Крсте Богоески (Турје, 17 јануари 1931 - Скопје, 7 декември 2019) — македонски музеолог, редовен професор на Институтот за етнологија и антропологија при ПМФ на УКИМ од Скопје. Бил основач и прв претседател на МНК ИКОМ, а исто така и основач и прв претседател на Македонскиот национален комитет на Синиот штит. До последниот ден бил активино вклучен во работата и на двете меѓународни организации.

Крсте Богоески
Роден(а)2 ноември 1943
Турје, Царство Бугарија
Починал(а)7 декември 2019(2019-12-07) (возр. 76)
Скопје, Македонија
НационалностМакедонец
НародностМакедонец
Занимањемузеолог, професор

Животопис

уреди

Богоески бил роден на 2 ноември 1943 година во охридското село Турје. Основно образование завршил во 1958 година во село Врбјани, Охридско, а средно во 1962 година во Битола. Од 1962 до 1964 година држел настава по историја во Основното училиште „Елисие Попоски – Марко” во Врбјани. Завршил Филозофски факултет, група за историја, во 1968 година. Од 1 декември 1968 до 1995 година работел во Музејот на Град Скопје како кустос – историчар и музејски советник.

Бил стипендист на Владата на Франција за самостојно истражување во УНЕСКОИКОМ – Документациониот центар и следел последипломски курс по современа музеологија на Универзитетот Сорбона IV во Париз (1977-1978), под водство на Жорж Анри Ривjе. На 16 ноември 1978 година, на Загрепскиот универзитет ја одбранил темата: „Muzejska mreža u Makedoniji“ и се стекнал со научниот степен магистер по музеологија. На 10 ноември 1992 година, на Загрепскиот универзитет ја одбранил тезата: „Model muzeološke obrade povijesnog razdoblja – na primjeru muzeološke interpretacije agrarnih odnosa u Skop­skoj kazi od 1839. do 1912. godine“ и го стекнал научниот степен доктор на музеологија од областа на информативните науки. Од 1995 година работел на Природно-математичкиот факултет во Скопје, во Институтот за географија при Заводот за етнологија (од октомври 2005 – Институт за етнологија и антропологија), кога бил избран по звањето доцент. Во 1999 година бил избран за вонреден професор, а во 2004 година за редовен професор. Бил продекан за финансиски и материјални прашања на Природно-математичкиот факултет во Скопје.

 
Крсте Богоески.

Во последниот период, на студиите по етнологија држел настава по предметите: Општа историја со историја на балканските народи, Историја на македонскиот народ и Етномузеологија. На последипломските студии по етнологија на Македонците на ИЕА го предавал предметот Применета музеологија. Во 2003 година на последипломските студии по национална историја на Институтот за национална историја држел циклус предавања по методологија на музеолошката обработка на историски период. Основна преокупација му била музеолошката обработка на одделни тематски подрачја, особено методолошкиот пристап. Во практиката вршел прибирање, класификација, систематизација, заштита и презентативна комуникација на носителите на информации (музејските предмети). Исто така, посебно се ангажира во градењето стандарди за музејска документација. Има објавено над 50 трудови, од кои 7 надвор од Македонија.

 
Богоески во 2017 година за време на Меѓународниот ден на музеите.

Бил прв претседател на Македонскиот национален комитет на ИКОМ, член на советодавниот комитет на ИКОМ, член на Меѓународниот комитет на ИКОМ за музеологија (ИКОФОМ) со право на глас и член на Меѓународните комитети за документација (КИДОК) и за стручно усовршување на кадрите (ИКТОП). Од 2002 година е прв претседател на Македонскиот национален комитет на Синиот штит, како стручно здружение која се грижи за заштита на културното наследство во природни катастрофи и во катастрофи предизвикани од човекот.

Учествувал во остварувањето на 7 научноистражувачки проекти, од кои еден меѓународен, како истражувач, и на 6 домашни како раководител и прв истражувач. Покрај редовното изведување на наставата, бил ментор на над 50 дипломски и на една магистерска работа, потоа рецензент за избор во повисоко звање, како и член на комисии за одобрување теми за магистерски работи и за докторски дисертации, член на комисии за одбрана на магистерски работи и докторски дисертации. Активно учествувал и учествува во повеќе општествени и стручни асоцијации како: член на Друштвото на историчарите на Македонија, член на Музејското друштво на Македонија, член на Меѓународниот совет на музеите (ИКОМ).

Починал во Скопје на 7 декември 2019 година.[1][2]

Творештво

уреди

Вкупниот број усно претставени трудови на научни манифестации е 25, од кои 7 надвор од Македонија. Има објавено интерни скрипти по општа историја и историја на балкански народи и по етномузеологија. Бил главен и одговорен уредник на: Museologica Macedonica, списание на Македонскиот национален комитет на Меѓународниот совет на музеите (1995-2001); и Етнолог, списание на Македонското етнолошко друштво (2002-2004).

  • Селекција на музеалиите на определен историски период. Зборник Историја 2, 7-12, (1999);
  • Мухаџирите во Скопскиот санџак по 1877 година. Историја 1-4, 15-26, (1999);
  • Модел на музеолошка обработка на историски период според примерот на музеолошката интерпртација на аграрните односи во Скопската каза од 1839 до 1912 г., Скопје, 1999;
  • Presentational communication – Real or Virtual. ICOFOM STUDY SERIES – ISS 33b, Минхен, p. 32-34, (2002);
  • Етнологијата на Македонија и музеологијата – односи низ постојаната изложба. Етнолог 10, 163-179, (2004).

Наводи

уреди
  1. IN MEMORIAM: Почина Крсте Богоески
  2. „Ин мемориам: По кратко боледување почина професорот Крсте Богоески“. skopjeinfo.mk. 8 декември 2019. Архивирано од изворникот 2019-12-08. Посетено на 6 јуни 2023.

Надворешни врски

уреди