Википедија

Калаузлија (Радовишко)

село во Општина Радовиш, Македонија
За други истоимени места, погледајте Калаузлија.

Калаузлија — село во Општина Радовиш, во околината на градот Радовиш.

Калаузлија

Поглед на селото

Калаузлија во рамките на Македонија
Калаузлија
Местоположба на Калаузлија во Македонија
Калаузлија на карта

Карта

Координати 41°40′11″N 22°29′40″E / 41.66972° СГШ; 22.49444° ИГД / 41.66972; 22.49444
Регион  Југоисточен
Општина  Радовиш
Област Јуруклак
Население 351 жит.
(поп. 2021)[1]

Пошт. бр. 2420
Повик. бр. 032
Шифра на КО 22021
Надм. вис. 610 м
Калаузлија на општинската карта

Атарот на Калаузлија во рамките на општината
Калаузлија на Ризницата

Според пописот од 2002 година, селото имало население од 279 жители,[2] со што селото се вбројува во мали села во областа на Конче и Радовиш.[3]

Географија и местоположба

уреди
 
Влезот на селото

Калаузлија е мало село, сместено во средишниот дел на територијата на Општина Радовиш. Селото е сместено на падините на планината Плачковица, недалеку од градот Радовиш, во североисточна насока.[4] Селото е планинско, сместено на надморска височина од 610 метри.[4]

Селото се наоѓа во областа Јуруклак, на падините на планината Плачковица. Оддалечено е 6 километри североисточно од градот Радовиш.

До селото води асфалтен пат.

Историја

уреди

Според бројните археолошки наоѓалишта во близина на селото, може да се потврди дека во атарот на селото постоел живот уште во дамнина.[5]

Стопанство

уреди

Атарот на селото зафаќа простор од 8,8 км2, при што преовладуваат шумите со површина од 569 хектари, на обработливото земјиште отпаѓаат 133 хектари, а на пасиштата 127 хектари.[4]

Во основа, селото има полјоделско-шумарска функција. Во селото работи продавница.[4]

Население

уреди
Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948408—    
1953436+6.9%
196136−91.7%
197164+77.8%
1981128+100.0%
ГодинаНас.±%
1991219+71.1%
1994235+7.3%
2002279+18.7%
2021351+25.8%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Калаузлија живееле 1.065 жители, сите Турци.[6]

Според Димитар Гаџанов во 1916 година во Кулазлии живееле 570 Турци.[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 300 Турци.[8]

Калаузлија е мало село по големина, но со пораст на населението. Така, во 1961 година броело 36 жители, додека во 1994 година бројот се зголемил на 235 жители, турско население.[4]

Според пописот од 2002 година, во селото Калаузлија живееле 279 жители, сите Турци (Јуруци).[2]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 351 жител, од кои 341 Турчин и 10 лица без податоци.[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 1.065 — 408 436 36 64 128 219 235 279 351
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]

Родови

уреди

Калаузлија е турско-јуручко село.

Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1928 година родови во селото:[14]

  • Доселеници: Османовци и Демировци (7 к.), Усеиновци и Мешиновци (20 к.), Мустафовци и Османовци (14 к.), Алиловци и Реџеповци (8 к.), Ибраимовци и Аметовци (6 к.), Мамутовци и Дестановци (15 к.), Исмаиловци и Омеровци (6 к.), Шерифовци (5 к.), Адемови (4 к.), Абдуловци (4 к.), Еминовци (3 к.), Беќировци (3 к.) и Абдушовци (2 к.), сите се многу стари доселеници од Коња во Мала Азија.

Општествени установи

уреди
 
Поглед на основното училиште

Самоуправа и политика

уреди

Во XIX век, Калаузлија било село во Радовишката каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Радовиш, која била проширена по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година со Општина Подареш. Во периодот од 1996-2004 година, селото било исто така во рамките на Општина Радовиш.

Во периодот од 1952 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Радовиш.

Во периодот 1950-1952, селото било седиште тогашната Општина Калаузлија, во која влегувале селата Али Лобаси, Држанци, Калаузлија, Каралобоси, Караџалар, Штурово и Чешме Маале.

Избирачко место

уреди

Во селото постои избирачкото место бр. 1605 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 219 гласачи.[16] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 229 гласачи.[17]

Културни и природни знаменитости

уреди
Археолошки наоѓалишта[5]
  • Бабаше — средновековна некропола;
  • Манастир — средновековна населба; и
  • Чаир — средновековна населба.
Џамии[18]

Галерија

уреди
  •  
    Главната селска џамија
  •  
    Поглед на Јаргулица
  •  
    Влезот на селото
  •  
    Панорамски поглед
  •  
    Селска чешма

Наводи

уреди
  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ 2,0 2,1 „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 16 јануари 2022.
  3. ↑ Атанасов, Зоранчо (2011). Инфраструктурни одлики на населените места во општините Радовиш и Конче (PDF). стр. 65–77. Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-04-19. Посетено на 16 јануари 2022.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 143. Посетено на 16 јануари 2022.
  5. ↑ 5,0 5,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 327. ISBN 9989-649-28-6.
  6. ↑ Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. с. 234.
  7. ↑ Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, во: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 243.
  8. ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  9. ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  10. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  11. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  12. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  13. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  14. ↑ Русиќ, Бранислав. Радовишка Област. Архивиски фонд на МАНУ к-9,AE 116/II I.
  15. ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 29 декември 2019.
  16. ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 29 декември 2019.
  17. ↑ „Локални избори 2021“. Архивирано од изворникот на 2021-12-02. Посетено на 16 јануари 2022.
  18. ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Калаузлија_(Радовишко)&oldid=5165067“