Златко Чајковски
Златко „Чик“ Чајковски (Загреб, 24 ноември 1923 – Минхен, 27 јули 1998) — хрватски и југословенски фудбалер и тренер. Неговиот брат, Жељко Чајковски, исто така бил фудбалер. Вообичаено играл на позиција дефанзивен играч за врска, Чајковски бил познат по својата огромна физичка кондиција и маркирачки способности и се сметал за еден од најдобрите југословенски фудбалери. И покрај неговата вообичаена дефанзивна улога, тој исто така бил добар додавач и поседувал технички способности од врвна класа.
| Златко Чајковски Zlatko Čajkovski | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Чајковски во 1953 г. | ||||||||||||||||||
| Лични податоци | ||||||||||||||||||
| Полно име | Златко Чајковски | |||||||||||||||||
| Роден на | 24 ноември 1923 | |||||||||||||||||
| Роден во | Загреб, СХС | |||||||||||||||||
| Починал на | 27 јули 1998 (возр. 74) | |||||||||||||||||
| Починал во | Минхен, Германија | |||||||||||||||||
| Висина | 1,63 m | |||||||||||||||||
| Позиција | Одбранбен играч за врска | |||||||||||||||||
| Кариера* | ||||||||||||||||||
| Години | Клуб | Наст. | (Гол.) | |||||||||||||||
| 1939–1945 | ХАШК | |||||||||||||||||
| 1946–1955 | Партизан | 156 | (19) | |||||||||||||||
| 1955–1958 | ФК Келн | 57 | (7) | |||||||||||||||
| 1958–1960 | Хапоел Хаифа | |||||||||||||||||
| Репрезентација | ||||||||||||||||||
| 1942–1943 | Хрватска | 2 | (0) | |||||||||||||||
| 1946–1955 | Југославија | 55 | (7) | |||||||||||||||
| Тренер на екипи | ||||||||||||||||||
| 1961–1963 | ФК Келн | |||||||||||||||||
| 1963–1968 | ФК Баерн Минхен | |||||||||||||||||
| 1968–1969 | Хановер 96 | |||||||||||||||||
| 1970 | Кикерс Офенбах | |||||||||||||||||
| 1970–1971 | ФК Динамо Загреб | |||||||||||||||||
| 1971–1973 | ФК Нирнберг | |||||||||||||||||
| 1973–1975 | ФК Келн | |||||||||||||||||
| 1976 | Кикерс Офенбах | |||||||||||||||||
| 1977–1978 | АЕК Атина | |||||||||||||||||
| 1978–1980 | ФК Цирих | |||||||||||||||||
| 1980 | ФК Гренхен | |||||||||||||||||
| 1981 | ФК Грацер | |||||||||||||||||
| 1982 | АЕК Атина | |||||||||||||||||
| 1983–1984 | ФК Аполон каламарис | |||||||||||||||||
Успеси
| ||||||||||||||||||
Играчка кариера
уредиНа клупски план Чајковски првично играл за ХАШК. По Втората светска војна се преселил во новоформираниот Партизан.
Партизан
уредиЧајковски бил еден од ѕвездените („најеминентните“) играчи во првите 10 години од историјата на клубот. Тој продолжи со освојување на две титули во југословенската лига ( 1946/47, 1948/49 ) и три трофеи во Купот на Југославија (Куп Маршал Тито) (1947, 1952, 1954 ). [1]
Чајковски во последните години со Партизан имал одиграно 391 настап (156 во лигата), каде постигнал 97 гола и ја носел капитенската лента. [2]
„Чик“ одиграл дури 80 меѓународни пријателски натпревари за белградската страна, вклучувајќи ја и високо оценетата јужноамериканска турнеја во зимата 1953/54 година. [3]
ФК Келн
уредиПо Партизан, Чајковски се вработил во странство. За прв пат отишол во Западна Германија во 1955 година. Се одлучил и потпишал за ФК Келн, а во следните три сезони настапувал за овој германски клуб под водство на тренерот Хенес Вајсвајлер. Веднаш во првата сезона настапил на 24 натпревари и постигнал два гола. За тоа време одиграл вкупно 57 првенствени натпревари и постигнал седум првенствени голови. Во Купот на Германија одиграл три натпревари и постигнал еден гол.
Југославија
уредиПомеѓу 1946 и 1955 година играл 55 пати за југословенската репрезентација постигнувајќи седум гола. [4] Учествувајќи на Олимписките игри 1948 и 1952 година, [5] го освоил сребрениот медал во двата наврати. [6] Финалето на турнирот во Хелсинки во 1952 година било изгубено против тогашната унгарска страна на Маџик Маџарите.
Учествувал и на Светските првенства на ФИФА во 1950 и 1954 година. Во 1950 година, Југославија загуби само од домаќинот Бразил во групната фаза, при што Чајковски постигнал два гола против Мексико. Во 1954 година, Југославија ремизирал во групната фаза против Бразил, но била елиминирана во следниот четвртфинален натпревар против евентуалниот победник на турнирот Германија. Во 1953 година, Чајковски бил еден од четворицата хрватски играчи на ФИФА Селектираните XI кои играле против Англија.[7] Неговиот последен интернационален натпревар бил пријателскиот натпревар во мај 1955 година против Шкотска.[8]
Меѓународни цели
уреди| # | Датум | Место на одржување | Противник | Резултат | Резултат | Конкуренција |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 7 октомври 1946 година | Тирана, Албанија |  Албанија
|
3 – 2 | 3–2 | Балкански куп |
| 2. | 4 јули 1948 година | Софија, Бугарија |  Бугарија
|
3 – 1 | 3–1 | |
| 3. | 19 јуни 1949 година | Осло, Норвешка |  Норвешка
|
3 – 1 | 3–1 | Пријателски |
| 4. | 18 септември 1950 година | Тел-Авив, Израел |  Израел
|
3 – 0 | 5–2 | Квалификации за Светското првенство во ФИФА 1950 година |
| 5. | 22 јули 1952 година | Тампере, Финска | [[File:{{{flag alias-1936}}}|22x20px|border |alt=|link=]] СССР | 3 – 1 | 3–1 | Летни олимписки игри 1952 година |
| 6. | 25 јули 1952 година | Хелсинки, Финска |  Данска
|
1 – 0 | 5–3 | |
| 7. | 29 јули 1952 година | Хелсинки, Финска |  Германија
|
3 – 1 | 3–1 |
Стил на игра
уредиИако Чајковски играл како дефанзивен играч за врска, тој бил подеднакво добар и во нападот и, поради неговата исклучителна издржливост и истрајност, можел да го покрие буквално целиот терен. Неговата необична техника на дриблинг во цик-цак им отежнувало на неговите противници да ги предвидат неговите потези. Чајковски исто така бил многу вешт во ударот со глава и покрај нискиот раст. [9]
Тренерска кариера
уредиЧајковски тренерската лиценца ја стекнал под водство на Хенес Вајсвајлер во Германската спортска академија во Келн. Неговиот прв состанок бил во Израел, Турција и Холандија.
Неговиот прв голем успех бил во Германското првенство 1962 година со 1. ФК Келн. Во 1963 година тој ги презел уздите на ФК Баерн Минхен, кој го водел од втората дивизија во првата дивизија, две победи во Купот на Германија и победата во финалето на Купот на победниците на Европа против Ренџерс ФК од Глазгов во 1967 година. Во овој период тој се формира околу голманот Сеп Маер, Франц Бекенбауер и, подоцна легендарниот, напаѓач Герд Милер, потоа сите во раните дваесетти години, еден од врвните тимови во Европа и целиот свет.
Подоцна, Чајковски бил тренер на Хановер 96, 1. ФК Нирнберг, Кикерс Офенбах, кој го зеде како второлигаш за да го освои Купот на Германија во 1970 година. По НК Динамо Загреб и 1. ФК Нирнберг, тој имал уште еден ангажман 1. ФК Келн и исто така се вратил уште еднаш во Кикерс Офенбах. Потоа заминал во Грција во АЕК Атина каде освоил двојна круна. Следно отпативал за Швајцарија како тренер на ФК Цирих (1978–1980) и ФК Гренхен (1980), со последната задача со Грејзер АК во 1981 година. Потоа бил тренер на АЕК Атина (1982) и Аполон Каламаријас (1983–84). [10]
Менаџерска статистика
уреди- Обновено на 4 September 2017[11]
Успеси
уредиИграч
уреди- Партизан
- Југословенска прва лига : 1946–47, 1948–49
- Куп на Југославија : 1947, 1952, 1954 година ,
- Југославија
- Сребрен медал на Летни олимписки игри: 1948, 1952 година
Менаџер
уреди- Келн
- Германско првенство : 1962 година
- Оберлига : 1961–62, 1962–63
- Баерн Минхен
- ДФБ-Покал : 1965–66, 1966–67
- Европски куп на победници на купови : 1966–67
- Кикерс Офенбах
- Регионална лига : 1969–70
- АЕК Атина
- Алфа Етники : 1977–78
- Грчки куп : 1977–78
Наводи
уреди- ↑ cbnostalgija (7 August 2011). „Foto arhiva - Zlatko Čajkovski (1923 - 1998)“. Crno-bela Nostalgija (српски). Посетено на 7 May 2020.
- ↑ „Jugosloven koji je stvorio veliki Bajern: Priča o čoveku koji je naučio Nemce fudbalu! (FOTO) (VIDEO)“. espreso.rs (српски). Посетено на 7 May 2020.
- ↑ „Colo Colo - Partizan 4-8, 1954“. Crno-bela Nostalgija (српски). 5 March 2013. Посетено на 7 May 2020.
- ↑ Mamrud, Roberto (18 April 2013). „Players Appearing for Two or More Countries“. RSSSF. Посетено на 28 September 2013.
- ↑ „Zlatko Čajkovski“. Olympedia. Посетено на 13 October 2021.
- ↑ „Zlatko Čajkovski“. Sports-Reference / Olympic Sports. Архивирано од изворникот на 3 December 2016. Посетено на 8 March 2019.
- ↑ „Croatia celebrate important role“. UEFA.com. Архивирано од изворникот на 5 July 2007.
- ↑ „Player Database“. EU-football. Посетено на 26 June 2022.
- ↑ Samovojska, Antun (30 April 2020). „DANAS VIŠE NEMA TAKVIH! Čudesna priča o hrvatskom 'malom debelom Mülleru' koji se proslavio u Beogradu i stvorio moćni Bayern!“. sportske.jutarnji.hr (хрватски). Посетено на 26 May 2020.
- ↑ Mastrogiannopoulos, Alexander (21 June 2003). „Greece 1983/84“. RSSSF. Посетено на 28 September 2013.
- ↑ „Zlatko Čajkovski's Managerial“. povijest.gnkdinamo.hr. 12 October 2017. Архивирано од изворникот на 2017-11-16. Посетено на 14 November 2017.
Надворешни врски
уреди- Zlatko Čajkovski at National-Football-Teams.com
- Serbian national football team website (на српски)