Манастирот Беочин со манастирската црква посветена на празникот Вознесение Христово се наоѓа на работ на Фрушка Гора во истоименото место. Припаѓа на Сремската епархија на Српската православна црква и претставува недвижно културно богатство како културен споменик од исклучително значење за Србија.[1]

Манастир Беочин
Поглед кон манастирот
Информации
Манастир на:Српска православна црква
Основан1566 - 1567
Посветен наВознесение Христово
ЕпархијаСремската епархија
Личности
Игуменигуменија Варвара Радосављевиќ
Место
МестоФрушка Гора
Отворен за јавностаYes

Минато уреди

Нема сигурни податоци за времето на основањето на манастирот. За прв пат се споменува во турските документи од 1566 - 1567 година, кога имало мала еднобродна црква, за која се верува дека е изградена под влијание на традиционалната архитектура. Во австро-турските војни, манастирот бил оштетен и напуштен. Во 1623 година, беочинскиот игумен, Леонтије, собрал во Русија придонес за обнова на манастирот.[2] По Големата преселба на Србите, манастирот бил повторно изграден врз основа на „отворениот лист“ што им го дал Патријархот Чарнојевиќ на 15 септември 1697 година во Табан, од бегалци монаси од манастирот Рача, помеѓу 1697-1699 година. Истите монаси во 1708 година изградиле привремена црква од дрво. Тие се познати како Рачани.

По уривањето на старата дрвена црква, сегашната манастирска црква била изградена во 1732 и 1734 година, а трикатната камбанарија до западната фасада на црквата била изградена во 1762 година. Тоа било голема заслуга на Обрад Радониќ од Нови Сад, кој во 1752 година потрошил 190 ф. за репарација на храмот, а во 1762 година дал уште 2000 ф. за црковната кула.[3] Манастирски конаци, изградени помеѓу 1728 година и 1771 година, ја опкружуваат црквата од јужната и западната страна. Голем придонес дале и други побожни Срби: Димитрије Димитријевиќ од Футог, Атанасија Булаќ од Черевиќ за да ја покријат камбанаријата со бакар. Големото ѕвоно од осум центи го купил Атанасије Томиќ од Илок во 1785 година, а средното ѕвоно тешко 4,5 центи го изработиле жителите на Нови Сад: Лазар Јовановиќ, Стефан Голубовиќ и Михаил Живановиќ.[3] Манастирскиот комплекс бил целосно обновен во 1893 година, а мали промени биле направени во 1921 година.

Храмот на манастирската црква го режел во 1757 година Павел, пастор на Павле Париќ од Вршац. Иконостасот во манастирската црква е го сликале Димитрије Бачевиќ, Јанко Халкозовиќ и Теодор Крачун во шестата и седмата деценија на 18 век. Во 1765 година го ангажирал споменатиот основач Радониќ да насликаат храмот за 200 холандски дукати.[3] Во 1766 година мајсторите иконописци „пресметале“ мислејќи дека малку им платил, па престанале да работат. Дури кога манастирот им понудил уште 200 ф. продолжиле да работат, а за се платил наследникот на Обрад Теодор Обрадовиќ. Во непосредна близина на манастирот, во исто време со црквата, бил изграден стар параклис. Новата, денешна капела е изградена во 1905 година според проектот на Владимир Николиќ. Еден манастирски имот од 70 ката, утрото, пред Првата светска војна, бил даден под закуп на Беочинската фабрика за цемент за 15.000 златни круни, т.е. само 15.000 динари по војната.[4] Спорот траел 49 години и конечно бил „ликвидиран“ во 1940 година.[5][6] За време на Втората светска војна, манастирот бил опустошен, но градбите останале неоштетени. Српскиот поет Јован Грчиќ Миленко последните денови ги поминал во манастирот Беочин.

Во 1809 година намесник на Беочин бил Емилијан Новаковиќ,[7] а проигумен Атанасије Антоновиќ. Дионизиј Чупиќ бил од 1829-1834 година игуменот на Беочин, а Сава Андреевиќ се појавил во 1829-1830 година како намесник. Братството се состои од седум монаси во тоа време. Архимандрит Георгије Војновиќ во 1874 година бил избран за владика на Темишвар, со седиште во Темишвар.

Сегашност уреди

Во непосредна близина на манастирот има свлечиште кое во почетокот на 2013 година урнало потпорен ѕид висок три метри од 18 век,[8] во летото 2013 година бил подигнат нов ѕид за заштита од лизгање на земјиштето.[9]

Во манастирот е погребан Варнава Настиќ, кој починал на 12 ноември 1964 година во манастирот. Игуменија на манастирот до 2019 година е Екатерина Радосављевиќ, а по нејзе игуманија Варвара Радосављевиќ.[10]

Галерија уреди

Извори уреди

  1. eparhijasremskaadmin (2023-05-27). „СВЕТА АРХИЈЕРЕЈСКА ЛИТУРГИЈАУ МАНАСТИРУ БЕОЧИНУ“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-29.
  2. "Гласник Историјског друштва у Новом саду", Нови Сад 1938.
  3. 3,0 3,1 3,2 "Србски народни лист", Будим 1846. године
  4. "Време", 14. март 1937, стр. 7.
  5. "Политика", 25. март 1940
  6. "Време", 25. март 1940, стр 7.
  7. "Логика употебитељнаја", Будим 1809.
  8. Клизиште прети манастиру („Политика“, 10. март 2013), Посетено на 12. 4. 2013.
  9. Потпорни зид за манастир Беочин („Политика“, 25. август 2013)
  10. Ступарушић, Славица (19. 11. 2019.). „Преминула игуманија манастира Беочин“. Политика. Посетено на 20. 11. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |access-date=, |date= (help)

 

Надворешни врски уреди