Шлеско Војводство

Шлеско Војводство
Шлеско Војводство; Województwo śląskie
	војводство
Знаме	Грб
	; Местоположба во Полска
	; Окрузи во Шлеското Војводство
Земја	Полска
Capital	Катовице
Окрузи	19 градски, 17 земски *
Површина
• Вкупно	12.333,09 км2 (476,183 ми2)
Население (30-06-2014)
• Вкупно	4.593.358
• Густина	370/км2 (1,000/ми2)
• Градскo	3.675.602
• Селско	1.001.381
Рег. таб.	S
Мреж. место	silesia-region.pl
	понатаму се делат на 167 општини;

Шлеско Војводство (полски: województwo śląskie, шлески: Ślůnske wojewůdztwo, германски: Woiwodschaft Schlesien) — војводство во историската област Горна Шлеска, јужна Полска. Главен и најголем град е Катовице.

Иако војводството го носи тоа име, највеќето од историската област Шлеска денес е поделена меѓу Лубушкото, Долношлеското и Ополското Војводство, додека пак источниот дел од војводството (и особено Ченстохова на север) ѝ припаѓа на историската област Малополска.

Војводството е создадено на 1 јануари 1999 г. од дотогашните војводства Катовичко, Ченстоховско и Бјелско, согласно управната реформа усвоена претходната година.

Ова е најгусто населеното војводство во Полска со речиси 5 милиони жители на површина од 12.300 км².^[1] Исто така претставува најголемото урбано подрачје во цела Средна и Источна Европа.^[2] Во стопански поглед, војводството учествува со 13 % од вкупниот БДП на Полска.^[2]^[3]^[4]

Географија

Шлеското Војводство се граничи со Чешка и Словачка на југ, како и уште четири полски војводства: Ополското на запад, Лоѓското на север, Светокришкото на североисток и Малополското Војводство на исток.

Областа ги опфаќа Шлеската Висорамнина во средиштето и на северозапад и Краковско-ченстоховската Јура на североисток. Јужната граница ја образуваат Бескидите (Шлеските и Живјечките).

Денешното Војводство е само мал дел од историската област Шлеска, која се протега Ополското, Долношлеското и Лубушкото Војводство, а во помала мера и во Чешка и Германија. Од друга страна пак, доста голем дел од војводството нема географска врска со историската Шлеска (како на пр. Ченстохова, Завјерќе, Мишкув, Јавожно, Сосновјец, Живјец, Домброва Гурнича, Бенѓин и источниот дел од Бјелско-Бјала, кои се во историската област Малополска).

Население

Шлеското Војводство е најгусто населено во земјата (со 379 жит./км², споредено со државниот просек од 124 жит./км²). Поради високоразвиената индустрија, има најниска стапка на невработеност (6,2 %) од сите војводства. Степенот на урбанизација е голем, при што 78 % населението живее во градовите.

Знаменитости

Замокот во Пшчина.

Северниот и јужниот дел од војводството се опкружени со зелен појас. Бјелско-Бјала е обиколен од венецот Бескиди, познат по зимските спортови. На планините има вкупно 150 жичници и 200 километри скијачки патеки. Најпосетени скијачки места се Шчирк, Брена, Висла и Устроњ. Во Краковско-ченстоховската Јура е застапено искачувањето. На истото подрачје забележителна е Патеката на Орловите Гнезда која минува покрај разни срушени замоци. Голема посетеност има светилиштето Јасна Гура во Ченстохова, со 4 милиони поклоници годишно. Во југозападниот дел на војводството има паркови, дворци и стар манастир (Руди, Воѓислав Шлонски). Долж реката Одра се протегаат природни резервати.

Со повеќе од два века индустриска историја, областа има и низа споменици на техниката. Тука спаѓаат железници, рудници за јаглен и сребро и рударска опрема од XIX и XX век.

Градови и гратчиња

Катовице — главен град на војводството.

Јасна Гура во Ченстохова — најсвето место во Полска.

Гливице — едно од најстарите места во Горна Шлеска.

Бјелско-Бјала — важно индустриско, сообраќајно и туристичко средиште.

Поради степенот на урбанизација и индустријализација, војводството има необично голем број градови — дури 12 од 40-те најголеми градови во Полска. 19 од нив имаат статус на градски окрузи — несразмерно повеќе од секое друго војводство. Војводството има вкупно 71 градски населени места, тука наведени по број на жители според состојбата во 2006 г.^[5]):

Управна поделба

Шлеското Војводство е поделено на 36 окрузи, од кои 19 се градски, а 17 се земски. Тие пак се поделени на вкупно 167 општини.

Име и изворно име	Површина (км²)	Население (2006)	Седиште	Други градови	Општини
Градски окрузи
Битом Bytom	69	187.205			1
Бјелско-Бјала Bielsko-Biała	125	176.678			1
Гливице Gliwice	134	199.099			1
Домброва Гурнича Dąbrowa Górnicza	188	129.753			1
Жори Żory	65	62.625			1
Забже Zabrze	80	190.610			1
Јавожно Jaworzno	152	96.051			1
Јастшембје-Здруј Jastrzębie-Zdrój	85	95.149			1
Катовице Katowice	165	315.996			1
Мисловице Mysłowice	66	74.988			1
Пјекари Шлонске Piekary Śląskie	40	59.494			1
Рибњик Rybnik	148	141.382			1
Руда Шлонска Ruda Śląska	78	145.929			1
Тихи Tychy	82	130.842			1
Хожув Chorzów	33	114.434			1
Ченстохова Częstochowa	160	246.129			1
Сосновјец Sosnowiec	91	225.202			1
Швјентохловице Świętochłowice	13	55.172			1
Шемјановице Шлонске Siemianowice Śląskie	25	72.451			1
Земски окрузи
Бенѓински powiat będziński	368	151.122	Бенѓин	Челаѓ, Војковице, Славкув, Шевјеж	8
Бјелски powiat bielski	457	150.764	Бјелско-Бјала *	Чеховице-Ѓеѓице, Шчирк, Виламовице	10
Бјеруњско-ленѓински powiat bieruńsko-lędziński	157	55.868	Бјеруњ	Кожеглови, Имјелн	5
Воѓиславски powiat wodzisławski	287	155.228	Воѓислав Шлонски	Ридултови, Радлин, Пшув	9
Гливички powiat gliwicki	663	114.963	Гливице *	Кнурув, Писковице, Тошек, Сошњицовице	8
Живјечки powiat żywiecki	1.040	149.492	Живјец		15
Завјерќански powiat zawierciański	1.003	124.127	Завјерќе	Поремба, Лази, Огроѓењец, Шчекоќини, Пилица	10
Клобучки powiat kłobucki	889	84.730	Клобуцк	Кшепице	9
Лублинечки powiat lubliniecki	822	76.628	Лублињец	Вожники	8
Миколувски powiat mikołowski	232	91.022	Миколув	Лажиска Гурне, Ожеше	5
Мишкувски powiat myszkowski	479	71.619	Мишкув	Жарки, Кожеглови	5
Пшчински powiat pszczyński	473	104.638	Пшчина		6
Раќибушки powiat raciborski	544	111.505	Раќибуж	Кужња Раќиборска, Кшановице	8
Рибњички powiat rybnicki	225	73.527	Рибњик *	Червјонка-Лешчини	5
Тарногурски powiat tarnogórski	643	137.979	Тарновске Гури	Раѓионкув, Калети, Мјастечко Шлонске	9
Ќешински powiat cieszyński	730	171.029	Ќешин	Устроњ, Скочув, Висла, Струмјењ	12
Ченстоховски powiat częstochowski	1.519	133.553	Ченстохова *	Блаховња, Коњецпол	16
* седиштето не е дел од округот

Поврзано

Наводи

↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2017-08-16. Посетено на 2017-07-24.
↑ ^2,0 ^2,1 Śląskiego, Urząd Marszałkowski Województwa. „Województwo Śląskie - Śląskie. Pozytywna energia“ (PDF). www.silesia-europa.pl. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-16. Посетено на 15 March 2018.
↑ „Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach - strona oficjalna“. Архивирано од изворникот на 2009-10-19. Посетено на 12 December 2016.
↑ Art4net. „The Śląskie Voivodeship“. Архивирано од изворникот на 30 June 2016. Посетено на 12 December 2016.
↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-05-05. Посетено на 2008-05-05.

Надворешни врски

Шлеско Војводство Архивирано на 16 март 2010 г. — официјална страница
Портал на Шлеска

50°20′00″N 19°00′01″E / 50.33333° СГШ; 19.00028° ИГД / 50.33333; 19.00028

[1] „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2017-08-16. Посетено на 2017-07-24.

[silesia-europa.pl-2] 2,0 ^2,1 Śląskiego, Urząd Marszałkowski Województwa. „Województwo Śląskie - Śląskie. Pozytywna energia“ (PDF). www.silesia-europa.pl. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-16. Посетено на 15 March 2018.

[3] „Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach - strona oficjalna“. Архивирано од изворникот на 2009-10-19. Посетено на 12 December 2016.

[4] Art4net. „The Śląskie Voivodeship“. Архивирано од изворникот на 30 June 2016. Посетено на 12 December 2016.

[5] „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-05-05. Посетено на 2008-05-05.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]