Натриум бромид

хемиско соединение

Натриум бромиднеорганско соединение со формулата NaBr. NaBr е бела, кристална цврста суптстанца која што е подложна на топење при висока темпераура која наликува на натриум хлорид. Тој е широко користен извор на бромидниот јон и има многу голема примена.[7]

Натриум бромид
3D model of sodium bromide
Sodium bromide powder
Назнаки
7647-15-6 Ок
13466-08-5 Н
ChEMBL ChEMBL1644694 Ок
ChemSpider 22712 Ок
3Д-модел (Jmol) Слика
PubChem 253881
RTECS-бр. VZ3150000
UNII LC1V549NOM Ок
Својства
Хемиска формула
Моларна маса 0 g mol−1
Изглед бела прашкаста материја, хигроскопна
Густина 3.21 g/cm3 (анхидрид)
2.18 g/cm3 (дихидрат)
Точка на топење
Точка на вриење
71,35 g/100 mL (−20 °C)
79,52 g/100 mL (0 °C)
94,32 g/100 mL (25 °C)[1]
104.9 g/100 mL (40 °C)
116.2 g/100 mL (100 °C)[2]
Растворливост Растворлив во етанол, течен амонијак, пиридин, хидразин, SO2
Нерастворилв во ацетон, ацетонитрил[1]
Растворливост во methanol 17.3 g/100 g (0 °C)
16.8 g/100 g (20 °C)
16.1 g/100 g (40 °C)
15.3 g/100 g (60 °C)[1]
Растворливост во [[етанол]] 2.45 g/100 g (0 °C)
2.32 g/100 g (20 °C)
2.29 g/100 g (30 °C)
2.35 g/100 g (70 °C)[1]
Растворливост во [[мравја киселина]] 19.3 g/100 g (18 °C)
19.4 g/100 g (25 °C)[1]
Растворливост во [[глицерол]] 38.7 g/100 g (20 °C)[1]
Растворливост во [[диметилформамид]] 3.2 g/100 g (10.3 °C)[1]
Парен притисок 1 torr (806 °C)
5 torr (903 °C)[3]
−41.0·10−6 cm3/mol
Топлинска спроводливост 5.6 W/(m·K) (150 K)[4]
Показател на прекршување (nD) 1.6428 (24 °C)
nKrF = 1.8467 (24 °C)
nHe–Ne = 1.6389 (24 °C)[5]
Вискозност 1.42 cP (762 °C)
1.08 cP (857 °C)
0.96 cP (937 °C)[1]
Структура
Кристална структура Кубична
Термохемија
Ст. енталпија на
образување
ΔfHo298
−361.41 kJ/mol[1]
Стандардна моларна
ентропија
So298
86.82 J/(mol·K)[1]
Специфичен топлински капацитет, C 51.4 J/(mol·K)[1]
Pharmacology
Законски статус
  • АВС: S4 (Само со рецепта) /S5
Опасност
NFPA 704
Температура на запалување 800 °C (1,470 °F; 1,070 K)
Смртоносна доза или концентрација:
3500 mg/kg (rats, oral)
Безбедносен лист External MSDS
Слични супстанци
Други анјони Натриум флуорид
Натриум хлорид
Натриум јодид
Натриум астатид
Други катјони Литиум бромид
Калиум бромид
Рубидиум бромид
Цезиум бромид
Франциум бромид
Дополнителни податоци
 Ок(што е ова?)  (провери)
Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи

Синтеза, структура, реакции

уреди

NaBr кристализира во истиот кубен мотив како NaCl, NaF и NaI. Анхидридната сол кристализира на 50,7 °C.[7] Дихидратните соли (NaBr·2H2O) кристализираат надвор од воден раствор под 50,7 °C.[8]

NaBr се произведува со третирање на натриум хидроксид со водородбромид.

Натриум бромидот може да се користи како извор на бром. Ова може да се постигне со третирање на воден раствор на NaBr со хлор во гасовита фаза:

2 NaBr + Cl2 → Br2 + 2 NaCl

Употреба

уреди

Натриум бромид е најкорисен неоргански бромид во индустријата.[7] Исто така се користи како катализатор во реакциите на оксидација со посредство на ТЕМПО.[9]

Медицина

уреди
 
Реклама во весник за Bromo-Seltzer (1908)

Исто така познат како Sedoneural, натриум бромидот се користи како хипнотик, антиконвулзивен лек и седатив, уште од крајот на 19 и почетокот на 20 век. Неговото дејство се должи на бромидниот јон и поради оваа причина калиум бромид е подеднакво ефикасен. Во 1975 година, бромидите биле отстранети од лековите во САД како што е Бромо-Селцер поради токсичност.[10]

Подготовка на други соединенија на бром

уреди

Натриум бромидот е широко користен за подготовка на други бромиди во органската хемија за оррански синтези и други области. Тој е извор на бромид нуклеофил за претворање на алкил хлориди во пореактивни алкилбромиди со Финкелштајнова реакција:

NaBr + RCl → RBr + NaCl (R = alkyl)

Во минатото NaBr наоѓал голема потреба во фотографирањето, но сега се оваа побарувачка е намалена, па наместо NaBr се користи фотосензитивната сол сребрен бромид кој што се подготвува со користење на NaBr.

Средство за дезинфекција

уреди

Натриум бромид се користи заедно со хлор како средство за дезинфекција за топли кади и базени.

Нафтена индустрија

уреди

Поради неговата висока растворливост во вода (943,2 g/L или 9,16 mol/L, на 25 °C) натриум бромидот се користи за подготовка на густи течности за дупчење што се користат во нафтени бунари за да се компензира можниот прекумерен притисок што се јавува во колоната на течноста и да се спротивстави на поврзаниот тренд на издување. Присуството на натриум катјонот исто така предизвикува бентонитот додаден во течноста за дупчење да отече, додека високата јонска јачина предизвикува бентонитна флокулација.

Безбедност

уреди

NaBr има многу ниска токсичност со орален LD50 проценет на 3,5 g/kg за стаорци.[6] Сепак, ова е вредност за единечна доза. Бромидниот јон е кумулативен отров со релативно долг полуживот (повеќе од една недела кај луѓето): видете калиум бромид.

Наводи

уреди
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 „Sodium bromide“.
  2. Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (2. изд.). D. Van Nostrand Company.
  3. 3,0 3,1 Pradyot, Patnaik (2003). Handbook of Inorganic Chemicals. The McGraw-Hill Companies, Inc. ISBN 978-0-07-049439-8.
  4. 4,0 4,1 „Sodium Bromide (NaBr)“. korth.de. Korth Kristalle GmbH. Архивирано од изворникот на 2014-07-14. Посетено на 2014-06-11.
  5. Polyanskiy, Mikhail. „Refractive index of NaBr (Sodium bromide) - Li“. refractiveindex.info. Посетено на 2014-06-11.
  6. 6,0 6,1 „Sodium bromide MSDS“. sciencelab.com. Sciencelab.com, Inc. 2013-05-21. Архивирано од изворникот (PDF) на 2013-10-07. Посетено на 2014-06-11.
  7. 7,0 7,1 7,2 Michael J. Dagani, Henry J. Barda, Theodore J. Benya, David C. Sanders "Bromine Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry Wiley-VCH, Weinheim, 2000. doi:10.1002/14356007.a04_405
  8. Eagleson, Mary (translated by) (1994). Concise Encyclopedia Chemistry (Illustrated, revised, English language. изд.). Berlin [u.a.]: Walter De Gruyter. стр. 996. ISBN 9783110114515.
  9. Hirota, Masayuki; Tamura, Naoyuki; Saito, Tsuguyuki; Isogai, Akira (2010). „Water dispersion of cellulose II nanocrystals prepared by TEMPO-mediated oxidation of mercerized cellulose at pH 4.8“. Cellulose. 17 (2): 279–288. doi:10.1007/s10570-009-9381-2. S2CID 97264888.
  10. „Bromide: Potassium & Sodium“. canine-epilepsy.com. Canine-Epilepsy Resources. 2011-05-31. Архивирано од изворникот на 2014-03-06. Посетено на 2014-06-11.

Надворешни врски

уреди