Википедија

Хаплогрупа B-M60

(Пренасочено од Хаплогрупа B (Y-ДНК))

Хаплогрупата Б (М60) — хаплогрупа на ДНК на човечки Y хромозом, вообичаена за татковската лоза во Африка. Тоа е примарна гранка на хаплогрупата BT.

Хаплогрупа B
Географските концентрации на главните хаплогрупи, вклучувајќи го и B (M60), во Африка.
Можно време на потекло100,000 години[1]
Можно место на потеклоАфрика,[2]
ПредокBT
Потомциосновнни: B1 (M236), B2 (M182), B3 (L1387);
Подкладите од горенаведенИТЕ вклучуваат: B1a (M146); B2b (M112); B2a1a1a1 (M109)
Својствени мутацииM60, M181/Page32, P85, P90, V62, V75, V78, V83, V84, V85, V90, V93, V94, V185, V197, V217, V227, V234, V237, and V44

Б (М60) е честа појава во делови од Африка, особено тропските шуми на Западно-Централна Африка. Оваа хаплогрупа ја претставува предците не само на современите Пигмеи како кај народите Бака и Мбути, туку и на Хаџабе од Танзанија, кои често се сметале, во голем дел поради некои типолошки карактеристики на нивниот јазик, дека се остаток од Којсанците во Источна Африка.

Распространетост

уреди

Според едно поучуваање за Y-ДНА на популациите во Судан, хаплогрупата B-M60 е пронајдена кај приближно 30% (16/53) од луѓето во Јужен Судан, 16% (5/32) од локалните луѓе Хауса, 14% (4/ 28) од Нуба од централен Судан, 3,7% (8/216) од северен Судан (но само кај Коптите и Нубијците) и 2,2% (2/90) од Западен Судан.[3] Според друга студија, хаплогрупата Б се наоѓа кај приближно 15% од суданските мажи, вклучувајќи 12,5% (5/40) B2a1a1a1 (M109/M152) и 2,5% (1/40) B-M60 (xM146, M150, M112).[4]

Во Мадагаскар, хаплогрупата B-M60 е пронајдена кај приближно 9% од мажјаците од Малагазија, вклучувајќи 6% (2/35) B-M60(xB2b-50f2(P)) и 3% (1/35) B2b-50f2(P).[5]

ДНК на семејното стебло покажува значителен број лица од Хаплогрупата Б-М60 (Б-М181) кои тврдат дека потекнуваат од Арапскиот Полуостров (доминантно Саудиска Арабија, но исто така и од Кувајт, Бахреин, Јемен, Катар, Ирак, Обединетите Арапски Емирати и Оман).[6] Пристрасноста за земање примероци не дозволува значајни проценти, но присуството на хаплогрупата било солидно потврдено.

Во провинцијата Хормозган во Иран, хаплогрупата B-M60 била пронајдена во 8,2% од примерокот од 49 народот Кешми и во 2,3% од примерокот од 131 народот Бандари.[7]

Во Авганистан, хаплогрупата B-M60 била пронајдена кај 5,1% (3/59) од примерокот на мажјаци кај народот Хазара.[8]

Во Обединетото Кралство, хаплогрупата B-M60(xM218) е пронајдена со FTDNA кај 1 поединец.

Подклади

уреди

B-M236

уреди

Хаплогрупата B-M236 била пронајдена во 4% (2/48) од примерокот на мажјаци Бамилеке од јужен Камерун.[9]

B-M146

уреди

Хаплогрупата B-M146 била пронајдена во 2% (1/49) од примерокот на мажи кај народот Моси од Буркина Фасо и во 2% (1/44) од примерокот со неодредена етничка припадност од Мали.

B-M182

уреди

Хаплогрупата B-M182 била пронајдена кај 6% (3/47) од примерокот на мажи Мбути од Демократска Република Конго, 6% (2/33) од примерокот од мажи Бакола од јужен Камерун,[10] 6 % (1/18) од примерок од мажјаци Дама од Намибија, и 3% (1/31) од примерок од мажјаци Бијака од Централноафриканската Република. Огромното мнозинство од учесниците во ДНК на семејното стебло во Хаплогрупата Б-М60 се позитивни на Б-М182, при што три четвртини од тие учесници тврдат дека земјите од Арапскиот Полуостров се земја на нивно потекло, потврдувајќи го неговото присуство во таа област.

B-M150

уреди

Хаплогрупата B-M150 била пронајдена во 8% (1/12) од примерокот на мажи од народот Мбути од Демократска Република Конго.

Хаплогрупата B-M150 (xM152) била забележана кај 11% (5/47) од примерокот кај народот Мбути од Демократска Република Конго, 11% (1/9) од примерокот кај народот Тупури од северен Камерун, 11% (1 /9) од примерок кај народот Луо од Кенија, 7% (4/55) од примерок кај народот Догон од Мали, 6% (1/18) од примерок кај народот Бака од Централна Африканска Република и 2% (1/42) на примерок кај народот Кикују и Камба од Кенија.

Хаплогрупата B-M150 (xM109/M152, M108.1) била пронајдена во 3% (1/37) од примерокот од Централна Африка, 2% (1/44) од примерокот од Мали и 1% (1/ 88) на примерок од Етиопија.

Без тестирање за каква било мутација низводно, хаплогрупата B-M150 била пронајдена во 33,3% (8/24) од примерокот кај народот Нгумба од Камерун,[11] 20,8% (5/24) од примерокот кај народот Евија од Габон, 18,2% (4/22) од примерокот кај народот Бакола од Камерун, 14,3% (6/42) од примерокот кај народот Ешира од Габон, 14,0% (6/43) од примерокот кај народот Макина од Габон, 14,0% (6/43) од примерокот кај народот Шејк од Габон, 8,6% (5/58) од примерокот кај народот Пуну од Габон, 8,3% (5/60) од примерок кај народот Цого од Габон, 7,0% (4/57) од примерок кај народот Нзеби од Габон, 6,7% (1/15) од примерок кај народот Мбугве од Танзанија,[12] 4,3% (2/ 46) од примерок кај народот Дума од Габон, 4,3% (2/47) од примерок кај народот Обамба од Габон, 4,2% (2/48) од примерок кај народот Бенга од Габон,[11] 3,8 % (2/53) од примерокот кај народот Кота од Габон, 2,8% (1/36) од примерокот кај народот Ндуму од Габон, 2,1% (1/47) од примерокот кај народот Галоа од Габон, 2,0% (1/50) од примерокот кај народот Акеле од Габон, 1,7% (1/60) од примерокот кај народот Фанг од Габон, 1,5% (1/68) од примерокот кај народот Сандаве од Танзанија,[12] 1,4% (1/72) од примерокот кај народот во Катар,[13] и 0,64% (1/157) од примерокот од Саудиска Арабија.[14]

B-M218
уреди

Хаплогрупата B-M218 е пронајдена во 17% (20/118) од мешан примерок од нилотичките етнички групи Карамјонг, Џи и Додои од регионот Карамоја во Уганда.[15] Оваа хаплогрупа била пронајдена и од FTDNA кај 1 поединец од Катар, 3 лица од Саудиска Арабија,[16] 1 поединец од Сирија, 1 поединец од Тунис, 1 поединец од Обединетото Кралство.

B-M109
уреди

Хаплогрупата B2a1a1a1 (M109, M152, P32), претходно B2a1a е најчесто забележаната подклада на хаплогрупата Б.

Во Централна Африка, B-M109 Y-DNA е пронајдена кај 23% (7/31) од мажите кај народот Нгумба од јужен Камерун, 18% (7/39) од мажите кај народот Фали од северен Камерун, 5% (1/21) до 31% (4/13) од кај народот Улдеме од северен Камерун, 10% (3/29) кај народот Евондо од јужен Камерун, 7% (1/15) од мешан примерок на говорници на различни чадски јазици од северен Камерун, 6% (1/18) од мешан примерок на говорници на различни Адамавски јазици од северен Камерун, 6% (2/33) од Бакола мажјаци од јужен Камерун,[10] 4% (1/28) од Мандара мажјаци од северен Камерун, и 3% (1/31) до 5% (1/20) од мажјаците Бијака од Централноафриканската Република.

Во Источна Африка, хаплогрупата B2a1a1a1 Y-DNA е пронајдена во 11% (1/9) од мал примерок на мажи кај народот Ираку од Танзанија, 11% (1/9) од мал примерок кај народот Луо од Кенија, 8% (2/26) кај народот Масаи од Кенија, и 4,5% (4/88) од примерокот на Етиопјаните.

Во Јужна Африка, B-M109 Y-ДНА била пронајдена кај 18% (5/28) кај народот Сото-Цвана мажите од Јужна Африка, 14% (4/29) од мажите кај народот Зулу од Јужна Африка, 13% (7/53) од етнички мешан примерок од јужноафриканци не-Којсанци, 10% (5/49) од мажјаците кај народот Шона од Зимбабве, и 5% (4/80) од мажите кај народот Коса од Јужна Африка.

Во Северна Африка, хаплогрупата B2a1a1a1 Y-ДНА била пронајдена кај 12,5% (5/40) од Суданците и 2% (2/92) од Египќаните.

Во Евроазија, B2a1a1a1 (B-M109) бил пронајден во 3% (3/117) од примерокот на Иранци од јужен Иран [17] и 2% (2/88) од примерокот од Пакистан и Индија.

B-G1
уреди

Хаплогрупата B-G1 (G1) била пронајдена во Уганда кај популации кои зборуваат нилотски јазици.[18]

B-M108.1
уреди

Хаплогрупата B-M108.1 (M108.1) била пронајдена во 3% (3/88) од примерокот од Етиопија.

B-M43
уреди

Хаплогрупата B-M43 (M43, P111) била пронајдена во 7% (3/44) од примерокот од Мали.

B-M112

уреди

Хаплогрупата B-M112 (M112, M192, 50f2(P)) е пронајдена главно меѓу популациите на пигмејците во Централна Африка, популациите кај народот Ју (Северен Којсан) во Јужна Африка и Хаџабе во Источна Африка. Исто така, повремено е пронајден во примероци од групи кои се соседни со гореспоменатите популации.

Поточно, хаплогрупата B2b е забележана во 67% (12/18) од примерокот кај народот Бака од Централноафриканската Република, 52% (12/23) или 51% (29/57) од примерокот кај народот Хаџабе од Танзанија,[19] 48% (15/31) од примерокот на Бијака од Централноафриканската Република, 43% (20/47) од примерокот кај народот Мбути од Демократска Република Конго, 31% (9/29) од примерокот кај народот Цумкве Сан од Намибија, 28% (11/39) од примерокот на народите Ју и Секеле, 25 % (6/24) од примерок од Бурунж од Танзанија, 14% (13/94) од примерок кај народот Тутси од Руанда,[20] 13% (9/68) од примерок кај народот Сандаве од Танзанија, 9% (3/32) од примерок кај народот Кунг/Секеле од Намибија, 5% (1/20) од примерокот кај народот Туру од Танзанија, 5% (2/43) од примерокот кај народот Ваирак од Танзанија,[20] 3% (1/ 29) од примерок кај народот Зулу од Јужна Африка, 3% (1/33) од примерок од Бакола од јужен Камерун, 3% (1/35) од примерок кај народот Датог од Танзанија, 3% (1/35) од примерок кај народот малгаши, 1,4% (1/69) од примерок кај народот хуту од Руанда, 1,4% (1/72) од примерок од Катар, и 1,3% (2/157) од примерокот од Саудиска Арабија.

B-P6
уреди

Хаплогрупата B-P6 била пронајдена во популациите на Којсанци во Намибија, вклучувајќи 24% (7/29) од примерокот од Цумкве Сан и 3% (1/32) од примерокот од Кунг/Секеле.

B-M115
уреди

Хаплогрупата B-M115 била пронајдена во 8% (1/12) од примерокот кај народот Мбути од Демократска Република Конго.

B-M30
уреди

Хаплогрупата B-M30 е пронајдена во 22% (2/9) од мешан примерок на говорници на централносудански и сахарски јазици од северен Камерун и во 5% (1/20) од примерок од Бијака од Централноафриканската Република.

B-M108.2
уреди

Хаплогрупата B-M108.2 била пронајдена во 25% (1/4) од многу мал примерок на Lissongo од Централноафриканската Република.

B-P7
уреди

Хаплогрупата Б-П7 била забележана најчесто кај примероците на некои популации пигмеи од Централна Африка: 67% (12/18) кај народот Бака од Централна Африканска Република,[10] 45% (14/31) кај народот Бијака од Централноафриканската Република, 21% (10/47) кај народот Мбути од Демократска Република Конго. Оваа хаплогрупа, исто така, е пронајдена кај поединец од Ираку (Кушит) од Танзанија (1/9 = 11%) и во некои примероци на Којсанци од Намибија (2/32 = 6% кај народот Кунг/Секеле, 2/29 = 7% Цумкве Сан).

B-MSY2.1
уреди

Хаплогрупата B-MSY2.1 е пронајдена во 20% (4/20) од примерокот на Биака од Централноафриканската Република.[9]

Филогенетика

уреди

Филогенетска историја

уреди

Пред 2002 година, во академската литература постоеле најмалку седум системи за именување на филогенетското дрво на Y-хромозомот. Ова довело до значителна конфузија. Во 2002 година, главните истражувачки групи се собрале и го формирале Y-хромозомот конзорциум (YCC). Тие објавиле заеднички труд кој создал единствено ново дрво кое сите се согласиле да го користат. Подоцна, група граѓански научници со интерес за популациската генетика и генетската генеалогија формирале работна група за да се создаде аматерско дрво со цел да биде пред сè навремено. Табелата подолу ги обединува сите овие дела на точката на знаменитото дрво на YCC од 2002 година. Ова му овозможува на истражувачот што прегледува постара објавена литература брзо да се движи помеѓу номенклатурите.

YCC 2002/2008 (α) (β) (γ) (δ) (ε) (ζ) (η) YCC 2002 YCC 2005 YCC 2008 YCC 2010r ISOGG 2006 ISOGG 2007 ISOGG 2008 ISOGG 2009 ISOGG 2010 ISOGG 2011 ISOGG 2012
B-M60 2 II 1B 5 - H1 B B* B B B B B B B B B B
B-M146 2 II 1B 5 - H1 B B1 B1 B1a B1a B1a B1a B1a B1a B1a B1a B1a
B-M182 * * * * * * * * B2 B2 B2 B2 B2 B2 B2 B2 B2 B2
B-M150 2 II 1B 5 - H1 B B2a* B2a B2a B2a B2a B2a B2a B2a B2a B2a B2a
B-M109 2 II 1B 5 - H1 B B2a1 B2a1 B2a1a B2a1a B2a1a B2a1a B2a1a B2a1a B2a1a B2a1a B2a1a
B-M108.1 2 II 1B 5 - H1 B B2a2* B2a2 B2a2 B2a2 B2a2 B2a2 B2a2 B2a2 B2a2 removed removed
B-M43 2 II 1B 5 - H1 B B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a B2a2a
B-M112 6 II 1B 6 - H1 B B2b* B2b B2b B2b B2b B2b B2b B2b B2b B2b B2b
B-P6 6 II 1B 7 - H1 B B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1 B2b1
B-M115 6 II 1B 6 - H1 B B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2 B2b2
B-M30 6 II 1B 6 - H1 B B2b3* B2b3 B2b3 B2b3 B2b3 B2b3 B2b3 B2b3 B2b3 B2b3 B2b3
B-M108.2 6 II 1B 6 - H1 B B2b3a B2b3a B2b3a B2b3a B2b3a B2b3a B2b3a B2b3a B2b3a removed removed
B-P7 6 II 1B 8 - H1 B B2b4* B2b4 B2b4 B2b4 B2b4 B2b4 B2b4 B2b4 B2b4 removed removed
B-P8 6 II 1B 10 - H1 B B2b4a B2b4a B2b4a B2b4a B2b4a B2b4a B2b4a B2b4a B2b4a removed removed
B-M211 6 II 1B 9 - H1 B B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b B2b4b

Оригинални истражувачки публикации

уреди

Следниве истражувачки тимови по нивните публикации биле претставени во создавањето на YCC дрвото.

Филогенетски дрвја

уреди
  • Б
    • B-M60 (M60, M181, P85, P90)
      • B-M236 (M236, M288)
        • B-M236 (M236)
      • B-M182 (M182)
        • B-M150 (M150)
          • B-M218 (M218)
            • B-M109 (M109, M152, P32)
            • B-G1 (G1)
          • B-M108.1 (M108.1)
            • B-P111 (P111, M43)
        • B-M112 (M112, M192, 50f2(P))
          • B-P6 (P6)
          • B-M115 (M115, M169)
          • B-M30 (M30, M129)
            • B-M108.2 (M108.2)
          • B-P7 (P7)
            • B-P8 (P8, P70)
            • B-MSY2.1 (MSY2.1, M211)
        • B-P112 (P112)

Наводи

уреди
  1. ↑ Kamin M, Saag L, Vincente M, и др. (April 2015). „A recent bottleneck of Y chromosome diversity coincides with a global change in culture“. Genome Research. 25 (4): 459–466. doi:10.1101/gr.186684.114. PMC 4381518. PMID 25770088.
  2. ↑ Cruciani, Fulvio; Trombetta, Beniamino; Massaia, Andrea; Destro-Bisol, Giovanni; Sellitto, Daniele; Scozzari, Rosaria (2011). „A Revised Root for the Human y Chromosomal Phylogenetic Tree: The Origin of Patrilineal Diversity in Africa“. The American Journal of Human Genetics. 88 (6): 814–818. doi:10.1016/j.ajhg.2011.05.002. PMC 3113241. PMID 21601174.
  3. ↑ Hassan, Hisham Y.; и др. (2008). „Y‐chromosome variation among Sudanese: Restricted gene flow, concordance with language, geography, and history“. American Journal of Physical Anthropology. 137 (3): 316–323. doi:10.1002/ajpa.20876. PMID 18618658. Посетено на 11 October 2017.
  4. ↑ „Y chromosome sequence variation and the history of human populations“. Nat. Genet. 26 (3): 358–61. November 2000. doi:10.1038/81685. PMID 11062480.
  5. ↑ Hurles, Matthew E.; Sykes, Bryan C.; Jobling, Mark A.; Forster, Peter (2005). „The Dual Origin of the Malagasy in Island Southeast Asia and East Africa: Evidence from Maternal and Paternal Lineages“. American Journal of Human Genetics. 76 (5): 894–901. doi:10.1086/430051. PMC 1199379. PMID 15793703.
  6. ↑ Family Tree DNA public haplotree, Haplogroup B-M181
  7. ↑ Viola Grugni, Vincenza Battaglia, Baharak Hooshiar Kashani, Silvia Parolo, Nadia Al-Zahery, et al. "Ancient Migratory Events in the Middle East : New Clues from the Y-Chromosome Variation of Modern Iranians", 2012
  8. ↑ Haber M, Platt DE, Ashrafian Bonab M, Youhanna SC, Soria-Hernanz DF, et al. "Afghanistan's Ethnic Groups Share a Y-Chromosomal Heritage Structured by Historical Events", 2012
  9. ↑ 9,0 9,1 Cruciani, Fulvio; Santolamazza, Piero; Shen, Peidong; и др. (2002). „A Back Migration from Asia to Sub-Saharan Africa Is Supported by High-Resolution Analysis of Human Y-Chromosome Haplotypes“. American Journal of Human Genetics. 70 (5): 1197–1214. doi:10.1086/340257. PMC 447595. PMID 11910562.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Elizabeth T Wood, Daryn A Stover, Christopher Ehret et al., "Contrasting patterns of Y chromosome and mtDNA variation in Africa: evidence for sex-biased demographic processes," European Journal of Human Genetics (2005) 13, 867–876. (cf. Appendix A: Y Chromosome Haplotype Frequencies)
  11. ↑ 11,0 11,1 Gemma Berniell-Lee, Francesc Calafell, Elena Bosch et al., "Genetic and demographic implications of the Bantu expansion: insights from human paternal lineages," Molecular Biology and Evolution Advance Access published April 15, 2009
  12. ↑ 12,0 12,1 Tishkoff, Sarah A.; Katherine Gonder, Mary; Henn, Brenna M.; и др. (2007). „History of Click-Speaking Populations of Africa Inferred from mtDNA and Y Chromosome Genetic Variation“. Molecular Biology and Evolution. 24 (10): 2180–2195. doi:10.1093/molbev/msm155. PMID 17656633.
  13. ↑ Cadenas, Alicia M; Zhivotovsky, Lev A; Cavalli-Sforza, Luca L; и др. (2008). „Y-chromosome diversity characterizes the Gulf of Oman“. European Journal of Human Genetics. 16 (3): 374–386. doi:10.1038/sj.ejhg.5201934. PMID 17928816.
  14. ↑ Abu-Amero, Khaled K.; Hellani, Ali; Gonzalez, Ana M.; и др. (2009). „Saudi Arabian Y-Chromosome diversity and its relationship with nearby regions“. BMC Genetics. 10: 59. doi:10.1186/1471-2156-10-59. PMC 2759955. PMID 19772609.
  15. ↑ Gomes, V; Sánchez-Diz, P; Amorim, A; Carracedo, A; Gusmão, L (March 2010). „Digging deeper into East African human Y chromosome lineages“. Hum. Genet. 127 (5): 603–13. doi:10.1007/s00439-010-0808-5. PMID 20213473.
  16. ↑ Middle East DNA Project
  17. ↑ Regueiro M.; Cadenas A.M.; Gayden T.; Underhill P.A.; Herrera R.J. (2006). „Iran: Tricontinental Nexus for Y-Chromosome Driven Migration“. Human Heredity. 61 (3): 132–143. doi:10.1159/000093774. PMID 16770078.
  18. ↑ Gomes, Verónica; Paula Sánchez-Diz; António Amorim; Ángel Carracedo; Leonor Gusmão (6 Mar 2010). „Digging deeper into East African human Y chromosome lineages“. Human Genetics. 127 (5): 603–613. doi:10.1007/s00439-010-0808-5. PMID 20213473.
  19. ↑ Knight, Alec; Underhill, Peter A.; Mortensen, Holly M.; и др. (March 2003). „African Y Chromosome and mtDNA Divergence Provides Insight into the History of Click Languages“. Current Biology. 13 (6): 464–473. doi:10.1016/s0960-9822(03)00130-1. PMID 12646128.
  20. ↑ 20,0 20,1 Luis, J. R.; Rowold, D. J.; Regueiro, M.; и др. (2004). „The Levant versus the Horn of Africa: Evidence for Bidirectional Corridors of Human Migrations“. American Journal of Human Genetics. 74 (3): 532–544. doi:10.1086/382286. PMC 1182266. PMID 14973781.

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Хаплогрупа_B-M60&oldid=5252323“