Википедија

Туриалба (вулкан)

Туриалба — активен вулкан кој се наоѓа во Централна Костарика. Вулканот е доста еруптивен во последниве години, вклучувајќи ги ерупциите во 2016 година[1], како и во јануари, март и април 2017 година[2][3][4][5]. Посетителите често се обидувале да гледаат надолу во главниот кратер, но зголемената вулканска активност во 2014-17 година, што резултирала со големи облаци од вулканска пепел, предизвикало затворање на Националниот парк Туриалба.

Туриалба
Туриалба во 2014 година
Највисока точка
Надм. вис.3,340 метарs (10,958 ст)
Географија
Туриалба на карта

Карта

МестоКартаго, Костарика
Геологија
Старост на карпата1.5 милиони години
Видстратовулкан
Последен избув19 септември 2016 - 16:06

Туриалба претставува стратовулкан кој е висок 3,340 метри и се наоѓа на околу 45 минути од градот Туриалба во Атлантикот. Врвот има три кратери, од кои најголемиот има пречник од 50 метри.[6]. Под врвот се наоѓа планинско подрачје и планинска шума, со папрати, бромелијади, лишаи и мов. Поголемиот дел од шумата е или примарна или секундарна шума[7].

Туриалба е во непосредна близина на вулканот Иразу и двата се меѓу најголемите вулкани на Костарика. Туриалба имал најмалку пет големи експлозивни ерупции во последните 3.500 години. Во јасните денови и Тихи Океан и на Карипско Море може да се видат од врвот.

Вулканот е именуван по кантонот Туриалба, во провинцијата Картаго во Костарика. Не постои јасен консензус за потеклото на името Туриалба, но историчарите не се согласуваат со обидите да го припишат името на патронимот Торелба (од Арагон во Шпанија) или од латинскиот Туриос алба (бела кула). Општ консензус е дека Туриалба потекнува од локалниот индиски јазик, но не постои одговор за неговите вистински корени.

Овој вулкан се следи од страна на Проектот за депонирање на јаглерод диоксид[8].

Активност

уреди
  • Во текот на 19 век, вулканот неколкупати избувнал и испуштил пепел (1847, 1853, 1855, 1859, 1866), создавајќи пирокластични текови. Последната голема ерупција била во 1866 година[9].
  • Мали знаци на активност започнале во 1996 година.
  • Во јануари 2001 година, вулканот имал зголемена активност, покажувајќи силна активност на фумарола во централните кратери. Вулканските активности се зголемиле од 2005 година.
  • На 31 март 2017 година, вулканот започнал да покажува активност со ерупции од пепел[10].
 
Туриалба 2005
  • Областа на Националниот парк за посетители була затворена од 2009 до 2011 година.
  • На 8 јануари 2010 година настанала ерупција, создавајќи ново отворање во близина на кратерот на југозапад, а температурата се зголемила од 200 на 600 °C. Две села, Ла Централ и Ел Ретиро, биле евакуирани[11].
  • Во јануари 2012 година било формирано ново отворање на запад од кратерот по избувнувањето.
  • На 12 април 2012 година се случила мала ерупција[12].
  • На 21 мај 2013 година, во 08:52 часот, експлозијата на гас се проширила во близина на главниот кратер[13].
  • Во јули 2013 година истражувачите откриле земјотресите дневно се зголемиле и до триесет на час[14].
  • На 17 октомври 2014 година, количеството на потреси се зголемило од околу 50-100 дневно, до 200 на ден[15].
  • На 29 октомври 2014 година, околу 10:10, започнала ерупција која испратила голема количина вулкански материјал во областите до 40 км далеку[16].
  • На 12 март 2015 година, ерупциите околу 11:00 и 14:12 испратиле пепел низ целата Централна долина. Меѓународните аеродроми биле затворени поради видливоста помала од 100 метри[17].
  • На 13 март 2015 година ерупцијата се случила во 21:07 часот.
  • На 4 мај 2015 година ерупција се случила во 15:24
  • Ерупцијата се случила на 21 мај 2016 година. Таа била опишана од еден жител како најголема од 2010 година.
  • На 19 септември, во 02:54 избувнала ерупцијата која траела околу петнаесет минути. Настаните продолжиле до 20 септември со ерупција во 06:20 часот. Аеродромите во градското подрачје биле затворени[18].

Наводи

уреди
  1. ↑ http://www.ticotimes.net/2016/09/19/turrialba-volcano-explosion
  2. ↑ http://www.ticotimes.net/2017/03/29/turrialba-volcano-ash
  3. ↑ http://www.ticotimes.net/2017/01/05/turrialba-update
  4. ↑ http://www.ticotimes.net/2017/01/30/turrialba-volcano-costa-rica-3
  5. ↑ http://news.co.cr/turrialba-volcano-near-cartago-costa-rica-back-action-calm-spell/58805/
  6. ↑ Stater, Adam. „The Turrialba Volcano's Craters“.
  7. ↑ Stater, Adam. „Forest Types, Turrialba Volcano“.
  8. ↑ „DECADE Installations at Turrialba and Poás“. Deep Carbon Observatory. Архивирано од изворникот на 2017-05-12. Посетено на 26 September 2016.
  9. ↑ „El Turrialba ha hecho erupción seis veces en últimos 3.500 años“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2017-12-15.
  10. ↑ „Actividad sísmica aumenta en el volcán Turrialba“.
  11. ↑ „Erupciones abren dos nuevos cráteres en volcán Turrialba“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2017-12-15.
  12. ↑ „Volcán Turrialba hizo pequeña erupción“.
  13. ↑ „Erupción de ceniza en volcán Turrialba ensanchó boquetes“.
  14. ↑ „Volcán Turrialba pasó de 20 sismos por día a 30 por hora“.
  15. ↑ „Ceniza del Turrialba alcanza a un millón de habitantes“.
  16. ↑ „Volcán Turrialba hace erupción y provoca intensa caída de ceniza en los alrededores“ [Turrialba Volcano erupts and a lot of ash fell in the surrounding areas] (шпански).
  17. ↑ „Volcán Turrialba registra la erupción más importante desde 1996“ [Most important eruption since 1996 registered at Turrialba Volcano.] (шпански).
  18. ↑ „Cierran Aeropuerto Juan Santamaría debido a caída de ceniza“ [Juan Santamaria airport closed due to falling ashes.] (шпански).

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Туриалба_(вулкан)&oldid=4640740“