Извор (Кумановско)

село во Општина Липково
За други значења на поимот Извор, видете на појаснителната страница

Извор — село во Општина Липково, Кумановско.

Извор
Извор во рамките на Македонија
Извор
Местоположба на Извор во Македонија
Извор на карта

Карта

Координати 42°12′12″N 21°34′41″E / 42.20333° СГШ; 21.57806° ИГД / 42.20333; 21.57806
Регион  Североисточен
Општина  Липково
Област Жеглигово
Население 20 жит.
(поп. 2021)[1]

Пошт. бр. 1325
Повик. бр. 031
Шифра на КО 17041
Надм. вис. 810 м
Извор на општинската карта

Атарот на Извор во рамките на општината
Извор на Ризницата

Географија и местоположба уреди

Селото се наоѓа во областа Жеглигово, во сливното подрачје на Липковска Река, делумно заезерена со акумулацијата Глажња. Атарот е планински, со површина од 5,8 км2[2] Од источната страна на селото минува регионалниот пат Опае - Злокуќане (Р29272) кој води до граничниот премин за Косово.

Историја уреди

Селото е спомнато се спомнува во Првата архилевичка грамота од 1354/5 г. како дар на деспотот Дејан за црвата во Архилевица. Во 1378-9 г. наследниците на Дејан, Јован и Константин Драгаш, ја дарувале црквата во Архилевица со сите нејзини имоти на манастирот Хиландар на Света Гора.[3]

На крајот од XIX век Извор било албанско село во Кумановската каза на Отоманското Царство. Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г. Извор имал 160 Арнаути муслимани.[4]

Стопанство уреди

Извор има скромно земјоделство. Од вкупната површина на атарот, 347 ха се шуми, 163 ха се обработливо земјиште, а само 57 ха отпаѓа на пасишта[2]

Население уреди

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948304—    
1953296−2.6%
1961354+19.6%
1971293−17.2%
198186−70.6%
ГодинаНас.±%
19910−100.0%
199430—    
20024−86.7%
202120+400.0%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 250 Албанци.[5]

Во 1950-тите и 1960-тите, Извор бил населен претежно од Турци, Албанците биле малцинство (17,9 % во 1953, а 12,4 % во 1961 г). Ова се сменило во текот на наредната деценија, која Турците целосно се иселиле, а на нивно место се доселиле голем број Албанци. Сепак, во 1970-тите населението (сега целосно албанско) доживеало голем пад, кој продолжил сè до денес. На пописот од 2002 година, селото имало 4 жители.

Во 2002 година, селото имало 4 жители, сите Албанци.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 20 жители, сите Албанци.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 160 304 296 354 293 86 0 30 4 20
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[6]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[7]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[8]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[9]

Општествени установи уреди

Личности уреди

Наводи уреди

  1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. 2,0 2,1 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја (I. изд.). Скопје: Патрија. стр. 135. ISBN 9989-862-00-1.
  3. Матанов, Хр. Княжеството на Драгаши, София, 1996, с. 57
  4. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 217. ISBN 954430424X.
  5. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  6. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  7. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  8. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  9. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.

Надворешни врски уреди