Википедија

Делта Јужен Крст

Делта Јужен Крст или δ Јужен Крст, исто така идентификувана и како Имаи ( /ˈiːmaɪ/ ), е ѕвезда во јужното соѕвездие на Јужен крстот и е најсветлата од четирите светли ѕвезди кои го формираат истакнатиот астеризам познат како Јужен крст. Оваа ѕвезда има привидна светлинска величина од 2,8, а нејзиното вистинско име било усвоено од Меѓународната астрономска унија на 10 август 2018 година. Имаи е масивна, топла и брзо ротирачка ѕвезда која е во процес на еволуција во џин и се наоѓа на оддалеченост од околу 345 светлосни години(106 парсеци) од Сонцето.

  • Imai
  • Delta Јужен Крст
Локација на δ Јужен Крст (заокружено)
Податоци од набљудување
Епоха J2000      Рамноденица J2000
Соѕвездие Јужен Крст
Ректасцензија 12ч 15м &1000000000087167300000008,71673с[1]
Деклинација −58° 44′ &1000000000056136900000056,1369″[1]
Прив. величина (V) 2.78 - 2.84[2]
Особености
Спектрален тип B2 IV[3]
U−B Боен показател −0.921[4]
B−V Боен показател −0.235[4]
Променлив тип β Кефеј[5]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)+22.2[6] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: −35.81[1] млс/г
Дек.: −10.36[1] млс/г
Паралакса (π)9.45 ± 0.15[1] млс
Оддалеченост345 ± 5 сг
(106 ± 2 пс)
Апсолутна величина (MV)−3.2[7]
Податоци
Маса8,9 ± 0,1[8] M☉
Полупречник8.0[9] R☉
Површ. грав. (log g)3.88[7]
Сјајност10,000[7] L☉
Температура22.570 ± 1.840[10] K
Вртежна брзина (v sin i)210[11] км/с
Други ознаки
Imai, Delta Cru, δ Cru, CD−58 4466, FK5 455, HD 106490, HIP 59747, HR 4656, SAO 239791[12]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Номенклатура

уреди

δ Јужен Крст ( латинизиран во Delta Crucis ) е ознака добиена според Бајеровото означување .

Работната група на Меѓународната астрономска унија за имиња на ѕвезди (WGSN)[13] го одобрика името Imai за оваа ѕвезда на 10 август 2018 година и таа е во списокот на имиња на ѕвезди одобрени од IAU.[14] Imai е името кое е избрано за ѕвездата од страна на народот Мурси од денешна Етиопија. Ѕвездата Imai има одредено значење бидејќи кога „престанува да се појавува на вечерното небо во самрак (околу крајот на август), се вели дека реката Омо се крева доволно високо за да ја израмни тревата imai што расте покрај нејзините брегови, а потоа се смирува“. Мурсите користат група јужни ѕвезди за да го обележат нивниот календар и да ги следат сезонските поплави на реката Омо.[15]

Понекогаш се нарекува и Pálida на португалски .[16]

Својства

уреди
 
Светлосна крива за Делта Јужен Крст, нацртана од податоците на TESS[17]

Оваа ѕвезда има ѕвездена класификација Б2 IV, правејќи ја подџиновска ѕвезда која е во процес на еволуција, се наоѓа далеку од главната низа и станува црвен џин . Во моментов зрачи околу 10.000 пати поголема од сјајноста на Сонцето од неговата надворешна атмосфера на делотворна температура од 22.570 K, предизвикувајќи да свети со синобела нијанса. Делта Јужен Крст е силен конкурент за Бета Кефеј променлива .[18] Неговата ротација е многу брза, со проектирана ротациона брзина од 210 km s−1 .

Делта Јужен Крст е член на компонентата на долниот дел на Кентаурус (LCC) на асоцијацијата Скорпиус-Кентаур, која е OB асоцијација на масивни ѕвезди кои делат заедничко потекло и движење низ вселената. Ова е најблиската OB асоцијација до Сонцето, при што LCC компонентата има старост во опсег од 16-20 милиони години.[19]

Во културата

уреди

На кинески ,十字架( Shí Zì Jià), што значи Крст, се однесува на астеризам кој се состои од δ Јужен Крст, γ Јужен Крст, α Јужен Крст и β Јужен Крст . Следствено, самиот δ Јужен Крст е познат како十字架四( Shí Zì Jià sì , англиски: the Fourth Star of Cross ).[20] Consequently, δ Crucis itself is known as 十字架四 (Shí Zì Jià sì, англиски: the Fourth Star of Cross).[21]

Народот Аранда и Луритја околу Хермансбург, Централна Австралија го нарекле Иритјинга, „Орел-јастреб“, четириаголен распоред што ја содржи оваа ѕвезда, γ Јужен Крст (Гакрус), γ Кентаур (Muhilfain) и δ Кентаур (Ma Wei).[22]

δ Јужен Крст е претставена во знамињата на Австралија, Нов Зеланд, Самоа и Папуа Нова Гвинеја како една од ѕвездите што го сочинуваат Јужниот крст . Тоа е исто така претставено во знамето на Бразил[23], заедно со 26 други ѕвезди, од кои секоја претставува држава. δ Јужен Крст ја претставува државата Минас Жераис .

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 van Leeuwen, F. (November 2007), „Validation of the new Hipparcos reduction“, Astronomy and Astrophysics, 474 (2): 653–664, arXiv:0708.1752, Bibcode:2007A&A...474..653V, doi:10.1051/0004-6361:20078357, S2CID 18759600
  2. ↑ Samus, N. N.; Durlevich, O. V.; и др. (2009). „VizieR Online Data Catalog: General Catalogue of Variable Stars (Samus+ 2007-2013)“. VizieR On-line Data Catalog: B/GCVS. Originally Published in: 2009yCat....102025S. 1: B/gcvs. Bibcode:2009yCat....102025S.
  3. ↑ Houk, Nancy; Cowley, A. P. (1978), Catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars: Declinations -90 to -53, 1, Ann Arbor: Dept. of Astronomy, University of Michigan, Bibcode:1975mcts.book.....H
  4. ↑ 4,0 4,1 Gutierrez-Moreno, Adelina; Moreno, Hugo (June 1968), „A photometric investigation of the Scorpio-Centaurus association“, Astrophysical Journal Supplement, 15: 459, Bibcode:1968ApJS...15..459G, doi:10.1086/190168
  5. ↑ Telting, J. H.; и др. (June 2006), „A high-resolution spectroscopy survey of β Cephei pulsations in bright stars“, Astronomy and Astrophysics, 452 (3): 945–953, Bibcode:2006A&A...452..945T, doi:10.1051/0004-6361:20054730, hdl:2066/36162
  6. ↑ Wielen, R.; и др. (1999), „Sixth Catalogue of Fundamental Stars (FK6). Part I. Basic fundamental stars with direct solutions“, Veroeffentlichungen des Astronomischen Rechen-Instituts Heidelberg, Astronomisches Rechen-Institut Heidelberg, 35 (35): 1, Bibcode:1999VeARI..35....1W
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 de Geus, E. J.; de Zeeuw, P. T.; Lub, J. (June 1989), „Physical parameters of stars in the Scorpio-Centaurus OB association“, Astronomy and Astrophysics, 216 (1–2): 44–61, Bibcode:1989A&A...216...44D
  8. ↑ Tetzlaff, N.; Neuhäuser, R.; Hohle, M. M. (January 2011), „A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun“, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 410 (1): 190–200, arXiv:1007.4883, Bibcode:2011MNRAS.410..190T, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x, S2CID 118629873
  9. ↑ Underhill, A. B.; и др. (November 1979), „Effective temperatures, angular diameters, distances and linear radii for 160 O and B stars“, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 189 (3): 601–605, Bibcode:1979MNRAS.189..601U, doi:10.1093/mnras/189.3.601
  10. ↑ Sokolov, N. A. (May 1995), „The determination of T_eff_ of B, A and F main sequence stars from the continuum between 3200 A and 3600 A“, Astronomy and Astrophysics Supplement, 110: 553, Bibcode:1995A&AS..110..553S
  11. ↑ Bernacca, P. L.; Perinotto, M. (1970). „A catalogue of stellar rotational velocities“. Contributi Osservatorio Astronomico di Padova in Asiago. 239 (1): 1. Bibcode:1970CoAsi.239....1B.
  12. ↑ „HD 106490 – Variable Star of beta Cep type“, SIMBAD Astronomical Database, Centre de Données astronomiques de Strasbourg, Посетено на 2005-11-05
  13. ↑ „IAU Working Group on Star Names (WGSN)“. Посетено на 17 September 2018.
  14. ↑ „IAU Catalog of Star Names“. International Astronomical Union. Посетено на 2018-09-17.
  15. ↑ IAU.org. "IAU Working Group on Star Names (WGSN)". Соопштение за печат.
  16. ↑ da Silva Oliveira, R., "Crux Australis: o Cruzeiro do Sul" Архивирано на 6 декември 2013 г., Artigos: Planetario Movel Inflavel AsterDomus.
  17. ↑ „MAST: Barbara A. Mikulski Archive for Space Telescopes“. Space Telescope Science Institute. Посетено на 8 December 2021.
  18. ↑ „The Colour of Stars“, Australia Telescope, Outreach and Education, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, December 21, 2004, Архивирано од изворникот на 2012-03-18, Посетено на 2012-01-16
  19. ↑ Jilinski, E.; и др. (March 2006), „Radial velocity measurements of B stars in the Scorpius-Centaurus association“, Astronomy and Astrophysics, 448 (3): 1001–1006, arXiv:astro-ph/0601643, Bibcode:2006A&A...448.1001J, doi:10.1051/0004-6361:20041614, S2CID 17818058
  20. ↑ (на кинески) 中國星座神話, written by 陳久金. Published by 台灣書房出版有限公司, 2005, ISBN 978-986-7332-25-7.
  21. ↑ (на кинески) AEEA (Activities of Exhibition and Education in Astronomy) 天文教育資訊網 2006 年 7 月 29 日 Архивирано на 22 мај 2011 г.
  22. ↑ Raymond Haynes; Roslynn D. Haynes; David Malin; Richard McGee (1996). Explorers of the Southern Sky: A History of Australian Astronomy. Cambridge University Press. стр. 8. ISBN 978-0-521-36575-8.
  23. ↑ „Astronomy of the Brazilian Flag“. FOTW Flags Of The World website.


Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Делта_Јужен_Крст&oldid=5277550“