Норово
Норово — село во Општина Крушево, во околината на градот Крушево.
| Норово | |
Поглед на селото | |
  Норово Местоположба на Норово во Македонија
Норово на карта
| |
| Координати 41°24′00″N 21°16′30″E / 41.40000° СГШ; 21.27500° ИГД | |
| Регион |  Пелагониски
|
| Општина |  Крушево
|
| Население | 770 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 7507 |
| Повик. бр. | 048 |
| Шифра на КО | 16015 |
| Надм. вис. | 785 м |
|
Норово на општинската карта  Атарот на Норово во рамките на општината | |
 Норово на Ризницата
| |
Потекло и значење на името
уредиИмето на селото првпат се сретнува во историските документи како Норово во XVI век (1568-69 г.). Се претпоставува дека доаѓа од личното име Норо (Норко, Никанор). Може да доаѓа и од нор, вид езерска птица.[2]
Географија и местоположба
уреди
Селото се наоѓа во понискиот дел на Општина Крушево, чиј атар се допира со подрачјето на Општина Долнени.[3] Селото е ридско, на надморска височина од 785 метри. Од градот Крушево е оддалечено 14 километри.[3]
Норово е албанско село, сместено под градот Крушево во долината на Норовска Река, лева притока на Црна. Околни села се Алданци, Селце и Локвени. Водата за пиење се добивало од кладенци соѕидани во чешми и од бунари. Над селото имало послаби извори како Бела Вода, Ковчегарница, Костадинов Кладенец и други.[4]
Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Котлина, Фуша Епр (Горно Поле), Сала Селцас (Селечка Река), Шип, Глигурче, Лесково, Бозец, Млака, Огради, Ѓерен Дол, Долги Рид, Заго Глава, Јусуф Камен, Маљ, Кула, Бела Вода и Костадин.[4]
Селото има збиен тип, поделено на четири маала: Муртај, Бачај, Селимај и Арсланови. Маалата се именувани по родовите.[4]
Историја
уредиСелото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Прилепскиот Вилает (Vilayet-I Prilepe) и имало 45 семејства, 3 неженети и 6 вдовица, сите христијани.[5]
Норово, најпрвин, било христијанско словенско село. Околу 1820 година, во селото започнале да се населуваат муслимански Арбанаси по потекло од Северна Албанија, кои дошле преку Дебар и Кичево (претходно застанувајќи во соседното Локвени). Поради овие населувања, сите христијански родови од Норово се иселиле. Се знае името само на иселениот род Дошлаковци, кои се населиле во селото Долгаец.[4]
По кажување на мештаните во 1952 година, во горниот дел на селото порано се наоѓала стара црква и христијански гробишта околу нејзе. Остатоци од црквата и гробиштата може да се видат на површината на земјата.[4]
На месноста Глигурче (или Лигурче), на патот за Алданци, некогаш се наоѓал манастирот „Св. Глигуриј“. Не се знае кога е манастирот срушен, а денес нема видни остатоци на старини.[4]
Стопанство
уредиАтарот зафаќа простор од 17,5 км2. На него преовладуваат шумите на површина од 814 хектари, на пасиштата отпаѓаат 594 хектари, а на обработливото земјиште отпаѓаат 296 хектари.[3]
Селото, во основа, има мешовита земјоделска функција. Во селото работат услужни објекти.[3]
Население
уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на бугарскиот етнограф Васил К’нчов (Македонија, Етнографија и статистика) од 1900 година, селото Норово имало 290 жители, сите Албанци.[6]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Нарово се води како чисто турско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 43 куќи.[7]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 400 Албанци.[8]
Селото е средно по големина, коешто во 1961 година броело 432 жители, од кои 412 биле Турци, 7 Македонци, а 6 жители Албанци. Во 1994 година, бројот се зголемил на 542 жители, од кои 432 биле Албанци, а 9 жители Турци.[3]
Според пописот од 2002 година, во селото Норово живееле 599 жители, од кои 1 Македонец, 589 Албанци и 9 останати.[9]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 770 жители, од кои 725 Албанци и 45 лица без податоци.[10]
Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во Норово:
| Година | Македонци | Албанци | Турци | Ост. | б.п. | Вкупно |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1948 | — | — | — | — | — | 538 |
| 1953 | 0 | 390 | 202 | 1 | — | 593 |
| 1961 | 7 | 6 | 412 | 7 | — | 432 |
| 1971 | 6 | 8 | 430 | 0 | — | 444 |
| 1981 | 1 | 454 | 5 | 4 | — | 464 |
| 1991 | 1 | 540 | 0 | 5 | — | 546 |
| 1994 | 0 | 532 | 9 | 1 | — | 542 |
| 2002 | 1 | 589 | 0 | 9 | — | 599 |
| 2021 | 0 | 725 | 0 | 0 | 45 | 770 |
* Извор: Државен завод за статистика на Република Македонија (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години
Родови
уредиНорово е албанско село.[4]
Според истражувањата на Јован Трифуноски во 1952 година родови во селото се: Муратај (18 к.), Оџовци (10 к.), Бачај (13 к.), Тафај (4 к.), Селимај (24 к.), Душкај (9 к.) и Далиовци (5 к.), сите наведени родови се доселени во исто време од некое место во Северна Албанија, они се Геги. Во родот Муратај се знае следното родословие: Мифтар (жив на 70 г. во 1950-тите) Бајрам-Мустафа-Мурат, основачот на родот кој се доселил. Родовите Бачај и Тафај порано биле еден род, го знаат следното родословие: Шабан (жив на 40 г. во 1950-тите) Рамада-Ибраим-Јусуф-Сулеман Хоџа; Кепај (3 к.), доселени се после 1912 година од селото Дреново, Порече; Давовци (2 к.), доселени се од селото Јакреново, таму имаат истоимени роднини и Сефулај (1 к.), доселени се од Прилеп. Таму се викале Себишај.
Иселеништво
уредиПокрај иселувањето на постарите македонски родови, од селото се иселувале и албански родови. Од родот Оџовци во 1937 година се иселиле шест семејства: две во Битола и четири во околината на Елбасан. Од родот Тафај едно семејство и од родот Далиовци осум семејства се иселиле во Турција.[4]
Општествени установи
уреди
- Основно училиште „Никола Карев“, подрачно петгодишно основно училиште во состав на ОУ „Никола Карев“ - Крушево
Самоуправа и политика
уредиВо XIX век, Норово било село во Прилепската каза на Отоманското Царство.
Селото влегува во рамките на Општина Крушево, која била една од ретките општини во Македонија која не била изменета при територијалната поделба во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото припаѓало на тогашната Општина Крушево.
Во периодот од 1955 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Крушево.
Во периодот 1952-1955, селото било седиште на тогашната Општина Норово, во која покрај селото Норово, се наоѓале и селата Алданци, Белушино, Житоше и Селце. Општината Норово постоела и во периодот 1950-1952, кога во нејзе се наоѓале селата Алданци, Белушино, Норово, Житоше и Норово.
Избирачко место
уредиВо селото постои избирачкото место бр. 1198 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.[11]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 571 гласач.[12] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 589 гласачи.[13]
Културни и природни знаменитости
уреди
- Археолошки наоѓалишта
- Кале — населба и утврдување од хеленистичко време;[14]
- Глигурче — црква од непознат период;[4] и
- Црквиште — црква и некропола од непознат период.[4]
- Цркви и манастири[4]
- Во селото некогаш се наоѓала црква во горниот дел на селото, а на патот за Алданци имало и манастир.
- Џамии[15]
- Џамија — главна селска џамија.
- Реки[16]
- Норовска Река — мала река низ селото
Галерија
уреди-
Низ селото -
Поглед на селото -
Селски гробишта
Наводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Иванова, Олга (2014). Речник на имињата на населените места во Р Македонија : (Б,Ѓ,Е,Ј,Н,Р,Т,Ќ,У,Ф,Х,Џ,Ш). Скопје: Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“. стр. 125. ISBN 978-608-220-026-2.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 216. Посетено на 23 декември 2021.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 Трифуноски; Јован Ф. (1998). Bitoljsko-Prilepska kotlina: antropogeografska proučavanja. Белград: Српска академија на науките и уметностите. ISBN 8670252678. OCLC 41961345.
- ↑ Турски документи за историјата на македонскиот народ кн.4, Методија Соколоски, д-р Александар Стојановски, Скопје, 1971, стр.91
- ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр.245.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 24.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 23 декември 2021.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Локални избори 2021“. Архивирано од изворникот на 2021-12-02. Посетено на 23 декември 2021.
- ↑ „Калето во Норово ги чува монетите од сите македонски кралеви“. Архивирано од изворникот на 2014-10-06. Посетено на 2014-10-05.
- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
- ↑ Петрушевски, Илија; Маркоски, Благоја (2014). Реките во Република Македонија (PDF). Скопје: Геомап. стр. 63. ISBN 978-9989-2117-6-8.
_1941.jpg){kind=link}