Стефан Наумов-Стив

(Пренасочено од Стив Наумов)

Стефан Наумов-Стив (Битола, 27 октомври 1920Болно, 12 септември 1942) — македонски комунист, учесник во НОВ. Бил прогласен за Народен херој на Југославија на 29 јули 1945 година, како еден од првите борци од Македонија кои го добиле тоа одликување (заедно со Мирче Ацев, Орце Николов, Страшо Пинџур, Христијан Тодоровски-Карпош и Кузман Јосифовски-Питу).

Стефан Наумов-Стив
Роден 27 октомври 1920
Битола
Починал 12 септември 1942(1942-09-12) (возр. 21)
Болно, Преспанско

Рани години

уреди
 
Родната куќа на Стив Наумов

Стив Наумов потекнува од печалбарско семејство. Татко му Васил потекнувал од село Битуша. Тој уште кога имал 19-20 години заминал во Романија каде работел на сечење шуми, односно изградба на железнички пруги. По петгодишна работа се вратил во Битуша во 1903 година, кога се оженил со мајката на Стив, Јана Темелкова. По раѓањето на синот Сотир, Васил повторно заминал на печалба, овој пат во САД. По враќањето од САД, во 1913 година целото семејство се преселило во Битола. Потоа Васил повторно заминал во САД, каде останал до крајот на Првата светска војна. Стив Наумов се родил на 27 октомври 1920 година, како трето машко дете.

 
Техничкиот факултет во Белград

По завршувањето на гимназијата во Битола, во 1938 година се запишал на Техничкиот факултет во Белград, каде што веднаш му пристапил на напредното работничко движење, поради што често бил затворан. Во 1939 година станал член на КПЈ, а по враќањето во Битола, во септември 1940 година бил избран за секретар на Месниот комитет на КПЈ за Битола.[1]

Учеството во Народноослободителната војна

уреди
 
Мртвото тело на Стефан Наумов - Стив, пред да биде осквернавено од бугарските окупатори.

Во април 1942 година, Стив Наумов учествувал во формирањето на Битолскиот партизански одред „Пелистер“. На 6 мај 1942 година во Битола го убил бугарскиот областен полициски началник.[2] Во јуни 1942 година станал член на Оперативниот штаб на Главниот штаб на партизанските одреди во Македонија.

Есента истата година, Стив Наумов заминал на партиска задача во Преспа каде, на 12 септември 1942 година, кај селото Болно, Ресенско, во борба против бугарската војска и полиција се самоубил, заедно со неговиот соборец, народниот херој Мите Богоевски. За неговата глава се барале 200 илјади лева, жив или мртов.[3] Потоа, бугарската војска ги изложила нивните тела во селото Болно за да ги распознаат роднините на Мите, при што, двете тела биле фотографирани од страна на бугарската војска. Потоа, двајцата биле закопани во близина на местото каде што загинале, но бидејќи месното население започнало да ги посетува гробиштата, бугарските војници ги откопале телата, ги оставиле покрај реката за да се распаднат, а потоа ги однеле во непозната насока.

 
Празниот гроб на Стив Наумов

По Втората светска војна, на партизанските гробишта во Битола бил подигнат гроб на Стив Наумов, но тој останал празен. Во алејата на партизаните се наоѓа и гробот на неговиот брат Ѓорги Наумов (1914-1942), кој бил обесен во скопскиот затвор.[4]

Почести

уреди
 
Статуа на Стефан Наумов - Стив во Битола

Една година по неговата смрт, Битолскиот баталјон, формиран на 11 ноември 1943 година во леринското село Винени, бил наречен по него.

Во негова чест, денес три основни училишта го носат неговото име, во Битола, Скопје и Пласница. Во Битола има и спомен-куќа посветена на неговиот живот и дело.

Зафир Хаџиманов и Сенка Валетанлиќ испеаја песна за него насловена „Песна за Стив Наумов“.[5]

Родословие

уреди


Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. „Народни хероји Југославије“, „Младост“, Београд, 1975.
  2. „Хронологија на народно ослободителната борба на Македонија 1941-1945“, Сојуз на здруженијата на борците од НОВ на Македонија“, Скопје, јуни 1970, 28 стр.
  3. „Народни херои од Македонија“, Наша книга, Скопје, 1973, стр. 269
  4. Жанета Здравковска, „Мајката на Стив Наумов умре плачејќи на празен гроб“[мртва врска], Дневник, број 5291, година XVII, среда, 16 октомври 2013, стр. 12.
  5. „Песна за Стив Наумов“, текст и музика Архивирано на 8 август 2016 г., pesna.org

Литература

уреди
  • Ѓорѓи Димовски-Цолев, „Стеван Наумов-Стив“, Скопје, 1971.

Надворешни врски

уреди