Милчо Манчевски
Милчо Манчевски — македонски филмски режисер, сценарист, писател, фотограф. "Њујорк тајмс" го вклучи неговиот филм "Пред дождот" (1994) во листата 1.000 Најдобри филмови во историјата[1]. Манчевски е автор на три изложби фотографии, проза и поезија, како и книги, есеи и уметнички перформанси. Неговите шест играни филмови се дистрибуирани во повеќе од 50 земји. Творештвото на Манчевски се изучува на студиските програми на бројни универзитети како и на средните училишта во Турција и во Италија, тоа а исто така предмет на две академски конференции (во Фиренца и Лајпциг). Манчевски има почесен докторат од московскиот ВГИК.[2] Тој предавал напостдипломските студии на Tisch School of the Arts at NYU, Feirstein Graduate School at Brooklyn Collegе, ВГИК во Москва, EICTV на Куба, Шангајскиот универзитет, итн.
| Милчо Манчевски | |
|---|---|
 | |
| Роден(а) | Милчо Манчевски Скопје, денешна  Македонија |
| Занимање | режисер, сценарист, писател, фотограф |
| Награди | Златен лав
1994 Пред дождот |
| Страница http://www.manchevski.com/ | |
ЖивотописУреди
Милчо Манчевски е роден во Скопје. Студира Историја на уметноста и археологија на Филозофскиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје. Како американски стипендист во 1982 година дипломира на факултетот за филм и фотографија во Карбондејл, Илиноис. Од 1985 година, Манчевски живее во Њујорк и во Скопје. Како автор на шест играни филмови и над шеесет краткометражни форми кои доживуваат огромен меѓународен успех, Владата на Република Македонија му ја доделува титулата Амбасадор на културата на Република Македонија во 2007, а во 2012 година е прогласен за Национален уметник на Република Македонија.
Руската државна филмска школа ВГИК му доделува почесен докторат во 2013 година. Член ена Здружението на режисери на Америка, Европската филмска академија и PEN клубот. Член е на фестивалски жирија во Венеција, Шангај, Варшава, Локарно, Вилнус, Пула, Минхен, Ростов на Дон и др.
ТворештвоУреди
Манчевски е автор на повеќе од шеесет филмски дела: кратки, играни и документарни филмови, видео-спотови, рекламни и играни филмски сценарија. Тој е сценарист и режисер на играните филмови: Пред дождот (1994)[3], Прашина (2001)[4], Сенки (2007)[5], Мајки (2010)[6], Бикини Мун (2017)[7] и Врба (2019), краткиот филм Четврток (short film) (2013)[8], Крајот на времето (2017)[9] и на преку 50 кратки филмови, документарци, реклами, музички спотови и др. Исто така, Манчевски се појавува и како глумец во неколку кратки филмови, во два македонски играни филма и во една театарска претстава.
Летото 2015 година, Манчевски е претседател на жири-комисијата за доделување на наградата „Леопарди на утрешнината“, во категорија на кратки и средни филмови од млади автори во состав на фестивалот Локарно, еден од најстарите филмски фестивали.[10]
ФилмографијаУреди
- Врба (2019) - Премиера: Филмски фестивал во Рим, 19 октомври 2019 година;[2]
- Бикини Мун (2017)- Премиера: Филмски Фестивал во Сао Пауло (Бразил), 21 октомври 2017;
- Мајки (2010) - Премиера: Меѓународен Филмски Фестивал во Торонто, 12 септември 2010; Европска премиера: Берлински Филмски фестивал 2011;
- Сенки (2007) - Премиера: Меѓународен Филмски Фестивал во Торонто (Канада), 9 септември 2001;
- Прашина (2001) - Премиера: Отварање на Филмскиот Фестивал во Венеција, 29 Август 2001;
- Пред дождот (1994) - Прв македонски филм кој е номиниран за престижната награда „Оскар“, премиерно прикажан на Венецијанскиот Филмски фестивал, 1 септември 1994;
Краток ФилмУреди
- Крајот на Времето (2017)
- Четврток (2013) На 28 август 2013 година, на отворањето на седумдесеттото издание на филмскиот фестивал во Венеција, во рамки на специјалниот проект „Future Reloaded“ за првпат е прикажан краткиот филм на Манчевски под наслов „Четврток“, кој по премиерата е поставен на интернет-страницата на Манчевски, како и на „Јутјуб“, каде во првите три дена го видоа дури 15 000 гледачи. Исто така, по завршувањето на фестивалот во Венеција, филмот е поставен и на официјалната интернет-страница на овoј фестивал. Најпосле, филмот е прикажан на италијанската радиотелевизија „РАИ“, на каналот посветен на кинематографијата, и тоа во рамки на емисијата за седумдесеттиот јубилеј на фестивалот во Венеција.[11] Инаку, филмот „Четврток“ е снимен според сценариото на Манчевски, а продуцент е Арон Левин. Во главната улога настапува Лора Ласи, директор на фотографијата е Уна Ли, монтажата е дело на Питер Мостерт, а музиката ја компонирал Игор Василев Новоградска. Филмот е снимен во Њујорк и претставува американска продукција.[12]
Останати делаУреди
Тој е автор на рекламниот спот за убавините на Македонија, под наслов „Македонија вечна.“
Манчевски е автор на книгата „Духот на мајка ми“, куси раскази „Слики, Зборови и Лаги“ (2015), есеи „Вистина и проза:Белешки за (исклучителната) верба во уметноста" (2012) како и четири книги со фотографии „Улица“ (1999), „Улица“ (2003), „Пет капки сон“(2010) и „Таму“ (2020).
Награди и признанијаУреди
Манчевски е добитник на повеќе награди и признанија, и тоа: за филмот Пред дождот наградата „Златен лав“ за најдобар филм на Фестивалот во Венеција (1994), номинација за наградата „Оскар“ за најдобар филм од странско говорно подрачје (1995), наградата „Сребрен кондор“ за најдобар филм од странско говорно подрачје во Аргентина (1996); за 1.73 награда за најдобар експериментален филм; спотот Тенеси прогласен е за најдобар видео запис според американската музичка телевизија и вброен меѓу стоте најдобри видео записи од магазинот „Ролинг Стоун“.
Манчевски е добитник и на неколку државни признанија: 11 Октомври (1995), Мајка Тереза за хуманитарна работа и Амбасадор на културата на Република Македонија (2007), што ја доделува Владата на Република Македонија.
На 11 март 2014 година, на универзитетот „Браун“ во Роуд Ајланд, САД, започна ретроспектива на филмското творештво на Манчевски, под наслов: „Денови на Манчевски: Мајчин дожд“. Во рамките на ретроспективата се прикажани филмовите: „Прашина“, „Мајки“ и „Пред дождот.“[13]
Надворешни врскиУреди
НаводиУреди
- ↑ https://books.google.mk/booksid=WvPdZwPyXQC&q=The+New+York+times+guide+to+the+best+1000+movies+ever+made&dq=The+New+York+times+guide+to+the+best+1000+movies+ever+made&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwio1ODQrMrgAhXNl4sKHcNaDzYQ6AEIPjAE
- ↑ 2,0 2,1 „Новиот филм на Манчевски премиерно ќе биде прикажан во Рим“, Слободен печат, година VII, број 1783, стр. 16.
- ↑ http://manchevski.com/filmography/before-the-rain/before-the-rain-synopsis/
- ↑ http://manchevski.com/filmography/dust/dust-synopsis/
- ↑ http://manchevski.com/filmography/shadows/shadows-synopsis/
- ↑ http://manchevski.com/filmography/mothers/mothers-synopsis/
- ↑ http://manchevski.com/filmography/bikini-moon/synopsis/
- ↑ https://vimeo.com/182772599
- ↑ http://manchevski.com/filmography/short-forms/the-end-of-time/synopsis/
- ↑ „Милчо Манчевски претседател на жирито на фестивалот во Локарно“, Дневник, година XIX, број 5834, петок, 7 август 2015, стр. 19.
- ↑ Краткиот "Четврток" од Милчо Манчевски на телевизија РАИ, Дневник, петок, 6 септември 2013, стр. 25.
- ↑ Краткиот „Четврток“ од Милчо Манчевски на телевизија РАИ, Дневник, петок, 6 септември 2013, стр. 25.
- ↑ „Денови на Манчевски во САД“, Дневник, година XVIII, број 5415, петок, 14 март 2014, стр. 22.