Витмунд (германски: Wittmund) — град и административно седиште на округот Витмунд, во сојузната покраина Долна Саксонија, Германија. Градот е најголем град по површина во Источна Фризија, додека по население се наоѓа зад Емден, Аурих, Лер и Норден, на петтото место. Подрачјето на градот е слабо населен.

Витмунд

Wittmund

Окружната куќа во Витмунд
Окружната куќа во Витмунд
Окружната куќа во Витмунд
Грб на Витмунд
Витмунд во рамките на Германија
Витмунд
Управа
Земја Германија
Покраина Долна Саксонија
Округ Витмунд
Градски единици 14
Градоначалник Ролф Клаусен (независен)
Основни податоци
Површина 210 км2
Надм. височина 4 м
Население 20.773 (31 декември 2022)[1]
 - Густина 99 жит/км2
Други информации
Часовен појас CET/CEST (UTC+1/+2)
Рег. табл. WTM
Пошт. бр. 26409
Повик. бр. 04462
Портал www.wittmund.de
Местоположба на градот Витмунд во рамките на округот Витмунд
Карта
Карта
Координати 53°34′30″N 7°46′51″E / 53.57500° СГШ; 7.78083° ИГД / 53.57500; 7.78083

Историски, голем дел од градското подрачје припаѓал на областа Харлингерланд, која во 1600 година станала дел од Грофовијата Источна Фризија. Од 1885 година, Витмунд е седиште на истоимениот округ.

Географија

уреди

Местоположба

уреди
 
Реката Харле во Витмунд

Витмунд се наоѓа помеѓу Аурих и Јефер во североисточниот дел на Источна Фризија. Од градското јадро до брегот има околу 15 километри. Со своите 210,13 квадратни километри, градот се вбројува меѓу десетте најголеми градови во Долна Саксонија, а во Германија се наоѓа на 82. место. Со припојувањето на повеќе околни места со административната реформа во 1972 година, Витмунд е најголем град во Источна Фризија по површина. Со своите околу 20.000 жители, Витмунд е слабо населен.

Од пристанишното место Харлезил сообраќа ферибот кон источнофризискиот остров Вангероге. Витмунд се наоѓа на реката Харле, која извира и се влива во градското подрачје.

Соседни општини

уреди

На северозапад, Витмунд се граничи со општините Дунум, Штедесдорф, Вердум и Нојхарлингерзил (сите во општинската заедница Езенс во округот Витмунд), на североисток се граничи со општината Вангерланд, а на исток со градот Јефер (обете во округот Фризија), на југ со општината Фридебург (округ Витмунд), а на запад со градот Аурих (округ Аурих).

Градски единици

уреди

Окружниот град Витмунд е поделен на следниве 14 градски единици:[2]

  • Ардорф
  • Азел
  • Бердум
  • Блерзум
  • Бурхафе
  • Бутфорде
  • Каролинензил
  • Егелинген
  • Фуникс
  • Хофел
  • Лерхафе
  • Утел
  • Вилен
  • Витмунд (градското јадро)

Покрај овие места има голем број на други имоти и помали места, кои припаѓаат на овие градски единици.

Клима

уреди

Витмунд има клима под директно влијание на Северното Море. Климата малку се разликува во градското подрачје како се оддалечува од брегот.[3] Летно време дневните температури се пониски, додека зимно време главно се повисоко отколку во континенталниот дел.

Клима на Витмунд
Показател Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Годишно
Просечна максимална (°C) 3 3 7 11 16 19 20 20 18 13 8 4 11,9
Просечна минимална (°C) −1 −1 1 4 8 12 14 13 11 7 3 1 6
Просечно кол. врнежи (мм) 64,1 44,0 56,7 48,0 57,3 74,1 79,6 72,0 79,1 76,9 86,8 75,6 814,2
Врнежливи денови (≥ 2,0 мм) 19 17 13 15 13 15 17 17 16 18 19 20 199
Сончеви часови (дневно) 1 2 4 6 7 7 6 6 5 3 2 1 4,2
Извор: DWD, Daten: 1961–1990, Витмунд-Блерзум,[4] holidaycheck.de[5]

Заштитени подрачја

уреди

Брегот се наоѓа под островите Шпикерог и Вангероге, а помеѓу нив се наоѓа Ваденското Море, кое влегува во рамки на националниот парк Долносаксонско Ваденско Море, кој заедно со другите делови на Ваденското Море станале светско природно наследство на УНЕСКО во јуни 2009 година.[6]

Заштитеното подрачје Хоехан се наоѓа во Витмундската шума непосредно северно на патот Б210 и зафаќа 8,5 хектари. Хоехан е под заштита од 1978 година.[7]

Историја

уреди
 
Витмунд на картата во 1600 година

Градот Витмунд со својата околина бил населен уште во древни времиња. Бил поврзан со копнените источнофризиски патишта и трговски бил насочен кон соседниот брег. Околу 1200 година, Витмунд бил седиште на руралната парохија (Landgemeinde) Вангерланд, кога бил наречен Видемунд или Видемундхајм (Wiedemund или Wiedemundheim). Територијалните единици на руралните парохии биле одредени врз основа на старите фризиски острови. Езенс бил административно средиште на Харлингерланд.

Семејството Канкена живеела во замок во градот кон крајот на XIV век. Околу 1400 година, силите на Хамбург го окупирале замокот како последица на наводите дека Канкена ги поддржувале пиратите против нив. Подоцна, семејството си го вратило замокот.

Подоцнежниот владетел на Брокмерланд, Фоко Укена, ја искористил слабоста на Канкена ги вклучил во воените операции. Во 1454 година, замокот припаднал на владетелот на Харлингерланд, Зибет Атена. Истата година, Зибет Атена ги обединил владетелите на Езенс, Штедесдорф и Витмунд со цел да ја обезбеди независноста на Харлингерланд против источнофризиските грофови. До 1600 година Харлингерланд, заедно со Витмунд, на крај се приклучиле во Источна Фризија преку политички и семејни спојувања.

Во 1584 година, местото било забележано на карта како Витмонт (Witmondt). Подоцна, градот станал округ (Amt). Во 1730 година, градот бил забележан како Витмунт (Witmundt) на друга карта. Во 1744 година, Источна Фризија била припоена кон Прусија, а потоа на краток период под холандско-француска власт. Во 1815 година станал дел од Кралството Хановер.

Под хановерска власт, во градот бил присутен ланддрост како највисок државен претставник во покраината. Во 1866 година, Источна Фризија повторно станала дел од Прусија. Државата Прусија првично ја презела структурата на постоечките амтови Аурих, Берум, Емден, Езенс, Лер, Штикхаузен, Венер и Витмунд. Од 1884 година, биле пренесени во нова структура на окрузи. Во Источна Фризија биле создадени новите окрузи Аурих, Емден (независен), Лер, Норден, Венер и Витмунд (1885). Поранешните хановерски ланддростови биле претворени во административни окрузи (Regierungsbezirke). Окружната куќа во Витмунд била изградена во 1903 година.

Витмунд добил градски права во 1567 година од страна на Агнес, грофица на Ритберг. Во XVII век, овие права биле повлечени и биле доделени повторно до 1929 година.

Политика

уреди

Градски совет

уреди
 
Градското собрание на Витмунд

Градскиот совет се состои од 34 избрани членови, што одговара за градови со број на жители помеѓу 20.001 и 25.000 жители.[8] Членовите се избираат на општи избори на секои пет години.

На последните општински избори на 11 септември 2016 година биле добиени следниве резултати:[9]

Партија Удел Број на места Промена на гласови Промена на места
CDU 43,60 % 15 − 8,45 % − 3
SPD 38,61 % 13 + 3,96 % + 1
BFB 08,20 % 3 + 4,12 % + 2
Grüne 06,16 % 2 + 0,37 % ± 0
FDP 03,40 % 1 + 1,64 % ± 0

Градоначалник

уреди

Од 1 ноември 2006 година, градоначалничка на Витмунд е Ролф Клаусен.[10]

Збратимени градови

уреди

Витмунд е збратимен со следниве градови:

Познати луѓе

уреди

Галерија

уреди

Наводи

уреди
  1. „Населеност на окрузите, општините и месните заедници во Долна Саксонија на 31 декември 2022“. Служба за статистика и комуникациска технологија на Долна Саксонија. јули 2023. (германски)
  2. wittmund.de: Übersicht der Ortsvorsteher Архивирано на 11 јануари 2012 г., eingesehen am 28. Dezember 2012.
  3. Eberhard Rack: Kleine Landeskunde Ostfriesland, Isensee Verlag, Oldenburg 1998, S. 30.
  4. Niederschlagswerte nach Deutschen Wetterdienst, Normalperiode 1961–1990, Wittmund-Blersum, 53°35′ 07°44′.
  5. Klima und Wetter für Wittmund, eingesehen am 1. Januar 2012.
  6. Nationalpark Nds. Wattenmeer auf nationalpark-wattenmeer.de.
  7. Naturschutzgebiet Hohehahn, abgerufen am 31. Juli 2011.
  8. Niedersächsisches Kommunalverfassungsgesetz (NKomVG) in der Fassung vom 17. Dezember 2010; § 46 – Zahl der Abgeordneten Архивирано на 10 јуни 2020 г., abgerufen am 9. Dezember 2011.
  9. Stadt Wittmund – Gesamtergebnis Stadtratswahl 2016, abgerufen am 28. Dezember 2016.
  10. Stadt Wittmund: Bürgermeister Архивирано на 22 јули 2011 г., abgerufen am 31. Juli 2011.

Надворешни врски

уреди