Јака Чешма (Тремник)
„Јака Чешма - Црквар“
| |
Чешмата | |
Местоположба | 41°26′15.34160″N 22°09′15.33348″E / 41.4375948889° СГШ; 22.1542593000° ИГД |
Основни податоци | |
---|---|
Место | Тремник |
Општина | Неготино |
Тип |
|
Период | римско време |
среден век | |
Портал „Археологија“ |
Јака Чешма - Црквар — археолошко наоѓалиште во неготинското село Тремник. Претставува некропола од римско време и среден век. Во 1981 година Републичкиот завод за заштита на спомениците на културата извршил истражување и документирање на 10 гроба со конструкции од камени плочи - тип циста. Само во 4 гроба биле најдени прилози карактеристични за XIV век.[1] Наоѓалиштето е поделено на две целини: Јака Чешма кое е самата чешма и аквадуктот, и Црквар кое е некрополата.
Местоположба
уредиНаоѓалиштето се наоѓа на југоисточната периферија од селото на простор со големо сакрално значење. Од јужната страна наоѓалиштето е отсечено од суводол формиран од поројни дождови. Од северната страна се наоѓа селската џамија, и муслиманските гробови. Низ локалитетот поминува жив селски пат, кој од сретсело во Тремник, води преку Орманков Гроб и Буки кон селото Прждево.[2]
Особености
уредиЈака Чешма
уредиАквадуктот на наоѓалиштето Јака Чешма датира од римскиот период (1-3 век н.е). Овој аквадукт е сè уште функционален, и дел од селото се снабува со вода од него. Околу 40 метри од аквадуктот е истражен. Аквадуктот е со височина од 1 метар. Единствен аквадукт сличен на наведениот е пронајден во Стоби.[3]
Ископувања во делот Црквар
уредиНа еден мал дел од просторот на селските гробишта, се наоѓаат многубројни парчиња од архитектонска пластика. Столбови, камени и мермерни блокови и др. Сите овие елементи припаѓаат на римски сакрален објект. На наоѓалиштето се најдени антички гробови од типот тегули на две води од периодот 2-4 век.[4]
Со археолошките истражувања биле откриени вкупно 10 гробови. Сите се градени во вид на цисти со плочи од зеленикав шкрилец. Сите гробови се ориентирани запад-исток, со главата на западна страна. Во гробовите 1, 3, 4, 7, 9, и 10 рацете се скрстени во пределот на стомакот. Во гробот 2, левата рака е испружена покрај телото, а десната е положена на стомакот. Во гробот 6, левата рака е свиткана во лактот кон левото рамо, а десната рака положена на стомакот. Во гробот 5, сочувани се само долните екстремитети, според кои сепак може да заклучиме дека се од лице од детска возраст.[2]
Потоа во гробовите 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10 е погребано по едно лице. Во гробовите 1 и 7 се погребани три лица, од различна пред се од детска возраст. Во гробот 8 е сочуван само тилниот дел од черепот.[2]
Од вкупно 10 гробови, само 4 се со прилози. 1, 2, 4, и 10. Откриени биле два прстена, еден прапорец, две лимени приврзоци, една масивна алка од лошо сребро и три наушници. Прстенот од гробот 4 има плочеста елипсоидна глава од тенок сребрен лим. На прстенот не се забележани траги од украсување. Прстенот од гробот 10 е изработен од лошо сребро. Алката од прстенот е од потенот сребрен тел.[2]
Наушницата од гробот 1 им припаѓа на типот мешлести округли наушници. Директна сличност имаме од некрополата околу црквата кај селото Манастир, Мариово. Наушницата е од бронза и шупло леана. Другите две наушници сосема се разликуваат по формата. Тоа се две сребрени ливчиња, пронајдени од левата страна на черепот во гробот 4.[2]
Галерија
уреди-
Чешмата
-
Аквадуктот
-
Црквар
Поврзано
уреди- Анска Чешма — некропола од римското време;
- Белогурија — населба и некропола од римското време;
- Бунарје — градиште од доцноантичкото време;
- Градиште — населба од бронзеното време;
- Лесково Чешмиче - Камено — населба од доцноантичкото време и средниот век;
- Мали Дол — некропола од средниот век;[5]
- Романов Гроб — некропола од римското време;
- Студена Чешма — населба од римското време;
- Црквиште — старохристијанска црква;
- Чаир — градиште — утврдена населба и некропола од доцноантичкото време;
- Шесте Куќи — некропола од железното време;
- Тремник;
- Список на археолошки наоѓалишта во Неготинско;
- Список на средновековни некрополи во Македонија.
Наводи
уреди- ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. стр. 236, Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Мандиќ, Милоје (1986). Зборник посветен на Бошко Бабиќ. Прилеп.
- ↑ Јованов, Марјан; Јакимовски, Антонио. „Balcanoslavica“. 45 (1-2. изд.). Прилеп: 124. ISSN 0350-0179. Наводот journal бара
|journal=
(help) - ↑ Винчиќ, Живојин (1996). 1000 години антика во тиквешијата. Неготино: Собрание на Општина Неготино.
- ↑ „Ископувања на Мали Дол“. Архивирано од изворникот на 2016-03-18. Посетено на 2020-06-01.
Оваа статија поврзана со археологијата на Македонија е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |