Теренс Алан „Спајк“ Милиган (англиски: Spike Milligan; Ахмеднагар, 16 април 1918Источен Сасекс, 27 февруари 2002) бил комичар, писател, музичар, драматург, војник, и актер со двојна англиска и ирска националност. Се смета за основач на британската комедија на XX век.

Спајк Милиган
KBE
Роден(а)Теренс Алан Милиган
16 април 1918(1918-04-16)
Ахмеднагар, британска Индија
Починал(а)27 февруари 2002(2002-02-27) (возр. 83)
Раи, Источен Сусекс, Англија
ПочивалиштеЦрква Свети Томас Винчелси, Источен Сасекс, Англија
ДржавјанствоАнглски (1918–1962)
Ирски (1962–2002)
Занимање
  • актер
  • комичар
  • писател
  • музичар
  • поет
  • драматург
Активен период1951–2002
Сопружник
  • June Marlow (в. 1952; раз. 1960)
  • Patricia Ridgeway (в. 1962; d 1978)
  • Shelagh Sinclair (в. 1983)
Деца6

Роден е во Британската Индија каде го поминал детството. Поголемиот дел од својот живот го поминал во Велика Британија. Тој тврди дека има право да има ирско државјанство како дете на ирски државјанин, но британската влада го прогласила за без државјанство.

Тој беше ко-оснувач, главен писател и режисер на тимот (Goon show), каде што изведувал голем број улоги, вклучително и многу популарни ликови. Милиган има напишано и уредувано многу книги, вклучувајќи ги и Puckoon, како и неговиот автобиографски роман во седум продолженија за неговата служба за време на Втората светска војна, каде што првиот роман во циклусот бил „Адолф Хитлер: Мој дел во неговиот пад“(Adolf Hitler: My Part in His Downfall). Тој исто така е признат како популарен комичар. Повеќето од неговите поезии биле напишани за деца, вклучително и „Смешни стихови за деца“ од 1959 година. По големиот успех со британската радио програмата „Силеџиска емисија“, Милиган се прославил на телевизија со скициската емисија „Q5“ која ја имаше главната заслуга и влијание за хумор и стилот на членовите на Летечки циркус Монти Пајтон.[1]

Детство и младост

уреди
 
Монкенџурст, Хадлеј, тука Милиган живеел од 1974

Милиган е роден на 16 април 1918 година во градот Ахмеднагар во Британска Индија. Неговиот татко имал ирско потекло, капетанот Лав Алфонсо Милиган, кој служел во британско-индиската армија. Неговата мајка Флоренс била англичанка. Детството го поминал во Пуна, Индија, а подоцна и во Рангун, главниот град на Британската Бурма. Тој се школувал во Пуна и Рангун, и поголемиот дел од својот живот го поминал во Велика Британија и служел во британската кралска артилериска армија за време на Втората светска војна.[2]

Втора светска војна

уреди

За време на доцните 1930-ти и раните 1940-ти години, Милиган настапил како аматерски вокалист на џез и труба кога бил поканет во воената служба во војната со нацистичка Германија. Дури и во време на војната, тој пишувал и изведувал комични скечеви како дел од концертот за забава на трупи. Заедно со музичарот Хари Едингтон, тој компонирал и пишувал стрип-приказни со извртена логика како начин да ја разбие досадата во животот во бараките. За време на Втората светска војна служел како сигналист во полк на југ на Англија. Тој го опишал својот тренинг со пиштоли на оваа позиција во вториот дел од романот со седум тома: „Адолф Хитлер: Мојот удел во неговиот пад“. Неговата единица подоцна била дополнително опремена како Прва армија во Северна Африка, а последователно и во Италијанската кампања. Милиган бил назначен за копје-бомбардер и штотуку бил унапреден во бомбардер, тој бил ранет во акцијата на италијанското бојно поле во Битката за Монтекасино. Тој бил повреден и хоспитализиран поради раната нанесена од минофрлач и по мозочен удар бил деградиран од страна на мајорот Џенкинс. Спорот меѓу двајцата беше споменат и кога мајор Џенкинс ги покани Милиган и Едингтон на џез концерт, кога дозна дека и двајцата артилери многу подобро ја свиреа воената песна Histling Rufus. По напуштање на болницата, Милинган добил голем број на понуди за работа каде што му беше понудено работно време како армиски забавувач со полно работно време. Тој свирел гитара со комедијската џез група The Bill Hal Trio на концертните забави за трупи.[2]

Откако бил демобилизиран, Милиган продолжил да игра со тројката во Италија некое време, но наскоро се вратил во Англија. Тој започнал да пишува пародии во војска, прикажувајќи многу клучни елементи што подоцна биле користени во „Насилничкото шоу“ со Питер Селерс, Хари Секомб и Мајкл Бентин.

Насилничко шоу

уреди

Кон крајот на 1940-ти години Милиган се вратил на џез и заработил пари со триото и други ангажмани на музички комедии. Тој се обидел да влезе во светот на радиото како изведувач или како писател. Неговиот прв успех на радио беше кога пишувал како комичар во емисијата Derek Roy. Со одложуваниот почеток со Питер Селерс, Хари Секомб и Мајкл Бентин, тој се приклучил на релативно радикалниот комедиски проект во тимот, Насилник. BBC првата сезона на шоуто ја нарече „Луди луѓе“ во обид да ја приближи програмата до популарната група на комичари, позната како „Луда Банда“..[3] Првата епизода од ова шоу беше емитувана на 28 мај 1951 година. Иако немаше толку ангажмани како во претходните емисии, Милиган сепак беше главниот глумец во скоро сите епизоди. Играше широк спектар на ликови, како што се Еклс, Мини Банистер, Џим Спрингс и Кант Моријарт. Тој исто така беше примарен автор на скоро сите текстови, иако работеше на многумина со различни луѓе, главно со Лери Стивенс и Ерик Сајкс. Поголемиот дел од текстот за претставите го работеа тој и Лари до крајот на третата сезона, кога се распадна нивното партнерство. Четвртата сезона ја напиша сам, а од петтата ја напиша со Ерик. Подоцна се обедини со Стивенс, но работеше и со Џон Антробус. Партнерството Стивенсон-Милиган конечно заврши во 1959 година, а Милиган потоа ги намалувал и ги омаловажувал придонесите на Стивенсон. „Насилничкото шоу“ беше снимено пред публиката да биде донесена во студиото, а во почетните делови на шоуто, Милинган свиреше труба, а Селерс свиреше оркестарски тапани. Тие беа снимани во живо првите неколку години, но со развојот на технологијата и магнетни ленти, се зголеми бројот на можности за повторно уредување на снимениот материјал, како и вметнување на звучни ефекти.

Иако со „Насилничкото шоу“ Милигван се претставил пред меѓународната публика и се здобил со популарност, тој имал сè поголеми проблеми при пишувањето и изведбата. Во текот на третата сезона, тој го доживеал првиот од неколкуте нервни сломови и ја започнал својата децениска манијакално-депресивна психоза. На крајот на 1952 година кога односите меѓу главните ѕвезди на шоуто се затегнале, Милиган станал луд откако признал дека се обидел да ги убие продавачите. Тој бил хоспитализиран и бил на седативи и поминал околу два месеца во опоравување. За среќа на шоуто, болеста немала големо влијание врз неговото пишување, и тој продолжил да работи, а тој период од неговиот живот го претставил и во шоуто.[4]

Приватен живот

уреди

Првата сопруга на Милиган била Џун Марлоу, за која се оженил на 34-годишна возраст, во 1952 година. Тие имале три деца, но се развеле во 1960 година. Се оженил пак во 1962 година со Патриша Риџвеј. Тие имале една ќерка, но Патриша починала во 1978 од рак на белите дробови. Неговата последна сопруга била Шела Синклар, со која се ожени во 1983 година и биле заедно до неговата смрт.

Дури и во подоцнешниот живот, Милиган го задржал чувството за црн хумор. По смртта на Хари Секомба, тој го рече следново:

Мило ми е што тој почина пред мене, бидејќи не би сакал да пее на мојот погреб.


Тој исто така напишал свој некролог каде се опишал себеси како:

Го напиша Насилничкото шоу и умре.


Умрел на 83 години, на 27 февруари 2002 година во сопствената куќа во Источни Сасекс.

Филмографија

уреди
Година Наслов Улога Забелешка
1951 Пени покажува кон рајот Спајк Донели
Ајде да полудеме Еклес / Келнер Short
непознато
1952 Долу меѓу мажите З. Еклес
1955 Дете за два фартинзи Индиец со сива брада непозната
1956 Случај на битката-рог на Мукинезе Наредник Браун /Еклес / Кечпол Бурлингтон / Мини Банистер (гласови) Кратко
1960 Изгледај сериозно Рањид
Осомничен Артур
Филм за трчање скокање и стоење Сам себе Кратко
1961 Квартер инвазија Годфри Прингл
Каков удар Трамп
1962 Чукна поштарот Харолд Петс
1969 Соба за седење во кревет Мејт
Волшебниот христијанин Сообраќаен управник 27
1971 Прекрасните седум смртоносни гревови Трамп (сегмент "Мрзливост ")
1972 Rentadick Царинскиот службеник
Авантурите на Бери Мекензи Лендлорд
Авантурите на Алиса во земјата на чудата Гриптон
1973 Адолф Хитлер: Мојот дел во неговиот пад Лео Милиган
Дигби, најголемото куче на свет Д-р Харц
Трите мускетари М.Бонасие
Дух на пладневното сонце BБил Бомбај
1974 Бирачот на цреши Фосподин Лал
Човек на куќата Сам себе
1975 Големиот Мекгонагал Вилијам Мекгонал
1976 Барни Хокер Исто така познат како Изгубен во дивината
1977 Фестивал на фантастична анимација Раскажувач: "Сенка на месечината "
Последната римејк на Боу Гесте Крумбл
Точка и кенгур Господин Платипус (глас)
1978 Пес на Баскервил Полицаец
1979 Животот на Брајан на Монти Пајтон Спајк
1981 Историја на светот, дел I Господин Римбауд (Француски револуционер)
1983 Жолтеникав леб Флунки
1985 Бр 73 Епизода: "Не повратно"
Супер гран Чувар на зоолошка градина Епизода: "Супергран и исчезнатото здивнување "
Божиќната песна на Кени Еверет Дух на Марли Телевизиски филм
1986 Суи Шоу Епизода: "Sootograms"
1987 Во болест и во здравје Фенси Фред 1 епизода
1988 Господин Х касни Чистач на патишта Кратка телевизија
The Ratties Раскажувач (глас)
1993 Големиот фрижидер Глумецот Телевизиски филм
Големиот Бонг Непозната улога (глас)
1995–1998 Волци, Вештерики и Џинови Раскажувач, Моли, Џинот, Сопругата на Џинот 10 епизоди
1999 Речиси целосна историја на сè Господар Нелсон Телевизиски филм
2000 Горменгаст Де'Ат Мини TV серија

Наводи

уреди
  1. Биографија Спајка Милигана, poemhunter.com, посетено на: 20.4.2014.
  2. 2,0 2,1 Спајк Милиган, Стефен Диксон, The Guardian, посетено на: 20.4.2014.
  3. Спајк Милиган, Глумачка екипа Силеџијског шоуа Архивирано на 21 април 2014 г., thegoonshow.net, посетено на: 20.4.2014.
  4. Мрежно место на Насилничкото шоу Архивирано на 26 ноември 2020 г., thegoonshow.net, пристапено: 20.4.2014.

Надворешни врски

уреди