Википедија

Биљаник

село во Општина Новаци

Биљаник или Билјаник — раселено село во Општина Новаци, чиј атар се издига до сртот на Селечка Планина. Се наоѓа источно од Битола, десно од патот кои води за битолскиот дел на Мариово.

Биљаник
Биљаник во рамките на Македонија
Биљаник
Местоположба на Биљаник во Македонија
Биљаник на карта

Карта

Координати 41°2′21″N 21°29′24″E / 41.03917° СГШ; 21.49000° ИГД / 41.03917; 21.49000
Општина Новаци
Население 0 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 02009
Надм. вис. 594 м
Биљаник на општинската карта

Атарот на Биљаник во рамките на општината
Биљаник на Ризницата

Географија и местоположба

уреди

Селото се наоѓало на западните падини на Селечка Планина, на околу пет километри од општинското средиште Новаци и на 15 километри источно од градот Битола. Поради ширењето на Рудникот Суводол, селото било плански раселено, односно жителите добиле куќи и имоти во населбата Горно Оризари.

Историја

уреди

Во XIX век, Биљаник било село во Битолската каза на Отоманското Царство.

Стопанство

уреди

Атарот е мал и зафаќа површина од 5,8 км2. На него доминира обработливото земјиште на површина од 535 ха, на пасиштата отпаѓаат 58,4 ха, додека шумско земјиште нема.[2]

Население

уреди
Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948227—    
1953276+21.6%
1961318+15.2%
1971261−17.9%
1981300+14.9%
ГодинаНас.±%
1991211−29.7%
1994107−49.3%
20020−100.0%
202100.00%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г Баљаник (Баляникъ) имал 160 жители, сите Македонци христијани.[3][4] На почетокот на XX век селото потпаднало под врховенството на Бугарската егзархија. По податоците на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во селото Баљаник (Баляникъ) имало 152 жители, сите Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[3][5]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Билјаник се води како чисто македонско село во Битолската каза на Битолскиот санџак со 20 куќи.[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 100 Македонци.[7]

Селото броело 318 жители во 1961 година, додека во 1994 година живееле 107 жители.

Според пописот од 2002 година, во селото Билјаник немало жители.[8] Истото било потврдено и на пописот од 2021 година.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 160 152 227 276 318 261 300 211 107 0 0
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]

Родови

уреди

Биљаник било македонско православно село, родовите во селото се доселени, кое е целосно иселено. Едни се доселени до крајот на турското владеење, а други потоа.

Родови доселени до крајот на турското владеење се: Шалевци (3 куќи), Клечковци (2 куќи), Шиндевци (2 куќи), Ќиревци (1 куќа), Лазаровци (1 куќа), Нешковци (1 куќа), Шалеман (1 куќа) и Голевци (1 куќа) сите овие родови се доселелички со непозната старина.

Родови доселени после турското владеење се: Димовци (2 куќи) доселени се 1912 година од Гнеотино; Секуловци (1 куќа) доселени се 1935 година исто така од Гнеотино; Неделковци (2 куќи) доселени се 1941 година од Долна Чарлија; Трајковци (1 куќа) доселени се 1942 година од Орехово, подалечно потекло имаат од Рапеш, Мариово; Шумковци (2 куќи) доселени се од селото Вирово, Железник во 1946 година; Димитриовци (2 куќи), Марковци (2 куќи), Симоновци (2 куќи), Спасе (1 куќа), Најдовци (1 куќа) и Јоше (1 куќа) доселени се од селото Боиште, Железник во 1946 година; Николовци (2 куќи) доселени се од селото Куратица, охридско во 1946 година; Златановци (1 куќа) доселени се од селото Церово, Железник во 1946 година; Поповци (1 куќа) доселени се од селото Лесково, Железник во 1946 година; Крсте (1 куќа), Качакот (1 куќа) и Тренчо (1 куќа) доселени се од некое село во Железник; Дончо (1 куќа) доселени од Кичевско.[13]

Самоуправа и политика

уреди

Избирачко место

уреди

Во селото постои избирачкото место бр. 164 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на салата на селото Новаци.[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 50 гласачи.[15]

Културно-историска оставнина

уреди
Цркви[16]
Археолошки наоѓалишта[18]

Наводи

уреди
  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија. Скопје: Патрија. стр. 28.
  3. ↑ 3,0 3,1 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  4. ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 237.
  5. ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 166-167.
  6. ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 13.
  7. ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  8. ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
  9. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  10. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  11. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  12. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  13. ↑ Трифуноски Ф., Јован (1998). Битољско-Прилепска котлина : антропогеографска проучавања (1914-1997). Српска академија наука и уметности. ISBN 8670252678. OCLC 469501519.
  14. ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
  15. ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
  16. ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
  17. ↑ „'Црквата го тужи ЕСМ '“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2014-01-31.
  18. ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Биљаник&oldid=5173891“