Рамноденица

Рамноденици и сонцестои на Земјата по UTC

Појава	рамноденица		сонцестој		рамноденица		сонцестој
Месец	март		јуни		септември		декември
година	ден	време	ден	време	ден	време	ден	време
2020	20	03:50	20	21:43	22	13:31	21	10:03
2021	20	09:37	21	03:32	22	19:21	21	15:59
2022	20	15:33	21	09:14	23	01:04	21	21:48
2023	20	21:25	21	14:58	23	06:50	22	03:28
2024	20	03:07	20	20:51	22	12:44	21	09:20
2025	20	09:02	21	02:42	22	18:20	21	15:03
2026	20	14:46	21	08:25	23	00:06	21	20:50
2027	20	20:25	21	14:11	23	06:02	22	02:43
2028	20	02:17	20	20:02	22	11:45	21	08:20
2029	20	08:01	21	01:48	22	17:37	21	14:14
2030	20	13:51	21	07:31	22	23:27	21	20:09

Рамнодненица или рамнодневица — деноноќието кога должината на денот и ноќта се исти, и се случува двапати годишно, на почетокот на пролетта и на есента.

Приказ на Земјините годишни времиња гледано од северната полутопка. Крајно десно е декемвриската краткодневица.

Годишните времиња се предизвикани од закосувањето на Земјината оска во однос на вртежната рамнина околу Сонцето. Ова закосување изнесува околу ±23,44° во однос на вртежната рамнина, па така, половина година, приближно од 20 март до 22 септември, северната полутопка е поизложена кон Сонцето со максимум околу 21 јуни, а другата половина од годината јужната полутопка е поизложена на Сонцето, со максимум околу 21 декември.

На рамнодневицата која се случува околу 20 март на северната полутопка настапува пролетта, а на јужната есента; обратно, на 22 септември на северната полутопка настапува есента, а на јужната пролетта.

Двата моменти кога Сонцето е точно над екваторот (кога оската на вртење на Земјата е нормална на вртежната рамнина) се викаат рамнодневица.

Интересни податоци за рамнодениците

Неколку интересни податоци за рамнодениците:

• Бидејќи Сонцето е сфера, а не светлосна точка, реалното преминување на Сонцето преку екваторот трае 33 часа;
• На рамнодениците, брзината на промена на траењето на денот и ноќта е најголема: на половите рамнодневицата означува преод од 24-часовен ден во 24-часовна ноќ (или обратно), и таа промена е поголема колку се оди од екваторот кон половите;
• Од јунската долгодневица до септемвриската рамнодневица има 94 дена, но само 89 дена од декемвриската краткодневица до мартовската рамнодневица: затоа годишните времиња се со различна должина. Причината за ова е различната брзина на Земјата додека се движи околу Сонцето (афел и перихел);
• Појавата на рамнодневицата не е фиксна, туку приближно 6 часа подоцна секоја година, што изнесува еден цел ден во четири години, но тоа се поништува со престапните години (видете и грегоријански календар);
• Помалите нерегуларности во моментот на рамнодневицата се предизвикани од влијанието на Месечината и другите планети врз движењето на Земјата;
• Датите на рамнодневицата ги пресметуваме според времето по Гринич (универзално време), и тие може да варираат и по два календарски дена за луѓето што живеат на далечниот исток или запад, близу до датумската граница. Така, на островите Тонга во 1999. рамнодневицата била на 24 септември, и ќе биде на таа дата повторно дури во 2103. Слично на тоа, на крајниот запад на Америка, рамнодневицата може да биде и на 19 март.

Рамнодневицата во културата на цивилизациите

Рамнодневицата, особено пролетната, играла значајна улога во културата на сите цивилизации од минатото. Почетокот на пролетта бил поврзан со почеток на земјоделските работи, или со приложување на жртви заради успешен род. Пролетната рамнодневица била прославувана и како почеток на новата година. Во Македонија, најстарото познато наоѓалиште на кој се определувал датумот на рамнодневицата е Кокино, од околу 1800 г. п.н.е.

Поврзано

• Сонцестој
• Краткоденица
• Долгоденица