Ениќој (Серско)

село во Серско, Егејска Македонија
Ова е објавената верзија, проверена на 1 април 2024. Промени во предлошки чекаат на преглед.

Ениќој или Ново Село (грчки: Προβατάς, Проватас; до 1928 г. Γενή Κιόι, Јени Ќој[2]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Сер на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци.[3]

Ениќој
Προβατάς
Ениќој is located in Грција
Ениќој
Ениќој
Местоположба во областа
Ениќој во рамките на Сер (општина)
Ениќој
Местоположба на Ениќој во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 41°4.7′N 23°23.25′E / 41.0783° СГШ; 23.38750° ИГД / 41.0783; 23.38750
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаСер
Општ. единицаКапетан Митруси
Надм. вис.&1000000000000002000000020 м
Население (2021)[1]
 • Вкупно829
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија

уреди

Селото се наоѓа во Серското Поле на 10 км западно од градот Сер.

Историја

уреди

Во Отоманското Царство

уреди

Во XIX век Ениќој било село во Серската каза. Според „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ во 1873 г. во Јениќој (Yéni-Keuï) имало 115 домаќинства сочинети од 220 муслимани и 80 Македонци.[4][5]

Во 1891 г. Георги Стрезов вели дека селото е дел од областа Овакол и напишал за него:

Ени Ќој, на ЈЗ од Сер 12 час до реката. Низ ова село минува патот за Солун. Има 45 куќи. 50 души Македонци,[6] а остатокот Турци.[7]

Треба да се напомене дека под „Турци“ во тоа време неретко се подразбирале сите муслимани. Во овој случај, се работи за Македонци-муслимани.

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. во Ени Ќој има 100 жители Македонци-христијани и 220 Македонци-муслимани.[4][8]

По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Ениќој (Yeni-Keuy) живееле 136 Македонци егзархисти.[4][9]

Во Грција

уреди

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година населението броело 520 жители, но во 1920 г. во селото е заведен само 361 жител.[3] Во 1926 г. селото е преименувано во Проватас. Македонците-муслимани се иселени во Турција по сила на Лозанскиот договор, а под притисок на властите во Бугарија се иселиле 16 христијани.[3] Државата во довела голем број грчки колонисти. Според пописот од 1928 г. Ениќој било етнички мешано село со вкупно 964 жители,[3] од кои 829 лица (187 семејства) биле грчки колонисти, а останатите Македонци.[10]

Во 1936 г. е удрен камен-темелникот на црквата „Св. Ѓорѓи“.[11]

Месности во Ениќој преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.
Име Грчки Ново име Грчки Опис
Бизиргенкија Μπιζιργένκια Плусија Πλούσια[12]
Алчак[13] Άλτσάκι Хамилон Χαμηλών[12] месност на Ј од Ениќој и на ЈЗ од Горно Караџово;[13]
Кара Табан Καρά Ταμπάνι Патома Πάτωμα[12]
Пика[13] Πίκα Палиорема Παληόρεμα[12] река на ЈЗ од Ениќој[13]
Таш Парча Τάς Παρτσά Петра Πετρα[12]
Беј Трла Μπέη Ταρλά Хорафија Χωράφια[12]
Ѓубрелик[13] Γκεμπρελίκι Копротопос Κοπρότοπος[12] месност на СЗ од Ениќој[13]

Население

уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 1.185 1.225 1.665 1.507 1.510 1.525 1.344 1.099
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 254–255. ISBN 9989-9819-6-5.
  4. 4,0 4,1 4,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  5. Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 116–117. ISBN 954-8187-21-3.
  6. Нарекувајќи ги „Бугари“ под влијание на бугарската пропаганда.
  7. Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 842.
  8. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 176. ISBN 954430424X.
  9. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 198 – 199 и 200 – 201.
  10. Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  11. „Ιερός Ναός Ἁγίου Γεωργίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 16 октомври 2019.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1043. 1968. Занемарен непознатиот параметар |month= (help)
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“