Бубаќево

село во Гуменџиско, Егејска Македонија

Бубаќево (Бабаќој или Баба Ќој, грчки: Μεσιά, Месија; до 1927 г. Μπαλμπακιόϊ, Бабаќој[2]) — село во Гуменџиско, Егејска Македонија, денес во општината Пајонија на Кукушкиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено со македонско мнозинство и турско малцинство.[3]

Бубаќево
Μεσιά
Црквата „Св. Константин и Елена“
Бубаќево is located in Грција
Бубаќево
Бубаќево
Местоположба во областа
Бубаќево во рамките на Пајонија (општина)
Бубаќево
Местоположба на Бубаќево во Кукушкиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 40°55.48′N 22°34.12′E / 40.92467° СГШ; 22.56867° ИГД / 40.92467; 22.56867
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругКукушки
ОпштинаПајонија
Општ. единицаАшиклар
Надм. вис.&1000000000000003000000030 м
Население (2011)[1]
 • Вкупно389
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија

уреди

Селото се наоѓа во западниот дел на Солунското Поле, на 4 км југоисточно од Ашиклар. Лежи на 20 км југоисточно од Гуменџе и на 30 км североисточно од Пазар.

Историја

уреди

Бо месноста Тумба, на 1 км југозападно од Бубаќево е пронајдена могила, која во 1994 г. е прогласена за заштитен археолошки споменик.[4]

Во Отоманското Царство

уреди

В XIX век Бубаќево било претежно македонско село во Ениџевардарската каза.[5] Во 1848 г. рускиот славист Виктор Григорович („Очерк путешествия по Европейской Турции“) го опишал Бобатово како македонско село.[6][7]

На австроунгарската воена карта е означено како Бабаќој Вардар (Babaköj Vardar),[8] а на картата на Кондојанис се води како Бабаќој (Μπαμπάκιοϊ), христијанско село. Според Николаос Схинас („Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας“) во средината на 1880-тите Бабаќој (Μπαμπάκιοϊ) било село со 35 христијански семејства.[9]

Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Баба Ќој (Баба Кьой) имало 346 Македонци, 60 Турци и 46 Роми.[10][11] Целото христијанско население било под врховенството на Бугарската егзархија и во него работела бугарската пропаганда. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во селото (Baba-Keuy) имало 448 Македонци под Егзархијата и во него работело бугарско училиште со еден учител и 24 ученици.[10][12]

Кукушкиот околиски училиштен инспектор Никола Хрлев во 1909 г. напишал за селото:

Бабаќово (Баба ќој), 20 /III, 1 12 ч. от Тумба. Вкупно 70 куќи: 50 македонски[13] егзархиски и 20 турски. Македонските куќи се чифлик. Се занимаваат со земјоделство и малку бубарство. Од Патријаршијата откажано пред 15 години. Црквата нема никакви имоти. Турците немаат училиште.[14]

По податоци на Егзархијата во 1910 г. Бубаќево било чифлигарско село со 48 семејства сочинети од 314 жители Македонци и една црква.[10][15]

Во 1910 г. Халкиопулос напишал дека во селото (Μπαμπάκιοϊ) имало 125 егзархисти и 75 муслимани.[9][16]

Боривое Милоевиќ („Јужна Македонија“) вели дека селото (Баба-кеј) пред Балканските војни имало 60 куќи на Македонци христијани и 20 куќи на Турци.[17]

Во Грција

уреди

По Балканските војни во 1913 г. Бабаќој било пропоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Во 1912 г. е заведено како село со христијанска религија и македонски јазик и муслиманска религија и турски јазик. На пописот од 1913 г. Бубаќево (Μπαρμπάκιοϊ) како село со 407 жители (215 мажи и 192 жени).[9] Во 1920 г. нивниот број опаднал на 387 лица.[3]

Во 1920-тите турското население е иселено во Турција по сила на Лозанскиот договор, а дел македонското население (340 лица) било приморано да се исели во Бугарија поради неподносливите малтретирања на грчката власт.[3] На нивно место во септември 1923 г. се населени околу 45 грчки семејства од Ѓумурџина, Западна Тракија, а во август 1924 г. и околу 80 семејства од селото Елбасан, Источна Тракија.[5]

Во 1924 г. селската џамија, изградена во XV–XVI век, е преуредена во црква „Св. Константин и Елена“.[18]

Во 1927 г. селото е преименувано вона Месија. Во 1928 г. Бубаќево е претставено како мешано староседелско-дојденско село со 406 жители, од кои 358 лица (88 семејства) биле грчки дојденци.[19] На почетокот на XXI век повеќето семејства биле дојденски. Имало две староседелски македонски семејства на Велиновски и Тодор Зиковски (Велинис и Теодорос Зикос), 6 каракачански и на 1 понтиски Грци.[5]

Во 1940 г. Бубаќево имало 433 жители. Селото настрадало за време на Граѓанската војна кога монархистичките власти го иселиле населението во Аматово. Во 1951 г. Бубаќево броело само 256 лица бидејќи не сите жители биле вратени, но во 1950-тите населението постепено се сместило назад во своите домови.[3]

Население

уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 433 256 423 435 404 363 316 226
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Културни и природни знаменитости

уреди

Личности

уреди

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 55. ISBN 9989-9819-6-5.
  4. . Διαρκής κατάλογος κηρυγμένων αρχαιολογικών τόπων και μνημείων http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=11829&v17=. Посетено на 29 јуни 2018. Занемарен непознатиот параметар |заглавие= (help); Отсутно или празно |title= (help)[мртва врска]
  5. 5,0 5,1 5,2 Портал на поранешната општина Ашиклар Архивирано на 2 август 2008 г..
  6. Нарекувајќи го „бугарско“ под влијание на бугарската пропаганда.
  7. Очеркъ путешествія по Европейской Турціи (съ картою окресностей охридскаго и преспанскаго озеръ) Виктора Григоровича (PDF) (Изданіе второе. изд.). Москва: Типографія М. Н. Лаврова и Ко. 1877. стр. 91.
  8. Generalkarte von Mitteleuropa 1:200.000 der Franzisco-Josephinischen Landesaufnahme (германски). Österreich-Ungarn. ab 1887-1914. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  9. 9,0 9,1 9,2 „Πληθυσμός και οικισμοί της περιοχής Γιανιτσών 1886 – 1927“. lithoksou.net. Посетено на 26 август 2019.
  10. 10,0 10,1 10,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  11. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 147. ISBN 954430424X.
  12. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 102–103.
  13. Нарекувајќи ги „бугарски“ под влијание на бугарската пропаганда.
  14. Хърлев, Никола (1998). Рапорт по ревизията на селските български училища в Ениджевардарската кааза през м. март 1909 год. – В: Извори за българската етнография, том 3: Етнография на Македония. Материали из архивното наследство. София: Македонски научен институт, Етнографски институт с музей, Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. стр. 86.
  15. Шалдев, Христо. Областта Боймия в Югозападна Македония. Македонски преглед, 1930, 6:1, стр. 61–69.
  16. Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήναι.
  17. Милојевић, Боривоје Ж (1921). Јужна Македонија (PDF). Насеља српских земаља. стр. 29.
  18. „19. Ιερός ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Μεσιάς“. Ανάδειξη των Μεταβυζαντινών Μνημείων στην Μητροπολιτική Περιφέρεια Γουμενίσσης- Αξιουπόλεως - Πολυκάστρου μέ κέντρο τό Δήμο Ευρωπού. Посетено на 23 јуни 2014.[мртва врска]
  19. Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012