikes Hammer Ukraine on New Year's Eve“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 1 January 2023. Посетено на 2023-01-01.
- ↑ Garanich, Gleb; Ogirenko, Velantyn (January 2023). „Bombardment, air raid sirens mark Ukraine's start to 2023“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 1 January 2023. Посетено на 1 January 2023.
- ↑ RFE/RL's Ukrainian Service. „Russian Strikes Kill At Least Three On New Year's Day As Air-Raid Sirens Continue To Blare“. Radiofreeeurope/Radioliberty. RFE/RL Inc. Архивирано од изворникот на 1 January 2023. Посетено на 1 January 2023.
- ↑ Pennington, Denis Lapin, Julia Kesaieva, Josh (2023-01-14). „'Attack on the capital': Ukrainian officials report several powerful explosions in Kyiv“. CNN (англиски). Архивирано од изворникот на 15 January 2023. Посетено на 2023-01-14.
- ↑ Marci, Federica. „Russia-Ukraine live: Russian missiles hit infrastructure in Kyiv“. aljazeera.com. Al Jazeera. Архивирано од изворникот на 16 January 2023. Посетено на 14 January 2023.
- ↑ Koshiw, Isobel (14 January 2023). „Russian missile attack hits infrastructure in Kyiv – officials“. The Guardian. Архивирано од изворникот на 14 January 2023. Посетено на 14 January 2023.
- ↑ Specia, Megan (14 January 2023). „Explosions Ring Out in Kyiv After Days of Relative Calm“. The New York Times. Архивирано од изворникот на 14 January 2023. Посетено на 14 January 2023.
- ↑ Harmash, Olena; Balmforth, Tom (14 January 2023). „Russia fires new wave of missiles at Ukraine after hitting Kyiv infrastructure“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 14 January 2023. Посетено на 14 January 2023.
- ↑ „Russian attack on Dnipro: death toll rises to 46 people“. Ukrainska Pravda. Архивирано од изворникот на 19 January 2023. Посетено на 27 January 2022.
- ↑ Harmash, Olena; Polityuk, Pavel (14 January 2023). „Ukraine says apartment block in Dnipro badly damaged in Russian missile attack“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 14 January 2023. Посетено на 14 January 2023.
- ↑ „Russians hit multi-storey residential building in Dnipro city: 5 dead, 27 wounded“. Ukrainska Pravda (англиски). 14 January 2023. Архивирано од изворникот на 14 January 2023. Посетено на 14 January 2023.
- ↑ „Ворог влучив у житловий будинок у Дніпрі: стан постраждалих“. Информатор UA (украински). 14 January 2023. Архивирано од изворникот на 14 January 2023. Посетено на 2023-01-15.
- ↑ „Russia fires new waves of missiles at Ukraine and hits energy infrastructure“. BBC News (англиски). 2023-01-14. Архивирано од изворникот на 15 January 2023. Посетено на 2023-01-15.
- ↑ Hunder, Max; Vasovic, Aleksandar (17 January 2023). „Ukraine ends search for survivors in Dnipro, death toll hits 44“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 17 January 2023. Посетено на 17 January 2023.
- ↑ Balmforth, Tom; Peleschuk, Dan (2023-01-26). „Russian strikes kill 11 in Ukraine, Zelenskiy says intimidation effort failed“. Reuters (англиски). Архивирано од изворникот на 26 January 2023. Посетено на 2023-01-27.
- ↑ „Ukraine 'cannot be broken' says its top general after Russian missile attack | Ukraine | The Guardian“. amp.theguardian.com. Архивирано од изворникот на 27 January 2023. Посетено на 2023-01-27.
- ↑ Balmforth, Tom (26 January 2023). „Russian missile attack kills one in Kyiv, damages power grid“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 26 January 2023. Посетено на 26 January 2023.
- ↑ „Ukraine wakes up to deadly attacks after securing battle tanks“. www.aljazeera.com (англиски). Архивирано од изворникот на 27 January 2023. Посетено на 2023-01-27.
- ↑ „Russia's war on Ukraine: The latest news“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 10 February 2023. Посетено на 10 February 2023.
- ↑ 112,0 112,1 Harding, Luke (2023-02-10). „Large-scale Russian missile attacks 'reconnaissance' for future offensive“. The Guardian (англиски). ISSN 0261-3077. Архивирано од изворникот на 10 February 2023. Посетено на 2023-02-10.
- ↑ „Explosions in Kyiv as Ukraine's power grid hit by Russian missiles“. Reuters (англиски). 2023-02-10. Посетено на 2023-03-01.
- ↑ Vinograd, Cassandra (2023-02-11). „Ukraine Rushes to Repair After Wave of Russian Strikes“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-02-11.
- ↑ 115,0 115,1 Luxmoore, Matthew (2023-02-16). „Russian Missiles Strike Ukraine as Kyiv Warns of Anniversary Barrage“. WSJ (англиски). Посетено на 2023-02-16.
- ↑ desk, The Kyiv Independent news (2023-02-17). „General Staff: Russia launches 24 air strikes, uses 41 missiles on Feb. 16“. The Kyiv Independent. Посетено на 2023-02-17.
- ↑ Kramer, Andrew E.; Nechepurenko, Ivan; Kim, Victoria (2023-03-09). „Russia Uses Hypersonic Missiles in Broad Strike on Ukraine“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-03-10.
- ↑ „Russia Shifts Tactics With Deadly Missile Strikes on Ukraine“. Bloomberg.com (англиски). 2023-03-09. Посетено на 2023-03-10.
- ↑ Polityuk, Pavel; Perun, Andriy (9 March 2023). „Russia kills civilians in first huge missile wave for weeks“. www.reuters.com. Reuters. Посетено на 9 March 2023.
- ↑ Moloney, Rita (8 April 2023). „Ukraine to export electricity again after months of Russian attacks“. BBC News. Посетено на 4 May 2023.
- ↑ „Water cut off in 67 Donetsk Oblast settlements after Russian attack“. Ukrainska Pravda (англиски). Посетено на 2023-06-11.
- ↑ „Russia launches deadly wave of missile attacks on Ukraine cities“. The Guardian. 28 April 2023. Посетено на 21 May 2023.
- ↑ „UK Intelligence assesses Russia's latest missile strikes on Ukraine“. Ukrainska Pravda. 3 May 2023.
- ↑ „Latest Defence Intelligence update on the situation in Ukraine – 31 May 2023“. Twitter (англиски). Посетено на 2023-05-31.
- ↑ 125,0 125,1 Shmigel, Pete (2023-05-31). „Russia's Month of Missile Madness: 90% of Projectiles Failed, $1.7 Billion Spent“. Get the Latest Ukraine News Today – KyivPost (англиски). Посетено на 2023-05-31.
- ↑ „Russian Offensive Campaign Assessment, May 30, 2023“. Institute for the Study of War (англиски). May 30, 2023. Посетено на 2023-05-31.
- ↑ Santora, Marc; Martínez, Andrés R. (2023-05-28). „Kyiv Repels Its Largest Ever Drone Attack Launched by Russian Forces“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-05-28.
- ↑ „Russian Offensive Campaign Assessment, May 29, 2023“. Institute for the Study of War (англиски). May 29, 2023. Посетено на 2023-05-31.
- ↑ „Ukraine ammunition depot reportedly hit in wave of Russian missile attacks“. The Guardian. 1 May 2023. Посетено на 21 May 2023.
- ↑ „Number of injured in Russian night attack on Khmelnytskyi region rises to 21“. www.ukrinform.net (англиски). 2023-05-13. Посетено на 2023-06-02.
- ↑ Dawson, Bethany. „Footage shows massive explosions and fireballs after a wave of Russian drones targeted a city in western Ukraine“. Business Insider. Посетено на 14 May 2023.
- ↑ „Ukraine Eurovision act's city Ternopil attacked before performance“. BBC. 14 May 2023. Посетено на 22 May 2023.
- ↑ „Kyiv says it shoots down volley of Russian hypersonic missiles“. Reuters. 16 May 2023. Посетено на 22 May 2023.
- ↑ „US officials say damage to Patriot missile defense system was minimal following Russian attack near Kyiv“. CNN. 17 May 2023. Посетено на 22 May 2023.
- ↑ „Ukraine war: Russia destroys hospital in latest missile attack“. BBC. 26 May 2023. Посетено на 26 May 2023.
- ↑ „Russian attack on Ukrainian clinic kills two and wounds 30, Kyiv says“. Reuters. 26 May 2023. Посетено на 26 May 2023.
- ↑ Santora, Marc (2023-05-26). „Russians Hit Ukrainian Hospital as Both Sides Step Up Long-Range Strikes“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-05-27.
- ↑ Hopkins, Valerie (2023-05-26). „Anti-Kremlin Group Involved in Border Raid Is Led by a Neo-Nazi“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-06-11.
- ↑ Borger, Julian (2023-05-26). „Russian attack on outpatient clinic in Dnipro kills two people“. The Guardian (англиски). ISSN 0261-3077. Посетено на 2023-06-11.
- ↑ „Russians destroy dam of Karlivskyi Reservoir“. Ukrainska Pravda (англиски). 2023-05-25. Посетено на 2023-06-11.
- ↑ 141,0 141,1 „Russian missile strike damages dam in Donetsk Oblast, flooding homes“. Yahoo News (англиски). 2023-05-26. Посетено на 2023-06-11.
- ↑ „Putin: Attack on Moscow was response to strike on Ukrainian military intelligence HQ“. Al Arabiya. 2023-05-30.
- ↑ „Putin Says Attack On Moscow 'Response' To Strike On Ukrainian Army Intelligence HQ“. Barron's. 2023-05-30.
- ↑ Shah, Nadeem; Greenall, Robert (2023-05-30). „Moscow drone attack: Putin says Ukraine trying to frighten Russians“. BBC News.
- ↑ „Ukraine counter-offensive: Kyiv says it has liberated villages in Donetsk region“. BBC News (англиски). 2023-06-11. Посетено на 2023-06-11.
- ↑ „Official: Russia blows up small dam in area near counteroffensive operations in Donetsk Oblast“. Yahoo News (англиски). 2023-06-11. Посетено на 2023-06-11.
- ↑ „South Africa's Ramaphosa tells Vladimir Putin to stop war in Ukraine as African delegation arrives in Moscow to plead for peace“. Sky News. 18 June 2023.
- ↑ „African delegation in Eastern Europe: More than a photo op?“. Deutsche Welle. 18 June 2023.
- ↑ Vinograd, Cassandra; Kim, Victoria (2023-06-20). „Russia Targets Kyiv and Lviv With Attack Drones“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-06-21.
- ↑ „Putin tightens grip on Africa after killing Black Sea grain deal“. Politico. 19 July 2023.
- ↑ „Ukraine: Guterres 'strongly condemns' Russian attacks on Odesa and other ports“. UN News. 20 July 2023.
- ↑ „The latest Russian strike on Ukraine's Odessa leaves 1 dead, many hurt and a cathedral badly damaged“. Euronews. 23 July 2023.
- ↑ „Ukrainian air defenses in Odesa outgunned as Russia targets global grain supply“. CNN. 21 July 2023.
- ↑ „Russian shelling in Odesa damages Chinese consulate building“. Meduza. 20 July 2023.
- ↑ „Ukraine: at least two dead in Russian attack on Odesa port, China consulate damaged“. South China Morning Post. Agence France-Presse. 20 July 2023.
- ↑ „China Won't Let Russia Starve the World“. Foreign Policy. 17 May 2023.
- ↑ „Russia launches mass wave of missile attacks, 2 killed, 26 injured“. The Kyiv Independent (англиски). 2023-09-21. Посетено на 2023-09-21.
- ↑ Miller, Christopher; Olearchyk, Roman (2023-09-21). „Russia targets Ukrainian cities in pre-dawn missile attack“. Financial Times. Посетено на 2023-09-21.
- ↑ „Число погибших после удара по терминалу "Новой почты" возросло до 8“. RBC. 2023-11-03.
- ↑ „Russian missile strike on Kharkiv postal centre kills six, governor says“. The Guardian (англиски). 2023-10-21. 0261-3077. Посетено на 2023-10-22.
- ↑ Starkova, Maria (2023-10-22). „Six killed in Russia's missile attack on Kharkiv postal centre, Ukraine says“. Reuters (англиски). Посетено на 2023-10-22.
- ↑ „Ukraine updates: Russian missile hits Kharkiv postal center“. Deutsche Welle (англиски). 2023-10-22.
- ↑ „Ukraine war: Six postal workers killed in Kharkiv missile strike“. BBC News (англиски). 2023-10-21. Посетено на 2023-10-22.
- ↑ „Russian strike on Ukrainian mail depot kills six, officials say“. www.aljazeera.com (англиски). 2023-10-22.
- ↑ Rob Picheta (22 October 2023). „'Horrific' Russian attack on postal depot kills six in eastern Ukraine“. CNN.
- ↑ Edwards, Christian; Vlasova, Svitlana; Knight, Mariya; Kostenko, Maria; Butenko, Victoria (29 December 2023). „Russia unleashes biggest air attack on Ukraine since start of full-scale invasion“. CNN (англиски). Посетено на 29 December 2023.
- ↑ Sauer, Pjotr; Mazhulin, Artem (29 December 2023). „Russia kills at least 18 in one of biggest attacks on Ukraine since war began“. The Guardian. Посетено на 29 December 2023.
- ↑ Daria Shulzhenko (2 January 2024). „Update: 5 killed, 127 injured in Russia's large-scale attack against Ukraine“. The Kyiv Independent (англиски). Посетено на 2 January 2024.
- ↑ „Зеленський відреагував на новий ракетний терор України та назвав кількість поранених й жертв“. TrueUA.info (украински). Посетено на 2024-01-02.
- ↑ „Пуски крилатих і балістичних ракет. РФ масовано атакує Київ, частина столиці без світла, вибухи чули в Кропивницькому і Харкові - онлайн“. nv.ua (украински). Посетено на 2024-01-02.
- ↑ „16 бомбардировщиков Ту-95 запустили ракеты: продолжается воздушная тревога“. Украинская правда (руски). Посетено на 2024-01-02.
- ↑ „Росіяни атакують Київ крилатими ракетами, у місті пролунали вибухи, по столиці запустили більше 10-ти "Кинджалів"“. Зеркало Недели | Дзеркало Тижня | Mirror Weekly. Посетено на 2024-01-02.
- ↑ Цензор.НЕТ (2024-01-02). „Окупанти завдали ударів по Харкову (оновлено)“. Цензор.НЕТ (украински). Посетено на 2024-01-02.
- ↑ „Росія застосувала рекордну кількість "Кинжалів" для удару по Україні“. Мілітарний (украински). Посетено на 2024-01-02.
- ↑ Balmforth, Tom (11 April 2024). „Russian air strikes destroy major Kyiv power plant, damage other stations“. Reuters. Посетено на 11 April 2024.
- ↑ Chursina, Kateryna (11 April 2024). „https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-04-11/ukrainian-power-plant-destroyed-in-russian-missile-attack-ifx“. Bloomberg. Посетено на 11 April 2024. Надворешна врска во
|title=
(help) - ↑ Fiedler, Tristian (10 October 2022). „Russian missiles crossed Moldova's airspace, deputy PM says“. Politico Europe. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „O rachetă rusească a căzut pe teritoriul R. Moldova. Mai multe case din Naslavcea, avariate“ [A Russian missile fell on the territory of the Republic of Moldova. Several houses in Naslavcea, damaged]. Radio Europa Liberă Moldova (романски). 31 October 2022. Архивирано од изворникот на 6 December 2022. Посетено на 31 October 2022.
- ↑ „MAI, cu noi detalii despre despre racheta căzută la Briceni: "La moment nu există niciun risc pentru cetățeni"“ [MAI, with new details about the rocket that fell in Briceni: "At the moment there is no risk for citizens"] (романски). Unimedia. 5 December 2022. Архивирано од изворникот на 12 December 2022. Посетено на 5 December 2022.
- ↑ Tanas, Alexander; Holmes, David; Popeski, Ron; Oatis, Jonathan (14 January 2023). „Moldova says missile debris found in north of the country“. reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 15 January 2023. Посетено на 15 January 2023.
- ↑ „Rocket debris found again in Moldova, from war next door“. apnews.com. Associated Press. 14 January 2023. Архивирано од изворникот на 15 January 2023. Посетено на 15 January 2023.
- ↑ Jardan, Christian; McGrath, Stephen (15 January 2023). „Moldova: Controlled detonations carried out on rocket debris“. apnews.com. Associated Press. Архивирано од изворникот на 15 January 2023. Посетено на 15 January 2023.
- ↑ Ghinea, Andreea (10 February 2023). „O rachetă rusească a trecut prin spațiul aerian al Republicii Moldova. Ministerul Apărării de la Chișinău confirmă“ (романски). Pro TV. Архивирано од изворникот на 10 February 2023. Посетено на 10 February 2023.
- ↑ „Resturile unei rachete lansate de Rusia au căzut în Republica Moldova, la 10 kilometri de granița cu România“ (романски). Digi24. 16 February 2023.
- ↑ Bodnar, Oxana (25 September 2023). „O rachetă S-300, de producție sovietică, a explodat deasupra Transnistriei. Focosul proiectilului a căzut în gospodăria unui localnic - detalii exclusive“ (романски). HotNews.
- ↑ „Fragmente de dronă, depistate la Vulcănești: Accesul în regiune, restricționat“. Știri.md (романски). 11 February 2024.
- ↑ Cojan, Liviu (17 February 2024). „Noi fragmente de dronă au fost găsite în Republica Moldova, în apropiere de granița cu Ucraina“ (романски). Digi24.
- ↑ Zoria, Yuri (5 April 2024). „Moldova strongly condemns second Russian drone wreckage discovery near Ukraine“. Euromaidan Press.
- ↑ Leicester, John (2022-11-15). „US official: Russian missiles crossed into Poland, killing 2“. AP News (англиски). Архивирано од изворникот на 16 November 2022. Посетено на 2022-11-15.
- ↑ Barnes, Joe (2022-11-15). „Russian missiles hit Poland killing two“. The Telegraph (англиски). ISSN 0307-1235. Архивирано од изворникот на 16 November 2022. Посетено на 2022-11-15.
- ↑ „Poland blast caused by missile fired by Ukrainian forces at incoming Russian missile – AP“. Reuters. 16 November 2022. Архивирано од изворникот на 16 November 2022. Посетено на 18 November 2022.
- ↑ Service, RFE/RL's Romanian. „Romania 'Categorically' Denies Russian Drones Detonated on Romanian Territory“. RadioFreeEurope/RadioLiberty (англиски). Посетено на 2023-09-04.
- ↑ 193,0 193,1 „NATO reacts to Romania's confirmation that Shahed drone might have fallen on its territory“. Ukrainska Pravda (англиски). Посетено на 2023-09-07. Грешка во наводот: Неважечка ознака
<ref>
; називот „:10“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ „Belarus protests to Ukraine after downing stray air defence missile“. www.reuters.com. Reuters. 29 December 2022. Архивирано од изворникот на 31 December 2022. Посетено на 31 December 2022.
- ↑ „France to supply air defence systems to Ukraine after wave of Russian strikes“. France 24. 12 October 2022. Архивирано од изворникот на 22 October 2022. Посетено на 22 October 2022.
- ↑ „Germany to deliver air defence system to Ukraine within days -defence ministry“. Reuters. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 22 October 2022. Посетено на 22 October 2022.
- ↑ „Dutch to give Ukraine 15 mln euros worth of air defense missiles -statement“. Reuters Europe. anews. Архивирано од изворникот на 23 October 2022. Посетено на 23 October 2022.
- ↑ Tidey, Alice (13 October 2022). „Fifteen European countries unite to boost air defence capabilities“. www.euronews.com. euronews. Архивирано од изворникот на 22 October 2022. Посетено на 23 October 2022.
- ↑ „European Parliament declares Russia a state sponsor of terrorism“. www.reuters.com. Reuters. 23 November 2022. Архивирано од изворникот на 23 November 2022. Посетено на 23 November 2022.
- ↑ „NATO's Stoltenberg: Putin trying to use winter as war weapon against Ukraine“. Reuters. 28 November 2022. Архивирано од изворникот на 8 December 2022. Посетено на 30 November 2022.
- ↑ Darmanin, Jules (11 October 2022). „Biden pledges 'advanced air defense systems' to Ukraine after Russian strikes“. Politico. Архивирано од изворникот на 22 October 2022. Посетено на 22 October 2022.
- ↑ Maegan Vazquez and Sam Fossum (10 October 2022). „Biden promises Ukraine 'advanced air defense systems' after Russian missile strikes“. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 11 October 2022.
- ↑ „Посольство США закликає своїх громадян залишити територію України“ [The US Embassy urges its citizens to leave the territory of Ukraine]. Цензор.НЕТ (украински). 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ Ali, Idrees; Stewart, Phil (13 December 2022). „U.S. close to providing Patriot missile defense system to Ukraine -officials“. www.reuters.com. Reuters. Архивирано од изворникот на 13 December 2022. Посетено на 14 December 2022.
- ↑ Britzky, Haley (21 December 2022). „Patriot missile systems will help Ukraine's defense but experts caution they may have limited effect“. edition.cnn.com. Cable News Network. Архивирано од изворникот на 21 December 2022. Посетено на 22 December 2022.
- ↑ „Britain to donate air defence missiles to Ukraine“. Reuters. 12 October 2022. Архивирано од изворникот на 21 October 2022. Посетено на 22 October 2022.
- ↑ Tondo, Lorenzo (19 November 2022). „Rishi Sunak meets Volodymyr Zelenskiy in surprise visit to Ukraine“. www.theguardian.com. Guardian News and Media Ltd. Архивирано од изворникот на 5 December 2022. Посетено на 5 December 2022.
- ↑ „UK minister is "open minded" over sending longer-range weapons to Ukraine“. www.reuters.com. Reuters. 12 December 2022. Архивирано од изворникот на 13 December 2022. Посетено на 13 December 2022.
- ↑ „Dozens of Russian missiles hit multiple Ukrainian cities“. Al Jazeera. 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Кулеба перериває африканське турне і негайно повертається в Україну“ [Kuleba interrupts the African tour and immediately returns to Ukraine]. Ukrinform (украински). 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ukraine's foreign minister: 'Putin is a terrorist who talks with missiles'“. Reuters. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „МОН рекомендувало перевести усі школи на дистанційне навчання до 14 жовтня“ [The MES recommended that all schools be transferred to distance learning by October 14]. chas.news (украински). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Шольц скликає екстрене засідання G7“ [Scholz convenes an emergency meeting of the G7]. Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Ukrainian soldiers shot down a Russian cruise missile with MANPADS“. Militarnyi (англиски). Архивирано од изворникот на 13 October 2022. Посетено на 2022-10-14.
- ↑ „British Defense Ministry Notes 'Continued Churn of Senior Russian Officials'“. VOA News. 30 December 2022. Архивирано од изворникот на 3 January 2023. Посетено на 21 January 2023.
- ↑ Bengali, Shashank (2023-01-04). „Russia-Ukraine War: Russia Is Struggling to Replenish Missile Stocks, Ukraine Says“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 27 January 2023. Посетено на 2023-01-27.
- ↑ „"Цілі досягнуті": Міноборони РФ задоволене масованим ракетним ударом“ ["Goals achieved": The Ministry of Defense of the Russian Federation is satisfied with the massive missile strike]. Українська правда (украински). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Biden condemns Ukraine attack as Putin claims it's retaliation for terrorism“. Axios. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „Putin says response to more Ukrainian attacks will be 'severe'“. Al Jazeera. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „'Sickening': World reacts as explosions rock Ukrainian cities“. Al Jazeera. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „Russia says it made 'retaliatory strikes' on Ukrainian ports overnight“. Reuters (англиски). 2023-07-20. Посетено на 2023-09-04.
- ↑ „"Ответочка", "золотая осень", "лох-Зеленский" и "бумеранг": как российские сторонники войны отреагировали на удары по Киеву“ ["Answer", "golden autumn", "loch-Zelensky" and "boomerang": how Russian supporters of the war reacted to attacks on Kyiv]. Agentstvo (руски). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ Rainsford, Sarah (2022-10-10). „Ukraine war: Russian hawks celebrate deadly response to Crimea setback“. BBC News. Архивирано од изворникот на 2022-10-17. Посетено на 2022-10-18.
- ↑ Nechepurenko, Ivan; Troianovski, Anton (2022-10-10). „Russian hawks celebrate, casting the strikes as revenge for the Crimea bridge attack“. The New York Times. Архивирано од изворникот на 2022-10-10. Посетено на 2022-10-11.
- ↑ Romashova, Olya (2022-10-10). Treshchanin, Dmitry (уред.). „Поражение символических невоенных целей. Как эксперты и пропагандисты объясняют массированный удар по Украине“ [Defeat symbolic non-military targets. How experts and propagandists explain the massive blow to Ukraine]. Mediazona (руски). Архивирано од изворникот на 2022-10-12. Посетено на 2022-10-13.
- ↑ „Ракетні удари виглядають як жорстока помста за атаку на Кримський міст“ [The rocket strikes look like brutal revenge for the attack on the Crimean bridge]. BBC News Ukrainian (украински). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ „Российское телевидение сообщило об "бегстве Зеленского" из Киева, но умолчало про жертвы среди гражданских“ [Russian television reported on Zelensky's "flight" from Kyiv, but kept silent about civilian casualties]. Agentstvo (руски). 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-10.
- ↑ Klug, Tetyana (2022-10-18). „Fact check: 'Staging' of air attack victims in Kyiv?“. Deutsche Welle. Архивирано од изворникот на 2022-10-18. Посетено на 2022-10-19.
- ↑ „Russia denies hitting civilian infrastructure in Ukraine“. Anadolu Agency. 24 November 2022.
- ↑ „"Цель удара достигнута". Минобороны России подтвердило ракетные удары по Украине 14 января, в результате которых погибли более 20 человек“. The Insider (руски). Архивирано од изворникот на 16 January 2023.
- ↑ „Kremlin refutes accusations of missile attack on apartment block in Dnepropetrovsk“. TASS news agency (англиски). 2023-01-16.
- ↑ Oleh Bildin (15 January 2023). „Destroyed house in Dnipro: Borys Filatov told where the Russians tried to attack“. Informator (украински). Архивирано од изворникот на 15 January 2023. Посетено на 15 January 2023.
- ↑ 233,0 233,1 „Diplomacy built on lies“. Novaya Gazeta Europe. 9 February 2023.
- ↑ „"Надо системно уничтожать": Россия второй день "утюжит" энергосистему Украины. Что дальше?“. БИЗНЕС Online (руски). 2022-10-11. Посетено на 2023-09-04.
- ↑ „Россия сменила тактику ударов по Одессе: ударили днем, "привет Затоке"“. www.mk.ru (руски). 2023-07-21. Посетено на 2023-09-04.
- ↑ „Activists, everyday Russians and a soldier punished for war talk“. Al Jazeera. 24 March 2023.
- ↑ „IN BRIEF: Kiev tries to scare Russians, trigger response — Putin about UAV attack“. TASS (англиски). 2023-05-30. Посетено на 2023-05-30.
- ↑ „'There is solidarity': Australians rally in support of Ukraine after Russian missile strikes“. ABC News (англиски). 2022-10-11. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 2022-10-11.
- ↑ „Trei rachete lansate de ruși au trecut peste Republica Moldova. "Încălcarea spațiului nostru aerian este inacceptabilă"“ [Three missiles launched by the Russians passed over the Republic of Moldova. "The violation of our airspace is unacceptable"] (романски). Pro TV. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „'We hope...': China says after 'many' die in missile strikes on Ukraine cities“. The Hindustan Times. 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 10 October 2022.
- ↑ „Ukraine: India calls for immediate halt to hostilities as war toll rises“. 2022-10-10. Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-10-11.
- ↑ „Israeli PM condemns Russia for massive missile barrage across Ukraine“. www.timesofisrael.com (англиски). Архивирано од изворникот на 10 October 2022. Посетено на 2022-12-16.
- ↑ „Çavuşoğlu, Kuleba discuss missile attacks on Ukraine“. Hürriyet Daily News (англиски). 10 October 2022. Архивирано од изворникот на 11 October 2022. Посетено на 12 October 2022.
- ↑ Keaten, Jamey (7 December 2022). „Donors race to get generators, other aid to hard-hit Ukraine“. apnews.com. Associated Press. Архивирано од изворникот на 11 December 2022. Посетено на 12 December 2022.
- ↑ Euronews (17 November 2022). „Temporary shelters, generators sent to Ukraine ahead of winter but 'much more needed', EU says“. www.euronews.com. euronews. Архивирано од изворникот на 12 December 2022. Посетено на 12 December 2022.
- ↑ Eurocities (23 November 2022). „Generators of hope: city-to-city relief for Ukraine“. eurocities.eu. Eurocities. Архивирано од изворникот на 12 December 2022. Посетено на 12 December 2022.
- ↑ „Europe's cities to donate generators for Ukraine as winter looms“. www.reuters.com. Reuters. 23 November 2022. Архивирано од изворникот на 12 December 2022. Посетено на 12 December 2022.
- ↑ Tavsan, Sinan. „Turkish 'powership' group in talks to supply Ukraine“. asia.nikkei.com. Nikkei Inc. Архивирано од изворникот на 5 December 2022. Посетено на 5 December 2022.
- ↑ Ukrainska Pravda (8 December 2022). „Turkish powerships for Ukraine can be located near Moldova and Romania“. www.yahoo.com. Yahoo. Архивирано од изворникот на 12 December 2022. Посетено на 12 December 2022.
- ↑ Offshore Staff (26 January 2023). „Ukraine considering quick-connect floating power ships“. www.offshore-mag.com. Endeavor Business Media LLC. Посетено на 8 March 2023.
- ↑ Tobias, Ben (13 December 2022). „Ukraine energy: Zelensky calls for 50 million lightbulbs“. BBC News. Архивирано од изворникот на 14 December 2022. Посетено на 15 December 2022.
- ↑ „Ukraine's latest need: 50 million LED light bulbs to ease power shortfalls“. www.reuters.com. Reuters. 14 December 2022. Архивирано од изворникот на 14 December 2022. Посетено на 15 December 2022.
- ↑ Varenikova, Maria (2023-05-29). „Ukraine Sees New Virtue in Wind Power: It's Harder to Destroy“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-05-29.
- ↑ Mohamed, Mersiha Gadzo, Edna Mohamed, Hamza. „Russian generals lying to Putin about war losses: Wagner boss“. www.aljazeera.com (англиски). Посетено на 2023-06-25.
- ↑ EU Neighbours East (14 December 2022). „€370 million for Ukraine's electricity company from EBRD and the Netherlands“. euneighbourseast.eu. European Union. Архивирано од изворникот 15 December 2022. Посетено на 15 December 2022.
- ↑ Singh, Kanishka; Heavey, Susan; Singh, Kanishka (2023-04-12). „World Bank to help finance Ukrainian energy infrastructure repairs“. Reuters (англиски). Посетено на 2023-04-13.
- ↑ „Russia/Ukraine: ICC issues arrest warrants for top Russian commanders for alleged war crimes and crimes against humanity“. Amnesty International. 5 March 2024.
- ↑ „ICC issues arrest warrants for top Russian commanders“. BBC News. 5 March 2024.
- ↑ Stephanie van den Berg (5 March 2024). „ICC issues arrest warrants for two top Russian commanders“. Reuters.