Википедија

Хаплогрупа C-F3393

Хаплогрупа C1, позната и како C-F3393 — главна хромозомска хаплогрупа. Таа е една од двете примарни гранки на пошироката хаплогрупа C, другата е C2 (исто така позната како хаплогрупа C-M217; поранешната хаплогрупа C3).

Хаплогрупа C1 F3393
Можно време на потеклооколу 49,200 години[1]
Можно место на потеклоЗападна Азија[2][3]
ПредокХаплогрупа C
ПотомциC1a CTS11043 (C1a1 M8; C1a2 (претходно C6) V20)
C1b1a B66/Z16458; C1b1a1 M356 (претходно C5)
C1b2 C-B477 (C1b2a M38 (претходно C2); C1b2a1a P33; C1b2b (претходно C4) M347)
Својствени мутацииF3393

Базалната парагрупа, C1* (C-F3393*), не е пронајдена во примероци од живи или мртви мажи.

Од двете примарни гранки, C1b е вообичаен во делови од Океанија и Азија. Другата примарна гранка, C1a, е исклучително ретка ширум светот и е пронајдена главно меѓу поединци родени во Јапонија или Европа и меѓу Европејците од горниот палеолит, со поединечни случаи познати од Непал [4] и островот Чеџу [5] преку академски студии и од етнички Ерменец, етнички Кабил и етнички Хан од Лингај преку комерцијално тестирање.

Распространетост

уреди
 
Миграција на хаплогрупата C (Y-ДНК)

Подкладите на C1 (C-F3393) се доминантни Y-ДНК хаплогрупи кај некои домородни австралиски народи, некои народи на островите во Тихиот Океан и неколку од етничките групи на Малите Сундски Острови во Индонезија. Други подклади се наоѓаат, на многу ниски честоти, на изолирани местоположби низ евроазиската копнена маса и соседните острови.

C1a (CTS11043)

уреди

Базалниот C1a* (CTS11043) е пронајден кај Европејците од горниот палеолит (Орињацијани), GoyetQ116-1 и Пестера Муери2.[6]

Меѓу најинтересните наоди на неодамнешното генетско истражување е дека живите членови на C1a се исто така ретки и географски распоредени во екстремно бифурциран модел.

C1a1 или C-M8 денес се наоѓа редовно само со мала честота (приближно 5% до 6% од сите примероци) во Јапонија.[7] Исто така, спорадично е пронајден меѓу илјадници мажи од Кореја и стотици илјади мажи од Кина на кои им била тестирана Y-ДНК.[5][8][9][10][11]

C1a2 (претходно позната како C6) или C-V20 сега се смета дека се наоѓа единствено кај Европејците, Алжирците, Турците, Ерменците и Непалците.[12]

C1a2 бил присутен во остатоците во Европа од доцниот палеолит, вклучувајќи го и кластерот Вестонице (Вестонице16) (т.е. остатоци пронајдени во современа Чешка). Пронајден е и во 7.000 години стари (мезолит) остатоци од WHG (Западни ловци-собирачи) познат како Ла Брања-Аринтеро, Леон, Шпанија.[13] Ла Брања 1 била дел од таканаречениот кластер Вилабруна, именуван по местото во североисточна Италија. Меѓутоа, до времето на кластерот Вилабрна, доминантната хаплогрупа на Y-ДНК во Западна Европа била I2. (И рамнотежата повторно била променета од масовните миграции во Европа на земјоделците од неолитот од Блискиот Исток и Индоевропејците од бронзеното време.) [14][15] понатаму: маж од Големата Унгарска Низина, приближно ист со човекот Ла Брања, исто така го носел,[16] како и 30.000 години старите остатоци од ловец-собирач на кластерот Вестонице од областа Павлов-Долни Вестонице (Чешка Република),[17] како и 34.000 години стар руски ловец собирач од Сунгир (Сунгир 1/2/3/4).[18]

C1b (F1370)

уреди

Базалниот C1b* (F1370) бил идентификуван во остатоците од поединецот познат како Костенки-14, кој починал околу 37.000 години БП (доцен палеолит ) кој бил пронајден на археолошкиот локалитет Костојнки во западна Русија. Откриен е и кај мал број мажјаци од Блискиот Исток.[19]

C1b2 (C-B477) е заеднички предок на C-M38 и C-M347.

Веројатно е дека повеќе од 40% од домородните австралиски мажи, пред контакт со европските доселеници, припаѓале на подкладата C1b2b (C-M347) позната претходно како C4.[20] Во рамките на C-M347 биле идентификувани најмалку две подклади: C1b2b1 (DYS390.1del, M210) и сè уште нерешен огранок на парагрупата C1b2b1 (т.е. M347xDYS390.1del, M210).

C1b2a (M38), претходно позната како C2, е практично ограничен на островот Југоисточна Азија, Нова Гвинеја, Меланезија и Полинезија. Од неговите подклади, C1b2a1a (P33) се наоѓа на висока честота кај Полинезијците.[21][22]

Било откриено дека некои членови на популации во делови од Азија носат Y-ДНК што припаѓа на хаплогрупата C1b1-AM00694/K281. C1b1b-B68 бил пронајден во Дусун во Брунеј.[23] C1b1a-B66/Z16458 има три примарни подклади: C1b1a1-M356, C1b1a2-B65 и C1b1a3-Z16582. C1b1a3-Z16582 бил пронајден кај некои поединци од Саудиска Арабија и Ирак. C1b1a2-B65 се состои од две подклади, C1b1a2a-B67 и C1b1a2b-F725. C1b1a2a-B67 бил пронајден кај двајца луѓе од народот Лебо од Борнео,[23] поединец од Хадакева на Лембата,[24] и четири лица од Флорес (еден од Рампасаса и три од Цибал).[24] TMRCA на C-B67 се проценува дека е 17.007 (95% CI 19.608 <-> 14.627) години пред сегашноста, при што поединците од народот Лебо од Борнео припаѓаат на гранка која е базална на останатите.[24] C1b1a2b-F725 е пронајден кај народот Хан во Кина ( Гуангдонг, Хунан и Шанкси), луѓето Даи во Јунан, луѓето Мурут во Брунеј, Малајците во Сингапур, и луѓе од народот Аета на Филипините. C1b1a1-M356 е пронајден со вкупна ниска честота во Јужна Азија, Средна Азија и Југозападна Азија.[25][26][27][28][29][30]

Филогенетска структура

уреди
  • C1 F3393
    • C1a CTS11043
      • C1a1 M8 Јапонија, Кина, Јужна Кореја, Северна Кореја
        • C1a1a P121
          • C1a1a1 CTS9336
            • C1a1a1a CTS6678 Јапонија, Јужна Кореја
            • C1a1a1b Z1356 Јапонија
          • C1a1a2 Z45460 Кина (Лиаонинг)
      • C1a2 (претходно C6) V20
        • C1a2a V182
          • C1a2a1 V222 Обединетото Кралство, Италија (Калабрија), Грција, Унгарија, Украина
            • C-Y12152 Шкотска
              • C-BY1117 Унгарија, Англија
              • C-Y11695 Италија, Грција, Украина
            • C-BY67541 Италија, Германија
          • C1a2a2 Z29329 Шпанија, Полска
        • C1a2b Z38888/F16270/PH428 Литванија, Ирска, Англија, Алжир, Ерменци
          • C-Z44576 Алжир
          • C-Z44526/F15182 Англија, ерменски
    • C1b F1370
      • C1b1 K281
        • C1b1a B66/Z16458
          • C-K176
            • C-MF166805/C-M10417 - Кина ( округот Онсу Ујгур [10] ), Сингапур [11]
            • C1b1a1 (претходно C5) M356 Индија, Шри Ланка, Бангладеш, Непал, Пакистан, Авганистан,[31] Иран, Обединетите Арапски Емирати, Кувајт, Саудиска Арабија, Кина (Ксинџијанг и Шанкси), Мјанмар,[32] Тајланд [33]
          • C1b1a2 B65
            • C-B67
              • C-Z32425 Борнео ( Лебо [24] )
              • C-MY1069 Лембата (Кадакева [24] )
                • C-MY1070 Флорес (Цибол, Рампасаса [24] )
            • C-AM00848/F725 Сингапур, Кина (Јунан, Гуангдонг, Хунан, Шанкси), Борнео, Филипини
          • C1b1a3 Z16582 Саудиска Арабија, Ирак
        • C1b1b B68 Борнео
      • C1b2 B477/Z31885
        • C1b2a (претходно C2) M38
          • C1b2a1 M208
            • C1b2a1a P33 Полинезија
            • C1b2a1b P54
        • C1b2b (претходно C4) M347 Австралија
          • C1b2b1 M210

Наводи

уреди
  1. ↑ C-F3393 tree, Yfull
  2. ↑ 崎谷満『DNA・考古・言語の学際研究が示す新・日本列島史』（勉誠出版　2009年）(in Japanese)
  3. ↑ Hallast, Pille; Agdzhoyan, Anastasia; Balanovsky, Oleg; Xue, Yali; Tyler-Smith, Chris (2021). „A Southeast Asian origin for present-day non-African human y chromosomes“. Human Genetics. 140 (2): 299–307. doi:10.1007/s00439-020-02204-9. PMC 7864842 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 32666166.
  4. ↑ „The Y-chromosome tree bursts into leaf: 13,000 high-confidence SNPs covering the majority of known clades“. Molecular Biology and Evolution. 32 (3): 661–73. March 2015. doi:10.1093/molbev/msu327. PMC 4327154. PMID 25468874.CS1-одржување: display-автори (link)
  5. ↑ 5,0 5,1 Soon-Hee Kim, Ki-Cheol Kim, Dong-Jik Shin, Han-Jun Jin, Kyoung-Don Kwak, Myun-Soo Han, Joon-Myong Song, Won Kim, and Wook Kim (2011), "High frequencies of Y-chromosome haplogroup O2b-SRY465 lineages in Korea: a genetic perspective on the peopling of Korea." Investigative Genetics 2011, 2:10. http://www.investigativegenetics.com/content/2/1/10
  6. ↑ Fu, Q.; Posth, C.; Hajdinjak, M.; Petr, M.; Mallick, S.; Fernandes, D.; Furtwängler, A.; Haak, W.; Meyer, M. (2016). „The genetic history of Ice Age Europe“. Nature. 534 (7606): 200–205. Bibcode:2016Natur.534..200F. doi:10.1038/nature17993. PMC 4943878. PMID 27135931.CS1-одржување: display-автори (link)
  7. ↑ ISOGG, 2015 "Y-DNA Haplogroup C and its Subclades – 2015" (15 September 2015).
  8. ↑ Phylogenetic tree of haplogroup C-M8/C-M105 according to FamilyTreeDNA
  9. ↑ Phylogenetic tree of haplogroup C-M8 according to YFull
  10. ↑ 10,0 10,1 Phylogenetic tree of haplogroup C-F3393 according to 23mofang
  11. ↑ 11,0 11,1 Phylogenetic tree of haplogroup C-F3393 according to TheYtree
  12. ↑ „Molecular dissection of the basal clades in the human Y chromosome phylogenetic tree“. PLOS ONE. 7 (11): e49170. 202. Bibcode:2012PLoSO...749170S. doi:10.1371/journal.pone.0049170. PMC 3492319. PMID 23145109.
  13. ↑ „Dienekes' Anthropology Blog: Brown-skinned, blue-eyed, Y-haplogroup C-bearing European hunter-gatherer from Spain (Olalde et al. 2014)“. 26 January 2014.
  14. ↑ Gibbons, Ann (2017). „There's no such thing as a 'pure' European—or anyone else“. Science. doi:10.1126/science.aal1186.
  15. ↑ „Genome-wide data from two early Neolithic East Asian individuals dating to 7700 years ago“. Science Advances. 3 (2): e1601877. February 2017. Bibcode:2017SciA....3E1877S. doi:10.1126/sciadv.1601877. PMC 5287702. PMID 28164156.
  16. ↑ „Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe“. Nature. 522 (7555): 207–11. June 2015. arXiv:1502.02783. Bibcode:2015Natur.522..207H. doi:10.1038/nature14317. PMC 5048219. PMID 25731166.CS1-одржување: display-автори (link)
  17. ↑ „The genetic history of Ice Age Europe“. Nature. 534 (7606): 200–5. June 2016. Bibcode:2016Natur.534..200F. doi:10.1038/nature17993. PMC 4943878. PMID 27135931.CS1-одржување: display-автори (link)
  18. ↑ „Ancient genomes show social and reproductive behavior of early Upper Paleolithic foragers“. Science. 358 (6363): 659–662. November 2017. Bibcode:2017Sci...358..659S. doi:10.1126/science.aao1807. PMID 28982795.CS1-одржување: display-автори (link)
  19. ↑ „Haplogroup C Project“. Архивирано од изворникот на 2022-07-22. Посетено на 2024-02-02.
  20. ↑ „Revealing the prehistoric settlement of Australia by Y chromosome and mtDNA analysis“. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 104 (21): 8726–30. May 2007. Bibcode:2007PNAS..104.8726H. doi:10.1073/pnas.0702928104. PMC 1885570. PMID 17496137.
  21. ↑ „Dual origins of the Japanese: common ground for hunter-gatherer and farmer Y chromosomes“. Journal of Human Genetics. 51 (1): 47–58. 2006. doi:10.1007/s10038-005-0322-0. PMID 16328082.
  22. ↑ „A Polynesian motif on the Y chromosome: population structure in remote Oceania“. Human Biology. 79 (5): 525–35. October 2007. doi:10.1353/hub.2008.0004. PMID 18478968. |hdl-access= бара |hdl= (help)
  23. ↑ 23,0 23,1 „A recent bottleneck of Y chromosome diversity coincides with a global change in culture“. Genome Research. 25 (4): 459–66. April 2015. doi:10.1101/gr.186684.114. PMC 4381518. PMID 25770088.CS1-одржување: display-автори (link)
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 Monika Karmin, Rodrigo Flores, Lauri Saag, Georgi Hudjashov, Nicolas Brucato, Chelzie Crenna-Darusallam, Maximilian Larena, Phillip L Endicott, Mattias Jakobsson, J Stephen Lansing, Herawati Sudoyo, Matthew Leavesley, Mait Metspalu, François-Xavier Ricaut, and Murray P Cox, "Episodes of Diversification and Isolation in Island Southeast Asian and Near Oceanian Male Lineages," Molecular Biology and Evolution, Volume 39, Issue 3, March 2022, https://doi.org/10.1093/molbev/msac045
  25. ↑ „The Himalayas as a directional barrier to gene flow“. American Journal of Human Genetics. 80 (5): 884–94. May 2007. doi:10.1086/516757. PMC 1852741. PMID 17436243.
  26. ↑ „Mitochondrial and Y-chromosome diversity of the Tharus (Nepal): a reservoir of genetic variation“. BMC Evolutionary Biology. 9 (1): 154. July 2009. Bibcode:2009BMCEE...9..154F. doi:10.1186/1471-2148-9-154. PMC 2720951. PMID 19573232.
  27. ↑ „Y-chromosome diversity characterizes the Gulf of Oman“. European Journal of Human Genetics. 16 (3): 374–86. March 2008. doi:10.1038/sj.ejhg.5201934. PMID 17928816.
  28. ↑ „Saudi Arabian Y-Chromosome diversity and its relationship with nearby regions“. BMC Genetics. 10: 59. September 2009. doi:10.1186/1471-2156-10-59. PMC 2759955. PMID 19772609.
  29. ↑ „Polarity and temporality of high-resolution y-chromosome distributions in India identify both indigenous and exogenous expansions and reveal minor genetic influence of Central Asian pastoralists“. American Journal of Human Genetics. 78 (2): 202–21. February 2006. doi:10.1086/499411. PMC 1380230. PMID 16400607.
  30. ↑ „New binary polymorphisms reshape and increase resolution of the human Y chromosomal haplogroup tree“. Genome Research. 18 (5): 830–8. May 2008. doi:10.1101/gr.7172008. PMC 2336805. PMID 18385274.
  31. ↑ „Afghanistan from a Y-chromosome perspective“. European Journal of Human Genetics. 20 (10): 1063–1070. 2012. doi:10.1038/ejhg.2012.59. PMC 3449065. PMID 22510847.
  32. ↑ „Retrieving Y chromosomal haplogroup trees using GWAS data“. European Journal of Human Genetics. 22 (8): 1046–1050. 2013. doi:10.1038/ejhg.2013.272. PMC 4350590. PMID 24281365.
  33. ↑ „Y chromosomal evidence on the origin of northern Thai people“. PLOS ONE. 12 (7): e0181935. 2017. Bibcode:2017PLoSO..1281935B. doi:10.1371/journal.pone.0181935. PMC 5524406. PMID 28742125.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Хаплогрупа_C-F3393&oldid=5252326“