Војводства во Полска

Војводството (полски: województwo) е крупна административна единица на Полска уште од XIV век, па до денес.

Постојат 16 војдовства, воведени со реформите на локалната самоуправа (1999), заменувајќи ги дотогашните 49 војводства од 1975 г.

Денешните војводства се претежно наречени по историско-географските области, а оние до 1998 г. ги носеле имињата на нивните административни центри. По површина се движат од 10.000 км² (Ополско Војводство) до над 35.000 км² (Мазовско Војводство), а по население, од милион (Лубушко Војводство) до преку пет милиони (Мазовско Војводство).

Административните надлежности управник назначен од владата — војвода
(wojewoda), обласно собрание (sejmik) и извршни власти избрани во собрание. На чело на извршната власт стои маршалек marszałek. Војводствата понатаму се делат на окрузи (повјати) и општини (гмини).

Надлежности

Надлежностите на војводствата се поделени помѓу војводата, обласното собрание и извршната власт. Во сите случаи освен два, сите служби и установите се наоѓаат во административниот центар.

Војводата го назначува премиерот како обласен претставник на централната влада и началствува со државните установи во војводството (на пр. противпожарна служба, пасошки одделенија, инспекторати и сл), раководи со државната сопственост во областа и раководи со работата на локалната управа и јавната проблематика, но има и посебни овластувања во случај на вонредна состојба.

Обласното собрание се бира на секои четири години, на истите локални избори каде се бира управата во окрузите и општина|општините. Носи подзаконски акти, вклучувајќи го буџетот и стратегијата за развој на војводството. Ова тело го избира маршалекот и другите членови на извршната власт, кои пак одговараат пред него.

Извршниот огранок (zarząd) е задолжен за изготвување на буџет и развојни стратегии, спроведување на донесеното во обласното собрание, раководење со средствата на војводството и рази други аспекти од обласната политика како управувањето со средствата од ЕУ.

Список на војводства

Кратенка	Код	Рег. таб.	Војводство	Админ. центар	Површина (км²)	Население (2003)	Население (2004)
WM	28	N	Варминско-мазурско (warmińsko-mazurskie)	Олштин	24 202,95	1 428 885	1 428 385
WP	30	P	Големополско (wielkopolskie)	Познањ	29 825,59	3 359 932	3 362 011
DS	02	D	Долношлеско (dolnośląskie)	Вроцлав	19 947,76	2 898 313	2 895 729
ZP	32	Z	Западнопоморско (zachodniopomorskie)	Шчеќин	22 901,48	1 696 073	1 695 708
KP	04	C	Кујавско-поморско (kujawsko-pomorskie)	Бидгошч¹ Торуњ²	17 969,72	2 068 142	2 067 548
LD	10	E	Лоѓско (łódzkie)	Лоѓ	18 219,11	2 597 094	2 592 568
LU	06	L	Лублинско (lubelskie)	Лублин	25 114,48	2 191 172	2 187 918
LB	08	F	Лубушко (lubuskie)	Гожув Вјелкополски¹ Желона Гура²	13 984,44	1 008 786	1 009 177
MA	14	W	Мазовско (mazowieckie)	Варшава	35 597,80	5 135 732	5 139 545
MP	12	K	Малополско (małopolskie)	Краков	15 144,10	3 252 949	3 256 171
OP	16	O	Ополско (opolskie)	Ополе	9 412,47	1 055 667	1 053 723
PD	20	B	Подласко (podlaskie)	Бјалисток	20 179,58	1 205 117	1 204 036
PM	22	G	Поморско (pomorskie)	Гдањск	18 292,88	2 188 918	2 192 404
PK	18	R	Поткарпатско (podkarpackie)	Жешув	17 926,28	2 097 248	2 097 325
SW	26	T	Светокришко (świętokrzyskie)	Келце	11 672,34	1 291 598	1 290 176
SL	24	S	Шлеско (śląskie)	Катовице	12 294,04	4 714 982	4 707 825

(¹) седиште на војводата

(²) седиште на собранието и маршалот

Поврзано

Наводи

„Полска“, Енциклопедија „Британика“, XV изд, 2010, Macropaedia, Том 25, стр. 937.
„Полска“, Енциклопедија „Колумбија“, VI изд, уред. Пол Лагасе, Columbia University Press, 2000, стр. 2256.
„Полска“, Светска книга на факти на ЦИА 2010, Њујорк, Skyhorse Publishing, Inc., 2009, ISBN 9781602397279, стр. 546.

Надворешни врски

Региони во Полска Архивирано на 26 јули 2010 г.
Топонимски прирачник за картографи и други корисници Архивирано на 24 ноември 2019 г. — Управа за геодезија и картографија 2002
Полска: Административна поделба Архивирано на 18 август 2019 г. — „Светска книга на факти“ (англиски)