Википедија

Саксо-Кобург и Гота

Саксо-Кобург и Гота (германски: Sachsen-Coburg und Gotha), или Саксо-Кобург-Гота (германски: Sachsen-Coburg-Gotha) — Ернестинско, тирингиско војводство управувано од огранок на Домот на Ветин, кое се состоело од територии во денешните покраини Тирингија и Баварија во Германија.[1] Војводството постоело од 1826 до 1918 година. Во ноември 1918 година, Чарлс Едвард, војводата од Саксо-Кобург и Гота, бил принуден да абдицира. Во 1920 година, северниот дел на војводството (од 1918 година, слободна држава Гота; културно и јазично Тирингија ) бил споен со шест други слободни тирингиски држави за да се формира Слободната држава Тирингија: Саксо-Вајмар-Ајзенах (до 1918 година големо војводство), Саксо-Алтенбург и Саксо-Мајнинген (до 1918 војводства), Шварцбург-Рудолштат и Шварцбург-Сондерсхаузен (до 1918 кнежевства), како и Народната Држава Ројс (до 1918 кнежевствата Ројс-Гера и Ројс-Грајц). Јужниот дел на војводството (од 1918 година, слободна покраина Кобург; културолошки и јазично франконски), како најјужна од Тирингиските држави, била единствената што, по референдум, станала дел од Слободната држава Баварија.[2]

Војводство Саксо-Кобург и Гота
Herzogtum Sachsen-Coburg und Gotha
1826–1918
Flag of Саксо-Кобург и Гота
Flag
Coat of arms of Саксо-Кобург и Гота
Coat of arms
Војводството Саксо-Кобург и Гота во рамките на Германското Царство
Војводството Саксо-Кобург и Гота во рамките на Германското Царство
Саксо-Алтенбург, прикажано во рамките на Ернестинските војводствата (светло зелено)
Саксо-Алтенбург, прикажано во рамките на Ернестинските војводствата (светло зелено)
СтатусДржава на Германски Сојуз
(1826–66)
Држава на Северногермански Сојуз
(1867–71)
Федеративна држава на Германско Царство
(1871–1918)
Главен градГота
Говорени јазициГермански, Тирингиски дијалект
Вероисповед
Протестантство
УредувањеВојводство
Војвода 
• 1826–1844
Ернест II
• 1844–1893
Ернест I
• 1893–1900
Алфред
• 1900–1918
Чарлс Едвард
Историски периодОбединување на Германија / Прва Светска војна
• Основана
1826
18 јануари 1871
1918
• Обединето во Тирингија
1920
Претходници		 Наследници
Саксо-Кобург-Залфелд
Саксо-Гота-Алтенбург
Тирингија
Денес дел од Германија

Името Саксо-Кобург-Гота, исто така, се однесувало на семејството на владејачката куќа на Саксо-Кобург и Гота, која играла многу различни улоги во династичката и политичката историја на Европа во 19 и 20 век. Во почетокот на 20 век, пред Првата светска војна, тоа било семејство на суверените на Обединетото Кралство, Белгија, Португалија, Бугарија и Саксо-Кобург-Гота. Во 1910 година, португалскиот крал бил сменет, а истото се случило во Саксо-Кобург-Гота во 1918 година и во Бугарија во 1946 година. Од 2022, гранките на семејството сè уште владеат во Белгија, Обединетото Кралство и другите кралства на Комонвелтот. Поранешниот цар на Бугарија, Симеон II (владеел 1943–46), го задржал своето презиме додека бил премиер на Бугарија од 2001 до 2005 година.

Историја

уреди
 
Војводски стандард на Саксо-Кобург и Гота

Војводството се родило кога арбитражата на кралот на Саксонија, Фридрих Август, тој го изготвил договорот од Хилдбургхаузен на 12 ноември 1826 година за Gothaische Teilung (Готан дивизија), обемното преуредување на Ернестинските војводства. По изумирањето на линијата Саксо-Гота-Алтенбург, војводата од Саксо-Хилдбургхаузен го заменил своето Војводство за Саксо-Алтенбург. Линијата Саксо-Мајнинген станала Саксо-Хилдбургхаузен и од Саксо-Кобург-Залфелд ги добила териториите Залфелдер, како и округот Темар и местата Маперг, Могер, Либау и Оерлсдорф. Војводството Саксо-Кобург-Залфелд за возврат го добило Војводството Саксо-Кобург, окрузите Кенигсберг и Сонефелд од Саксо-Хилдбургхаузен и имотите на Каленберг и Гауерштат од Саксо-Мајнинген.

Дотогаш, Кнежевството Лихтенберг, на реката Нахе, веќе десет години било дел од Војводството Кобург. Ернест III, суверенот на Саксо-Кобург-Залфелд, го добил во 1816 година од Конгресот на Виена за неговата помош на сојузниците во нивната војна против Франција. Но, поради големата оддалеченост од Кобург и немирите предизвикани од фестивалот Хамбах, војводата го продал Кнежевството во 1834 година на Прусија.

 
Тирингиските држави и нивните престолнини до 1918 г.Слободни држави 1918-1920; обединети како Тирингија од 1920 година.Војводства Ернестин
  Војводство Саксо-Кобург и Гота (Гота, Кобург)
  Големо Војводство Саксонија-Вајмар-Ајзенах (Вајмар)
  Војводство Саксо-Алтенбург (Алтенбург)
  Војводство Саксонија-Мајнинген (Мајнинген)
Кнежевства Ројс
  Кнежевство Ројс-Гера (Гера)
  Кнежевство Ројс-Грајц (Грајц)
Кнежевства Шварцбург
  Кнежевство Шварцбург-Рудолштат (Рудолштат)
  Кнежевство Шварцбург-Зондерсхаузен (Зондерсхаузен)
Околни држави и нивните главни градови
  Кралство Прусија (Берлин), Провинција Саксонија (Магдебург), Регион Ерфурт (Ерфурт)
  Кралство Прусија, Провинција Хесен-Насау (Касел), Регион Касел (Касел)
  Кралство Прусија, Провинција Саксонија, Регион Мерзебург (Мерзебург)
  Кралство Баварија (Минхен)
  Кралство Саксонија (Дрезден)
Надвор од Германското Царство
  Австроунгарија (Виена), Цислајтанија (Виена), Кралство Бохемија (Прага)

Новосоздаденото Војводство Саксо-Кобург и Гота првично било двојно војводство, управувано од Ернест III како војвода Ернест I во лична заедница,[3] но со само еден глас во Бундесратот. Пропуштена била можноста за обединување на двете војводства во 1826 година. По Staatsgrundgesetz (Закон на домот) од 1852 година, војводствата биле врзани во политичка и вистинска унија.[3][4] Тие тогаш биле квазифедерална унитарна држава.[5] Подоцнежните обиди за спојување на војводствата пропаднале во 1867 година, бидејќи Ландтагот од Гота не сакал да ги преземе повисоките државни долгови на Кобург и во 1872 година поради прашањата за администрацијата на целата унија.

Војводството Саксо-Кобург и Гота добило национален устав на 3 мај 1852 година, кој презел значителни делови од основните права од Уставот на Националното собрание во Франкфурт. Исто така, се приклучил на германскиот Золверајн во 1834 година, на Северногерманскиот Сојуз во 1866 година и на Германското Царство во 1871 година. Во Бундесратот во Берлин, каде што имало седиште, ги задржале своите агенти, но од 1913 година, како и повеќето други тирингиски покраини, морало да му се одложи на Големото Војводство Саксонија-Мајнинген за застапување.

Ернест I починал во 1844 година. Неговиот постар син и наследник, Ернест II, владеел до неговата смрт во 1893 година. Бидејќи тој умрел без деца, престолот на двете војводства им бил предаден на машките потомци на неговиот покоен брат принцот Алберт. Но, принцот Алберт бил сопруг на кралицата Викторија од Обединетото Кралство и неговиот најстар син Едвард, принцот од Велс, веќе бил нејзин наследник. Освен тоа, со уставите на двете војводства му било забрането да го наследи престолот доколку има други подобни машки наследници.[6] Но, тој веќе се откажал од своето барање во корист на неговиот следен брат, принцот Алфред, војводата од Единбург. Така, Алфред станал следниот војвода на Саксо-Кобург и Гота.

 
Република Саксо-Гота потоа Слободна држава Саксо-Гота
 
Слободна држава Кобург
 
Енклава на слободната држава Саксо-Гота, Кенигсберг во Баварија
 
Кнежевството Лихтенберг, (1816-1834)

Единствениот син на Алфред, исто така наречен Алфред, починал во 1899 година, па кога војводата Алфред починал во 1900 година, бил наследен од неговиот внук војводата од Албани, 16-годишниот син на најмладиот син на кралицата Викторија, Леополд, како следен брат на војводата Алфред. Принцот Артур, војводата од Конат и неговиот син принцот Артур од Конат се откажале од сопствените барања за наследство. Владеејќи како војвода Карл Едуард, Чарлс Едвард, поради неговата возраст, започнал да владее под регенство на принцот Ернст фон Хоенлое-Лангенбург додека не станал полнолетен во 1905 година. Новиот војвода, исто така, продолжил да ја користи својата британска титула, Војводата од Албани. Но, бидејќи тој избрал да застане на страната на Германците против Британците во Првата светска војна, му биле одземени британските титули во 1919 година.[7]

Откако Ноемвриската револуција ставила крај на монархијата во 1918 година, двете војводства станале две различни и независни држави, Слободната држава Кобург и Република Гота, подоцна преименувана во Слободна држава Гота. Нивните лидери сепак верувале дека нивните нови земји не се економски исплатливи, па почнале да бараат можни спојувања. На крајот, на 30 ноември 1919 година се одржал референдум и одлуката била донесена. На 1 мај 1920 година, Слободната држава Гота се споила во новата покраина Тирингија, а слободната држава Кобург го сторила истото два месеци подоцна, на 1 јули 1920 година, со обединување со Слободната држава Баварија.

Политика

уреди

Во Германското Царство, Војводството имало само еден глас во Бундесратот и два гласа (за двете Војводства од Кобург и Гота) во Рајхстагот.[8]

Секое војводство имал свој Ландтаг, избран на секои четири години од машки даночни обврзници над 25 години. Право за кандитатура на изборите имале само мажи со 30 години или постари. Собранието на Кобургер имало 11 членови, а тоа во Гота 19. Собранијата се состанувале секоја година, но на секои две години тие се комбинирале, алтернативно во Гота и Кобург, за прашањата што ги вклучувале двете Војводства.[9]

За двете војводства, сепак, постоело државно Министерство во Гота, но Кобург и Гота имале свои подредени и речиси независни министерства. Државниот министер го раководел војводското министерство на Гота, додека бил одговорен за државните работи, економската и комерцијалната политика, судството и спроведувањето на царските закони на двете војводства.

Финансиите на двете Војводства останале во основа исклучени. Но, при нивното управување, секогаш се правело разлика помеѓу приходите на Круната од домените и државните приходи од даноци и давачки. На секои четири години, се правел заеднички буџет, особено во финансиските зделки со Германското Царство, дури и ако тоа ги попречувало локалните и националните операции на двете Војводства. Грантовите од државните буџети на двете војводства биле направени во однос 7 спрема 3 меѓу Гота и Кобург.

Поради својата големина и финансии, Војводството немало амбасадори, но имало трговски конзули. Тие биле за трговија со Австроунгарија, Белгија, Бразил, Чиле, Куба, Еквадор, Франција, Велика Британија, Италија, Мексико, Перу, Португалија, Прусија, Русија, Шпанија, Швајцарија и Турција.[8] Соединетите Држави имале свој конзул во Кобург од 1897 до 1918 година.[10]

За време на американската граѓанска војна, Ернст Равен бил назначен на позицијата конзул во државата Тексас. Тој поднел барање до Конфедеративната влада за дипломатска егзекватура на 30 јули 1861 година и бил прифатен.[11]

Војска

уреди

Пред 1867 година, Војводството Саксобург и Гота имало своја армија. Но, на 26 јуни 1867 година, поради договор потпишан во 1866 година со Прусија, нејзината армија била додадена, за целите на одбрана и регрутирање, на 6-от тирингиски пешадиски полк бр. 95 од 22-та дивизија на XI-от армиски корпус. Три баталјони од 6-от тирингиски полк биле доделени во Гота (бр. 1), Хилдбургхаузен (бр. 2) и Кобург (бр. 3), но седиштето на корпусот бил во Касел.[12] За разлика од Прусија, каде воената служба била задолжителна, во Саксо-Кобург и Гота не бил таков случајот.[13]

Демографија

уреди

Главните градови на Саксо-Кобург и Гота биле Кобург и Гота. До 1914 година, областа и населението на двете војводства изнесувало:[14]

Војводство Површина Население
км2
Саксо-Кобург 562 74.818
Саксо-Гота 1.415 182.359
Вкупно 1.977 257.177

Престолнини

уреди

Постоеле две престолнини во Гота и Кобург. Затоа, целиот војводски двор, вклучувајќи го и дворскиот театар, морало да се преселува двапати годишно: од Гота во Кобург за лето и од Кобург во Гота во зима.[8] Покрај резиденцијалните замоци, Фриденштајн во Гота и Еренбург во Кобург, семејството на војводата го користело и замокот Рајнхардсбрун во Гота, како и замоците Розенау и Каленберг во Кобург и ловечката куќа во замокот Грајнбург, Граин, Австрија (последниве два сè уште се во сопственост на војводската гранка на Домот на Саксо-Кобург и Гота).

Само Војводството Гота, заедно со блиските војводства Саксо-Мајнинген и Саксо-Алтенбург и особено Големото Војводство Саксо-Вајмар-Ајзенах - можело да биде една од државите спонзори на Универзитетот во Јена. Кобург немал сопствен универзитет. Немал ниту свој суд. Гота имала свој суд, додека Кобург морал да го користи тој во Мајнинген за правната администрација.

  •  
    Весте Кобург
  •  
    Пала Еренбург, Кобург
  •  
    Палата Фриденштајн, Гота
  •  
    Замок Рајнхардсбрун, Гота
  •  
    Замок Каленберг, Кобург
  •  
    Замок Розенау, Кобург

Владетел

уреди
 
Децата на војводата од Саксо-Кобург и Гота во 1917 година: принцезата Сибила и принцот Хубертус

Наслови и стилови на Суверенот на Домот

уреди

Според Staatsgrundgesetz (Домски закони) на Војводството Саксо-Кобург и Гота, целосната титула на војводата била:

Wir, Ernst, Herzog zu Sachsen-Coburg und Gotha, Jülich, Cleve und Berg, auch Engern und Westphalen, Landgraf во Тирингија, Markgraf zu Meißen, gefürsteter Graf zu Henneberg, Graf zu der Mark und Ravensberg, Herr zu To Ravennvenste us.

Превод: Ние, Ернест, Војвода од Саксо-Кобург и Гота, Јулих, Клевс и Берг, исто така Ангрија и Вестфалија, Ландграв во Тирингија, Маркгроф од Мајсен, Царски Гроф од Хенеберг, Гроф на Марко и Равенсберг, Господар на Равенштајн и Тона, и така натаму.

Наслови и стилови на други членови на Домот

уреди

Употребата на војводски и кнежевски титули можело да биде ограничена ако бракот е во конфликт со барањата на Staatsgrundgesetz или ако член на Домот се откажел од своите титули за себе и за неговите потомци.

Војводи од Саксо-Кобург и Гота (1826–1918)

уреди
 
Грб на Саксо-Кобург и Гота
 
Хералдички штит на Саксо-Кобург и Гота

Државни министри на Саксо-Кобург и Гота (1824–1919)

уреди
  • 1824–1840: Кристоф Антон Фердинанд фон Карловиц
  • 1840–1840: Дитрих [Карл Август] Фрајхер фон Штајн (прв пат)
  • 1840–1846: Георг Фердинанд фон Лепел
  • 1846–1849: Дитрих [Карл Август] Фрајхер фон Штајн (втор пат)
  • 1849–1888: Камило Фрајхер фон Сибах
  • 1888–1891: Гизберт фон Бонин
  • 1891–1900: Никој
  • 1900–1905: [Филип Херман] Ото фон Хентиг
  • 1905–1914: Ернст [Фридрих Херман] фон Рихтер
  • 1914–1919: Ханс Бартолд фон Башевиц

Наводи

уреди
  1. ↑ For a fascinating short history, see Davies, Norman, "Vanished Kingdoms: The Rise and Fall of States and Nations," at 539-573 (2012, Penguin Books)(ISBN 9780143122951).
  2. ↑ Winterbottom, Derek (31 July 2016). The Grand Old Duke of York: A Life of Prince Frederick, Duke of York and Albany 1763 1827. Pen and Sword. стр. 181. ISBN 978-1473845800.
  3. ↑ 3,0 3,1 (на германски) Erdmann, Coburg, Bayern und das Reich 1918–1923, p. 2–3
  4. ↑ (на германски) Hess, Ulrich. Geschichte Thüringens 1866 bis 1914 [History of Thuringen, 1866 to 1914] (Vienna: Verlag Hermann Böhlaus Nachfolger, 1991), ISBN 3-7400-0077-5, p. 223
  5. ↑ (на германски) Dressel, Die Entwicklung von Verfassung und Verwaltung in Sachsen-Coburg 1800–1826 im Vergleich, p. 532
  6. ↑ (на германски) Sander, Harold. "II.1.4 Prinz Albert", Das Haus von Sachsen-Coburg und Gotha 1826 bis 2001, page 86: "Der zukünftige König von England und der vorraussichtliche englische Thronfolger sind von der von Regierung im Herzogtum ausgeschlossen" ["The future King of England and the presumptive British Heir to the Throne are excluded from the government in the Duchy"]
  7. ↑ Fitzroy, Almeric. Clerk of the Privy Council, "The Titles Deprivation Act, 1917", The London Gazette, Her Majesty's Stationery Office, London, England, 28 March 1919, Issue No 31255, page 4000
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Robinson, Janet and Joe Robinson, Handbook of Imperial Germany (Bloomington, Indiana: AuthorHouse, 2009), page 87
  9. ↑ Martin, Frederick, ed., The Statesman's Yearbook: A Statistical, Genealogical, and Historical Account of the States and Sovereigns of the Civiised World for the Year 1866 (London and Cambridge: MacMillan and Co., 1866) page 173
  10. ↑ Lawrence Kestenbaum, “U.S. consul officials in Germany”, The Political Graveyard, retrieved 10 December 2013.
  11. ↑ 58th Congress, 2nd Session, Senate Document No. 234, Journal of the Congress of the Confederate States of America, 1861–1865, Volume 5 (Washington, D. C.: Government Printing Office, 1905), page 422
  12. ↑ (на германски) "Militar", Das Deutsche Schutzgebiete: Herzogtum Sachsen-Coburg-Gotha [The German Protectorates: The Duchy of Saxe-Coburg-Gotha]
  13. ↑ Martin, Fredrick, ed., The Statesman's Yearbook 1866, page 174. "... the finances of the duchy do not allow the maintenance of a large force, the troops required for actual service are drawn by conscription, in the form of ballot."
  14. ↑ (на германски) Sander, Harold, “I.11 Herzogtum Sachsen-Coburg und Gotha”, Das Haus von Sachsen-Coburg und Gotha 1826 bis 2001, page 27

Библиографија

уреди
  • Dressel, Carl-Christian H., Die Entwicklung von Verfassung und Verwaltung во Заксен-Кобург 1800–1826 im Vergleich ( Развојот и споредбата на Уставот и администрацијата на Саксобурготски 1880 – 1826 ) (Берлин: Данкер и Хамблот 200), , Потребна е претплата. (на германски)
  • Ердман, Јирген, Кобург, Баерн и дас Рајх 1918–1923 (Кобург, Баварија и Империјата 1918–1923 година ), Кобург, Друкхаус и Вестерверлаг А. и Local History Series 2, Nr 22 ), ZDB-ID 1151614-8) (истовремено: Универзитет во Вирцбург, Дисертација, 1969: Coburg in den Anfangsjahren der Weimarer Republik 1918–1923 ( Кобург во почетокот на 19-тата година на Републиката18 1923 )) (на германски)
  • Хоман, Јохан Б[аптист]., Die Herzogtümer Gotha, Coburg und Altenburg 1729. Historische Karte ( Војводствата Гота, Кобург и Алтенбург 1729. Историски карти ), Tabula Geographica Principatus Gotha, Кобург, Алтенбург ( Географски карти на кнежевствата на Кобург, 179 и Готабург Bad Langensalza, Verlag Rockstuhl, 1999, (препечатување), . (на германски)
  • Niclas, Thomas, Das Haus Sachsen-Coburg – Europas späte Dynastie ( Куќата на Саксобурготски – Последната европска династија ), Штутгарт, Kohlhammer Verlag, 2003 година, . (на германски)
  • Sandner, Harold, Das Haus von Sachsen-Coburg und Gotha 1826 bis 2001 ( Куќата на Саксо-Кобург и Гота од 1826 до 2001 година ), Кобург, Neue Presse GmbH, 2004 година. . (на германски)

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Саксо-Кобург_и_Гота&oldid=5289575“