Калиум перхлорат

хемиско соединение

Калиум перхлорат — неорганска сол со хемиска формула KClO4. Како и другите перхлорати, оваа сол е силен оксидатор иако обично реагира многу бавно со органски материи. Ова, обично добиено како безбојна, кристална цврста материја, е вообичаен оксидатор што се користи во огномет, експлозивни детобатори. Се користела како цврсто ракетно гориво, иако во таа примена најчесто била заменет со амониум перхлорат со повисоки перформанси.

Калиум перхлорат
Назнаки
7778-74-7 Ок
ChEMBL ChEMBL1200696 Н
ChemSpider 22913 Ок
EC-број 231-912-9
3Д-модел (Jmol) Слика
PubChem 516900
RTECS-бр. SC9700000
UNII 42255P5X4D Ок
ОН-бр. 1489
Својства
Хемиска формула
Моларна маса 0 g mol−1
Изглед colourless/ white crystalline powder
Густина 2.5239 g/cm3
Точка на топење
0.76 g/100 mL (0 °C)
1.5 g/100 mL (25 °C)[1]
4.76 g/100 mL (40 °C)
21.08 g/100 mL (100 °C)[2]
Производ на растворливост, Ksp 1.05·10−2[3]
Растворливост занемарлив во алкохол
нерастворлив во етер
Растворливост во етанол 47 mg/kg (0 °C)
120 mg/kg (25 °C)[2]
Растворливост во ацетон 1.6 g/kg[2]
Растворливост во етил ацетат 15 mg/kg[2]
Показател на прекршување (nD) 1.4724
Структура
Кристална структура Ромбоедрал
Термохемија
Ст. енталпија на
образување
ΔfHo298
-433 kJ/mol[6]
Стандардна моларна
ентропија
So298
150.86 J/mol·K[7]
Специфичен топлински капацитет, C 111.35 J/mol·K[7]
Опасност
GHS-ознаки:
Пиктограми
GHS03: ОксидансGHS07: Извичник[5]
Сигнални зборови
Опасен
Изјави за опасност
H271, H302, H335[5]
Изјави за претпазливост
P220, P280[5]
NFPA 704
Безбедносен лист MSDS
Слични супстанци
Други анјони Калиум хлорид
Калиум хлорат
Калиум хлорид
Други катјони Амониум перхлорат
Натриум перхлорат
Дополнителни податоци
 Ок(што е ова?)  (провери)
Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи

Производство

уреди
 
Калиум перхлорат во кристална форма

Калиум перхлорат се подготвува индустриски со третирање на воден раствор на натриум перхлорат со калиум хлорид. Оваа единечна реакција на таложење ја искористува ниската растворливост на KClO4, што е околу 1/100 колку што е растворливоста на NaClO 4 (209,6 g/100 mL на 25 °C).[8]

Може да се произведе и со клокотот на хлор преку раствор од калиум хлорат и калиум хидроксид, и со реакција на перхлорна киселина со калиум хидроксид; сепак, ова не се користи нашироко поради опасностите од перхлорна киселина.

Друга подготовка вклучува електролиза на раствор на калиум хлорат, предизвикувајќи формирање на KClO 4 и таложење на анодата. Оваа постапка е комплицирана поради малата растворливост и на калиум хлорат и на калиум перхлорат, од кои вториот може да таложи на електродите и да ја попречи струјата.

Оксидирачки својства

уреди

KClO 4 е оксидатор во смисла дека егзотермично го пренесува кислородот до запаливи материјали, значително зголемувајќи ја нивната стапка на согорување во однос на онаа во воздухот. Така, со гликоза дава јаглерод диоксид:

3 KClO 4 + C 6 H 12 O 6 → 6 H 2 O + 6 CO2 + 3 KCl

Конверзијата на цврстата гликоза во врел гасовит CO2 е основата на експлозивната сила на оваа и другите такви мешавини. Со шеќер, KClO 4 дава низок експлозив, под услов потребното затворање. Во спротивно, таквите мешавини едноставно се разгоруваат со силен пурпурен пламен карактеристичен за калиумот. Флеш композициите што се користат во петарди обично се состојат од мешавина од алуминиумски прав и калиум перхлорат. Оваа мешавина, понекогаш наречена флеш прашок, се користи и во огномет од земја и воздух.

Како оксидатор, калиум перхлорат може безбедно да се користи во присуство на сулфур, додека калиум хлорат не може. Типична е поголемата реактивност на хлоратите - перхлоратите се кинетички посиромашни оксиданти. Хлоратот произведува хлорна киселина, која е многу нестабилна и може да доведе до предвремено палење на составот. Соодветно, перхлоричната киселина е доста стабилна.[9]

Во комерцијална употреба, се меша 50/50 со калиум нитрат за да се создаде замена за црн прав Природекс, и кога не е компресирана во огнено оружје, гори со доволно бавна брзина за да се намали од категоризацијата со црн прав како низок експлозив, до „запалив“.

Употреба на лекови

уреди

Калиум перхлорат може да се користи како антитироиден агенс што се користи за лекување на хипертироидизам, обично во комбинација со еден друг лек. Оваа апликација го користи сличниот јонски полупречник и хидрофилноста на перхлорат и јодид.

Администрацијата на познати супстанци со гоитроген може да се користи и како превенција за намалување на био-прифаќањето на јод, (без разлика дали се работи за нутриционистички нерадиоактивен јод-127 или радиоактивен јод, радиојод - најчесто јод-131, бидејќи телото не може разликуваат различни изотопи на јод). Се покажало дека перхлоратните јони, вообичаен загадувач на водата во САД поради воздушната индустрија, го намалуваат навлегувањето на јод и затоа е класифициран како гоитроген. Перхлоратните јони се конкурентен инхибитор на процесот со кој јодидот активно се депонира во фоликуларните клетки на штитната жлезда. Студиите кои вклучиле здрави возрасни доброволци утврдиле дека на нивоа над 0,007 милиграми на килограм дневно (mg/(kg·d)), перхлоратот привремено почнува да ја инхибира способноста на штитната жлезда да апсорбира јод од крвотокот („инхибиција на навлегувањето на јодид“, на тој начин перхлорат е познат гушавост).[10] Намалувањето на базенот на јодид со перхлорат има двојни ефекти - намалување на вишокот на синтеза на хормони и хипертироидизам, од една страна, и намалување на синтезата на тироидните инхибитори и хипотироидизам од друга страна. Перхлоратот останува многу корисен како апликација на единечна доза во тестовите за мерење на испуштањето на радиојодид акумулиран во штитната жлезда како резултат на многу различни нарушувања во понатамошниот метаболизам на јодидот во штитната жлезда.[11]

Третман на тиреотоксикоза (вклучувајќи Гравесова болест) со 600-2.000 mg калиум перхлорат (430–1400 mg перхлорат) дневно во периоди од неколку месеци или подолго некогаш биле вообичаена практика, особено во Европа,[10][12] и употребата на перхлорат во пониски дози за лекување на проблеми со штитната жлезда продолжува до ден-денес.[13] Иако 400 мг калиум перхлорат поделен на четири или пет дневни дози бил првично користен и пронајден ефикасен, повисоки дози биле воведени кога било откриено дека 400 mg/d не ја контролира тиреотоксикозата кај сите субјекти.[10][11]

Тековните режими за третман на тиреотоксикоза (вклучувајќи Грејвсова болест), кога пациентот е изложен на дополнителни извори на јод, најчесто вклучуваат 500 mg калиум перхлорат два пати на ден во тек на 18-40 дена.[10][14]

Профилакса со вода што содржи перхлорат во концентрации од 17 ppm, што одговара на 0,5 mg/(kg г) личен внес, ако еден е 70 kg и троши 2 литри вода дневно, било откриено дека го намалува примањето на радиојод за 67% [10] Ова е еквивалентно на внесување вкупно само 35 mg перхлорат јони на ден. Во друга поврзана студија испитаниците пиеле само 1 литар перхлорат што содржи вода дневно во концентрација од 10 ppm, т.е. дневно 10 мг перхлорат јони биле проголтани, забележано е просечно намалување од 38% во навлегувањето на јод.[15]

Меѓутоа, кога просечната апсорпција на перхлорат кај работниците во фабриката за перхлорат подложени на најголема изложеност е проценета како приближно 0,5 mg/(kg d), како и во горенаведениот став, би се очекувало намалување од 67% на навлегувањето на јод. Студиите на хронично изложени работници, иако досега не успеале да откријат какви било абнормалности на функцијата на штитната жлезда, вклучително и навлегувањето на јод.[16] ова може да се припише на доволна дневна изложеност или внесување на здрав јод-127 кај работниците и краткиот биолошки полуживот на перхлорат од 8 часа во телото.[10]

Целосно да се блокира навлегувањето на Јод-131 со намерно додавање на перхлорат јони во снабдувањето со вода на населението, со цел дози од 0,5 mg/(kg d), или концентрација на вода од 17 ppm, затоа би била крајно несоодветна за вистинско намалување на навлегувањето на радиојод. Концентрациите на јони на перхлор во водоснабдувањето на регионите треба да бидат многу повисоки, најмалку 7,15 mg/kg телесна тежина на ден или концентрација на вода од 250 ppm, под претпоставка дека луѓето пијат 2 литри вода дневно, за да биде навистина корисно за населението во спречување на биоакумулација кога се изложени на средина со радиојод,[10][14] независна за достапноста на лекови од јодат или јодид.

Континуираната дистрибуција на таблетите перхлорат или додавањето на перхлорат во водоснабдувањето ќе треба да продолжи не помалку од 80-90 дена, почнувајќи веднаш по откривањето на првичното ослободување на радиојод, откако поминале 80-90 дена, ослободен радиоактивен јод- 131 би се распаднал на помалку од 0,1% од неговата почетна количина, во кое време опасноста од биоприфаќање на јод-131 е суштински надмината.[17]

Наводи

уреди
  1. „Potassium Perchlorate MSDS“. J.T. Baker. 2007-02-16. Посетено на 2007-12-10.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „potassium perchlorate“. chemister.ru. Посетено на 14 April 2018.
  3. „Ksp solubility product constants of many popular salts at SolubilityOFthings“.
  4. Benenson, Walter; Stöcker, Horst (13 January 2006). Handbook of Physics. Springer. стр. 780. ISBN 978-0387952697.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Sigma-Aldrich Co., Potassium perchlorate. Retrieved on 2022-02-17.
  6. Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. стр. A22. ISBN 978-0-618-94690-7.
  7. 7,0 7,1 Potassium perchlorate in Linstrom, Peter J.; Mallard, William G. (eds.); NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg (MD) (посетено на 2014-05-27)
  8. Helmut Vogt, Jan Balej, John E. Bennett, Peter Wintzer, Saeed Akbar Sheikh, Patrizio Gallone "Chlorine Oxides and Chlorine Oxygen Acids" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002, Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a06_483
  9. Greenwood, N. N.; Earnshaw, A. (1997).
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Greer, Monte A.; Goodman, Gay; Pleus, Richard C.; Greer, Susan E. (2002). „Health Effects Assessment for Environmental Perchlorate Contamination: The Dose Response for Inhibition of Thyroidal Radioiodine Uptake in Humans“. Environmental Health Perspectives. 110 (9): 927–37. doi:10.1289/ehp.02110927. PMC 1240994. PMID 12204829.
  11. 11,0 11,1 Wolff, J (1998). „Perchlorate and the thyroid gland“. Pharmacological Reviews. 50 (1): 89–105. PMID 9549759.
  12. Barzilai, D; Sheinfeld, M (1966). „Fatal complications following use of potassium perchlorate in thyrotoxicosis. Report of two cases and a review of the literature“. Israel Journal of Medical Sciences. 2 (4): 453–6. PMID 4290684.
  13. Woenckhaus, U.; Girlich, C. (2005). „Therapie und Prävention der Hyperthyreose“ [Therapy and prevention of hyperthyroidism]. Der Internist (германски). 46 (12): 1318–23. doi:10.1007/s00108-005-1508-4. PMID 16231171.
  14. 14,0 14,1 Bartalena, L.; Brogioni, S; Grasso, L; Bogazzi, F; Burelli, A; Martino, E (1996). „Treatment of amiodarone-induced thyrotoxicosis, a difficult challenge: Results of a prospective study“. Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 81 (8): 2930–3. doi:10.1210/jcem.81.8.8768854. PMID 8768854.
  15. Lawrence, J. E.; Lamm, S. H.; Pino, S.; Richman, K.; Braverman, L. E. (2000). „The Effect of Short-Term Low-Dose Perchlorate on Various Aspects of Thyroid Function“. Thyroid. 10 (8): 659–63. doi:10.1089/10507250050137734. PMID 11014310.
  16. Lamm, Steven H.; Braverman, Lewis E.; Li, Feng Xiao; Richman, Kent; Pino, Sam; Howearth, Gregory (1999). „Thyroid Health Status of Ammonium Perchlorate Workers: A Cross-Sectional Occupational Health Study“. Journal of Occupational & Environmental Medicine. 41 (4): 248–60. doi:10.1097/00043764-199904000-00006. PMID 10224590.
  17. „Nuclear Chemistry: Half-Lives and Radioactive Dating - For Dummies“. Dummies.com. 2010-01-06. Посетено на 2013-01-21.

Надворешни врски

уреди