Википедија

Професионална фудбалска лига на Узбекистан

Ова е објавената верзија, проверена на 17 декември 2024. Има 1 промена во исчекување на проверка.

Професионална фудбалска лига на Узбекистан, УзПФЛ (узбечки: Oʻzbekiston Professional futbol ligasi / Ўзбекистон профессионал футбол лигаси, OʻzPFL, ЎзПФЛ) е фудбалска организација која управува и го контролира целиот систем на фудбалски лиги во земјата. Во 2008 година, по препорака на Азиската фудбалска конфедерација, била одвоена од Фудбалската федерација на Узбекистан како посебна организација.

Професионална фудбалска лига на Узбекистан
узбечки: O'zbekiston professional futbol ligasi
Ўзбекистон профессионал футбол лигаси
Карта
КратенкаOʻzPFL
ЎзПФЛ
Основана2008
ВидСпорт и фудбалска организација
Место47, улица Бунјодкор, јужен Ташкент, јужен Узбекистан
Координати41°16′45″N 69°12′45″E / 41.279036° СГШ; 69.212472° ИГД / 41.279036; 69.212472
ЧленствоСветски форум на леги
Службени јазициУзбекистански, Руски, Англиски
Генерален директорДијор Имамхоџаев
Матична организацијаФудбалски сојуз на Узбекистан
Министерство за спорт
Мреж. местоpfl.uz

Ги координира професионалните фудбалски натпревари како што е Супер лигата, Про лига, Прва лига, Куп на Узбекистан  Лига куп, Суперкуп на Узбекистан, Првенство на Узбекистан до 19 години  и U21 итн. Организира натпревари меѓу фудбалските клубови, дава инструкции за нивните спортски, организациски и менаџерски активности, како и за односите. Промовира одржување фудбалски натпревари на различни нивоа во соработка со министерства, одделенија, претпријатија и организации на Узбекистан. Оваа лига е една од водечките лиги на азискиот континент за лиценцирање.

Од март 2024 година, пет компании во Узбекистан се официјални спонзори на лигата.

Приказна

уреди

Во 1992 година, таа била дел од организациската структура на Фудбалската федерација на Узбекистан и била единица одговорна за организирање професионални фудбалски натпревари во Узбекистан. На почетокот на 2008 година, Азиската фудбалска конфедерација препорачала Фудбалската федерација на Узбекистан да ја создаде ПФЛ како посебна организација. Основана е на 20 јуни 2008 година на Генералното собрание на Здружението на фудбалски, фудбалски клубови на Узбекистан и на 2 јули регистрирано од Министерството за правда на Република Узбекистан[1].

На 10 јануари 2023 година, станала членка на Асоцијацијата на светски професионални фудбалски лиги[2][3].

Во 2008-2018 година, тој го одржа младинскиот фудбалски шампионат на Узбекистан. Од 2019 до 2023 година, го надгледувала одржувањето на женските фудбалски натпревари (Главна лига, Прва лига, Куп, Суперкуп), а од 2017 до 2025 година - футсал (Главна лига, Куп и други)[4].

Цели

уреди

Професионалната фудбалска лига на Узбекистан го координира одржувањето на Супер лигата, Про лигата, Првата лига, Купот, Суперкупот, ПФЛ Купот на Узбекистан во сите возрасни категории и други слични професионални фудбалски натпревари помеѓу фудбалски тимови на територијата на Република Узбекистан. Обезбедува насоки за организација и спроведување на натпревари помеѓу фудбалските клубови, нивните спортски, организациски и менаџерски активности и односи[5].

Секој месец, преку стручно гласање, ги одредува најдобрите играчи, најдобрите судии и најдобрите голови во Супер лигата на Узбекистан и ги доделува победниците. На крајот на годината ќе одржи церемонија на доделување награди заедно со Фудбалскиот сојуз на Узбекистан[6][7][8].

Менаџери

уреди

Шефот на ПФЛ на Узбекистан е генерален директор. Фарход Магометов работеше како прв раководител на организацијата во 2008-2017 година. Од септември 2017 до 2019 година, организацијата била предводена од Омон Гафуров. Подоцна, во 2019-2020 година, организацијата била предводена од Даврон Шокурбанов. Од 2020 година до денес, генерален директор е Дијор Аброрович Имамхоџаев.

Име Назначен Ослободен
Фарход Абдуалиевич Магометов[9][10] 4 септември 2008 година 4 септември 2017 година
Аман Фаизулаевич Гафуров[11] 4 септември 2017 година 17 јуни 2019 година
Даврон Гајратович Шакурбанов[12] 17 јуни 2019 година 26 мај 2020 година
Дијор Аброрович Имамхоџаев[13] Од 26 мај 2020 година до денес

Извршен комитет

уреди

Дијор Имамхоџаев, генерален директор[14].

Одил Ахмедов, член на Извршниот комитет, потпретседател на Фудбалскиот сојуз на Узбекистан[14].

Тулабек Акрамов, член на Извршниот одбор, вицепрезидент на фудбалскиот клуб Локомотив-Ташкент[14].

Бахадыр Мирзаев, член на Извршниот одбор, генерален директор на фудбалскиот клуб на АГМК[14].

Алишер Јусупов, член на Извршниот комитет, менаџер на фудбалскиот клуб Насаф[14].

Ојбехан Ибрахимханов, член на Извршниот комитет, правен консултант на Професионалната фудбалска лига на Узбекистан[14].

Натпревари под јурисдикција на ПФЛ на Узбекистан

уреди

Узбекистан фудбалски шампионат

уреди

Узбекистанската Супер лига е највисоката дивизија во системот на узбекистански фудбалски натпреварувања во кои учествуваат професионални фудбалски клубови. Основана е во 1992 година под името „Главна лига“[15]. Првенството ќе се одржи во периодот март-ноември и секоја екипа ќе одигра по еден натпревар во 26 кола. До 2018 година, натпреварувањето официјално се викало Голема лига. Од 2019 година со учество на насловниот спонзор ќе се вика прво Пепси Суперлига, потоа Кока Кола Супер Лига од 2020 година и Артел Супер Лига од 2024 година. Вкупно, 45 клубови учествуваа во историјата на првенствата на Узбекистан, а само 8 од нив се искачија на шампионскиот подиум: Пахтакор - 16 пати, Нефтчи - 5 пати, Бунјодкор - 5 пати, Локомотив - 3 пати, Дустлик - 2 пати, ЦСКА Ташкент – 1 пат, „Навбахор“ – 1 пат, „Насаф“ - 1 пат. Со текот на годините, бројот на екипи во првенството на Узбекистан бил различен. Во првите години на првенството учествувале 16 екипи, потоа во различни години бројот на екипи бил 14, 18 и 20. Во 2018 година, бројот на првенствени тимови беше 12. Почнувајќи од 2025 година, на него учествуваат 16 екипи[16].

Узбекистан фудбалски куп

уреди
 
Лого на фудбалскиот куп на Узбекистан

Националниот фудбалски куп во организација на Професионалната фудбалска лига на Узбекистан. Натпреварот се одржува од 1992 година. Првиот победник на купот беше клубот Навбахор. Победниците на Купот на Узбекистан добиваат право на учество во Лигата на шампионите на АФЦ[17].

Фудбалскиот клуб Пахтакор важи за рекордер по бројот на победи во Купот на Узбекистан (13 пати). Клубовите „Бунјодкор“ и „Насаф“ победија по 4 пати, „Навбахор“ и „Локомотив“ - по 3 пати, „Нефтчи“ - 2 пати, „АГМК“, „Андијан“ и „Дустлик“ - по 1 пати[18][19].

Узбекистан ПФЛ фудбалски куп

уреди

Лига купот на Узбекистан е годишно машко фудбалско натпреварување. Натпреварите, кои се одржуваат од 2010 година од страна на Професионалната фудбалска лига на Узбекистан и Фудбалскиот сојуз на Узбекистан, не се одржаа во 2016-2018 година. Лига купот на Узбекистан првпат беше организиран во 2019 година. На него ќе учествуваат главно клубови од Узбекистан, како и фудбалски клубови од Киргистан, Таџикистан, Туркменистан и Казахстан на предлог на УзПФЛ. Првиот победник на натпреварот беше тимот од Ташкент „Пахтакор“[20][21].

Суперкуп во фудбал на Узбекистан

уреди
 
Суперкуп на Узбекистан 2019 година

Натпреварување кое се состои од еден натпревар помеѓу актуелниот освојувач на Купот на Узбекистан и актуелниот освојувач на Супер лигата на Узбекистан. Доколку една екипа ги освои Купот и Супер лигата, тогаш во игра за Суперкупот ќе се соочи со тимот кој го освои второто место во Супер лигата. Натпреварот за Суперкупот на Узбекистан традиционално се одржува кон крајот на февруари или почетокот на март, со што се отвора новата фудбалска сезона во земјата. Обично се одржува на неутрален стадион за двете екипи.

Организирани заеднички од Фудбалскиот сојуз на Узбекистан[22].

Узбекистан фудбалска Про лига

уреди

Согласно одлуката на раководството на ПФЛ од 21 ноември 2017 година, Првата лига на Узбекистан од сезоната 2018 година официјално е преименувана во Про лига на Узбекистан. Лигата беше намалена од 18 на 16 екипи[23].

Првата лига на Узбекистан

уреди

Спроведено од 2010 година. Од 2010 година, прволигашките натпреварувања се поделени на два региони: источен и западен. Екипите во источниот регион вклучуваат фудбалски клубови од регионите Андијан, Наманган, Фергана и Ташкент. Тимовите од западниот регион вклучуваат фудбалски клубови од регионите Сирдарја, Џизах, Навои, Самарканд, Кашкадарија, Сурхандарја, Бухара, Хорезм и Република Каракалпакстан. Број на тимови учесници во секој регион: 14.

Првата лига на Узбекистан претходно беше помала конкуренција во фудбалскиот систем. По создавањето на Про лигата во 2018 година, Првата лига беше реорганизирана од 2020 година и сега е трето ниво натпреварување во земјата[24].

Узбекистан фудбалски шампионат (до 21 година)

уреди

Натпреварување во кое младинските екипи од Супер лигата играат во фудбалскиот систем на Узбекистан . Во согласност со прописите на UzPFL, на него ќе учествуваат играчи кои не се постари од 21 година. Натпреварите од првенството У-21 ќе се организираат еден ден по натпреварот на главните тимови[25][26].

Узбекистан фудбалско првенство (до 19 години)

уреди

Младинската репрезентација до 19 години ќе ја брани честа на Узбекистан на Светското младинско фудбалско првенство (У-20), азиското првенство до 19 години (У-19) и на други турнири. Натпревар помеѓу екипи до 19 години од клубовите од Суперлигата и Про лигата. Шампионатот У-19 е основан во 2021 година. Во него сите клубови од двете врвни дивизии ќе се борат за победа со своите ученици. Натпревар помеѓу екипи до 19 години од клубовите од Суперлигата и Про лигата. Шампионатот У-19 е основан во 2021 година. Во него сите клубови од двете врвни дивизии ќе се борат за победа со своите ученици[27][28].

Натпревари во партнерство

уреди
 
Амблем на Купот на службата за државна безбедност на Узбекистан

Во партнерство со Службата за државна безбедност, Министерството за спорт и Агенцијата за млади работи на Република Узбекистан, ги спроведува натпреварите во Купот на службата за државна безбедност[29].

Исто така, одржува натпревари во студентски куп во соработка со Министерството за високо образование, наука и иновации, Министерството за внатрешни работи и Фудбалската асоцијација[30].

Спонзори

уреди

Во 2018 година, Професионалната фудбалска лига на Узбекистан воспостави партнерство со Пепси. Од 2019 година, Coca-Cola Beverage Uzbekistan е насловен спонзор на Узбекистанската Суперлига. Во медиумите и на официјални настани, највисоката дивизија на фудбалскиот шампионат на Узбекистан се нарекува Супер лига на Кока-Кола[31]. Во 2020 година воспостави соработка со осигурителната компанија Apex Insurance. Компанијата обезбедува здравствено осигурување на повеќе од 1.500 професионални играчи регистрирани во лигата[32]. Од 2021 до 2022 година, спонзори беа Epsilon, Madad Invest Bank Joint Stock Company, Turon Eco Cement и Jizzakh Battery Plant[33]. На 16 март 2023 година, компанијата BMB Holding стана официјален спонзор на Супер лигата[34]. Исто така, во текот на 2023 година, информативниот портал Olcha.uz и приватната авиокомпанија Centrum Air станаа партнери на Професионалната фудбалска лига на Узбекистан. На 28 февруари 2024 година, најголемиот бренд на пазарот на апарати за домаќинство во Узбекистан — Artel, стана насловен спонзор на Супер лигата до крајот на 2026 година[35][36]. На 12 март 2024 година, UzCard стана официјален партнер на Професионалната фудбалска лига на Узбекистан[37][38].

 
Церемонија на доделување на UzPFL 2022 година

Достигнувања

уреди

Професионалната фудбалска лига на Узбекистан е еден од лидерите во лиценцирањето на азискиот континент. На крајот на 2021 година, 12 клубови во Узбекистан добија лиценца од Азиската фудбалска конфедерација и ова беше забележано како трет најдобар резултат на континентот. Во 2021 година, меѓу женските тимови, 2 клуба од Узбекистан станаа првите во Азија кои успешно го поминаа лиценцирањето[39].

Министерството за правда на Република Узбекистан и Националната асоцијација на невладини организации на Узбекистан го вклучија UzPFL во листата на „Топ 20 најтранспарентни невладини организации“ врз основа на резултатите од 2021 година[39].

Наводи

уреди
  1. ↑ „Sport maktablari faoliyatini hamda sport maktablari trenerlari va mutaxassislari mehnatini moddiy rag'batlantirish tizimini yanada takomillashtirish to'g'risida“. LexUz. 2010-09-23. Архивирано од изворникот на 2022-11-08. Посетено на 2023-05-22. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  2. ↑ „O'zPFL Jahon Professional futbol ligalari assotsiatsiyasi a'zosiga aylandi“. Архивирано од изворникот на 2023-01-10. Посетено на 2023-05-22. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  3. ↑ „World Association of Professional Football Leagues“. Архивирано од изворникот на 2023-06-05. Посетено на 2023-05-22. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  4. ↑ „Sports.uz“.
  5. ↑ „PFL Superliga taqvimini o'zgartirdi va o'zgarishlarga izoh berdi“. kun.uz.
  6. ↑ „Superligada oyning eng yaxshilari qanday aniqlanadi?“.
  7. ↑ „PFL oyning eng yaxshilarini aniqlash mexanizmini o'zgartirdi“.
  8. ↑ PROFESSIONAL FUTBOL LIGASI TAQDIRLASH MAROSIMI - 2022 на YouTube
  9. ↑ Diyor Imomxoʻjayev. „Omad sizga, Farhod Magomedov“. championat.asia. Архивирано од изворникот 2024-01-11. Посетено на 2022-07-09.
  10. ↑ „Farhod Magomedov PFL direktorligidan bo'shatildi“. kun.uz. 2017-10-10. Архивирано од изворникот на 2022-06-26. Посетено на 2022-07-09. Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  11. ↑ „PFL bosh direktori Omon G'ofurov iste'foga chiqdi“. kun.uz. Архивирано од изворникот на 2022-07-03. Посетено на 2022-07-09. Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  12. ↑ „Rasman: Davron SHakurbanov O'zPFL bosh direktori vazifasini vaqtincha bajaruvchi etib tayinlandi“. championat.asia. Архивирано од изворникот на 2022-07-03. Посетено на 2022-07-09. Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  13. ↑ „Bukmekerlik idoralari, kelishilgan o'yinlar va futboldagi korrupsiya. PFL rahbariyati bilan suhbat“. kun.uz. Архивирано од изворникот 2024-01-11. Посетено на 2022-07-09.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 „O'zbekiston Professional futbol ligasi personali“ (узбечки). Профессиональная футбольная лига Узбекистана.
  15. ↑ „O'zbekistonda Superliga tashkil etiladi“.
  16. ↑ „2025 yilgi mavsumdan boshlab Superligada 16 ta jamoa ishtirok etadi“.
  17. ↑ „Кубок Узбекистана“.
  18. ↑ „O'zbekiston Kubogi. Finallar tarixidan“. championat.asia.
  19. ↑ Andijon O’zbekiston kubogiga ega chiqqan 9-klubga aylanishi mumkin
  20. ↑ „arxiv nusxasi“. Архивирано од изворникот на 2023-06-10. Посетено на 2023-01-30.
  21. ↑ „UzPFL :: Paxtakor“. Архивирано од изворникот на 2023-06-10. Посетено на 2023-06-22. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  22. ↑ „Ўзбекистон Суперкубоги - 2024. Сейткамолов, Кошелев, Пишур, Машарипов. Олдинги 8 та ўйинда кимлар майдонга тушган?“. 2024/05/25. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  23. ↑ „UzPFL :: Pro liga“. Архивирано од изворникот на 2023-06-10. Посетено на 2023-06-22. Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  24. ↑ „Birinchi liga turnir jadvali“.
  25. ↑ „Источник“. Архивирано од изворникот на 2023-08-05. Посетено на 2023-06-22. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  26. ↑ Чемпионат Узбекистана по футболу (до 21)
  27. ↑ „Источник“. Архивирано од изворникот на 2023-06-24. Посетено на 2023-07-13. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  28. ↑ Чемпионат Узбекистана по футболу (до 19)
  29. ↑ „DXX raisi kubogining tantanali taqdirlash marosimi bo'lib o'tdi“.
  30. ↑ „Poytaxt talabalari o'rtasida Students cup musobaqasi o'tkaziladi — PFL“.
  31. ↑ „Coca-Cola sponsors the 2019 Uzbekistan Super League“. Архивирано од изворникот на 2023-04-04. Посетено на 2023-07-13. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  32. ↑ „BMB Trade group Liga rasmiy homiysiga aylandi“. Архивирано од изворникот на 2023-03-25. Посетено на 2023-07-13. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  33. ↑ „Жамоалардан пул оладиган эмас, уларга пул берадиган ташкилотга айланишимиз керак — ЎзПФЛ раҳбари“.
  34. ↑ „BMB Trade group Liga rasmiy homiysiga aylandi“. Архивирано од изворникот на 2023-03-25. Посетено на 2023-07-13.
  35. ↑ „Artel O'zbekiston Professional futbol ligasining titul homiyiga aylandi“.
  36. ↑ „Artel 2026 йил якунига қадар Суперлига титул ҳомийсига айланди“.
  37. ↑ „UZCARD O'zbekiston futbolini rivojlantirish yo'lida muhim qadam tashladi“. Архивирано од изворникот на 2024-03-15. Посетено на 2024-12-17.
  38. ↑ „UZCARD O'FA va PFL rasmiy hamkoriga aylandi“. Архивирано од изворникот на 2024-04-04. Посетено на 2024-04-29.
  39. ↑ 39,0 39,1 „Litsenziyalash yakunlari: 12 ta klub OFK litsenziyasini, 9 ta klub esa milliy litsenziyani shartli ravishda qo'lga kiritdi“. Профессиональная футбольная лига Узбекистана. Архивирано од изворникот на 2022-10-27. Посетено на 2023-07-13. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Професионална_фудбалска_лига_на_Узбекистан&oldid=5305695“