Ромен Гари (француски: Romain Gary, роден на 21 мај 1914 во Вилнус - починал на 2 декември 1980 во Париз) — француски писател од руско-еврејско потекло, кинорежисер и дипломат. Тој е единствениот двократен добитник на престижната книжевна награда „Гонкур“, и тоа во 1956 година под псевдонимот Ромен Гери и вторпат во 1975 година, како Емил Ажар.

Ромен Гари
Romain Gary
Роден/аРоман Кацев [1]
21 мај 1914
Вилнус, Руско Царство
(денес Литванија)
Починат/а2 декември 1980
Париз, Франција
ПсевдонимРомен Гари
Емил Ажар[2][3]
Занимањедипломат, пилот, писател
НационалностФранцузин
ДржавјанствоФранција
ОбразованиеПраво
Апсолвент наЕкс ан Прованс
Жанрроманописец
Значајни делаLes racines du ciel
''La vie devant soi'' (како Емил Ажар)
Значајни наградиГонкур (1956 и 1975)
Сопруг/аЛесли Блан (1944–1961)
Џин Сијберг (1962–1970)
Деца1

Икона за портал Портал: „Книжевност
Romain Gary (1961)
Спомен плоча подигната во чест на 'Ромен Гари и неговата прва сопруга Лесли Бланч во Рокебрун-Кап-Мартин на Азурен брег; тие живееле таму во 1950-57 година.

Рани години

уреди

Роман Кацев е роден на 8 мај 1914 година во градот Вилнус, на територијата на Руското Царство.[1][4]. Мајка на идниот писател била глумицата глумица Нина Овчинскаја[1][5]. Таа емигрирала со него во Варшава, кога бил на три години. Неговиот татко, кој исто така бил евреин[6][7], го напуштил своето семејство во 1925 година и се оженил повторно. За свој вистински татко Ромен го смета Иван Мосжухин, ѕвезда на руското кино. Во 1928 година заедно со својата мајка заминале во градот Ница, Франција. Ромен започнал со студирање право во Екс ан Прованс и во Париз.

Кариера

уреди

Во 1938 служел во воздухопловството, и се приклучил кон Слободна Франција во 1940 година служејќи во Слободните воздушни сили на Франција. Војувал како пилот во Европа и Африка. Во текот на војната морал да емигрира во Велика Британија каде се приклучил во француската војска, во формацијата на Шарл де Гол. По војната се вратил во Франција и бил поканет да стане дипломат. Првото дипломатско назначување било во Бугарија[8], престојувал во Романија, Швајцарија, САД, Боливија. Од 1957 година до 1961 година бил главен конзул во Лос Анџелес[8].

Литературна кариера

уреди

Односите на Гари со неговата мајка се опишани во романот „La Promesse de l'aube“ („Ветување на зората“) (1960). Мајката отсекогаш сакала нејзинот син да стане амбасадор, кавалер на орденот на Легијата на честа, голем глумец во драма на Хенрик Ибзен, да се облекува по модата во Лондон. Нејзините соништа во голема мера се случиле бидејќи Ромен Гари станал генерален конзул на Франција, кавалер на Орденот на Легијата на честа, се движел во високото општество и се стекнал со литературна слава. Во 1945 година го објавил својот прв роман „Европско воспитување“. Ромен многу бргу станал еден од најпопуларните писатели во Франција. Во 1956 година за романот „Корените на небото“ ја добил наградата „Гонкур“.

Ромен Гари има вкус кон мистификацијата и книжевните псевдоними. Тој се потпишувал на романите со различни псевдоними, а главните псевдоними кои ги користел биле Ромен Гари и Емил Ажар. Тој започнал да издава и криминално-политички романи, како „Les Têtes de Stéphanie“ под псевдонимот Сатан Богат и сатирична алегорија „L'Homme à la colombe“ („Човекот со гулабот“) под името Фоско Синибалди .

Откако во 1974 година направил сензација со својот прв роман под псевдонимот Емил Ажар, француската литературна критика направила бројни претпоставки кој стои зад псевдонимот, и како првичните „сомничени“ биле Луј Арагон и Ремон Кено. Подоцна започнале да се лансираат претпоставки дека Ажар е всушност Ромен Гари, но Гари категорично ги отфрлал. Така со добиената награда во 1975 година „Гонкур“ за романот „Животот пред тебе“, станал единствениот писател, двократен добитник на наградата, која инаку по регулатива се доделува само еднаш во животот.

Семеен живот

уреди

Ромен Гари се оженил со писателката Лесли Блан и со американската глумица Џин Сијберг со кои последователно се разделил. Година по разводот со последната (во септември 1979 година) тој направил обид за самоубиство. Депресивен поради старост, Ромен си испукал куршум во устата на 2 декември 1980 година. Вистината за неговата литературна реинкарнација на површина избила околу половина година по неговата смрт, на 30 јуни 1981 година, кога неговиот син и издавач решиле да ја објават неговата претсмртна исповед „Животот и смртта на Емил Ажар“, напишана на 21 март 1979 година. Во неа, тој пишува: „Се може да се објасни со депресија. Но во мојот случај, треба да се има предвид дека таа продолжува откако сум возрасен човек, и токму тоа ми помогна да станам познат писател и добро се забавував. Благодарам и збогум! ...“

Некои од неговите книги биле екранизирани: Clair de femme („Сјај на жената“) (1979) и „La vie devant soi“ („Животот пред тебе“) (1977).

Библиографија

уреди

Под името Роман Кацев

уреди
  • Le vin des morts (1937)

Под псевдонимот Ромен Гари

уреди
  • Éducation européenne (1945)
  • Tulipe (1946)
  • Le Grand Vestiaire (1949)
  • Les Couleurs du jour (1952)
  • Les Racines du ciel (1956)
  • La Promesse de l'aube (1960)
  • Johnie Cœur (1961)
  • Gloire à nos illustres pionniers (1962)
  • Lady L. (1963)
  • The Ski Bum (1965)
  • Pour Sganarelle (Frère Océan 1) (1965)
  • Les Mangeurs d'étoiles (La Comédie américaine 1) (1966)
  • La Danse de Gengis Cohn (Frère Océan 2) (1967)
  • La Tête coupable (Frère Océan 3) (1968)
  • Adieu Gary Cooper (La Comédie américaine 2) (1969)
  • Chien blanc (1970)
  • Les Trésors de la Mer Rouge (1971)
  • Europa (1972)
  • Les Enchanteurs (1973)
  • La nuit sera calme (1974)
  • Au-delà de cette limite votre ticket n'est plus valable (1975)
  • Clair de femme (1977)
  • Charge d'âme (1977)
  • La Bonne Moitié (1979)
  • Les Clowns lyriques (1979)
  • Les Cerfs-volants (1980)
  • Vie et mort d'Emile Ajar (1981)
  • L'Homme à la colombe (1984)
  • Le sense de ma vie (2014)

Под псевдонимот Емил Ажар

уреди
  • Gros-Câlin (1974)
  • La Vie devant soi (1975)
  • Pseudo (1976)
  • L'Angoisse du roi Salomon (1979)

Под псевдонимот Фоско Синибалди

уреди
  • L'Homme à la colombe (1958)

Под псевдонимот Сатан Богат

уреди
  • Les Têtes de Stéphanie (1974)

Филмови

уреди
  • Lady L (1965) [9]
  • Les oiseaux vont mourir au Pérou (1968) [10]
  • Kill (1971) [11]

За него

уреди
  • Nancy Huston, „Tombeau de Romain Gary“ (1997)
  • Myriam Anissimov, „Romain Gary, le caméléon“ (2004)
  • Cahier de l'Herne, „Romain Gary“ (2005)
  • Carine Marret, „Romain Gary – Promenade à Nice“ (2010)


 
Викицитат има збирка цитати поврзани со:
  1. 1,0 1,1 1,2 Ivry, Benjamin (21 January 2011). „A Chameleon on Show“. Daily Forward.
  2. Lushenkova, Anna (2008). „La réinvention de l'homme par l'art et le rire: 'Les Enchanteurs' de Romain Gary“. Во Clément, Murielle Lucie (уред.). Écrivains franco-russes. Faux titre. 318. Rodopi. стр. 141–163. ISBN 90-420-2426-7.
  3. Di Folco, Philippe (2006). Les grandes impostures littéraires: canulars, escroqueries, supercheries, et autres mystifications. Écriture. стр. 111–113. ISBN 2-909240-70-3.
  4. Romain Gary et la Lituanie Архивирано на 26 јуни 2011 г.
  5. Myriam Anissimov. Romain Gary, le Caméléon. Paris: Les éditions Folio Gallimard, 2004. ISBN 978-2-207-24835-5, pp. ??
  6. „Romain Gary“. Encyclopédie sur la mort. Посетено на 21 June 2016.
  7. Schoolcraft, Ralph W. (2002). Romain Gary: the man who sold his shadow. University of Pennsylvania Press. стр. 165. ISBN 0-8122-3646-7.
  8. 8,0 8,1 Bellos, David (2010). Romain Gary: A Tall Story. стр. ??.
  9. Lady L (1965), imdb.com.
  10. Les oiseaux vont mourir au Pérou (1968), imdb.com.
  11. Kill (1971), imdb.com.