Википедија

Факт (ѕвезда)

Алфа Гулаб или α Гулаб, официјално именувана како Факт ( /ˈfækt/ ),[12][13] е ѕвезда во јужното соѕвездие Гулаб . Има привидна визуелна величина од 2,6, што ја прави најсветла во соѕвездието. Врз основа на мерењата на паралакса направени за време на мисијата Хипаркос, Алфа Гулаб се наоѓа на растојание од околу 261 светлосни години(80 парсеци) .

Факт (ѕвезда)
Локација на Факт/Алфа Гулаб (заокружено)
Податоци од набљудување
Епоха J2000.0      Рамноденица J2000.0 (ICRS)
Соѕвездие Гулаб
Ректасцензија 05ч 39м &1000000000389410300000038,94103с[1]
Деклинација −34° 04′ &1000000000026795000000026,7950″[1]
Прив. величина (V) 2.645[2]
Особености
Спектрален тип B9Ve[3] or B7 IV[4]
U−B Боен показател −0.44[2]
B−V Боен показател −0.125[2]
R−I Боен показател −0.09[5]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)+35.0[6] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: −1.58[1] млс/г
Дек.: −24.82[1] млс/г
Паралакса (π)12.48 ± 0.36[1] млс
Оддалеченост261 ± 8 сг
(80 ± 2 пс)
Апсолутна величина (MV)−1.87[7]
Податоци
Маса4.5[8] M☉
Полупречник7 ± 0,14[9] R☉
Површ. грав. (log g)3,5 ± 0,04[9]
Сјајност (болометриска)1,000[8] L☉
Температура12.200 ± 122[9] K
Вртежна брзина (v sin i)176[10] км/с
Други ознаки
Alpha Col, α Col, NSV 2549, CD−34 2375, CPD−34 703, FK5 215, GC 7078, HD 37795, HIP 26634, HR 1956, SAO 196059, PPM 281732, CCDM  J05396−3404 A[11]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Номенклатура

уреди

α Columbae, латинизирано во Alpha Columbae - Алфа Гулаб, е ознака добиена според Бајеровото означување .[14]

Традиционалното име на ѕвездата - Факт (понекогаш преведено и како Фад или Фет) потекнува од арапскиот збор فاختة fākhitah „ што значи „прстенест гулаб “. Првично било употребено на соѕвездието Лебед, а подоцна пренесена на оваа ѕвезда.[15][16][17][18] Предложена е и етимологијата на неговото име h a d āri (непознато значење) [19] . Во 2016 година, Меѓународната астрономска унија организирала Работна група за имиња на ѕвезди (WGSN) [20] за да ги каталогизира и стандардизира соодветните имиња за ѕвездите. Првиот билтен на WGSN од јули 2016 година [21] вклучил табела со првите две групи на имиња одобрени од WGSN; кој го вклучиле и името Факт за оваа ѕвезда.

На кинески зборот 丈人( Zhàng Rén ), што значи Дедо, се однесува на астеризам кој се состои од Алфа Гулаб и Епсилон Гулаб .[22] From this Chinese name, the name Chang Jin has appeared[23][24] Следствено, самиот α Гулаб е познат како丈人一( Zhàng Rén yī, англиски: the First Star of Grandfather </link> .). Од ова кинеско име се појавило името Чанг Џин [23]

Својства

уреди

Се верува дека ова е осамена ѕвезда, иако има слаб оптички придружник на аголна оддалеченост од 13,5 лачни секунди, што ја прави двојна ѕвезда .[25] Ѕвездената класификација на Факт е B9Ve, што одговара на ѕвезда од главната низа од Б-тип .[26] Спектарот покажува дека е ѕвезда Be опкружена со врел гасовит диск, кој генерира емисиони линии поради рекомбинација на водород . Како и повеќето, ако не и сите такви ѕвезди, таа брзо ротира со проектирана ротациона брзина од 176 km s−1 . Азимуталната екваторијална брзина може да биде 457 km s−1 . Станува збор за сомнителна променлива ѕвезда од типот Гама Касиопеја (GCAS), со нејзината привидна величина која варира од 2,62 m до 2,66 m .

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 van Leeuwen, F. (November 2007), „Validation of the new Hipparcos reduction“, Astronomy and Astrophysics, 474 (2): 653–664, arXiv:0708.1752, Bibcode:2007A&A...474..653V, doi:10.1051/0004-6361:20078357, S2CID 18759600
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Cousins, A. W. J. (1972), „UBV Photometry of Some Very Bright Stars“, Monthly Notes of the Astronomical Society of Southern Africa, 31: 69, Bibcode:1972MNSSA..31...69C
  3. ↑ Levenhagen, R. S.; Leister, N. V. (2006), „Spectroscopic analysis of southern B and Be stars“, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 371 (1): 252–262, arXiv:astro-ph/0606149, Bibcode:2006MNRAS.371..252L, doi:10.1111/j.1365-2966.2006.10655.x, S2CID 16492030.
  4. ↑ Houk, Nancy (1979), Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars, 3, Ann Arbor, Michigan: Dept. of Astronomy, University of Michigan, Bibcode:1982mcts.book.....H
  5. ↑ HR 1956, database entry, The Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Preliminary Version), D. Hoffleit and W. H. Warren, Jr., CDS ID V/50. Accessed on line April 21, 2009.
  6. ↑ Wilson, R. E. (1953). „General Catalogue of Stellar Radial Velocities“. Carnegie Institute Washington D.C. Publication. Carnegie Institute of Washington D.C. Bibcode:1953GCRV..C......0W.
  7. ↑ Anderson, E.; Francis, Ch. (2012), „XHIP: An extended hipparcos compilation“, Astronomy Letters, 38 (5): 331, arXiv:1108.4971, Bibcode:2012AstL...38..331A, doi:10.1134/S1063773712050015, S2CID 119257644.
  8. ↑ 8,0 8,1 Jim Kaler: Phact - STARS Архивирано на 4 јули 2008 г.. Accessed on line April 21, 2009.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Arcos, C; Kanaan, S; Chávez, J; Vanzi, L; Araya, I; Curé, M (2018-01-03). „Stellar parameters and H α line profile variability of Be stars in the BeSOS survey“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 474 (4): 5287–5299. arXiv:1711.08675. doi:10.1093/mnras/stx3075. ISSN 0035-8711.
  10. ↑ Oudmaijer, R. D.; и др. (October 2008), „Sub-milliarcsecond precision spectro-astrometry of Be stars“, Astronomy and Astrophysics, 489 (2): 627–631, arXiv:0807.3673, Bibcode:2008A&A...489..627O, doi:10.1051/0004-6361:20079117, S2CID 10317142
  11. ↑ „alf Col“. SIMBAD. Центар за астрономски податоци во Стразбур. Посетено на April 21, 2009. (англиски)
  12. ↑ Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd rev.. изд.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
  13. ↑ „IAU Catalog of Star Names“. Посетено на 28 July 2016.
  14. ↑ Note of HR 1956, database entry, The Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Preliminary Version), D. Hoffleit and W. H. Warren, Jr., CDS ID V/50. Accessed on line April 21, 2009.
  15. ↑ Davis, Jr. G. A. (1971). Pronunciations, Derivations, and Meanings of a Selected List of Star Names (Reprint. изд.). Cambridge, MA: Sky Pub. Corp. стр. 11.
  16. ↑ Kunitzsch, P. (1959). Arabische Sternnamen in Europa. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. стр. 191–192.
  17. ↑ Laffitte, R. (2005). Héritages arabes: Des noms arabes pour les étoiles (2éme revue et corrigée. изд.). Paris: Librairie Orientaliste Paul Geunthner / Les Cahiers de l'Orient. стр. 223.
  18. ↑ Kunitzsch, P.; Smart, T. (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd rev.. изд.). Cambridge, MA: Sky Pub. стр. 30. ISBN 978-1-931559-44-7.
  19. ↑ Allen, R. H. (1963). Star Names: Their Lore and Meaning (Reprint. изд.). New York, NY: Dover Publications Inc. стр. 167. ISBN 0-486-21079-0.
  20. ↑ „IAU Working Group on Star Names (WGSN)“. Посетено на 22 May 2016.
  21. ↑ „Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1“ (PDF). Посетено на 28 July 2016.
  22. ↑ (на кинески) 香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表 Архивирано на 30 јануари 2011 г., Hong Kong Space Museum. Accessed on line November 23, 2010.
  23. ↑ 23,0 23,1 Richard Hinckley Allen: Star Names — Their Lore and Meaning: Columbae
  24. ↑ (на кинески) 中國星座神話, written by 陳久金.
  25. ↑ Eggleton, P. P.; Tokovinin, A. A. (September 2008). „A catalogue of multiplicity among bright stellar systems“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 389 (2): 869–879. arXiv:0806.2878. Bibcode:2008MNRAS.389..869E. doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13596.x. S2CID 14878976.
  26. ↑ CCDM J05396-3404, database entry, J. Dommanget and O. Nys (2002) Catalogue of the Components of Double and Multiple Stars, Accessed on line April 21, 2009.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Факт_(ѕвезда)&oldid=5273132“