Википедија

Признавање на истополови заедници во Грција

Грција ги признава истополовите договори за соживот кои обезбедуваат неколку права и придобивки од бракот. Законодавството што дозволува такви заедници било одобрено од грчкиот парламент на 23 декември 2015 година и објавено во Владин Весник следниот ден.

Договори за соживот

уреди

Воведување договори за соживот за парови од различен пол

уреди

Владата на Грција под премиерот Костас Караманлис, која владеела до октомври 2009 година, била против истополовите бракови. Владата предводена од Нова демократија предложила закон со кој ќе се понудат неколку права на невенчаните парови, но само на паровите од спротивниот пол. Доколку поминал предлогот, се очекувало законот да биде прогласен за неуставен или против принципите на ЕУ, доколку се изведе пред грчките или европските судови.[1]

Панхеленското социјалистичко движење (ПАСОК) под водство на Јоргос Папандреу, тогаш во опозиција, во април 2006 година претставил законски предлог за признавање на невенчаните двојки, истополови и спротивставени полови, по францускиот пример на пактот за граѓанска солидарност. Сепак, според некои ЛГБТ групи, контроверзната терминологија на предлогот направила мал напредок во однос на правата на ЛГБТ и предложениот закон за партнерство на ПАСОК им забранил на истополовите парови да посвојуваат. Во ноември 2008 година, ПАСОК уште еднаш поднел предлог-закон за договор за соживот, но тој не постигнал напредок во Собранието.

Одговарајќи на владините предлози во 2008 година за воведување законски права за паровите кои живеат во заеднички живот, архиепископот Атински Јеронимос II, приматот на Црквата на Грција, сугерирал дека „[не]потребна е промена со текот на времето“. Сепак, не е јасно дали ова гледиште се однесувало на истополовите парови, особено затоа што црквата претходно се спротивставила на правата на ЛГБТ воопшто, а особено на законите за граѓански сојузи.[2]

Законот 3719/2008 („Реформи во однос на семејството, децата и општеството“), кој стапил на сила на 26 ноември 2008 година, воспоставил форма на партнерство познат како „договори за соживот“ (грчки: σύμφωνο συμβίωσης), но достапни само за парови од спротивен пол.

Продолжување на договорите за соживот на истополови парови

уреди

Пред парламентарните избори во октомври 2009 година, Панхеленското социјалистичко движење (ПАСОК) ја објавила својата поддршка за истополовите регистрирани партнерства како одговор на прашалникот испратен од групата за права на хомосексуалците ОЛКЕ. ПАСОК на крајот победила на изборите.[3] На 17 септември 2010 година, министерот за правда Харис Кастанидис објавил дека е формиран специјален комитет за подготовка на закон за регистрирано партнерство што ќе ги вклучи и истополовите и различнополовите парови.[4][5] Комитетот бил конституиран на 29 јули 2010 година и, според неговите членови, неговата работа била да дава предлози за модернизација на семејното право. Се разговарало за прашања во врска со хетеросексуалните двојки до крајот на 2010 година и за прашањата за истополовите парови од јануари 2011 година.[6] На 19 август 2011 година, владин функционер објавил дека наскоро ќе биде воведена легислатива што ги признава истополовите врски.[7] Во февруари 2013 година, министерот за правда Андонис Рупакиотис изјавил дека владата размислува за измена на законот за соживот за да ги вклучи истополовите парови.[8][9]

На 8 февруари 2011 година, Европскиот суд за човекови права (ЕКЧП) одлучил да спои и прифати два случаи од четири парови во врска со прекршување на член 8 (почитување на приватниот и семејниот живот), член 14 (слобода од дискриминација) и член 13 (делотворен правен лек) од Европската конвенција за човекови права. Случаите биле изведени пред ЕСЧП како резултат на тоа што грчката држава вовела законодавство за договор за соживот кој конкретно и експресно ги исклучува истополовите парови. На 7 ноември 2013 година, ЕСЧП пресудила во случајот Валијанатос и другите против Грција дека исклучувањето на истополовите двојки од договорите за соживот е дискриминаторски.[10] На 12 ноември, ПАСОК ја објавил својата намера да воведе предлог-закон со кој законот за соживот се проширува на истополовите парови.[11][12]

Во ноември 2014 година, било најавено дека ќе се разгледаат многу големи промени во грчкиот закон за семејство, а најистакнат е продолжувањето на договорите за вонбрачна заедница на истополовите парови. Било објавено и дека Министерството за правда не размислува за истополови бракови.[13]

На 9 февруари 2015 година, по легислативните избори во јануари 2015 година, владата предводена од Сириза, која положила заклетва на 27 јануари 2015 година, ветила дека ќе ги продолжи договорите за соживот на истополовите парови.[14][15] На 24 април 2015 година, генералниот секретар на Министерството за правда ја објавил намерата на владата да поднесе предлог-закон пред Парламентот на Грција во рок од два месеци.[16] Набргу потоа, бил формиран комитет за проучување на ова прашање до 15 јуни 2015 година [17] Предлог-законот бил објавен на 10 јуни 2015 година.[18][19]

На 9 ноември 2015 година, бил објавен нов нацрт-закон за договор за соживот со кој се доделуваат некои од правата на бракот. Предлог-законот бил на јавна консултација до 20 ноември. Министерот за правда Никос Параскевопулос најавил дека законодавството нема да ги опфати правата за посвојување и дека ова прашање ќе се проучува во иднина.[20][21] Предлог-законот бил поднесен до Парламентот на 9 декември,[22][23] и одобрен на 23 декември 2015 година со гласови од 194-55 и 51 воздржани,[24][25][26] по спорната дебата која траела десет часа. Нацрт-законот бил поддржан од владејачката левичарска партија Сириза, Демократската постава, Река и Унијата на центристи, но против билеКомунистичката партија на Грција, национал-конзервативната Независни Грци и екстремно десничарската партија Златна зора, додека либерално-конзервативната Нова демократија била поделена во своите ставови.[27] Законот бил потпишан од претседателот Прокопис Павлопулос, а објавен во Владиниот весник на 24 декември 2015 година. Тој стапил на сила по објавувањето.[28] Првиот истопол договор за соживот бил спроведен во Атина на 25 јануари 2016 година од страна на градоначалникот Јоргос Каминис.[29][30]

На 9 ноември 2016 година, владата поднела предлог-закон за изедначување на договорите за вонбрачна заедница со бракови во неколку области, вклучително и бенефиции за вработување и работнички права.[31][32][33] Предлог-законот бил одобрен од Парламентот на 2 декември со гласање 201-21.[34] Тој бил потпишан во закон од претседателот Павлопулос на 8 декември 2016 година и стапил на сила по објавувањето во официјалниот весник следниот ден.[35]

Статистика

уреди

Според Грчкиот завод за статистика, бројот на договори за соживот што се склучуваат годишно е следниот:[36]

Година Истополови Хетеросексуални

 Вкупно

 %

Женски Машки Вкупно
2016 50 167 217 3.579 3.796 5,72%
2017 40 94 134 4.787 4.921 2,72%
2018 55 231 286 6.083 6.369 4,49%
2019 54 199 253 7.671 7.924 3,19%
2020 64 172 236 8.750 8.986 2,63%
Вкупно 263 863 1.126 30.870 31.996 3,52%

Истополови бракови

уреди

Првите бракови во Тилос

уреди

Во 2008 година, групата за права на хомосексуалците ОЛКЕ ја објавила својата намера да ги тужи грчките општини кои одбиваат да им дадат право на брак на истополовите двојки, посочувајќи ја дупката во законот од 1982 година кој ги легализира граѓанските бракови меѓу „лица“, без повикување на пол.[37]

На 3 јуни 2008 година, градоначалникот на Тилос, Анастасиос Алиферис, се оженил со две истополови парови, две лезбејки и двајца геј мажи, наведувајќи ја правната дупка. Тој бил силно критикуван од свештениците на Грчката црква, која во минатото исто така се спротивставувала на воведувањето на хетеросексуални граѓански бракови, првичната намера на законот од 1982 година. Министерот за правда Сотириос Хацигакис ги прогласил браковите во Тилос за „неважечки“, а обвинителот на Врховниот суд Георгиос Санидас го предупредил градоначалникот Алиферис на правните последици од неговото „прекршување на должноста“, но тој изјавил дека „нема намера да ги поништи браковите“.[38][39][40] Владините претставници поднеле судски предлог за поништување на двата истополови брака, поттикнувајќи демонстрации и протести меѓу ЛГБТ заедницата.[1]

На 5 мај 2009 година, првостепениот суд на Родос пресудил дека браковите се неважечки, но паровите поднеле жалба на пресудата.[41] На 14 јануари 2011 година се одржало рочиште за случајот во Апелациониот суд во Додеканези. Судот на 14 април 2011 година донел решение со кое двата брака ги укинал. На 30 ноември 2017 година, оваа пресуда била потврдена од Врховниот суд. Двојките ја најавиле својата намера да ја тужат Грција до Европскиот суд за човекови права.[42]

Избори 2019 година

уреди

На 10 јуни 2019 година, премиерот Алексис Ципрас изјавил дека истополовите бракови ќе бидат легализирани доколку неговата партија Сириза победи на парламентарните избори одржани на 7 јули 2019 година. Сепак, неговата партија не била реизбрана.[43][44]

Јавно мислење

уреди

Анкетата на Фокус Бари од мај 2015 година покажала дека 70 отсто од Грците се согласиле дека граѓанските партнерства треба да се прошират и на истополовите парови. Истата анкета, исто така, покажала мнозинска поддршка за истополовите бракови, со 56% за, а 35% против.[45][46]

Анкетата спроведена од DiaNEOsis во декември 2016 година покажа дека 50% од Грците ги поддржуваат истополовите бракови, а 26% се за посвојување од истополови парови.[47]

Евробарометар од 2019 година покажал дека 39 отсто од Грците сметаат дека истополовите бракови треба да се дозволат низ цела Европа, додека 56 отсто биле против. Истата анкета покажала дека 64% од испитаниците се согласуваат со изјавата: „Геј, лезбејките и бисексуалците треба да ги имаат истите права како и хетеросексуалните“, додека 32% не се согласуваат. Тие бројки бележат зголемување од 6% и 2%, соодветно, во споредба со истражувањето на Евробарометар од 2015 година.[48]

Анкетата од 2020 година, спроведена од Фондацијата Фридрих Науман во соработка со KAPA Research покажала дека истополовите бракови го поддржале 56% од испитаниците, додека посвојувањето од истополови парови било поддржано од 40%.[49][50]

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 Greek gays demonstrate for marriage, 365gay.com, 28 September 2008
  2. ↑ „Greeks consider recognising same-sex couples“. April 2, 2008.
  3. ↑ „New gay friendly government after elections? / Greece / Country-by-country / Guide to Europe / Home / ilga - ILGA Europe“. April 18, 2010. Архивирано од изворникот на 2010-04-18.
  4. ↑ „ΤΑ ΝΕΑ“. ΤΑ ΝΕΑ.
  5. ↑ „Σύμφωνο Συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια προωθεί η κυβέρνηση | in.gr“.
  6. ↑ „Ερχεται το σύμφωνο συμβίωσης“.
  7. ↑ Tugwell, Paul (22 August 2011). „Greece Bias Against Gays-Lesbians Compounds Debt Crisis as Tourism Suffers“. Bloomberg.
  8. ↑ „Διάλογος για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης σε ομόφυλα ζευγάρια | in.gr“.
  9. ↑ „Ρουπακιώτης: Διάλογος για το σύμφωνο συμβίωσης για ομοφυλόφιλους“. ΣΚΑΪ.
  10. ↑ „ECHR: "Exclusion of same-sex couples from civil unions is illegal"“. 2013-11-07. Посетено на 2014-04-05.
  11. ↑ „Ανάληψη πρωτοβουλίας του ΠΑΣΟΚ για το σύμφωνο συμβίωσης“. Newsbomb. November 12, 2013.
  12. ↑ „Τροπολογία για το σύμφωνο συμβίωσης από το ΠΑΣΟΚ“. larissanet.gr. November 12, 2013.
  13. ↑ „Same-Sex Civil Partnership Agreements in Greece“. The TOC. November 16, 2014. Архивирано од изворникот на 2016-03-05. Посетено на 2022-04-19.
  14. ↑ „New Greek govt vows to back gay partnership law, following intl court decision and criticism“. StarTribune. Associated Press. 9 February 2015. Архивирано од изворникот на 9 February 2015.
  15. ↑ Pike, Molly Rose (9 February 2015). „Greece to grant legal recognition to same-sex couples“. Pink News.
  16. ↑ „ΕΝΤΟΣ ΔΥΟ ΜΗΝΩΝ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ Σύμφωνο συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια“.
  17. ↑ „Νομική Ενημέρωση και Αρθρογραφία | Δίκτυο Νομικής Ενημέρωσης“. LawNet.
  18. ↑ „Greece Proposes Civil Partnerships For Same-Sex Couples“. BuzzFeed News.
  19. ↑ „Greece to introduce bill giving same-sex couples civil union rights“. www.jurist.org.
  20. ↑ Chrysopoulos, Philip. „New Greek Draft Law Allows Civil Partnership Rights to Same Sex Couples | GreekReporter.com“.
  21. ↑ „Δημόσια Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου "Σύμφωνο Συμβίωσης και άλλες διατάξεις". | Υπουργείο Δικαιοσύνης“. www.opengov.gr.
  22. ↑ „Same-sex couples will have equal rights with heterosexual couples with cohabitation agreements“.
  23. ↑ Chrysopoulos, Philip. „Church of Greece Reacts to Bill Giving Civil Partnership Rights to Same-Sex Couples | GreekReporter.com“.
  24. ↑ „Greek Parliament approves law on same-sex civil partnerships | Kathimerini“. www.ekathimerini.com.
  25. ↑ „Greek parliament legalizes same-sex cohabitation“. The TOC. December 23, 2015. Архивирано од изворникот на June 13, 2016.
  26. ↑ Greece, HuffPost (December 23, 2015). „Great News For Greece's LGBT Community“. HuffPost.
  27. ↑ Popper, Helen (23 December 2015). „Greece legalizes same-sex civil partnerships“. POLITICO. Посетено на 5 April 2020.
  28. ↑ „ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3456 Σύμφωνο συμβίωσης, άσκηση δικαιωμάτων, ποινικές και άλλες διατάξεις“.
  29. ↑ Williams, Joe (26 January 2016). „Athens Mayor performs Greece's first same-sex civil union“. Pink News.
  30. ↑ Potts, Andrew (26 January 2016). „Athens Mayor Giorgos Kaminis performs Greece's first gay civil union“. Gay Star News. Архивирано од изворникот на 2019-04-06. Посетено на 2022-04-19.
  31. ↑ „Με ευρεία συναίνεση ψηφίστηκε το ν/σ για την ισότητα στην εργασία“. www.dikaiologitika.gr.
  32. ↑ „Ευρεία συναίνεση για την ισότητα μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής“. ProtoThema. November 15, 2016.
  33. ↑ „Government to legally equate civil partnership with marriage in Greece“. Tornos News. 14 November 2016.
  34. ↑ „Greek Parliament have voted for a controversial bill to expand rights for LGBT people“. December 2, 2016.
  35. ↑ „ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 4443“.
  36. ↑ „ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ: 2020“. statistics.gr (грчки). 1 October 2021.
  37. ↑ Greek gays find loophole in marriage law, Pink News, 13 March 2008
  38. ↑ „derStandard.at“. DER STANDARD.[мртва врска]
  39. ↑ „AFP: First Greek gay marriages spark judicial battle“. Архивирано од изворникот на June 9, 2008.
  40. ↑ „Greece sees first gay 'marriage'“. BBC News. 3 June 2008. Посетено на 22 May 2010.
  41. ↑ „Same-sex marriages annulled as illegal in Greece“. London: Guardian. 2009-09-15. Посетено на 15 September 2009.
  42. ↑ „Court annuls same-sex marriage | Kathimerini“. www.ekathimerini.com.
  43. ↑ „Tsipras unveils SYRIZA's new 4-year-plan, pledges new jobs“. Kathimerini. Посетено на 23 September 2019.
  44. ↑ „"Εξορθολογισμός" των σχέσεων με την Εκκλησία αλλά και γάμος ομοφυλοφίλων στην ατζέντα ΣΥΡΙΖΑ“. iellada.gr. Посетено на 23 September 2019.
  45. ↑ „Έρευνα για την ομοφυλοφιλία στην Ελλάδα: Υπέρ του συμφώνου συμβίωσης το 70%, αλλά 'κατά' των υιοθεσιών“. www.news247.gr.
  46. ↑ „Έρευνα κοινής γνώμης για τα ΛΟΑΤ* δικαιώματα“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-07-23. Посетено на 2022-04-19.
  47. ↑ „Τι πιστεύουν οι Έλληνες το 2017 - Οι Απαντήσεις Σε 73 Διαγράμματα“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-01-10. Посетено на 2022-04-19.
  48. ↑ „Eurobarometer on Discrimination 2019: The social acceptance of LGBTI people in the EU“. TNS. European Commission. стр. 2. Посетено на 23 September 2019.
  49. ↑ Friedrich Naumann Foundation (16 November 2020). „Liberalism in Greece, today (original: Ο φιλελευθερισμός στην Ελλάδα, σήμερα)“ (PDF). NewsIt. Посетено на 17 November 2020. Наводот journal бара |journal= (help)
  50. ↑ Friedrich Naumann Foundation (17 November 2020). „Measuring the liberalism of the Greeks: What disappoints them, what makes them hope (original: Μετρώντας τον φιλελευθερισμό των Ελλήνων : Τι τους απογοητεύει, τι τους κάνει να ελπίζουν)“. KAPA Research. To Vima. Посетено на 17 November 2020.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Признавање_на_истополови_заедници_во_Грција&oldid=4954345“