Чучулигово (Серско)

село во Серско, Егејска Македонија
Ова е објавената верзија, проверена на 13 мај 2024. Промени во предлошки чекаат на преглед.

Чучулигово (грчки: Αναγέννηση, Анагениси; до 1928 г. Τσιουτσιλίκοβον, Цуциликовон[2]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Сер на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци.[3]

Чучулигово
Αναγέννηση
Чучулигово is located in Грција
Чучулигово
Чучулигово
Местоположба во областа
Чучулигово во рамките на Сер (општина)
Чучулигово
Местоположба на Чучулигово во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 41°6.30′N 23°19.57′E / 41.10500° СГШ; 23.32617° ИГД / 41.10500; 23.32617
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаСер
Општ. единицаКапетан Митруси
Надм. вис.&1000000000000002200000022 м
Население (2011)[1]
 • Вкупно752
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија

уреди

Селото се наоѓа во средиштето на Серското Поле на околу 20 км западно од градот Сер и северно од Ениќој.

Историја

уреди

Во Отоманското Царство

уреди

Во XIX век Чучулигово било село во Серската каза на Серскиот санџак. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Чучулигово (Tchoutchiligovo) било село со 72 домаќинства сочинети од 230 Македонци и 12 муслимани.[4][5] Во 1891 г. е изградена црквата „Св. Атанасиј“.[6]

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:

Чучулигово, на ЈИ од Елшани нешто 34 часа пат. Во сред поле, како и горното село.[7] Има дел од нивјето, чифлик Нашикбегов од Сер. Црквата „Св. Атанас“ е гркоманска. Куќи 50 македонски.[8][9]

Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) към 1900 година в селото живеят 560 Македонци христијани.[10]

По Илинденското востание во 1904 г. целото село прешло под врховенството на Бугарската егзархија и во него работела бугарската пропаганда.[11] По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Чучулигово (Tchoutchouligovo) имало 480 Македонци под Егзархијата и 120 Македонци под Цариградската патријаршија. Во селото работело бугарско основно училиште.[12] Во 1910 г. инспекторот Константин Георгиев Чучулигово вели дека Чучулигово е мало село со 70 македонски куќи,[3] каде учителствувал Б. Маргаритов и имал 22 ученици (20 машки и 2 женски).[13]

Најимотен и највлијателен жител на селото бил Петар Ушев. Парично го потпомагал ВМОРО. Исто така давал пари за изградбата на бугарски училишта и цркви.[14]

Во Грција

уреди

За време на Првата балканска војна селото е окупирано од бугарска војска, а по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Поради војната, селото таа година имало само 361 жител.[3] Непосредно по Првата светска војна голем дел од населението се преселило во Пиринска Македонија, основајќи го денешното село Чучулигово, Петричко. Во 1920 г. во селото се попишани 238 лица.[3] Во 1924 г. под притисок на властите во Бугарија се иселиле уште неколку семејства,[3] а властите во селото довеле грчки колонисти. Во 1927 г. селото е преименувано во Анагенисис, во превод преродба. На пописот од 1928 г. Чучулигово е претставено како етнички мешано село со 767 жители,[3] од кои 464 дојденци (111 семејства), а останатите македонски мештани.[15]

По повлекувањето на бугарската војска на 9 септември 1944 г. Чучулигово страдало од напади на разбојнички андартски чети на Андон Чауш. На 20 февруари 1945 година г. селото е нападнато и ограбено, 15 души се уапсени, а 33 истерани во Бугарија.[16]

Во 1972 г. е изградена нова црква „Св. Атанасиј“.[6]

Месности во Чучулигово преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.
Име Грчки Ново име Грчки Опис
Герени Γκερένια Агонон Άγονον[17]
Полјани[18] Μπολιάνες Херсон Χέρσον[17] месност на ЈЗ од Чучулигово[18]
Доганџика Ντογατζίκα Аплома Άπλωμα[17]
Тригач[19] Τρίγκατς Цуграна Τσουγκράνα[17] месност на СИ од Чучулигово[19]

Население

уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 1.000 910 1.158 1.041 944 976 990 752
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Личности

уреди

Културни и природни знаменитости

уреди

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 269. ISBN 9989-9819-6-5.
  4. Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  5. Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 116–117. ISBN 954-8187-21-3.
  6. 6,0 6,1 „Ιερός Ναός Ἁγίου Ἀθανασίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 16 декември 2017.
  7. Елшан.
  8. нарекувајќи ги „бугарски“ под влијание на бугарската пропаганда.
  9. Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 841.
  10. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 176. ISBN 954430424X.
  11. Силяновъ, Христо (1943). Освободителнитѣ борби на Македония (PDF). II. Следъ Илинденското възстание. София: Издание на Илинденската Организация. стр. 126.
  12. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 198–199.
  13. Галчев, Илия. „Българската просвета в Солунския вилает“, УИ, 2005, София, стр. 176.
  14. 14,0 14,1 Радовски, Александър (2017). Оцеляло родолюбие. Спомен за Тома Радовски. Фабер. стр. 41.
  15. Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  16. Даскалов, Георги. Българите в Егейска Македония-мит или реалност, София, 1996, стр. 277.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1042. 1968. Занемарен непознатиот параметар |month= (help)
  18. 18,0 18,1 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
  19. 19,0 19,1 Serrai GSGS (Series); 4439. 1st ed. Lambert conical orthomorphic spheroid Bessel proj. Prime meridians: Greenwich and Athens. "Reproduced from M.D.R. London: War Office. 1944. Text "610/10395." In collections: Greece 1:100k Topographic Maps. Digital Archive McMaster University " ignored (help)
  20. Македонцитѣ въ културно-политическия животъ на България: Анкета отъ Изпълнителния комитетъ на Македонскитѣ братства (PDF). София: Книгоиздателство Ал. Паскалевъ и С-ие, Държавна печатница. 1918. стр. 106.