Вичишта (Костурско)
Вичишта (дијалектно: Вичишча; грчки: Νίκη, Ники, до 1954 г. Βίτσιστα или Βύτσιστα, Вициста[2]) — село во Костурско, Егејска Македонија, денес во општината Рупишта од Костурскиот округ на Западна Македонија, Грција. Населението брои 20 жители (2021).
| Вичишта Νίκη | |
|---|---|
  Вичишта | |
|
Местоположба во областа   Вичишта | |
| Координати: 40°22.44′N 21°6.19′E / 40.37400° СГШ; 21.10317° ИГД | |
| Земја | Грција |
| Област | Западна Македонија |
| Округ | Костурски |
| Општина | Рупишта |
| Општ. единица | Рупишта |
| Надм. вис. | 888 м |
| Население (2021)[1] | |
| • Вкупно | 20 |
| Час. појас | EET (UTC+2) |
| • Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Географија
уредиСелото се наоѓа на 24 км југозападно од Рупишта и на 8 км југоисточно од Нестрам. Лежи во северните пазуви на Одре, на левиот брег на реката Галешово.
Историја
уредиВо Отоманското Царство
уредиВичишта порано било македонско село, чии жители биле истиснати од Албанци муслимани.[3] На крајот од XIX век Вичишта било осамено албанско муслиманско село во Костурската каза, обиколено од грчките села Ланга и Скумско од запад, македонските-христијански Езерец и Оловраде од југ и македонското-муслиманско Забрдени од исток. Во статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г. Вичишта (Вичани, Вицани) погрешно се води како грчко со 160 жители.[4]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Вичишта е чисто „турско“ село во Костурската каза на Горичкиот санџак со 30 куќи.[5]
Грчка статистика од 1905 г. го води Вициста како село со 200 жители „Турци“.[6] Треба да се напомене дека тогаш муслиманите неретко ги нарекувале едноставно „Турци“, не обраќајќи внимание на нивната етничка припадност.
Вичишките Албанци, можеби под влијание на Албанската преродба, како и тие од корештанското изолирано албанско село Сливени, ја задржале наутралноста кон револуционерните борби на македонските соседи.[7]
Според Георгиос Панајотидис, учител во Цотилската гимназија, во 1910 г. во Вициста (Βίτσιστα) имало 30 муслимански албанојазични семејства.[8]
Според Боривое Милоевиќ („Јужна Македонија“), Вичишта пред Балканските војни имало 35 куќи на Арнаути муслимани.[9] При неговата посета во за време на Првата светска војна, тој забележал дека селото е сочинето од една голема и четири помали групи на куќи, и претпоставува дека ова може да се должи на видот на сточарство со кој се занимавале жителите, но и поради некакви етнички причини.[10]
На етничката карта на Костурското братство за 1912 г. Вичишта е означено како албанско село.[11]
Во Грција
уредиЗа време на Балканските војни селото било окупирано од грчка војска и во 1913 г. влегло во состав на Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година селото броело 579 жители,а во 1920 г. нивниот број изнесувал 592.[3]
Во 1924 г. жителите се иселени во Албанија, а на нивно место се доведени грчки колонисти. Во 1928 г. селото било речиси наполно дојденско, со 121 грчки дојденец од вкупно 123 жители[12][3] или според други податоци било целосно дојденско со 38 семејства сочинети од 131 лице.[13]
За време на Граѓанската војна Вичишта силно настрадало и жителите се повлекле во полските села, но по војната тие се вратиле во селото.[3]
Во 1954 г. селото е преименувано во Ники, во превод победа.
Жителите се занимаваат со одгледување на жито, овошје и по малку со сточарство.[3]
Личности
уредиНаселение
уредиЕве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
| Година | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 261 | 0 | 206 | 107 | 65 | 69 | 55 | 41 | 20 |
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Наводи
уреди- ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Βύτσιστα -- Νίκη
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 11. ISBN 9989-9819-6-5.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 267. ISBN 954430424X.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 101.
- ↑ Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Niki Архивирано на 26 јули 2007..
- ↑ Марков, Георги Христов (2002). Хрупищко (PDF). Хасково: Държавен архив - Хасково, Интерфейс. стр. 166. ISBN 954-90993-1-8.
- ↑ Παναγιωτίδης, Γιώργος Π. Σ (1911). „Τα Καστανοχώρια“. Μακεδονικόν Ημερολόγιον (грчки). εν Αθήναις: Τύποις «Αυγής Αθηνών», Θ. Ν. Αποστολοπούλου. Δʹ: 137–138. Архивирано од изворникот на 2020-10-25. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=(help) - ↑ Милојевић, Боривоје Ж (1921). Јужна Македонија (PDF). Насеља српских земаља. стр. 18.
- ↑ Милојевић, Боривоје Ж (1921). Јужна Македонија (PDF). Насеља српских земаља. стр. 82.
- ↑ Костурско. Софија: Издание на Костурското братство. 1940.
- ↑ Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Niki., Архивирано од изворникот на 26 јули 2007, Посетено на 6 април 2008
- ↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
- ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 326. ISBN 954-9800-52-0.
