Национален уметник на Македонија
Национален уметник на Република Македонија — титула која ја доделува Претседателот на Република Македонија врз основа на предлог од министерот за култура, а по претходно мислење на комисија. Се доделува на уметник кој создава дела од уметничкото творештво или изведува дела како актер, режисер, костимограф, сценограф, ликовен уметник, фотограф и архитект, вокално-инструментален солист, диригент, композитор, писател, сценарист, кореограф и балетски уметник.
Титулата почнала да се доделува од 2011 г. согласно посебно донесениот закон за оваа титула. Секој носител на титулата доживотно секој месец добива 60.000 денари и има право да му се издаде монографија за неговото творештво од буџетот на државата.
Наградата за последен пат била доделена во 2016-та година, кога била укината.
Со законот со кој истата била укината, на националните уметници кои веќе се стекнале со титулата им се гарантирала натамошна исплата на вклучената сума.[1]
Критериуми
уредиТитулата претставува е највисоко признание од областа на културата во земјата и се доделува на уметник кој исполнува општи и поединечни критериуми:[2]
Општи критериуми
уреди- Наградениот треба да им исклучителен придонес во градењето и унапредувањето на културата и уметноста на Република Македонија, како и за нејзина афирмација во светот; или
- Да е добитник на една од следниве државни награди: „11 октомври“ за животно дело, „11 октомври“ за долгогодишни остварувања во културата и уметноста, „Св. Климент Охридски“ за долгогодишни остварувања во културата и уметноста или „23 октомври“ за долгогодишни остварувања во културата.
Поединечни критериуми
уредиПокрај општите критериуми, уметникот од областа на ликовната уметност треба да исполнува поединечни критериуми за остварувања во земјата и странство, кои се разликуваат во зависност од дејноста и творештвото на уметникот. Тие се наведени во Член 3 од Закон за националниот уметник на Република Македонија.
Носители
уреди| Име | Дејност | Слика | Година |
|---|---|---|---|
| Симон Трпчески | пијанист | 
|
2011 [3] |
| Милчо Манчевски | режисер | 
|
2012 [4] |
| Есма Реџепова | пејачка на ромска и македонска народна музика | 
|
2013 [5] |
| Борис Трајанов | оперски пејач | 2014 [6] | |
| Ана Дурловски | оперска певица | 2015 [7] | |
| Никола Маџиров | поет | 2016[8] |
Поврзано
уреди- Национален уметник — други вакви титули во светот
- Народен артист
Наводи
уреди- ↑ Ваљакова, Гордана Милошевска (2017-09-14). „Се укинува наградата Национален уметник“. NetPress. Посетено на 2022-06-18.
- ↑ „Закон за националниот уметник на Република Македонија“ (PDF). Сл. Весник на Р Македонија, бр.47. Скопје. 8 април 2011. Архивирано од изворникот (PDF) на 2017-02-07. Посетено на 28 јули 2014.
- ↑ „Симон Трпчески ја доби титулата национален уметник на Македонија“. Утрински весник. 1 септември 2011. Посетено на 28 јули 2014. Укажано повеќе од еден
|accessdate=и|access-date=(help)[мртва врска] - ↑ „1.000 евра месечно за Милчо Манчевски“. Вечер. 22 мај 2012. Посетено на 28 јули 2014. Укажано повеќе од еден
|accessdate=и|access-date=(help)[мртва врска] - ↑ „Есма Реџепова ја прими титулата национален уметник на Македонија“. Утрински Весник. 13 септември 2013. Посетено на 28 јули 2014.[мртва врска]
- ↑ „Борис Трајанов, национален уметник за 2014“. Вест. 25 јули 2014. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 28 јули 2014.
- ↑ „Ана Дурловски е национален уметник за 2015 година“. Cooltura. 8 септември 2015. Посетено на 8 септември 2015.[мртва врска]
- ↑ http://sitel.com.mk/nikola-madzhirov-nacionalen-umetnik-za-2016
Надворешни врски
уреди- Закон за националниот уметник на Република Македонија Архивирано на 7 февруари 2017 г.