Модриште
Модриште — село во Општина Македонски Брод, во областа Порече, во околината на градот Македонски Брод.
Модриште | |
Поглед на селото Модриште | |
Координати 41°38′24″N 21°14′36″E / 41.64000° СГШ; 21.24333° ИГД | |
Регион | Југозападен |
Општина | Македонски Брод |
Област | Порече |
Население | 17 жит. (поп. 2021)[1]
|
Пошт. бр. | 6533 |
Повик. бр. | 045 |
Шифра на КО | 03033 |
Надм. вис. | 490 м |
Модриште на општинската карта Атарот на Модриште во рамките на општината | |
Модриште на Ризницата |
Географија и местоположба
уредиСелото се наоѓа во областа Порече, во средишниот дел на територијата на Општина Македонски Брод, непосредно од десната страна на реката Треска.[2] Селото е рамничарско, на надморска височина од 490 метри.[2]
Атарот зафаќа простор од 13,7 км2. На него преовладуваат шумите на површина од 1.063 хектари, на обработливото земјиште отпаѓаат 28 хектари, а на пасиштата само 17 хектари.[2]
Низ селото поминува регионалниот пат Македонски Брод-Скопје, кој кај селото Калуѓерец се двои и води до поранешното општинско средиште Самоков.
На приодот кон селото од исток тече Модришка Река, помеѓу возвишенијата Варошки Присој и Куклаица, па се влева во Треска веднаш лево од патот.
Историја
уредиСелото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Кичевската нахија (Nahiye-I Kirçova) и имало 15 семејства, 1 неженет и 1 вдовица, сите христијани.[3]
Во XIX век, Модриште било село во Поречката нахија на Кичевската каза на Отоманското Царство.
Вкупно 2 жители на оваа населба се заведени како жртви во Втората светска војна.[4]
Стопанство
уредиСелото во основа има полјоделско-шумарска функција.[2]
Население
уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, во селото Модриште имало 165 жители, сите Македонци.[5] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Модриште имало 144 жители.[6]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Модришта се води како чисто македонско село од мешана (муслиманска и православна) вероисповед во Кичевската каза на Битолскиот санџак со 25 куќи.[7]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 150 Македонци.[8]
Модриште е мало село и со негативно салдо во населението. Така, селото во 1961 година броело 280 жители, а во 1994 година само 86 жители, македонско население.[2]
Според пописот од 2002 година, во селото Модриште имало 39 жители, од кои 38 Македонци и 1 Србин.[9]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 17 жители, од кои 13 Македонци и 4 лица без податоци.[10]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 165 | 144 | 233 | 263 | 260 | 167 | 87 | 97 | 86 | 39 | 17 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[14]
Родови
уредиМодриште е македонско село
Родови во селото се: Крстевци (6 к.), доселени се од селото Крапа, не се знае од каде е доселен родот во Крапа затоа што криел нивниот предок кој се доселил; Стојковци (5 к.), доселени се од Старо Село, каде припаѓале на родот Дапковци кој таму бил староседелски; Јандревци (4 к.), доселени се од селото Велмевци, Железник; Десовци-Бислимовци (3 к.), доселени се од Манастирец, таму припаѓале на родот Шкорлевци, кој бил доселен од околината на Скадар; Митановци (1 к.), доселени се од селото Велмевци, Железник; Ѓуровци (1 к.), доселени се од Старо Село, каде припаѓале на родот Чикировци, кој таму бил доселен од селото Крапа; Војневци (1 к.), доселени се од Старо Село, таму припаѓале на родот Милошевци.[15]
Самоуправа и политика
уредиСелото влегува во рамките на Општина Македонски Брод, која била променета со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година, при што кон нејзе била придодадена поранешната Општина Самоков. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Самоков.
Во периодот 1950-1952, селото било седиште на некогашната општина Модриште, во која влегувале селата Белица, Вир, Калуѓерец, Локвица, Могилец и Црешнево.
Во периодот 1952-1955, селото било седиште на тогашната општина Модриште, во која покрај селото Модриште се наоѓале селата Белица, Брезница, Вир, Калуѓерец, Могилец, Локвица, Тажево и Црешнево.
Во периодот 1955-1957, селото било дел од тогашната општина Манастирец.
Во периодот 1957-1965, селото се наоѓало во некогашната општина Брод.
Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Брод.
Избирачко место
уредиВо селото постои избирачко место бр. 0246 според Државната изборна комисија, кое е сместено во приватна просторија.[16]
На локалните избори во 2017 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 17 гласачи.[17] На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 17 гласачи.[18]
Културни и природни знаменитости
уреди- Археолошки наоѓалишта[19]
- Св. Богородица — црква од средниот век;
- Падиште в населба од доцноантичко време;
- Во Селото — населба и некропола од доцноантичко време; и
- Кале — градиште од доцноантичко време;
- Цркви[20]
- Црква „Свети Атанасиј Велики“ — главна селска и манастирска црква, изградена во 1728 година
- Манастири
- Модришки манастир — средновековен манастир
Личности
уреди- Бојо Андрески (1924 - 1944) — загинат во НОБ.[21]
- Живко Гиноски (1922 - 1944) — загинат во НОБ.[21]
- Сиљан Наумоски (1902 - 1944) — загинат во НОБ.[21]
Поврзано
уредиГалерија
уреди-
Поглед на селото
-
Селските гробишта
-
Куќи во селото
Наводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 199. Посетено на 27 октомври 2017.
- ↑ Турски документи за историјата на македонскиот народ кн.4, Методија Соколоски, д-р Александар Стојановски, Скопје 1971, стр.210
- ↑ „Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија“ (PDF).
- ↑ Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 258.
- ↑ D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 154-155.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 37.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 27 октомври 2017.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ Јовановиќ, Петар (1935). Порече. Белград: Српски етнографски зборник.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 16 октомври 2017.
- ↑ „Локални избори 2017“. Архивирано од изворникот на 2020-05-29. Посетено на 16 октомври 2017.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 5 мај 2019. Посетено на 5 мај 2019.
- ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
- ↑ „Цркви“. Дебарско-кичевска епархија. Архивирано од изворникот на 2012-06-14. Посетено на 2010-08-22.
- ↑ 21,0 21,1 21,2 . Крајчески, Цуте (2017). Порече (1943 - 1945). Скопје: Државен Архив на Република Македонија. Отсутно или празно
|title=
(help)CS1-одржување: друго (link)